งานวิจัยเพื่อแก้ปัญหา AI กระหายน้ำ

โลกต้องการผู้นำและผู้ปฏิบัติในการแก้ปัญหาสำคัญเพื่อให้โลกไปต่อ คือ ปัญหาโลกเดือด ใช้คำว่า “โลกร้อน” ดูจะน้อยไป

โลกกำลังเดือดพล่าน แต่คนในโลกกำลังอยู่สบาย ๆ ใช้ AI กันอย่างสนุกสนาน

ในขณะที่นักวิจัย นักวิทยาศาสตร์ หาหนทางกอบกู้โลกเดือด ตั้งแต่ลดคาร์บอน ปลูกป่าเพิ่มออกซิเจน แก้ปัญหาขยะพลาสติก ฯลฯ ตอนนี้ต้องหาหนทางให้ AI ลดการกระหาย น้ำลงบ้าง

มหาวิทยาลัยแคลิฟอร์เนีย ริเวอร์ไซด์ และมหาวิทยาลัยเท็กซัส อาร์ลิงตัน เผยแพร่บทความชื่อ Making AI Less Thirsty : Uncovering and Addressing the Secret Water Footprint of AI Models เปิดเผยว่า AI ใช้น้ำเปลือง

เพราะระบบประมวลผลของ AI จากสำนักงานดาต้า เซ็นเตอร์ หรือศูนย์ข้อมูลที่ไปตั้งในหลายเมืองทั่วโลกนั้น ใช้น้ำมหาศาลทั้งทางตรงและทางอ้อม

ใช้น้ำเพื่อระบายความร้อน ใช้น้ำเพื่อผลิตกระแสไฟฟ้า ใช้พลังงานในอุปกรณ์ต่าง ๆ ข้อมูลจาก techsauce.co/sustainable-focus เผยตัวเลขว่า เมื่อปี 2014 การใช้น้ำของดาต้า เซ็นเตอร์ ในอเมริกา ใช้น้ำไป 626,000 ล้านลิตร

Cr.pixabay.com

ในงานวิจัยมีแบ่งการใช้น้ำออกเป็นสองแบบ

• แบบแรกคือการที่เราไปเอาน้ำมาจากแหล่งน้ำ หรือที่เรียกว่า water withdrawal
• แบบที่สองคือการ “บริโภค” น้ำ หรือที่เรียกว่า water consumption ซึ่งกำลังมีปัญหาถกเถียงกันถึงการ “แย่งน้ำ” ของ AI

ในงานวิจัย Making AI Less Thirsty ระบุว่า เพียงแค่การฝึกอบรม GPT-3 เพียงอย่างเดียว ต้องใช้น้ำมากถึง 185,000 แกลลอน ซึ่งเทียบเท่ากับปริมาณน้ำที่ใช้ระบายความร้อนให้เครื่องปฏิกรณ์นิวเคลียร์

ระบบบำบัดน้ำ (Cr.aiswater.com.au)

การฝึกอบรม GPT-3 ในศูนย์ข้อมูลของ Microsoft ที่อเมริกา ก็ใช้ปริมาณน้ำสูงเทียบเท่ากับที่ใช้ผลิตรถยนต์ BMW ได้ 370 คัน หรือ Tesla 320 คัน ซึ่งอาจจะเพิ่มมากถึงสามเท่าหากใช้ศูนย์ข้อมูลในเอเชียฝึกอบรม

งานวิจัยให้ข้อมูลว่า แค่การสนทนาง่าย ๆ หรือการตอบคำถามประมาณ 20-50 ข้อ ChatGPT ต้องใช้ปริมาณน้ำ 500 มิลลิลิตร และแต่ละนาทีมีคนทั่วโลกใช้งานถามตอบ AI แค่ไหนก็ใช้น้ำมากแค่นั้น ซึ่งมหาศาลมาก ๆ ๆ

ไมโครซอฟต์ ยอมรับว่า การบริโภคน้ำทั่วโลกเพิ่มขึ้นมากกว่าหนึ่งในสามจากปี 2021 ถึงปี 2022 โดยพุ่งสูงถึงเกือบ 1.7 พันล้านแกลลอน

การใช้น้ำประจำปีของไมโครซอต์ เพียงพอที่จะเติมสระว่ายน้ำขนาดโอลิมปิกได้มากกว่า 2,500 สระ

ปี 2022 กูเกิ้ล มีปริมาณการใช้น้ำทั้งหมดในศูนย์ข้อมูลและสำนักงาน 5.6 พันล้านแกลลอน เพิ่มขึ้น 21% จากปีก่อน

ช่วยรักษาน้ำแก้โลกเดือด

แม้รู้ตัวว่าใช้น้ำเยอะ ไมโครซอฟท์และกูเกิ้ล ก็กำลังหาวิธีลดปริมาณการใช้น้ำและมุ่งสู่เป้าหมาย ใช้น้ำในเชิงบวก และพยายาม เติมน้ำให้มากกว่าที่ใช้ ภายในสิ้นทศวรรษนี้

อย่างไรก็ดี นักวิจัยเสนอหนทางเยียวยา เช่น เลือกสถานที่และเวลาในการฝึกอบรม AI หรือถ้าฝึก AI ขนาดเล็กควรเลือกเวลาช่วงเที่ยงคืน หรือในดาต้า เซ็นเตอร์ ที่มีประสิทธิภาพการใช้น้ำดีกว่า โดยใช้ข้อมูลของ Water Usage Effectiveness (WUE) ซึ่งเป็นหน่วยวัดความยั่งยืนของด้าต้า เซ็นเตอร์ ในการใช้น้ำอย่างมีประสิทธิภาพ เป็นต้น

นักวิจัยเน้นย้ำอีกว่าบริษัทผู้พัฒนา AI อย่าง Google และ OpenAI ควรรับผิดชอบต่อสังคม และเป็นผู้นำด้วยการเป็นตัวอย่างโดยจัดการกับ Water footprint ของพวกเขาเอง

งานวิจัยเพื่อระบุถึงปัญหาพร้อมกับหาหนทางแก้ไข เป็นการวิจัยแนวใหม่ที่เข้ากับโลกเดือดรอไม่ได้

ระบบบำบัดน้ำ (Cr.smartcitiesworld.net)

ในงาน มหกรรมงานวิจัยแห่งชาติ 2568 ที่โรงแรมเซ็นทาราแกรนด์ฯ เซ็นทรัลเวิลด์ (16-20 มิถุนายน) โดย สำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) และเครือข่ายระบบวิจัยทั่วประเทศ นำเสนอผลงานวิจัยในคอนเซปต์ Research for All พลิกโฉมอนาคตไทยด้วยวิทยาศาสตร์วิจัยและนวัตกรรม

โดยหนึ่งในงานวิจัยที่แก้ปัญหาเรื่องน้ำ เป็นผลงานของคณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี ในทีมสายอุดมศึกษา กับผลงาน : ไฮโดรเจนจากไคโตซานเพื่อนำธาตุอาหารในน้ำเสียกลับมาใช้ใหม่

ไฮโดรเจลจากไคโตซาน เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมเนื่องจากย่อยสลายได้ตามธรรมชาติ มีความสามารถในการดูดซับสารอาหารจากน้ำเสีย ซึ่งสารอาหารเหล่านี้สามารถนำกลับมาใช้กับปุ๋ยในภาคเกษตรอย่างมีประสิทธิภาพ สอดคล้องกับวิถีเกษตรของเมืองไทย

เปลือกกุ้งมีไคโตซาน (Cr.aquafeed.com)

ไฮโดรเจนนี้ผลิตจากวัสดุเหลือใช้ในอุตสาหกรรมอาหารทะเล เช่น เปลือกกุ้ง, ปู จึงช่วยลดปริมาณของเสีย พร้อมส่งเสริมการใช้ทรัพยากรอย่างยั่งยืน ภายใต้แนวคิดเศรษฐกิจหมุนเวียน เหมาะสำหรับการบำบัดน้ำเสียในภาคอุตสาหกรรม

ตอนนี้บริษัทดาต้าเซ็นเตอร์ยักษ์ใหญ่ พยายามหาหนทางให้ AI ลดการกระหายน้ำ จนถึงขั้นนำอุปกรณ์ลงไปทำงานในน้ำทะเลเพื่อให้เครื่องเย็นลง (จะได้ลดการใช้น้ำ) บ้างก็หาทางบำบัดให้เป็นน้ำสะอาดหมุนเวียนกลับมาใช้ใหม่

ถึงเวลาช่วย โลกเดือด กันได้แล้ว