เล็งผลิต ‘ยาสีฟัน’ จาก ‘เส้นผม’ มนุษย์ ซ่อมแซมเคลือบฟัน-ลดเสียวฟัน
นักวิทยาศาสตร์ผุดไอเดียคิดค้น “ยาสีฟัน” จาก “เส้นผม” มนุษย์ เนื่องจากในผมมีเคราติน ที่สามารถช่วยซ่อมแซมและปกป้องฟันที่เสียหายได้
KEY
POINTS
- นักวิทยาศาสตร์ค้นพบว่า "เคราติน" ซึ่งเป็นโปรตีนในเส้นผม สามารถสร้างชั้นเคลือบป้องกันที่เลียนแบบโครงสร้างของเคลือบฟันตามธรรมชาติได้
- เคราตินจะทำปฏิกิริยากับแร่ธาตุในน้ำลายเพื่อสร้างชั้นแร่ธาตุที่ช่วยซ่อมแซมฟันที่สึกกร่อน และปิดทับเส้นประสาทเพื่อลดอาการเสียวฟัน
- การผลิตยาสีฟันจากเส้นผมถือเป็นแนวทางที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม เพราะเป็นการนำวัสดุเหลือใช้ทางชีวภาพมาใช้ประโยชน์และลดการใช้เรซินพลาสติก
- นักวิจัยกำลังพัฒนาเพื่อนำเคราตินมาผสมในยาสีฟันหรือทำเป็นเจลสำหรับใช้ในชีวิตประจำวัน โดยคาดว่าจะสามารถวางจำหน่ายได้ในอีก 2-3 ปีข้างหน้า
นักวิทยาศาสตร์จากคิงส์คอลเลจลอนดอน พบว่า “เคราติน” ซึ่งเป็นโปรตีนที่พบในเส้นผม ผิวหนัง และขนสัตว์ สามารถสร้างชั้นเคลือบป้องกันที่เลียนแบบโครงสร้างและหน้าที่ของเคลือบฟันธรรมชาติ เมื่อสัมผัสกับแร่ธาตุในน้ำลาย ดังนั้นนักวิจัยจึงกำลังหาทางผลิตยาสีฟันจากเส้นผม เพื่อช่วยรักษาเคลือบฟัน
ซารา กาเมอา นักวิจัยระดับปริญญาเอกจากคิงส์คอลเลจลอนดอน และผู้เขียนคนแรกของการศึกษา กล่าวว่า “เคราตินเป็นทางเลือกใหม่ที่ช่วยเปลี่ยนแปลงการรักษาทางทันตกรรมในปัจจุบัน เทคโนโลยีนี้เชื่อมช่องว่างระหว่างชีววิทยาและทันตกรรม ทำให้เกิดวัสดุชีวภาพที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมและสะท้อนกระบวนการทางธรรมชาติ”
หากสามารถผลิตยาสีฟัน จากวัสดุเหลือใช้ทางชีวภาพ เช่น เส้นผมและผิวหนังขึ้นได้ ไม่เพียงแต่จะเป็นกระบวนการผลิตที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมเท่านั้น แต่ยังช่วยลดความจำเป็นในการใช้เรซินพลาสติกแบบดั้งเดิม ซึ่งนิยมใช้กันทั่วไปในวงการทันตกรรม โดยทนทานน้อยกว่า แถมเป็นพิษต่อสิ่งแวดล้อม
ผลการศึกษาของทีมนักวิทยาศาสตร์จากคิงส์คอลเลจลอนดอน ที่ตีพิมพ์ใน Advanced Healthcare Materials นักวิทยาศาสตร์ได้สกัดเคราตินจากขนสัตว์พบว่า เมื่อเคราตินถูกทาลงบนผิวฟันและสัมผัสกับแร่ธาตุที่มีอยู่ในน้ำลายตามธรรมชาติ จะก่อตัวเป็นโครงสร้างคล้ายผลึกที่มีการจัดเรียงตัวอย่างเป็นระเบียบ ซึ่งเลียนแบบโครงสร้างและการทำงานของเคลือบฟันตามธรรมชาติ
เมื่อเวลาผ่านไป โครงสร้างนี้จะยังคงดึงดูดไอออนของแคลเซียมและฟอสเฟต นำไปสู่การเจริญเติบโตของชั้นเคลือบฟันที่มีลักษณะคล้ายเคลือบฟันป้องกันรอบฟัน ตามรายงานของนักวิจัย
เคราตินสร้างชั้นแร่ธาตุหนาแน่น ช่วยปกป้องฟันและปิดไม่ให้เส้นประสาทโผล่ออกมา จนเกิดอาการเสียวฟัน ถือเป็นการบรรเทาอาการและซ่อมแซมโครงสร้างฟันได้พร้อมกัน
อาหารและเครื่องดื่มที่เป็นกรด อายุที่มากขึ้น ตลอดจนการรักษาสุขอนามัยช่องปากไม่ดี ล้วนเป็นสาเหตุของการสึกกร่อนและผุของเคลือบฟัน นำไปสู่อาการเสียวฟัน ปวดฟัน และในที่สุดการสูญเสียฟัน แต่สามารถฟื้นฟูเคลือบฟันด้วยการรักษาด้วยฟลูออไรด์ ดังนั้นนักวิจัยจึงเสนอให้เอาเคราตินมาผสมในยาสีฟันสำหรับใช้ในชีวิตประจำวัน หรืออาจทำเป็นลักษณะเจล คล้ายกับยาทาเล็บ เพื่อการซ่อมแซมที่ตรงจุดยิ่งขึ้น
ดร.เชอริฟ เอลชาร์กาวี ผู้เขียนอาวุโสและที่ปรึกษาด้านทันตกรรมประดิษฐ์แห่งคิงส์คอลเลจลอนดอน กล่าวว่า “เคลือบฟันไม่เหมือนกับกระดูกและเส้นผม เมื่อเราสูญเสียมันไป มันก็จะหายไปตลอดกาล เรากำลังก้าวเข้าสู่ยุคที่น่าตื่นเต้นที่เทคโนโลยีชีวภาพช่วยให้เราไม่เพียงแต่รักษาอาการ แต่ยังฟื้นฟูการทำงานทางชีวภาพโดยใช้วัสดุของร่างกายเองอีกด้วย”
ในขณะที่ วงการแพทย์กำลังหาทางทำให้วัสดุทางการแพทย์และการใช้ฟลูออไรด์ให้มีความยั่งยืนในระยะยาวเพิ่มมากขึ้น การค้นพบนี้ทำให้เคราตินเป็นตัวเลือกชั้นนำสำหรับการดูแลทางทันตกรรมในอนาคต อีกทั้งยังสอดคล้องกับความพยายามในวงกว้างที่จะผลักดันนวัตกรรมแบบหมุนเวียนจากขยะสู่สุขภาพ เพื่อเปลี่ยนสิ่งที่ไม่ควรถูกทิ้งให้กลายเป็นทรัพยากรทางคลินิกที่มีคุณค่า
ขั้นตอนต่อไป ทีมวิจัยจะสำรวจแนวทางการประยุกต์ใช้ทางคลินิก และเชื่อว่าการฟื้นฟูเคลือบฟันด้วยเคราตินวางจำหน่ายภายในสองถึงสามปีข้างหน้า ซึ่งจะช่วยสร้างรอยยิ้มที่สดใสและสุขภาพฟันที่แข็งแรง