'ไทยเที่ยวไทย' ยังไม่พอ พยุงตลาดท่องเที่ยว EEC

ผู้ติดเชื้อโควิด-19 ทั่วโลกยังเพิ่มสูงขึ้นต่อเนื่อง โดย ณ สิ้นเดือน ต.ค. 2563 มีผู้ติดเชื้อแล้วมากกว่า 44 ล้านคนทั่วโลก ส่งผลให้การท่องเที่ยวทั้งในประเทศและระหว่างประเทศหยุดชะงัก แม้ประเทศไทยสามารถควบคุมการระบาดได้อย่างมีประสิทธิภาพด้วยยาแรงอย่างมาตรการที่ไม่ให้นักท่องเที่ยวต่างชาติเดินทางเข้าไทย 

แต่ก็ทำให้ธุรกิจที่เกี่ยวเนื่องกับการท่องเที่ยว โดยเฉพาะธุรกิจโรงแรมได้รับผลกระทบอย่างหนัก โดยเฉพาะในจังหวัดท่องเที่ยวที่พึ่งพารายได้จากนักท่องเที่ยวต่างชาติเป็นหลักอย่างชลบุรี ซึ่งเป็นเมืองเศรษฐกิจหลักในพื้นที่เขตพัฒนาพิเศษภาคตะวันออก (EEC : ระยอง ชลบุรี และฉะเชิงเทรา) ซึ่งมีรายได้ท่องเที่ยวมาจากชาวต่างชาติสูงถึง 80% คิดเป็นมูลค่าประมาณปีละ 2 แสนล้านบาท สูงเป็นลำดับ 3 ของประเทศ (รองจากกรุงเทพฯ และภูเก็ต)

หากพิจารณาผลกระทบของโควิด-19 ต่อภาคท่องเที่ยวของชลบุรี จะพบว่านับตั้งแต่เดือน เม.ย.จนถึงปลายเดือน ต.ค. 2563 ที่ประเทศไทยไม่เปิดรับนักท่องเที่ยวต่างชาตินานเป็นเวลากว่าครึ่งปีนั้น ส่งผลให้ตลาดท่องเที่ยวในชลบุรีสูญเสียรายได้จากนักท่องเที่ยวต่างชาติไปแล้ว ประมาณ 1.2 แสนล้านบาท ติดลบถึง 78% จาก 156,057 ล้านบาทในช่วง 9 เดือนแรกของปีที่ผ่านมา ลงมาอยู่ที่ 33,865 ล้านบาทในช่วงเวลาเดียวกันของปีนี้

ไม่เพียงแต่รายได้จากนักท่องเที่ยวต่างชาติ แต่รายได้จากนักท่องเที่ยวไทยก็หดตัวเช่นกัน แม้ว่าหลังการคลายล็อกดาวน์ นักท่องเที่ยวไทยจะกลับมาเที่ยวกันมากขึ้น แต่ในภาพรวมยังถือว่าหดตัวอยู่มาก โดยจำนวนนักท่องเที่ยวไทยที่เดินทางเข้าไปท่องเที่ยวในชลบุรีในเดือน ม.ค.-ก.ย. 2563 มีจำนวน 3,085,381 คน ลดลง 51% จากช่วงเดียวกันของปีที่แล้ว 

ในเดือน ก.ย.ที่ผ่านมา ชาวไทยที่เดินทางเข้าไปท่องเที่ยวในชลบุรีใช้จ่ายอยู่ที่ 3,978 บาทต่อคนต่อทริป ลดลง 28% จาก 5,515 บาทต่อคนต่อทริปในช่วงเดียวกันของปีก่อนหน้า ทำให้รายได้ท่องเที่ยวรวมในเดือน ก.ย. มีมูลค่ารวมเพียง 2,361 ล้านบาท ต่ำกว่าช่วงเดียวกันของปีที่แล้วที่มีมูลค่า 12,732 ล้านบาท ถึง 80%

จากการหดตัวของนักท่องเที่ยวไทยและต่างชาติ ทำให้ในเดือน ก.ย. ที่พักในชลบุรีมีอัตราการเข้าพัก (OR) อยู่ในระดับเพียง 29% น้อยกว่าค่าเฉลี่ยในช่วง 1-2 ปีที่ผ่านมาที่ระดับ 80% อยู่มาก สะท้อนถึงความท้าทายที่ผู้ประกอบการโรงแรมประสบอยู่ในขณะนี้

ดังนั้น สถานการณ์ของธุรกิจโรงแรมในชลบุรีจะสามารถฟื้นตัวกลับมาได้ ก็ต่อเมื่อไทยสามารถรับนักท่องเที่ยวต่างชาติเป็นการทั่วไปได้อีกครั้ง ซึ่งอาจเป็นช่วงปลายปี 2564 หรือต้นปี 2565 เมื่อวัคซีนป้องกันโควิด-19 เริ่มแพร่หลาย และน่าจะฟื้นตัวสู่ระดับเดิมได้ในอีก 3-4 ปีข้างหน้า

สำหรับในระยะสั้น การทยอยเดินทางเข้ามาของนักท่องเที่ยวชาวจีนกลุ่ม Special Tourist VISA (STV) ถือเป็นจุดเริ่มต้นที่ดีของภาคท่องเที่ยว สะท้อนถึงความพยายามในการรับนักท่องเที่ยวต่างชาติเข้ามาในช่วงโควิด และอาจนำไปสู่การเปิดรับนักท่องเที่ยวต่างชาติมากขึ้นหากผลตอบรับในบ้านเราดี โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อนักท่องเที่ยวต่างชาติเริ่มเดินทางเข้ามาในไทยมากขึ้น 

ความท้าทายต่อไปคงหนีไม่พ้น การทำอย่างไรให้คนไทยมีความมั่นใจที่จะเดินทางไปท่องเที่ยวในจังหวัดที่เป็นปลายทางหลักของชาวต่างชาติ เช่น ภูเก็ต สุราษฎร์ธานี (สมุย) และชลบุรี