‘สหรัฐ’ กำจัด ‘แตนยักษ์เอเชีย’ เอเลี่ยนสปีชีส์รุกรานแมลงท้องถิ่นหมดประเทศ

กระทรวงเกษตรของสหรัฐได้ประกาศว่า ได้กำจัดแตนยักษ์เอเชียหมดประเทศเป็นที่เรียบร้อยแล้ว หลังจากคุกคามแมลงท้องถิ่นมานานหลายปี
“แตนยักษ์เอเชีย” (Asian giant hornet) หรือที่เรียกว่า “แตนสังหาร” (Murder Hornet) เนื่องจากมีพิษร้ายแรงและสามารถฆ่ารังผึ้งได้ภายในเวลาไม่กี่ชั่วโมง กลายเป็นหนึ่งในเอเลี่ยนสปีชีส์ที่สร้างความเสียหายจากการรุกรานสัตว์ท้องถิ่นในสหรัฐมากที่สุดชนิดหนึ่ง แต่ตอนนี้ กระทรวงเกษตรได้ประกาศว่า ได้กำจัดแตนยักษ์เอเชียหมดประเทศเป็นที่เรียบร้อยแล้ว
แตนยักษ์เอเชีย พบครั้งแรกในอเมริกาเหนือที่บริติชโคลัมเบีย ประเทศแคนาดา เมื่อเดือนสิงหาคม 2019 และได้รับการยืนยันในรัฐวอชิงตันเมื่อเดือนธันวาคม 2019 เมื่อผู้อยู่อาศัยในเขตวอทคอมรายงานการพบเห็น ต่อมาในช่วงฤดูร้อนปี 2020 แตนยักษ์เอเชียเข้าทำร้ายผู้เลี้ยงผึ้ง
ตลอดระยะเวลาที่แพร่ระบาดในสหรัฐ แตนชนิดนี้ทำให้ผู้คนบาดเจ็บสาหัส 1,675 คน และในแต่ละปีมีคนเสียชีวิตจากการถูกผึ้งและแตนต่อยประมาณ 72 คน ตามข้อมูลจากสถาบันสุขภาพแห่งชาติ โดยผู้เชี่ยวชาญกล่าวว่ าแตนเหล่านี้อาจจะติดมากับกระถางต้นไม้หรือตู้คอนเทนเนอร์ที่เดินทางจากเอเชียมายังอเมริกาเหนือ
หลักฐานทางดีเอ็นเอบ่งชี้ว่าแตนที่พบในบริติช โคลัมเบียและวอชิงตันไม่มีความเกี่ยวข้องกัน และดูเหมือนว่าจะมาจากคนละประเทศ นอกจากนี้ยังไม่มีรายงานที่ได้รับการยืนยันในบริติชโคลัมเบียตั้งแต่ปี 2021 และศูนย์เอเลี่ยนสปีชีส์ในแคนาดาล่าวว่าแตนชนิดนี้ถือว่าถูกกำจัดไปแล้วที่นั่น แต่ในสหรัฐยังคงแพร่พันธุ์เรื่อยมา
ในเดือนกรกฎาคม 2022 สมาคมกีฏวิทยาแห่งอเมริกาได้ตั้งชื่อชื่อสามัญให้แตนยักษ์เอเชียที่พบในอเมริกาเหนือว่า “แตนยักษ์เหนือ” (Northern giant hornet) อีกทั้งสมาคมยังนำชื่อ “แตนยักษ์ใต้” (Southern giant hornet) มาเป็นชื่อสายพันธุ์ที่เกี่ยวข้องอย่างใกล้ชิดอีกด้วย
“ชื่อสามัญเป็นเครื่องมือสำคัญที่นักกีฏวิทยาใช้ในการสื่อสารกับสาธารณชนเกี่ยวกับแมลงและวิทยาศาสตร์เกี่ยวกับแมลง โดยชื่อแตนยักษ์ภาคเหนือมีความแม่นยำทางวิทยาศาสตร์และเข้าใจง่าย อีกทั้งยังหลีกเลี่ยงการทำให้เกิดความกลัวหรือการเลือกปฏิบัติได้อีกด้วย” เจสสิกา แวร์ ประธานองค์กรกล่าวในขณะนั้น
ข่าวนี้ถือเป็นความสำเร็จครั้งใหญ่ของชาวสหรัฐ สำหรับการให้ความร่วมมือกับเจ้าหน้าที่ในการกำกัดสัตว์ต่างถิ่นนี้ โดยประชาชนจะวางกับดักบนที่ดินของตนเองและรายงานการพบเห็น เมื่อนักวิจัยที่จับแตนยักษ์ตัวหนึ่งได้ ติดแท็กติดตามวิทยุขนาดเล็กกับแตนยักษ์ด้วยไหมขัดฟัน และติดตามแตนยักษ์ไปยังรังของพวกมัน
จากนั้น ทำการกำจัดรังแตนแบบถอนรากถอนโคน โดยทีมงานได้อุดรังด้วยโฟม พันต้นไม้ด้วยพลาสติก และดูดแตนออกด้วยเครื่องดูดฝุ่น นอกจากนี้ พวกเขายังฉีดคาร์บอนไดออกไซด์เข้าไปในต้นไม้เพื่อฆ่าแตนที่เหลืออยู่
ในปี 2022 นักวิทยาศาสตร์กล่าวว่าพวกเขาได้วางกับดักแตนประมาณ 1,000 ตัวในวอชิงตัน แตนที่ติดกับดักช่วยให้นักวิทยาศาสตร์ค้นหาตำแหน่งของรังได้ ส่วนในปี 2023 เจ้าหน้าที่รัฐวอชิงตันได้ทำลายรังของแตน ที่มีแตนเกือบ 1,500 ตัวที่ในระยะในการเจริญเติบโตแตกต่างกันไป
“ในฐานะนักกีฏวิทยา ผมทำสิ่งนี้มาเป็นเวลา 25 ปีแล้ว และวันนี้เป็นเพียงหนึ่งในไม่กี่ครั้งที่มนุษย์จะเอาชนะแมลงได้” สเวน สปิชิเกอร์ ผู้จัดการโครงการกำจัดศัตรูพืชของกระทรวงเกษตรแห่งรัฐวอชิงตัน กล่าวในการแถลงข่าวออนไลน์
แตนยักษ์เอเชียเป็นภัยคุกคาม ที่สำคัญต่อแมลงผสมเกสรและแมลงพื้นเมือง แตนสามารถทำลายรังผึ้งได้ภายในเวลาเพียง 90 นาที โดยตัดหัวผึ้งแล้วปกป้องรังเหมือนเป็นของตัวเอง โดยนำลูกผึ้งไปเลี้ยงลูกของมันเอง แตนสายพันธุ์นี้ยังโจมตีแมลงชนิดอื่นด้วย แต่ไม่มีข้อมูลว่ามันทำลายรังของแมลงชนิดอื่นหรือไม่
“การรับมือกับภัยคุกคามนี้ ไม่เพียงแต่ช่วยให้เราปกป้องแมลงผสมเกสรและพืชผลเท่านั้น แต่ยังรวมถึงอุตสาหกรรม ชุมชน และระบบนิเวศที่พึ่งพาพวกมันด้วย” ดร. มาร์ก เดวิดสัน รองผู้บริหารฝ่ายตรวจสอบสุขภาพสัตว์และพืชของกระทรวงเกษตรสหรัฐ กล่าวในแถลงการณ์
นอกจากนี้ เหล็กไนของแตนมีความยาวมากกว่าแตนทั่วไป จนสามารถต่อยทะลุชุดเลี้ยงผึ้งส่วนใหญ่ได้ และพิษของมันอันตรายกว่าผึ้งน้ำหวานเกือบ 7 เท่า และต่อยได้หลายครั้ง ซึ่งหากถูกแตนทั้งรังต่อยอาจทำให้เสียชีวิตได้ เพื่อป้องกันผู้คนกระทรวงเกษตรของวอชิงตันต้องสั่งซื้อชุดเสริมพิเศษจากจีน
ที่ผ่านมา รัฐวอชิงตันเป็นรัฐเดียวที่มีรายงานยืนยันการพบแตนชนิดนี้ โดยพบรัง 4 รังในปี 2020 และ 2021 ในเขตวอตคอม ซึ่งเป็นพื้นที่ตามแนวชายแดนแคนาดาที่เกษตรกรปลูกราสเบอร์รี่และบลูเบอร์รี่ขนาดใหญ่ แต่ก็ไม่ได้มีการค้นพบแตนในภูมิภาคนี้มาเป็นเวลา 3 ปีแล้ว
สปิชิเกอร์ชื่นชมสื่อต่าง ๆ ที่ให้ความสนใจกับสถานการณ์นี้ และชื่นชมสาธารณชนที่ลงมือลงมือปฏิบัติ โดยสายด่วนได้รับสายมากกว่า 1,000 ครั้ง ซึ่งแตนยักษ์เอเชียที่เจ้าหน้าที่พบทั้งหมดนั้นได้ข้อมูลมาจากประชาชนทั้งสิ้น
“หากชุมชนทั้งหมดไม่ลุกขึ้นมาดำเนินการ มีโอกาสสูงมากที่เราทุกคนจะต้องใช้ชีวิตอยู่ร่วมกับแตนสังหารนี้ไปอีกหลายปี เพราะการกำจัดแมลงที่เติบโตจนสมบูรณ์แล้วเป็นงานที่ยากมาก” เขากล่าว
แม้ว่าเจ้าหน้าที่จะแสดงความยินดี แต่ก็ยังคงสืบสวนรายงานการค้นพบรังแตนต้องสงสัยที่อยู่ห่างจากรังเดิมประมาณ 160 กิโลเมตร เจ้าหน้าที่ไม่เชื่อว่าแตนรังใหม่นี้มีความเชื่อมโยงกับแตนยักษ์เอเชียที่เคยพบมาก่อนหน้านี้ และไม่พบหลักฐานอื่นใดที่บ่งชี้ว่าแตนสายพันธุ์นี้เข้ามาตั้งรกรากที่นี่ แต่พวกเขาได้วางกับดักเพื่อเฝ้าติดตามพื้นที่ดังกล่าว และวางแผนที่จะทำเช่นนั้นอีกครั้งในปี 2025
ปัจจุบันหน่วยงานของรัฐและนักวิจัยยังคงได้รับรายงานต่าง ๆ เกี่ยวกับการพบเห็นแตนในรัฐวอชิงตันและที่อื่น ๆ แต่พบว่ารายงานดังกล่าวมักเป็นแมลงชนิดอื่น ๆ ที่มีลักษณะคล้ายกัน เช่น ตัวต่อฆ่าจักจั่น ตัวต่อเสื้อคลุมเหลือง หรือต่อสน
อ่านต่อ: AP News, CBS News, The New York Times