ตอนที่ 4: ESG Data: New Era ข้อมูลของตลาดทุน

ข้อมูล ESG เพราะไม่ใช่ข้อมูลสร้างใหม่ แค่เป็นปัจจัยเพิ่มเติมที่ผู้ลงทุนยุคใหม่เอามาเช็กสุขภาพธุรกิจ ถ้าทุกคนลองกาง “เอกสารประกอบงบการเงิน” แล้วจะพบว่าที่มาของกำไร ขาดทุน ต้นทุน ค่าใช้จ่าย ไม่ได้มาจากการขายของอย่างเดียว แต่สิ่งที่ซ่อนอยู่ใต้ภูเขาน้ำแข็งนั้น ส่วนมากก็เป็นข้อมูล ESG ทั้งนั้นแหละครับ เช่น ค่าพลังงานจากการผลิตและขนส่ง ค่าเช่าค่าบำรุงอาคารสถานที่ ค่าตอบแทนต่างๆ ค่าใช้จ่ายพนักงาน ค่า R&D เงินบริจาค งบประชาสัมพันธ์ รวมถึงภาษี และงบเยียวยากรณีพิพาทหรือละเมิดกฎหมาย (ถ้ามี) ดังนั้น ผมขอ assume ว่าบริษัทที่พัฒนาประสิทธิภาพปัจจัยเหล่านี้ดีๆ ก็ควรสะท้อนบรรทัดสุดท้ายของงบการเงินด้วย แต่เราจะเข้าไปดูรายละเอียดเหล่านั้นจากไหน ถึงจะได้ข้อมูลเหล่านี้มาวิเคราะห์ธุรกิจ?

 

ทุกวันนี้ข้อมูลทางการเงินการลงทุนเข้าถึงง่าย เจาะให้ลึกแค่ไหนก็ได้ เพราะมีอยู่ทุกที่ทุกแพลตฟอร์ม และด้วยเทคโนโลยี AI ที่สามารถวิเคราะห์หุ้นได้อย่างแม่นยำ แถมมีกูรูหลายสถาบันคอยแนะนำโดยไม่ต้องไปเปิดรายงานประจำปีดูด้วยซ้ำ ขณะที่ข้อมูล Non-finance รวมถึงข้อมูล ESG ส่วนมากเป็นข้อมูลเชิงคุณภาพ ไม่มีโครงสร้างตายตัว ไม่มีตัวเลขมาจับ เปรียบเทียบยาก และถ้าอยาก Insight ข้อมูลเหล่านี้ ต้องไปเปิดรายงานประจำปีหรือรายงานความยั่งยืนของบริษัท แล้วต้องอ่านข้อมูลที่ซ่อนไว้ในข้อความยาวๆ สุดท้ายไม่เจออะไร เพราะส่วนใหญ่รายงานแต่ข้อมูลที่อาจไม่เกี่ยวกับการทำธุรกิจเลย เช่น การปลูกป่า สร้างฝาย ทอดกฐิน ให้ทุนการศึกษา ทำให้ผู้อ่านรายงาน (ซึ่งมีน้อยมากๆ) ต่างถอดใจมองข้ามข้อมูลเหล่านี้ไป 

หลายภาคส่วนพยายามแก้ปัญหาเพื่อไม่ให้ข้อมูล ESG เป็นเพียงการเล่าเรื่องเพื่อประชาสัมพันธ์องค์กร แต่สามารถนำข้อมูลไปใช้พัฒนาองค์กร และการลงทุนได้จริง ตลาดทุนหลายแห่งทั่วโลกรวมถึงประเทศไทย  จึงมีการพัฒนา ESG Data Platform ขึ้นอย่างแพร่หลาย เพื่อรวบรวมข้อมูล ESG ที่อยู่กระจัดกระจายมารวมศูนย์ไว้ และออกแบบข้อมูลที่มีโครงสร้างอย่างชัดเจนในรูปแบบ Structured data ทำให้ข้อมูล ESG มีมาตรฐานเดียวกันทั้งตัวชี้วัด และหน่วยวัดต่างๆ ง่ายต่อการเปรียบเทียบ และนำไปวิเคราะห์ร่วมกับข้อมูลทางการเงินอย่างสะดวก นอกจากนี้ อนาคตการลงทุนยังคาดหวังว่า ESG Data Platform จะกลายเป็นกลไกเชื่อมต่อ และสร้างตลาดทางเลือกการลงทุนที่ยั่งยืนระหว่างผู้ลงทุนกับธุรกิจที่คำนึงถึงการเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อม

 

 

ผู้ลงทุนชั้นนำระดับโลกคาดการณ์ว่าข้อมูล ESG จะสามารถวิเคราะห์ธุรกิจจากประเด็นความเสี่ยง ศักยภาพ และทำนายความสามารถในการอยู่รอดของธุรกิจในระยะยาวได้อย่างแม่นยำ เช่นเดียวกับที่ผู้ลงทุนวิเคราะห์ข้อมูลทางการเงินในปัจจุบัน ช่วยเพิ่มโอกาสให้ธุรกิจสามารถเข้าถึงฐานทุนได้มากขึ้น แม้ว่าจะเป็นเพียงการคาดการณ์แต่ demand ของผู้ลงทุนที่เริ่มใช้ข้อมูล ESG คัดกรองหุ้น ก็อาจทำให้ธุรกิจต้องตื่นรู้ และยอมรับว่า “ESG ไม่ใช่เทรนด์” แต่ความยั่งยืนของธุรกิจควรจับต้องได้  

จากที่ผมเล่ามา ผมเชื่อว่าข้อมูล ESG จะช่วยเพิ่มอำนาจการตัดสินใจรวมถึงโอกาสให้กับธุรกิจ และโลกการลงทุน แต่ในทางกลับกันเรื่องนี้ก็เป็นความท้าทายของธุรกิจที่ต้องระมัดระวัง ท่ามกลางยุคที่สังคมจับจ้อง และตัดสินความดี ความไม่ดีของธุรกิจจากข่าวสารข่าวลือที่หลั่งไหลมาจากทุกแพลตฟอร์ม ดังนั้น บทความในฉบับหน้าผมจะแชร์เรื่องราวที่ผมพอได้ศึกษามาเกี่ยวกับการใช้ข้อมูล ESG เพื่อสร้างภูมิคุ้มกันให้ธุรกิจ และป้องกันการถูกกล่าวหาว่าเป็น “ธุรกิจฟอกเขียว หรือ Green washing” ขณะเดียวกันอาจช่วยให้ผู้อ่านเข้าใจถึงการพิจารณาใช้ข้อมูล ESG ที่เข้าข่ายธุรกิจฟอกเขียวด้วย ติดตามกันนะครับ

 

 

 

พิสูจน์อักษร....สุรีย์  ศิลาวงษ์