‘สหรัฐ’ ขาย ‘แซลมอนเพาะเลี้ยง’ ในแล็บ อาหารทะเลทางเลือก

สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยาแห่งสหรัฐ (FDA) ออกประกาศอนุมัติรับรองผลิตภัณฑ์สำหรับ “เนื้อปลาเพาะเลี้ยง” ของบริษัท Wildtype ว่ามีความปลอดภัยเทียบเท่ากับอาหารที่เทียบเคียงได้ ทำให้บริษัทแห่งนี้เป็นบริษัทที่ 4 ที่สามารถขายผลิตภัณฑ์จากสัตว์ที่เพาะเลี้ยงในห้องแล็บในสหรัฐ และขณะนี้ปลาแซลมอนที่เพาะเลี้ยงวางจำหน่ายแล้วในเมืองพอร์ตแลนด์ รัฐออริกอน

นี่ถือเป็นครั้งแรกที่อาหารทะเลที่เพาะเลี้ยงในห้องแล็บ (lab-grown seafood) หรือบางทีก็เรียกว่า “อาหารทะเลเพาะเลี้ยง” (cultivated seafood) หรือ “อาหารทะเลที่เพาะเลี้ยงด้วยเซลล์” (cell-cultured seafood) วางจำหน่ายจริง เพื่อเป็นผลิตภัณฑ์ทดแทนเนื้อสัตว์และอาหารทะเลจริงในปริมาณมาก โดยไม่พึ่งพาการเกษตรสัตว์เชิงอุตสาหกรรม และไม่เป็นอันตรายต่อสิ่งแวดล้อม ตามข้อมูลของ Good Food Institute กลุ่มนักวิจัยที่สนับสนุนโปรตีนทางเลือก 

นับเป็นก้าวสำคัญสำหรับอุตสาหกรรมโปรตีนจากพืชที่เพิ่งเกิดขึ้นใหม่ อีกทั้งยังเป็นสัญญาณว่า การทำงานของ FDA ภายใต้การบริหารงานของโดนัลด์ ทรัมป์ อนุญาตให้กระบวนการกำกับดูแลเนื้อสัตว์ที่ปลูกในห้องแล็บดำเนินต่อไปได้โดยไม่มีการแทรกแซงทางการเมือง แม้ว่าพรรครีพับลิกันจะไม่เชื่อในเทคโนโลยีนี้ก็ตาม

Wildtype ผลิตปลาแซลมอนเกรดซูชิโดยการเพาะเลี้ยงเซลล์ปลาภายใต้สภาวะห้องทดลอง ได้ติดต่อ FDA เป็นครั้งแรกเพื่อหารือเกี่ยวกับความปลอดภัยของปลาแซลมอนเพาะเลี้ยงในช่วงการบริหารครั้งแรกของทรัมป์ในปี 2019 และติดต่อให้ข้อมูลกันเรื่อยมา จนกระทั่งได้รับการอนุญาตในปีนี้

จัสติน โคลเบ็ค ผู้ก่อตั้งร่วมและซีอีโอกล่าวว่า 6 ปีที่ผ่านมาอาจจะฟังดูเหมือนนาน แต่ในความคิดของเขามองว่าเป็นช่วงเวลาที่เหมาะสมอย่างยิ่ง เพราะบริษัทกำลังเสนอวิธีใหม่ในการผลิตอาหาร และเขาคิดว่าผู้บริโภคมีสิทธิ์ที่จะรู้สึกว่าหน่วยงานด้านอาหารได้ตรวจสอบอย่างถี่ถ้วนแล้ว

ปัจจุบัน บริษัทกำลังร่วมมือกับ Kann ซึ่งเป็นร้านอาหารเฮติในพอร์ตแลนด์ ของเชฟเกรกอรี กูร์เดต์ ผู้ได้ โดยจะเริ่มเสิร์ฟปลาแซลมอนเพาะเลี้ยงทุกวันพฤหัสบดีในเดือนมิ.ย. และจะเสิร์ฟปลาของ Wildtype ตลอดเดือนก.ค. นี้

โคลเบ็คกล่าวว่าเมนูปลาแซลมอนเพาะเลี้ยงได้รับความสนใจอย่างมาก จนขายหมดเกลี้ยงในคืนแรกที่เปิดให้บริการ เขากล่าวว่า “ผู้คนไม่ได้มองว่านี่เป็นเมนูใหม่ที่บ้าระห่ำ แต่เป็นเมนูทางเลือก นี่คือสิ่งที่เรากำลังพยายามทำอยู่ เราต้องการให้ผู้บริโภคมีทางเลือกอื่นสำหรับอาหารทะเล”

ปัจจุบันผู้บริโภคมีทางเลือกมากขึ้นเรื่อย ๆ สำหรับโปรตีนทางเลือกในซูเปอร์มาร์เก็ตและร้านอาหาร ตั้งแต่เบอร์เกอร์จากพืชและนักเก็ตไก่ ไปจนถึงเนื้อเพาะเลี้ยงที่ทำจากเชื้อราหมัก โดยผลิตภัณฑ์โปรตีนจากพืชมักวางตำแหน่งวิธีการผลิตของตนให้ยั่งยืนกว่าการเกษตรกรรมสัตว์ ซึ่งเป็นแหล่งปล่อยก๊าซมีเทนหลักในสหรัฐ ต่างจากเนื้อเพาะเลี้ยงในแล็บ เพราะเนื้อเพาะเลี้ยงไม่ใช่อาหารมังสวิรัติ แต่เป็นเนื้อสัตว์ เพียงแต่ไม่มีการฆ่าสัตว์เพื่อมาเป็นอาหาร

แม้ว่าในตอนนี้ FDA จะอนุมัติให้จำหน่ายผลิตภัณฑ์เหล่านี้เพียงไม่กี่รายการ แต่ก็เริ่มมีปฏิกิริยาต่อต้านเนื้อเพาะเลี้ยงจากทางการเมือง เมื่อเดือนพ.ค. 2025 รัฐเนแบรสกา มอนทานา และอินเดียนา ซึ่งมีสภานิติบัญญัติที่นำโดยพรรครีพับลิกันได้ตรากฎหมายห้ามหรือห้ามชั่วคราวการขายผลิตภัณฑ์ดังกล่าว ตามรอยมิสซิสซิปปี แอละแบมา และฟลอริดา ที่ออกข้อห้ามไปก่อนหน้านี้แล้ว

ผู้ว่าการรัฐเหล่านี้ระบุว่ากฎหมายดังกล่าว เพื่อปกป้องผู้บริโภคจาก “เนื้อปลอม” (ตามที่สำนักงานผู้ว่าการรัฐเนแบรสกาได้กล่าวไว้) และเพื่อปกป้องเจ้าของฟาร์มปศุสัตว์จากการแข่งขันที่ไม่เป็นธรรมในตลาด

ท่าทีดังกล่าวทำให้เกิดข้อสงสัยไม่เพียงแต่ในความปลอดภัยของอาหารเพาะเลี้ยงเท่านั้น แต่ยังรวมถึงความชอบธรรมของอาหารดังกล่าวในฐานะเนื้อสัตว์ด้วย ร่างกฎหมายของรัฐมอนทานาได้กำหนดให้เนื้อเพาะเลี้ยงเป็น “แนวคิดของเนื้อสัตว์ ... ไม่ใช่จากสัตว์ที่ถูกเชือดทั้งตัว”

อย่างไรก็ตาม ไม่ใช่ว่าคนในรัฐจะเห็นด้วยกับการแบนเนื้อเพาะเลี้ยงของเจ้าหน้าที่รัฐ ตัวอย่างเช่น เจ้าของฟาร์มปศุสัตว์ในเนแบรสกายินดีต้อนรับการแข่งขันจากบริษัทโปรตีนที่ปลูก ด้านเมเดลีน โคเฮน หัวหน้าทีมกำกับดูแลของ Good Food Institute กล่าวรัฐเหล่านี้กำลังละทิ้งโอกาสในการสร้างงานและรายได้จากภาษี 

“มีไม่กี่รัฐที่เลือกให้ความสำคัญกับชัยชนะทางการเมืองมากกว่าทางเลือกของผู้บริโภคและระบบตลาดเสรีทั่วไปของเรา และตอนนี้พวกเขาจะต้องนั่งเฉย ๆ และพลาดโอกาสทางเศรษฐกิจ” โคเฮนกล่าว

ขณะที่ โคลเบ็ค และผู้สนับสนุนเนื้อเพาะเลี้ยงคนอื่น ๆ โต้แย้งว่าเทคโนโลยีชีวภาพมีความจำเป็นต่อการตอบสนองความต้องการเนื้อสัตว์และอาหารทะเลที่เพิ่มขึ้น โดยไม่ทำให้ทรัพยากรธรรมชาติของโลกหมดไปจากการประมงเกินขีดจำกัด ที่จะทำให้ปลาน้ำจืดถูกจับในอัตราที่เร็วกว่าที่พวกมันจะสืบพันธุ์ได้ และอุณหภูมิที่อุ่นขึ้นนั้นก่อให้เกิดความเสี่ยงต่อความมั่นคงทางอาหารของโลก

การวิจัยแสดงให้เห็นว่าการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศส่งผลกระทบต่อประชากรปลาและหอยทั่วโลก ส่วนการทำฟาร์มเพาะเลี้ยงปลาที่เริ่มมีมากขึ้นสำหรับการประมงน้ำจืด ทำให้แหล่งน้ำปนเปื้อนและใช้พลังงานมหาศาล ตามข้อมูลของกระทรวงสาธารณสุขของรัฐวอชิงตัน ปลาแซลมอนที่เลี้ยงไว้ในฟาร์มอาจสัมผัสกับสารปนเปื้อนอินทรีย์และแมลงศัตรูพืช เช่น เหาปลาได้มากกว่าปลาแซลมอนที่จับได้ในธรรมชาติ 

โคลเบ็คมองว่าปลาแซลมอนเพาะเลี้ยงในห้องเล็บ เป็นวิธีลดผลกระทบของระบบอาหารต่อระบบนิเวศทางน้ำ ปกป้องพวกมันไว้สำหรับคนรุ่นต่อไป เพื่อให้ผู้คนสามารถจับปลาได้อย่างยั่งยืน อีกทั้งสร้างความมั่นคงทางอาหารของศตวรรษนี้ และลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม ขณะเดียวกันก็ลดการสัมผัสกับสารปนเปื้อนทั่วไปที่ผู้บริโภคอยากหลีกเลี่ยง

ซูซี่ เกอร์เบอร์ หัวหน้าสมาคมนวัตกรรมเนื้อสัตว์ สัตว์ปีก และอาหารทะเล หรือ AMPS กลุ่มการค้าโปรตีนจากพืชเพาะเลี้ยง แสดงความหวังเกี่ยวกับอนาคตของอุตสาหกรรมนี้ เธอกล่าวว่า ทรัมป์เพิ่งออกคำสั่งฝ่ายบริหารที่เรียกร้องให้เร่งการผลิตอาหารทะเลในสหรัฐ

“เป็นจังหวะเวลาที่สมบูรณ์แบบ Wildtype และสมาชิก AMPS ผู้ผลิตอาหารทะเลรายอื่น ๆ ยินดีเป็นอย่างยิ่งที่จะตอบรับคำเรียกร้องนี้ และมั่นใจว่าอาหารทะเลของสหรัฐ จะมีอนาคตที่สดใสควบคู่ไปกับเพื่อนร่วมงานด้านการเกษตรของเราในด้านการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ การประมงจากธรรมชาติ และการประมงในฟาร์ม” เกอร์เบอร์กล่าว

เอริก ชูลเซ่ ที่ปรึกษาอิสระของบริษัทเนื้อสัตว์เพาะเลี้ยงและอดีตหน่วยงานกำกับดูแลของรัฐบาลกลาง กล่าวว่าการที่ FDA อนุมัติ Wildtype ควรทำให้ชาวอเมริกันสบายใจเกี่ยวกับเนื้อสัตว์เพาะเลี้ยง

“สหรัฐผลิตอาหารที่ปลอดภัยที่สุดในโลก ไม่ว่าจะเป็นอาหารธรรมดาหรืออาหารจากฟาร์ม และการอนุมัติครั้งนี้จะช่วยเพิ่มความปลอดภัยด้านอาหารและเพิ่มทางเลือกให้กับผู้บริโภค ดังนั้นทุกคนจึงล้วนชนะ” ชูลเซ่กล่าว 

 

ที่มา: Grist, New York Post, The Verge