“โซ่ข้อแรก” ในการดำเนินธุรกิจ | พิกุล ศรีมหันต์

สิ่งแรกที่เราจะทำเมื่อเริ่มธุรกิจสำคัญแค่ไหน หลายคนคงมีหลายตัวเลือกให้ชั่งใจ คิดแล้วคิดอีกว่าจะทำอะไร หรือไม่ทำอะไรดี สำหรับคนที่มีความคิดอยากจะทำธุรกิจใหม่ ๆ ขยายฐานลูกค้าให้กลุ่มใหญ่กว่าเดิม หรือจะหาวิธีเพิ่มรายได้ด้วยช่องทางอื่นหรือจากช่องทางใดได้บ้าง ก็คงกำลังมองหาหนทางและพยายามทดลองด้วยวิธีการต่าง ๆ กันอยู่อย่างแน่นอน

ดังนั้น เลยอยากลองชวนผู้อ่านทุกคนกลับมาที่จุดเริ่มต้นกับแนวคิด “โซ่ข้อแรก” บทเรียนเจ้าของเคสของเราในวันนี้กับติ๊ก อัญญรัตน์ จริยาสมานฉันท์ กรรมการผู้จัดการ บริษัท เอกราชอุตสาหกรรมกระดาษ จำกัด และ ผู้ร่วมก่อตั้งแบรนด์ Clickboxes

ธุรกิจแรกที่ติ๊ก อัญญรัตน์ ได้กระโดดเข้ามาช่วยธุรกิจของครอบครัวอย่างเต็มตัวหลังเรียนจบทันทีคือ ธุรกิจกล่องกระดาษ ที่อยู่ภายใต้บริษัท เอกราชอุตสาหกรรมกระดาษ จำกัด ช่วงเวลานั้นเป็นจังหวะผู้เป็นพ่อได้เริ่มก่อร่างสร้างบริษัทด้วยความรู้

และความชำนาญในสินค้าและผลิตภัณฑ์ที่มีมาก่อน แต่เมื่ออยู่ในช่วงของการทำการตลาดและกลุ่มเป้าหมายที่เหมาะกับกล่องกระดาษ ก็ได้พบกับโจทย์ใหญ่ในขณะนั้น ทั้งในเรื่องของการหาจุดขายของสินค้า กลุ่มลูกค้าที่เหมาะกับสินค้าที่ขาย รวมถึงเรื่องของความสม่ำเสมอของการหาออเดอร์ใหม่ ๆ ให้เข้ามาหล่อเลี้ยงธุรกิจ

ซึ่งขณะนั้นเป็นช่วงที่ค่าเงินบาทลอยตัวเลยจึงมีความคิดว่า กลุ่มสินค้าส่งออกมีความน่าสนใจและมีศักยภาพในการทำการตลาดได้ จึงเริ่มมองหาธุรกิจเพื่อการส่งออก ประกอบกับเครื่องจักรที่มี เป็นเครื่องจักรขนาดใหญ่ ทำให้ช่วยโฟกัสการหาอุตสาหกรรมที่เหมาะกับการผลิตที่มี และสุดท้ายก็ได้พบกับกลุ่มเฟอร์นิเจอร์ส่งออกในพื้นที่บริเวณภาคตะวันออก  

ซึ่งมีความจำเป็นต้องใช้กล่องกระดาษขนาดใหญ่ที่มีคุณภาพดีจำนวนมากเป็น Packaging ป้องกันความเสียหายกับสินค้า ในการขนส่งแต่ละครั้ง นั่นคือ ที่มาของการค้นหาโซ่ข้อแรกสำหรับการเริ่มต้นของเอกราชอุตสาหกรรมกระดาษ 

แต่หลังจากนั้นไม่กี่ปี ความท้าทายครั้งใหม่ก็เกิดขึ้น เมื่อธุรกิจเฟอร์นิเจอร์ที่เป็นกลุ่มลูกค้าหลักในขณะนั้น ได้ย้ายฐานการผลิตไปยังประเทศอื่น ส่งผลกระทบโดยตรงกับเอกราชอุตสาหกรรมกระดาษในเรื่องของรายได้หลัก การหาโซ่ข้อถัดมาจึงเป็นโจทย์อันท้าทายที่ทำให้ต้องคิดต่อ

ซึ่งครั้งนี้เองที่ทำให้เกิดการขยายกลุ่มลูกค้าใหม่ ๆ หลายกลุ่มเพื่อกระจายความเสี่ยงเรื่องส่วนของรายได้ และก็ได้พบกับธุรกิจผลไม้ส่งออก 

ซึ่งเป็นกลุ่มลูกค้าที่มีจำนวนขนาดใหญ่มากในภาคตะวันออก ซึ่งในเวลานั้นเองเป็นช่วงที่ติ๊กได้เข้ามาช่วยธุรกิจอย่างเต็มตัว แต่โซ่ข้อแรกสำหรับติ๊กยังไม่ใช่การทำธุรกิจซะทีเดียว แต่เป็นการหาจุดแข็งของตนเองที่จะเป็นการมาเติมเต็มธุรกิจครอบครัว ซึ่งการทำธุรกิจของครอบครัวในตอนนั้นยังพึ่งพาระบบ Manual เป็นหลัก 

ทั้งในเรื่องการทำบัญชี การทำเอกสารต่าง ๆ  รวมถึงการจัดการระบบหลังบ้านทั้งหมด จึงเริ่มปรับเอาความรู้ในการบริหารจัดการเข้ามาใช้ และเริ่มให้มีการนำระบบต่าง ๆ รวมถึงระบบ IT ที่ช่วยทุ่นแรงและมีประสิทธิภาพมาใช้มากขึ้น

เมื่อช่วงแรกที่เกิดโรคโควิด-19 ในประเทศไทย ลูกค้ารายใหญ่ ๆ ที่มีอยู่ในมือก็ส่งผลกระทบเช่นกัน วิกฤตครั้งนี้จึงเป็นการเริ่มค้นหาโซ่ข้อแรกของติ๊กเพื่อความอยู่รอดของธุรกิจ เพราะหลายธุรกิจหันมาโฟกัสที่ช่องทางออนไลน์มากขึ้น ใช้แพลตฟอร์ม E-Commerce เยอะขึ้น รวดเร็วอย่างเห็นได้ชัดสำหรับการปรับตัวที่เลี่ยงไม่ได้

แต่การขายกล่องกระดาษของเอกราชอุตสาหกรรมกระดาษนั้นแม้จะมีขนาดกล่องที่หลากหลาย แต่เน้นกล่องที่มีขนาดใหญ่ และจำนวนการผลิตที่มากในแต่ละครั้ง (Mass Customization) ประเภทเครื่องจักรที่มีอยู่จึงเหมาะสมที่จะรองรับการผลิตครั้งละจำนวนมาก ๆ เพียงอย่างเดียว 

ประกอบกับการขาย โดยปรกติแล้วจะใช้พนักงานเข้าไปขอพบลูกค้า พร้อมนำตัวอย่างกล่องกระดาษเพื่อให้ลูกค้าได้ดูของจริงเพื่อประกอบการตัดสินใจซื้อ ติ๊กจึงคิดสร้างแบรนด์ใหม่เพื่อไม่ให้กระทบกับลูกค้าเดิมของบริษัทฯ และเลือกใช้ชื่อแบรนด์ให้เข้าถึงง่าย จดจำง่าย

นั่นคือที่มาของ Clickboxes  (คำว่า “Click” นอกจากจะสื่อถึงการคลิกเมาท์สั่งซื้อผ่านออนไลน์แล้ว คำว่า Click ยังสื่อถึง “สิ่งที่ใช่” “สิ่งที่โดนใจ”)  โดยเน้นขายผ่านแพลตฟอร์ม E-Commerce ต่าง ๆ เพื่อให้เข้าถึงกลุ่มลูกค้าทั้ง B2C ได้ง่ายขึ้น 

และก็เป็นการเปิดโอกาสในการเปิดรับลูกค้า B2B หน้าใหม่ ๆ ให้เข้ามาด้วยเช่นกันโดยวางกลุ่มเป้าหมาย B2B เป็นธุรกิจ SMEs ที่ต้องการสร้างแบรนด์ตัวเอง เพราะเล็งเห็นว่าบรรจุภัณฑ์คือ ประตูแรกแห่งความประทับใจก่อนที่ผู้บริโภคจะตัดสินใจหยิบสินค้าข้างใน ซึ่งลูกค้าสามารถเลือกซื้อบรรจุภัณฑ์ที่ออกแบบให้สำเร็จรูปหรือพิมพ์โลโก้และลวดลายที่ต้องการได้โดยไม่ต้องสั่งผลิตจำนวนมาก   

ข้อได้เปรียบของ Clickboxes คือ การที่มีโซ่ข้อแรกจากบริษัทฯ เดิมอยู่ ซึ่งมีความน่าเชื่อถือในเรื่องของคุณภาพการผลิตที่ได้รับมาจากโรงงานเอกราชอุตสาหกรรมกระดาษอยู่แล้ว และยังโดดเด่นในเรื่องของการออกแบบมาโดยตลอด เมื่อเห็นแนวโน้มแบบนี้ จึงเป็นเหตุผลที่ทำให้เริ่มคล้องโซ่ข้อต่อไป

โดยการ Upskill และ Reskill ทีมงานเดิมที่มีอยู่ พร้อมกับเดินหน้าคุยกับพ่อเพื่อปรับเปลี่ยนในเรื่องของเครื่องจักรในการผลิตที่รองรับกับจำนวนการผลิตที่น้อยแต่มีความถี่รวมถึงเรื่องของขนาดกล่องเพื่อให้ตอบโจทย์กับทั้งลูกค้ารายใหญ่และรายย่อยที่เข้ามา จนทำให้ธุรกิจ Clickboxes กลายเป็นโซ่ข้อต่อไปที่ต่อยอดธุรกิจหลักได้อย่างลงตัว

ทุกธุรกิจมีโซ่ข้อแรกเสมอที่จะช่วยให้เราสามารถสร้างความแข็งแกร่งให้กับธุรกิจได้ หากเราลองพิจารณาถึงจุดแข็ง จุดอ่อนของตัวเราเอง รวมถึงบริบทภาพรวมธุรกิจและสถานการณ์ที่เกิดขึ้นในขณะนั้น เราจะค้นพบโซ่ข้อแรกที่ช่วยพาเราไปคล้องกับโซ่ข้อต่อ ๆ ไปในการดำเนินธุรกิจ

ขอเป็นกำลังใจให้กับผู้อ่านทุกท่านได้พบกับโซ่ข้อแรกเพื่อผ่านความท้าทายของธุรกิจที่กำลังเผชิญอยู่