'เสื่อยักษ์ลายไทย' ทำจากขยะ จัดแสดงใน กทม. ต่อยอดเป็นผลิตภัณฑ์สร้างสรรค์

ในยุคที่ปัญหาขยะพลาสติกกลายเป็นประเด็นที่น่ากังวลมากขึ้น นวัตกรรมใหม่ ๆ กำลังกลายเป็นคำตอบในการจัดการปัญหานี้ หนึ่งในนั้นคือโปรเจกต์ MEGA MAT ที่ได้รับความสนใจอย่างมากในกรุงเทพมหานคร โครงการนี้มุ่งเน้นการนำขยะพลาสติกใช้แล้วมาผลิตเป็นเสื่อยักษ์ลายไทยที่มีความสวยงามและมีคุณค่าทางศิลปะ

โดยความร่วมมือของ 6 พันธมิตรชั้นนำ ได้แก่ บริษัท พีทีที โกลบอล เคมิคอล จำกัด (มหาชน) หรือ GC ผู้นำธุรกิจเคมีภัณฑ์ระดับสากล มุ่งพัฒนานวัตกรรมเพื่อ ความยั่งยืน ร่วมมือกับ สถานทูตเนเธอร์แลนด์ (NL) สำนักงานส่งเสริมเศรษฐกิจสร้างสรรค์ (องค์การมหาชน) (CEA) กรุงเทพมหานคร (BMA) ศูนย์เชื่อมโยงอาเซียนด้านการออกแบบเมืองและสรรค์สร้าง (Urban Ally) และ บริษัทออกแบบจากเนเธอร์แลนด์ ผู้ให้คำปรึกษาเรื่องสถาปัตยกรรมและปัญหาในเขตเมือง (MVRDV)

เสื่อ MEGA MAT ไม่เพียงแต่เป็นการนำพลาสติกกลับมาใช้ใหม่ ยังเป็นการส่งเสริมความคิดสร้างสรรค์และความยั่งยืนในชุมชนท้องถิ่น กทม. โดยมีเป้าหมายในการลดปริมาณขยะพลาสติกและส่งเสริมการใช้วัสดุรีไซเคิลในชุมชน นอกจากการผลิตเสื่อยักษ์ลายไทยที่มีลวดลายสวยงาม โครงการ MEGA MAT ยังมุ่งเน้นการสร้างสรรค์ผลิตภัณฑ์อื่น ๆ จากขยะพลาสติกที่สามารถใช้ประโยชน์ได้ในชีวิตประจำวัน เช่น กระเป๋า ถุงผ้า และผลิตภัณฑ์ตกแต่งบ้าน

เสื่อนี้ถูกนำมาแสดงในเทศกาลงานออกแบบกรุงเทพฯ 2568 (Bangkok Design Week 2025: Design Up+Rising) เพื่อเป็นที่สาธารณะสร้างสรรค์ให้กับคนเมือง ตอกย้ำความเป็นผู้นำด้านความยั่งยืนของ GC ระหว่างวันที่ 15-23 กุมภาพันธ์ 2568 ณ ลานคนเมือง ศาลาว่าการกรุงเทพมหานคร

จัดการขยะพลาสติกตั้งแต่ต้นทาง

ณะรงค์ศักดิ์ จิวากานันต์ ประธานเจ้าหน้าที่บริหาร GC กล่าวว่า MEGA MAT เป็นอีกผลงานศิลปะที่สะท้อนแนวคิด End-to-End Waste Management หรือการจัดการขยะพลาสติกตั้งแต่ต้นทางจนถึงปลายทางของ GC

โดยนำพลาสติกใช้แล้วกลับมาสร้างคุณค่าใหม่อย่างเป็นระบบ เสื่อทั้งหมดอัพไซเคิลจากเม็ดพลาสติกโพลิโพรพิลีนรีไซเคิล (rPP) ที่มาจากเศษเส้นใยกระสอบใช้แล้วและเศษพลาสติกในประเทศไทย ถักทอเป็นเสื่อไทยได้อย่างประณีตและแข็งแรง กระบวนการนี้ไม่เพียงช่วยลดปริมาณขยะพลาสติก แต่ยังเพิ่มมูลค่าให้กับวัสดุเหลือใช้ และสนับสนุนเศรษฐกิจหมุนเวียนในภาคอุตสาหกรรมไทยอีกด้วย

"เราเชื่อว่าศิลปะสามารถเป็นสื่อกลางที่ทรงพลังในการสร้างความตระหนักรู้เกี่ยวกับสิ่งแวดล้อม MEGA MAT จึงไม่ใช่แค่ผลงานศิลปะขนาดใหญ่ แต่เป็นสัญลักษณ์ของการเปลี่ยนแปลง ความร่วมมือในครั้งนี้จะเป็นแรงบันดาลใจให้ผู้คนตระหนักถึงความสำคัญของการใช้ทรัพยากรอย่างคุ้มค่า และเห็นถึงศักยภาพของการรีไซเคิลและอัพไซเคิลเพื่อสร้างสรรค์เป็นสิ่งใหม่ที่เป็นประโยชน์ต่อสังคม"

ขั้นตอนทำเสื่อยักษ์

การสร้างสรรค์ MEGA MAT: Reimagining Waste into Wonder เป็นผลงานศิลปะเสื่ออัพไซเคิลจากพลาสติกใช้แล้วที่มีขนาดใหญ่ ต้องอาศัยความชำนาญของผู้ทอเสื่อในการไล่เฉดสีของเสื่อเพื่อให้ถูกต้องตามการออกแบบ ซึ่งได้แรงบันดาลใจมาจากหลังคาวัดสุทัศนเทพวรารามราชวรมหาวิหาร

เสื่อ MEGA MAT มีความยาว 34.2 เมตร กว้าง 25.2 เมตร ประกอบด้วยเสื่ออัพไซเคิลจำนวน 532 ผืน แต่ละผืนมีน้ำหนัก 1 กิโลกรัม ทำให้เสื่อทั้งหมดมีน้ำหนักรวม 532 กิโลกรัม เสื่อนี้ผลิตจากเม็ดพลาสติกโพลิโพรพิลีนรีไซเคิล (rPP) ที่มาจากเศษเส้นใยกระสอบที่ผ่านการใช้งานแล้วและเศษพลาสติกใช้แล้วในประเทศไทย

กระบวนการอัพไซเคิลเริ่มต้นจากการนำเศษพลาสติกใช้แล้วมาแปรรูปเป็นเม็ดพลาสติกที่มีคุณภาพสูง จากนั้นรีดเป็นเส้น ก่อนที่จะนำมาทอเป็นเสื่อไทยลวดลายทรงข้าวหลามตัดที่มีสีสันสวยงามและคงทน

ต่อยอดเสื่อทำผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ

เมื่อจบการแสดงผลิตภัณฑ์ในเทศกาลงานออกแบบกรุงเทพฯ 2568 (Bangkok Design Week 2025: Design Up+Rising) เสื่อ MEGA MAT จะถูกนำไปใช้ประโยชน์ในหลายด้าน โดยเริ่มจากการบริจาคให้กับกรุงเทพมหานครเพื่อการใช้งานในพื้นที่สาธารณะ นอกจากนี้ GC ยังมอบเสื่อให้กับพันธมิตรทางธุรกิจเพื่อนำไปใช้ประโยชน์ต่อไป อีกทั้งเสื่อ MEGA MAT จะถูกนำเข้าสู่คอลเลกชัน UPTOYOU Spring/Summer 2025 ในรูปแบบผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ เช่น กระเป๋าถือและของที่ระลึก โดยเน้นความยั่งยืนและการใช้วัสดุรีไซเคิลอย่างสร้างสรรค์