ตู้อบพลังงานแสงอาทิตย์...เสริมอาชีพให้ชุมชน

การเชื่อมโยงความรู้ด้านพลังงานเข้ากับการบริหารจัดการที่เป็นระบบ คือหัวใจหลักของหลักสูตรพลังงานเพื่อชุมชน ซึ่งจัดขึ้นโดย บริษัท ปตท. จำกัด (มหาชน) (ปตท.) ที่ได้เปิดโอกาสให้ประชาชนจากภาคส่วนต่างๆ ทั้งในกลุ่มผู้นำชุมชน นักพัฒนาสังคมส่วนท้องถิ่น ได้มีความรู้ ความเข้าใจในเรื่องการบริหารจัดการพลังงานอย่างถูกต้อง และสามารถนำความรู้ไปประยุกต์ใช้ได้อย่างสร้างสรรค์ เพื่อให้เกิดประโยชน์ต่อชุมชนและสังคมส่วนรวมอย่างยั่งยืน

นายรณกร จันทโรทัย ตัวแทนกลุ่มวิสาหกิจลองเลย ต.แสงภา อ.นาแห้ว จ.เลย ได้ผ่านการเรียนในหลักสูตรพลังงานเพื่อชุมชน รุ่นที่ 4 คือหนึ่งในตัวอย่างของผู้ที่ได้นำความรู้ด้านพลังงานไปปรับใช้ได้จริงและเหมาะสมต่อชุมชนของตนเอง 

ซึ่งมีที่มาจากการสังเกตเห็นตัวอย่างและรูปแบบของตู้อบพลังงานแสงอาทิตย์ ที่คาดว่าจะนำไปปรับใช้งานและสร้างประโยชน์ให้แก่ชุมชนได้ ด้วยพื้นฐานความรู้ด้านวิศวกรของนายรณกร เขาจึงได้ขอภาพตัวอย่างและศึกษาหลักการทำงานของตู้อบจากอาจารย์เจ้าของหลักสูตร นำมาถอดแบบ คำนวณค่าวัสดุอุปกรณ์ต่างๆ ทั้งเหล็กทำโครงตู้ แผ่นโพลีคาร์บอเนต อุปกรณ์ระบายอากาศจากโซลาร์เซลล์ และส่งกลับไปให้ทีมช่างในชุมชนประกอบ

ผลจากการผลิตตู้อบพลังงานแสงอาทิตย์ใช้เองในชุมชน ทำให้ช่วยต่อยอดผลิตผลทางการเกษตรได้อย่างมี ประสิทธิภาพ ด้วยการแปรรูปผ่านการตากแดดโดยใช้พลังงานจากแสงอาทิตย์ ซึ่งสามารถควบคุมคุณภาพได้ดีกว่าการตากแดดแบบเดิม เพราะผลผลิตที่ได้จะแห้งและสะอาดกว่า อีกทั้งยังช่วยประหยัดเวลา แรงงานและค่าใช้จ่ายมากขึ้น ยิ่งไปกว่านั้นอุปสรรคจากลมฟ้าอากาศก็หมดไป

จากตู้อบพลังงานแสงอาทิตย์เครื่องแรกที่ถอดแบบและผลิตเองในชุมชน ได้ถูกปรับปรุงอย่างต่อเนื่อง โดยมีอาจารย์ จากหลักสูตรพลังงานเพื่อชุมชนคอยให้คำปรึกษา และร่วมพัฒนาตู้อบพลังงานแสงอาทิตย์ให้เหมาะสมกับผลผลิตของชุมชน และเคลื่อนย้ายได้สะดวกยิ่งขึ้น

ปัจจุบันมีตู้อบพลังงานแสงอาทิตย์รองรับผลผลิตของชาวบ้านในชุมชน จำนวนรวม 6 ตู้ สามารถตากได้ทั้งเมล็ดกาแฟ แมคคาเดเมีย กล้วย ใบชา พริก และสมุนไพรต่างๆ ซึ่งจะมีชาวบ้านผลัดเปลี่ยนนำผลผลิตมาตากกับตู้อบพลังงานแสงอาทิตย์ โดยนายรณกรได้ขยายความถึงผลดีอีกด้านของการมีตู้นี้ คือ ช่วยให้ชาวบ้านสามารวางแผนการผลิตและต่อยอดสินค้าการเกษตรของตนเองได้อย่างเป็นระบบ

โดยภายหลังได้เริ่มมีการผลิตตู้อบพลังงานแสงอาทิตย์ขึ้นเพื่อจำหน่ายแก่ผู้ที่มาศึกษาดูงานที่ชุมชน ในราคาตู้ละ 25,000 บาท เป็นการต่อยอดความรู้ด้านพลังงาน ที่สร้างรายได้และยังสร้างประโยชน์ให้แก่ส่วนรวม ซึ่งถือเป็นอีกหนึ่งผลลัพธ์ที่เกิดขึ้นอย่างเป็นรูปธรรม จากหลักสูตรพลังงานเพื่อชุมชนของ ปตท. ที่ได้ส่งต่อความรู้และแนวคิดด้านการบริหารจัดการพลังงานอย่างคุ้มค่า และสามารถนำไปประยุกต์ใช้เพื่อสร้างความเข้มแข็งด้านพลังงานให้แก่ชุมชนอย่างยั่งยืน