รู้จัก เข้าใจ และเลือกใช้ฉลากประหยัดไฟฟ้าเบอร์ 5

อย่างต่อเนื่องนั้น หนึ่งได้ทำให้ตลาดการซื้อขายอุปกรณ์ไฟฟ้าคึกคักมากขึ้นกว่าทุกปีโดยเฉพาะตลอดช่วงปิดเทอม ซึ่งพบว่าคุณพ่อบ้านส่วนใหญ่ได้ทำการซื้ออุปกรณ์ไฟฟ้าที่ทำความเย็น อันได้แก่ เครื่องปรับอากาศ พัดลม เป็นอุปกรณ์ไฟฟ้าใหม่ภายในบ้านอย่างต่อเนื่อง

แต่สำหรับคุณพ่อบ้านแม่บ้านที่ยังลังเล และยังไม่ได้ตัดสินใจซื้ออุปกรณ์ไฟฟ้าใหม่ภายในบ้าน ซึ่งอาจไม่ใช่แค่เพียงเครื่องปรับอากาศ หรือพัดลม แต่ครอบคลุมถึงอุปกรณ์ไฟฟ้าอื่นๆ นั้น ในโอกาสนี้สำนักงานนโยบายและแผนพลังงาน (สนพ.) อยากจะขอแนะนำให้ทุกบ้าน เมื่อจะเลือกซื้ออุปกรณ์ไฟฟ้า ให้รู้จักกับฉลากประหยัดไฟฟ้าเบอร์ 5 ซึ่งถือเป็นเครื่องหมายสำคัญและเป็นกลยุทธ์ในการบอกถึงประสิทธิภาพของอุปกรณ์ไฟฟ้าชนิดนั้น ที่รับรองถึงผลการประหยัดพลังงานสูงสุด

ฉลากประหยัดไฟฟ้าเบอร์ 5 หรือที่เรียกกันติดปากว่า ฉลากเบอร์ 5 นั้น ดำเนินการโดยการไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย หรือ กฟผ. ซึ่งต้องขอบอกว่าได้ออกฉลากดังกล่าวมาต่อเนื่องถึงปัจจุบันครบ 20 ปีไปแล้ว และได้ครอบคลุมเกือบทุกอุปกรณ์ไฟฟ้าที่มีจำหน่ายอยู่ โดยมีอุปกรณ์ไฟฟ้าที่ติดฉลากเบอร์ 5 แล้วทั้งสิ้น 27 รายการ อาทิ เครื่องปรับอากาศ ตู้เย็น โทรทัศน์ เครื่องซักผ้า เครื่องทำน้ำอุ่น เตาไมโครเวฟ กาต้มน้ำไฟฟ้า เตากระทะไฟฟ้า หม้อหุงข้าว และหลอดไฟ

ซึ่งคุณพ่อบ้านแม่บ้าน สามารถดูรายละเอียดอุปกรณ์ไฟฟ้าทุกรายการ ทุกรุ่น ที่มีการติดฉลากเบอร์ 5 ได้ที่ www.labelno5.egat.co.th 

ตลอด 20 ปีที่ผ่านมา ผลของการออกมาตรการติดฉลากเบอร์ 5 นั้น สนพ. ต้องขอส่งต่อข้อมูลดีๆ ว่า มีผู้ผลิตอุปกรณ์ไฟฟ้าที่เข้าร่วมและติดฉลากเบอร์ 5 แล้ว จำนวน 220 ราย ได้ออกฉลากไปแล้วมากถึง 230 ล้านใบ และได้ช่วยให้ประเทศไทย เกิดการลดใช้ไฟฟ้าได้สูงถึง 3,000 เมกะวัตต์ หรือเทียบเท่าการลดสร้างโรงไฟฟ้าขนาดใหญ่ได้มากถึง 3 โรง นอกจากนี้ในส่วนของการลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม ก็พบว่า การติดฉลากเบอร์ 5 ดังกล่าว ได้ช่วยลดการปลดปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์หรือก๊าซเรือนกระจกสูงถึง 10 ล้านตันอีกด้วย

ในส่วนของกลยุทธ์การส่งเสริมเพื่อติดฉลากเบอร์ 5 จะแบ่งออกเป็น 3 ด้าน ได้แก่

1) ด้านอุปกรณ์ ซึ่งจะเน้นให้เกิดการติดในอุปกรณ์ไฟฟ้าให้ครอบคลุมการใช้ในอาคารบ้านเรือนให้มากที่สุด

2) ด้านอาคาร อุปกรณ์ไฟฟ้าฉลากเบอร์ 5 จะต้องถูกติดตั้ง หรือเป็นอุปกรณ์ไฟฟ้าที่อยู่ในอาคาร เนื่องจากการใช้ไฟฟ้าในภาคอาคารนั้น ถือเป็นภาคส่วนที่มีการใช้ไฟฟ้าสูงสุด

3) ด้านอุปนิสัย จะต้องรณรงค์ให้เกิดการใช้อุปกรณ์ไฟฟ้าที่ถูกต้องควบคู่กับการสร้างอุปนิสัยการประหยัดพลังงาน และเผยแพร่ต่อเนื่องอย่างจริงจัง

อย่างไรก็ตาม สนพ. อยากจะให้ข้อมูลเพื่อประกอบการตัดสินใจของทุกท่าน และให้เข้าใจถึงการติดฉลากเบอร์ 5 ดังกล่าว ว่าแท้จริงแล้วการติดฉลาดเบอร์ 5 นั้น สำคัญอย่างไร เหตุใดจึงต้องให้ทุกท่านสังเกตก่อนซื้ออุปกรณ์ไฟฟ้าทุกครั้ง

โดยในอุปกรณ์ไฟฟ้า ที่ติดฉลากเบอร์ 5 นั้น จะมีข้อมูลสำคัญ 6 ประการ ที่ปรากฏชัด ได้แก่

1) การแจ้งถึงตัวเลขประสิทธิภาพการใช้พลังงานของอุปกรณ์ไฟฟ้าชนิดนั้น ๆ ซึ่งแน่นอนประหยัดสูงสุดจะต้องเป็นเบอร์ 5 และที่ผ่านมามีการศึกษาทางการตลาดพบว่า หากอุปกรณ์ไฟฟ้านั้น ๆ ไม่ติดฉลากเบอร์ 5 หรือติดที่ต่ำกว่าเบอร์ 5 ก็จะขายไม่ออก !

2) บอกมาตรฐานการทดสอบ ว่าเป็นมาตรฐานอะไร เช่น เครื่องปรับอากาศ ตู้เย็น จะมีค่ามาตรฐาน EER หรือ มาตรฐาน SEER ปรากฏอยู่

3) ฉลากเบอร์ 5 ทุกฉลาก จะบอกชื่อรุ่นของอุปกรณ์ไฟฟ้านั้นๆ ให้ได้รับทราบอย่างชัดเจน ว่าเป็นอุปกรณ์ไฟฟ้ายี่ห้ออะไร รุ่นอะไร

4) นอกจากจะบอกถึงชื่อรุ่นแล้ว ฉลากเบอร์ 5 จะบอกถึงประเภทของอุปกรณ์ไฟฟ้าชนิดนั้นๆ ด้วย

5) ถือเป็นข้อที่สำคัญมาก เพราะจะมีการคำนวณคร่าวๆ ถึงอัตราค่าไฟฟ้าที่จะเกิดขึ้นกับอุปกรณ์ไฟฟ้าชนิดนั้นๆ หรือเรียกง่ายๆ ว่าจะคิดค่าไฟ ให้แก่ผู้ที่จะเลือกซื้ออุปกรณ์ไฟฟ้า ซึ่งทุกท่านจะสามารถรับทราบถึงอัตราค่าไฟ และสามารถตัดสินใจจากรุ่นหรือประเภทอุปกรณ์ไฟฟ้าที่จะเลือกซื้อได้

6) จะบอกถึงความน่าเชื่อถือที่รับประกันการประหยัดไฟฟ้าของอุปกรณ์ไฟฟ้าที่ได้ฉลากเบอร์ 5 ดังกล่าว โดยให้สังเกตชื่อหน่วยงาน ได้แก่ การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย (กฟผ.) และกระทรวงพลังงาน ซึ่งเป็นเจ้าของฉลากเบอร์ 5 สิ่งที่ให้สังเกตให้แน่ชัดคือ จะมีลายน้ำเป็นสัญลักษณ์รูปโลกุตะระอยู่ในฉลาก ถ้าหากพบว่าไม่มีชื่อขององค์กรทั้ง 2 แห่งรับรอง และไม่มีลายน้ำ ขอให้โปรดแจ้งต่อร้านค้า หรือสามารถแจ้งเอาผิดต่อเจ้าหน้าที่ตำรวจ เพื่อดำเนินเอาผิดแก่ผู้ปลอมแปลงฉลากได้

สำหรับกระแสการเลือกซื้อและเลือกใช้อุปกรณ์ไฟฟ้าที่ติดฉลากเบอร์ 5 ดังกล่าว จากการสำรวจตลาดของ สนพ. โดยผมได้ลองเดินไปสำรวจที่งาน Power Buy Expo เมื่อต้นเดือนพฤษภาคมที่ผ่านมา พบว่า อุปกรณ์ไฟฟ้า โดยเฉพาะในกลุ่มของเครื่องปรับอากาศ ตู้เย็น พัดลม และหลอดไฟ ทุกรุ่น ทุกประเภท จะได้รับการติดฉลากเบอร์ 5 แล้วเกือบ 100% แต่อุปกรณ์ไฟฟ้าในกลุ่ม เครื่องซักผ้า หม้อหุงข้าว เตาไมโครเวฟ เครื่องทำน้ำอุ่น พบว่ายังมีอีกหลายรุ่น หลายยี่ห้อ ยังไม่ติดฉลากเบอร์ 5 ซึ่งต้องขอให้พ่อบ้านแม่บ้านทุกท่าน โปรดสังเกตที่ติดฉลากเบอร์ 5 ไว้ก่อน เพราะจะได้อุปกรณ์ไฟฟ้าที่ดี มีคุณภาพ และที่สำคัญประหยัดค่าไฟฟ้าแน่นอน

ท้ายสุดนี้ การติดฉลากประหยัดไฟฟ้าเบอร์ 5 นั้น แม้จะยังไม่เป็นมาตรการบังคับ แต่ที่ผ่านมานับว่าประสบความสำเร็จด้วยดี และกระทรวงพลังงานจะยังคงมาตรการส่งเสริมต่อไปอย่างเข้มข้นยิ่งขึ้น และจะเร่งติดฉลากเบอร์ 5 เพื่อรับรองอุปกรณ์ไฟฟ้าในทุกชนิดให้ครอบคลุมสูงสุด ซึ่งจะเกิดผลประหยัดพลังงานในภาพรวมมากยิ่งขึ้นเช่นกัน

--------------------------

ดร.ทวารัฐ สูตะบุตร

ผู้อำนวยการสำนักงานนโยบายและแผนพลังงาน(สนพ.)