'ทรู' ขับเคลื่อนประเทศไทยด้วยพลังข้อมูล พร้อมเดินหน้าแนวคิด Data for Good

ในยุคที่โลกหมุนไปอย่างรวดเร็วด้วยพลังของ "ข้อมูล" ประเทศไทยกำลังก้าวเข้าสู่มิติใหม่ ยุคที่ "ทุกสิ่งเชื่อมโยงถึงกัน และทุกการเคลื่อนไหวล้วนสร้างข้อมูล" (Everything’s Connected = Everything’s Generating Data) ในฐานะผู้นำบริษัทโทรคมนาคม-เทคโนโลยีไทย "ทรู" หรือ True มุ่งมั่นที่จะขับเคลื่อนการเปลี่ยนแปลงครั้งสำคัญ ด้วยข้อมูล และปัญญาประดิษฐ์ (AI) ไม่ใช่เพียงเพื่อการเติบโตทางเศรษฐกิจเท่านั้น แต่ยังรวมถึงการสร้างความยั่งยืนด้านสิ่งแวดล้อม และความรับผิดชอบต่อสังคมอย่างแท้จริง

ล่าสุด ซิกเว่ เบรกเก้ ประธานคณะผู้บริหารกลุ่ม บริษัท ทรู คอร์ปอเรชั่น จำกัด (มหาชน) ได้แสดงวิสัยทัศน์ในมหกรรมความยั่งยืนระดับชาติ "GCNT Expo 2025" ภายใต้หัวข้อ Data for Good: Greener, Planet, Inclusive Society, and Stronger Governance โดยได้เน้นย้ำถึงการใช้ "ข้อมูลเพื่อประโยชน์" ใน 3 มิติ ESG คือ Data for a Greener Planet, Data for Good และ Data Meets Governance ที่สามารถยกระดับคุณภาพชีวิตของผู้คน และสร้างอนาคตที่ดีกว่าให้กับทุกภาคส่วนในสังคม

ยุคการระเบิดของข้อมูล

ซิกเว่ เบรกเก้ ประธานคณะผู้บริหารกลุ่ม บริษัท ทรู คอร์ปอเรชั่น จำกัด (มหาชน) เริ่มต้นด้วยการกล่าวถึงปริมาณข้อมูลอันมหาศาลที่อยู่รอบตัวเรา ซึ่งปัจจุบันมีอยู่ถึง 181 เซตตะไบต์ทั่วโลก เพื่อให้เห็นภาพชัดเจน ปริมาณข้อมูล 1 เซตตะไบต์ เทียบเท่ากับการชมภาพยนตร์ HD ติดต่อกันเป็นเวลา 36 ล้านปี ข้อมูลจำนวนมหาศาลนี้ไม่ได้มาจากสมาร์ตโฟนเพียงอย่างเดียว แต่ยังมาจากการเชื่อมต่อของสรรพสิ่งต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นรถยนต์ในอุตสาหกรรมยานยนต์หรือเซนเซอร์ในโรงงานอุตสาหกรรม

"สิ่งนี้กำลังเกิดขึ้นในบ้านของเรา ตัวบุคคล และภาคอุตสาหกรรม ซึ่งเรียกว่าเป็นพายุที่สมบูรณ์แบบ (perfect storm) เกิดจากการสร้างข้อมูลจำนวนมหาศาล ผนวกกับเทคโนโลยีใหม่ๆ อย่าง 5G และปัญญาประดิษฐ์ (AI) สาเหตุที่ทุกคนพูดถึง AI อย่างมากในปัจจุบัน ไม่ใช่เพราะเป็นเทคโนโลยีใหม่ แต่เพราะข้อมูลจำนวนมหาศาลที่ถูกสร้างขึ้น สามารถสร้างการเปลี่ยนแปลงที่มีความหมายกับชีวิตผู้คนได้ และนี่เป็นเพียงแค่จุดเริ่มต้นของการระเบิดของข้อมูลและพลังของ AI ซึ่งตนเชื่อว่า AI จะมีผลกระทบปฏิวัติวงการ เช่นเดียวกับการมาของอินเทอร์เน็ต" ซิกเว่ กล่าว

ข้อมูลเพื่อเครือข่ายอัจฉริยะและพลังงานสะอาด

ซิกเว่ กล่าวเพิ่มว่า True ไม่ได้มองข้อมูลเพียงแค่เพื่อผลกำไร แต่ยังมุ่งมั่นใช้ข้อมูลเพื่อลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม (Data for a Greener Planet) โดยมีเป้าหมายที่ชัดเจนในการเป็นกลางทางคาร์บอนในปี 2030 และเป็นศูนย์คาร์บอนในปี 2050 ผ่านการดำเนินงานที่สำคัญ ได้แก่

• ความร่วมมือจากคู่ค้า : ทรู สนับสนุนคู่ค้าด้วยโซลูชันด้านการจัดการพลังงานพัฒนาแพลตฟอร์ม Greenhouse Gas Emissions Data Platform ร่วมกับเครือเจริญโภคภัณฑ์ โดยใช้ข้อมูลจากเซนเซอร์ในอุปกรณ์ เพื่อวิเคราะห์และปรับปรุงประสิทธิภาพการใช้พลังงาน ลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก เดินหน้าไปสู่เป้าหมาย Net Zero ไปพร้อมกัน
• การใช้พลังงานหมุนเวียน : ปี 2024 ที่ผ่านมา ทรูติดตั้งแผงโซลาร์เซลล์บนสถานีฐานโทรศัพท์มือถือกว่า 10,406 แห่ง ซึ่งคาดว่าจะช่วยลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกได้ถึง 14,051 ตัน CO₂e เทียบเท่ากับการปลูกต้นไม้กว่า 1.4 ล้านต้น นับเป็นก้าวสำคัญสู่การใช้พลังงานหมุนเวียนในระบบโครงข่ายสื่อสาร
• การปรับปรุงประสิทธิภาพโครงข่าย : ทรูอัปเกรดโครงข่ายให้มีประสิทธิภาพสูงขึ้น ใช้ AI เข้ามาช่วยบริหารจัดการพลังงานให้ใช้พลังงานน้อยลง เพื่อรองรับการเติบโตของเครือข่ายควบคู่กับการลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม
• การใช้ AI เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพด้านพลังงาน : ทรูนำปัญญาประดิษฐ์ (AI) มาใช้ในการบริหารจัดการพลังงาน สามารถลดการใช้พลังงานได้ประมาณ 15% ต่อสถานีฐาน
• การเสริมสร้างศักยภาพซัพพลายเชน : ทรูยังคงสร้างเครือข่ายซัพพลายเชนที่ยั่งยืนอย่างต่อเนื่อง โดยสนับสนุนและผลักดันให้ผู้ขาย รวมถึงพันธมิตรทางธุรกิจลดการใช้พลังงานของตนเอง พร้อมร่วมกันสร้างผลกระทบเชิงบวกต่อสิ่งแวดล้อมและสังคมในระยะยาว

ข้อมูล…แก้ปัญหาใหญ่ของประเทศได้

ในด้าน Data for Good ซิกเว่ อธิบายเพิ่มว่า ทรูกำลังร่วมมือกับหลายภาคี เพื่อศึกษาพฤติกรรมการเดินทางของนักท่องเที่ยวในไทย โดยอาศัยข้อมูลการเคลื่อนที่ผ่านการใช้งานโทรศัพท์มือถือ (True mobility data) แบบที่ไม่ระบุตัวตน (anonymized data)

ข้อมูลดังกล่าวช่วยให้ทรูสามารถวิเคราะห์และเข้าใจรูปแบบการเดินทางของนักท่องเที่ยวใน 1 ทริป จุดประสงค์หลัก เพื่อแก้ไขปัญหาการท่องเที่ยวล้นเมือง (Tackle Overtourism) กระจุกตัวอยู่แค่เมืองใหญ่ ตัวอย่าง 1 ใน 6 คลัสเตอร์ พบว่า นักท่องเที่ยวที่เที่ยวคลัสเตอร์ล้านนา (เชียงใหม่ ลำพูน และลำปาง) มีอัตราการพักค้างที่จังหวัดเชียงใหม่คิดเป็นสัดส่วนถึง 58.41% และพักค้างที่จังหวัดลำพูน ลำปาง เพียง 20% เท่านั้น

ทรูตั้งเป้าใช้ข้อมูลการเคลื่อนที่นี้ เพื่อกระจายนักท่องเที่ยวไปยังพื้นที่ที่มีศักยภาพ เพิ่มอัตราการพักค้าง พร้อมทั้งเสนอข้อเสนอแนะในเชิงนโยบายสนับสนุนการพัฒนาเมืองน่าเที่ยวให้กลายเป็นจุดหมายปลายทางช่วยลดความแออัดในเมืองท่องเที่ยวหลัก และฟื้นฟูภาคการท่องเที่ยวของประเทศไทยอย่างยั่งยืน

"ข้อมูล Mobility Data ยังมีศักยภาพในการนำไปใช้ประโยชน์ เพื่อสร้างผลกระทบได้หลากหลาย เช่น นำข้อมูลการเคลื่อนที่ของรถยนต์ในกรุงเทพฯ มาใช้ในการแก้ไขปัญหาการจราจรติดขัด ซึ่งถือเป็นปัญหาเรื้อรังของเมืองหลวง เป็นต้น" ซิกเว่ กล่าว

ข้อมูลเพื่อการกำกับดูแล

การกำกับดูแลข้อมูลและความเป็นส่วนตัวของข้อมูลเป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่ง สำหรับทุกธุรกิจและหน่วยงานภาครัฐ เนื่องจากข้อมูลจำนวนมหาศาลสามารถนำไปใช้ในทางที่ผิดได้ง่าย ซึ่งอาจส่งผลกระทบต่อข้อมูลส่วนบุคคล โดยทรูเน้นย้ำถึงหลักการ Data Meets Governance โดยเฉพาะในเรื่องการใช้ข้อมูลเพื่อฝึกระบบ AI ให้มีจริยธรรมและโปร่งใส โดยมีองค์ประกอบหลักๆ ได้แก่

• ความโปร่งใส : ยกตัวอย่างการเทรนด์ AI มากถึง 62 กรณี พร้อมดำเนินการตามหลักการที่เข้มงวด ทั้งในเรื่องความโปร่งใส เช่น แจ้งให้ลูกค้าทราบเมื่อต้องโต้ตอบกับ AI อย่างกรณีของแชตบอต Mari ที่ให้บริการกว่า 22 ล้านธุรกรรมต่อเดือน
• เคารพสิทธิมนุษยชน : ในกระบวนการทำงานที่มีความอ่อนไหว ยังต้องมีคนที่ทำหน้าที่กำกับดูแล เช่น การตรวจสอบการฉ้อโกง
• เป็นธรรมและไม่อคติ : ทดสอบ AI กับผู้ใช้งานกลุ่มหลากหลาย เพื่อหลีกเลี่ยงอคติ เช่น การนำเสนอโปรโมชันเฉพาะบุคคล ต้องนำเสนอโปรโมชันที่สอดคล้องกับการใช้งานจริง
• การออกแบบโดยยึดมนุษย์เป็นศูนย์กลาง : สื่อสารด้วยความสุภาพ ไม่ให้คำตอบที่ขาดเหตุผล และไม่สร้างความเข้าใจผิด

การขับเคลื่อนของทรูในครั้งนี้ สะท้อนให้เห็นถึงวิสัยทัศน์ที่ครอบคลุมในการใช้ข้อมูลเป็นพลัง ไม่เพียงแต่ขับเคลื่อนนวัตกรรมทางเศรษฐกิจ แต่ยังรวมถึงความยั่งยืนด้านสิ่งแวดล้อมและความรับผิดชอบต่อสังคม

การให้ความสำคัญกับความโปร่งใส ความเป็นส่วนตัว และการใช้ข้อมูลอย่างมีจริยธรรม ตอกย้ำถึงความสำคัญของธรรมาภิบาลข้อมูลในยุคดิจิทัลที่ขับเคลื่อนด้วยข้อมูลอย่างแท้จริง