ถอดรหัสจีนซ้อมปิดล้อมไต้หวันส่งท้ายปี 2025

การฝึกซ้อมเริ่มต้นขึ้นในวันจันทร์ (29 ธ.ค.) หรือ 11 วันหลังจากสหรัฐประกาศแพ็กเกจอาวุธชุดใหญ่ 1.11 หมื่นล้านดอลลาร์ที่ขายให้ไต้หวัน จีนจึงจัดซ้อมรบชุดใหญ่ให้เช่นเดียวกัน พิจารณาจากพื้นที่และความใกล้ชิดกับไต้หวัน

ในวันอังคาร (29 ธ.ค.) ซึ่งเป็นวันที่ 2 ของการฝึกซ้อม กองบัญชาการภาคพื้นตะวันออกของจีน ประกาศฝึกซ้อมกระสุนจริงทั้งในทะเลและในอากาศไปจนถึงเวลา 18.00 น. ครอบคุลมห้าทำเลรอบไต้หวัน และนอกชายฝั่งจีน พร้อมๆ กับที่หน่วยทหารเรือและกองทัพอากาศฝึกซ้อมโจมตีเป้าหมายทางทะเลและทางอากาศ รวมถึงปฏิบัติการต่อต้านเรือดำน้ำทางตอนเหนือและตอนใต้ของไต้หวัน

เจ้าหน้าที่ระดับสูงฝ่ายความมั่นคงของไต้หวันรายหนึ่งเผยกับรอยเตอร์ว่า ไทเปกำลังจับตาการซ้อมรบครั้งนี้ที่เป็นการซ้อมรบใหญ่ครั้งที่ 6 นับตั้งแต่ปี 2022 ว่าจีนจะยิงขีปนาวุธด้วยหรือไม่ เหมือนอย่างที่จีนเคยทำในปี 2022 ตอนที่แนนซี เพโลซี ประธานสภาผู้แทนราษฎรสหรัฐในตอนนั้นมาเยือนไต้หวัน

ไม่เพียงเท่านั้นแหล่งข่าวกล่าวด้วยว่า รัฐบาลปักกิ่งดูเหมือนจะใช้การฝึกซ้อมครั้งนี้ฝึกการโจมตีเป้าหมายบนบก เช่น ระบบจรวด HIMARS ผลิตโดยสหรัฐ ซึ่งเป็นระบบปืนใหญ่เคลื่อนที่เร็วพิสัยทำการประมาณ 300 กิโลเมตรและสามารถโจมตีเป้าหมายชายฝั่งทางตอนใต้ของจีนได้

ประธานาธิบดีไล่ ชิงเต๋อ โพสต์เฟซบุ๊กว่า การฝึกซ้อมของจีน “ขัดกับความคาดหวังต่อการปฏิบัติของมหาอำนาจผู้รับผิดชอบ” และว่ากองกำลังแนวหน้าเตรียมพร้อมที่จะปกป้องเกาะแล้ว แต่ไทเปไม่ต้องการทำให้สถานการณ์บานปลาย

กระทรวงกลาโหมไต้หวันยืนยันว่า การฝึกซ้อมกระสุนจริงเกิดขึ้นทางตอนเหนือของเกาะในตอนเช้าวันอังคารเศษซากได้รุกล้ำเข้ามาในเขตต่อเนื่องซึ่งกำหนดไว้ที่ระยะ 24 ไมล์ทะเลจากชายฝั่ง

ทั้งนี้ ไต้หวันตั้งอยู่บนเส้นทางการขนส่งทางเรือและทางอากาศที่สำคัญมูลค่าการค้าผ่าน ช่องแคบไต้หวัน ประมาณ 2.45 ล้านล้านดอลลาร์ต่อปี และน่านฟ้าเหนือเกาะแห่งนี้เป็นเส้นทางเชื่อมระหว่างจีน ซึ่งเป็นประเทศที่มีขนาดเศรษฐกิจใหญ่เป็นอันดับสองของโลก กับตลาดที่เติบโตอย่างรวดเร็วในเอเชียตะวันออกและเอเชียตะวันออกเฉียงใต้

กรมการบินพลเรือนไต้หวันกล่าวในวันอังคารว่า เส้นทางการบินของไต้หวัน 11 จาก 14 เส้นทางได้รับผลกระทบจากการฝึกซ้อม แต่เที่ยวบินระหว่างประเทศได้รับผลกระทบน้อยมาก หลี่ ฮันหมิง นักวิเคราะห์การบินในสหรัฐ กล่าวว่าสายการบินพาณิชย์ต่าง ๆ ใช้เส้นทางบินสองเส้นทางออกจากทางตะวันออกเฉียงเหนือของเกาะและมุ่งหน้าไปยังประเทศญี่ปุ่นอย่างหนาแน่น

กระทรวงกลาโหมระบุด้วยว่า เครื่องบินรบจีน 130 ลำเรือรบของกองทัพเรือและหน่วยยามฝั่ง 22 ลำ ได้ปฏิบัติการอยู่รอบเกาะในช่วง 24 ชั่วโมงจนถึงเวลา 6.00 น.

 จีนแสดงแสนยานุภาพ

ปักกิ่งยกระดับการแสดงอำนาจเรื่องไต้หวันมากยิ่งขึ้นหลังจากนายกรัฐมนตรีซานาเอะ ทาคาอิจิ ของญี่ปุ่น กล่าวในเดือนก่อนว่า หากจีนโจมตีไต้หวันอาจทำให้รัฐบาลโตเกียวต้องตอบโต้ด้วยกำลังทหาร

ในวันอังคารสื่อทางการจีนยังคงเผยแพร่โปสเตอร์โฆษณาชวนเชื่ออย่างต่อเนื่อง เช่น โปสเตอร์ชื่อ “ฆ้อนแห่งความยุติธรรม” ภาพประธานาธิบดีไล่ถูกค้อนอันหนึ่งทุบลงทางตอนใต้ของเกาะ อีกอันทุบทางตอนเหนือ

หนังสือพิมพ์จีนยังเน้นย้ำการใช้เรือจู่โจมสะเทินน้ำสะเทินบก Type 075 เป็นครั้งแรกด้วย จ้างจี นักวิชาการมหาวิทยาลัยป้องกันชาติจีน กล่าวว่าเรือลำนี้สามารถปล่อยเฮลิคอปเตอร์โจมตี เรือยกพลขึ้นบก รถถังสะเทินน้ำสะเทินบก และยานเกราะได้พร้อมกัน

เมื่อวันจันทร์กองทัพจีนเผยแพร่คลิปวีดีโอสร้างโดยเอไอแสดงให้เห็นหุ่นยนต์ฮิวมานอยด์อัตโนมัติ โดรนขนาดเล็ก และสุนัขหุ่นยนต์ติดอาวุธกำลังโจมตีเกาะไต้หวัน

สื่อจีนยังเผยแพร่แผนที่แสดงการซ้อมล้อมเกาะและเขตใช้กระสุนจริง กระทรวงกลาโหมไต้หวันกล่าวว่า จากเจ็ดเขตที่ทางการจีนกำหนดไว้สำหรับการฝึกซ้อมยิงกระสุนจริง มีห้าเขตทับซ้อนกับน่านน้ำของไต้หวัน ซึ่งกำหนดไว้ที่ 12 ไมล์ทะเลจากชายฝั่ง

 จีนตั้งเป้าความพร้อมปี 2027

กองบัญชาการภาคตะวันออกประกาศเมื่อวันจันทร์ว่า กำลังจำลองการปิดล้อมท่าเรือน้ำลึกที่สำคัญของไต้หวันอย่างท่าเรือจีหลงทางตอนเหนือของเกาะ และท่าเรือเกาสงทางตอนใต้ซึ่งเป็นเมืองท่าที่ใหญ่ที่สุดของไต้หวัน เป็นหัวใจสำคัญของการฝึกซ้อมครั้งนี้

 วันรุ่งขึ้นกองทัพจีนส่งทั้งเรือพิฆาต เครื่องบินทิ้งระเบิด และหน่วยอื่นๆ เข้าร่วมการฝึกโจมตีทางทะเล การป้องกันทางอากาศ และปฏิบัติการต่อต้านเรือดำน้ำ โดยมีจุดประสงค์เพื่อ “ทดสอบความสามารถของกองกำลังทางทะเลและทางอากาศในการประสานงานเพื่อการปิดล้อมและควบคุมแบบบูรณาการ”

สัปดาห์ก่อนรอยเตอร์อ้างถึงร่างรายงานฉบับหนึ่งของกระทรวงกลาโหมสหรัฐระบุ “จีนคาดว่าจะสู้รบและเอาชนะสงครามไต้หวันได้ภายในสิ้นปี 2027” ครบรอบ 100 ปีการก่อตั้งกองทัพปลดปล่อยประชาชนจีน หมุดหมายสำคัญในเชิงสัญลักษณ์ที่ประธานาธิบดีสี จิ้นผิง พยายามสร้างกองทัพให้ทันสมัย

แต่การกวาดล้างทุจริตทั่วทั้งกองทัพของสีก่อให้เกิดคำถามถึงความพร้อม ในเดือน ต.ค. ผู้นำจีนขับนายพลแปดคนออกจากกองทัพโทษฐานทุจริต ทั้งยังมีรายงานว่ารายได้จากบริษัทอาวุธจีนลดลง 10% ในปี 2024 ทั้งๆ ที่จีนเพิ่มงบประมาณทหารมาตลอดสามสิบปี

 กระนั้น รายงานของเพนตากอนระบุว่า ปักกิ่งกำลังพิจารณาที่จะดำเนินการโจมตีในระยะ 1,500-2,000 ไมล์ทะเลจากจีน เพื่อยึดไต้หวันด้วย “กำลังอย่างโหดเหี้ยม” หากจำเป็น

ตรวจสถานะไต้หวันภายใต้นโยบายจีนเดียว

ในวันอังคารซึ่งเป็นวันที่ 2 ของการซ้อมรบรอบเกาะไต้หวันภายใต้รหัส “ภารกิจเพื่อความยุติธรรม 2025” จีนประกาศว่า “ไม่ลังเลที่จะต่อสู้กับลัทธิแบ่งแยกดินแดน” ชวนให้เกิดคำถามว่า แล้วปัจจุบันไต้หวันมีสถานะอย่างไร และ“เอกราชไต้หวันคืออะไร”

รอยเตอร์รายงานว่า ไต้หวันเคยรู้จักกันในนามเกาะฟอร์โมซา เป็นที่อยู่ของชาวพื้นเมืองมานานหลายพันปี ก่อนดัตช์และสเปนเข้ามาปกครองพื้นที่บางส่วนชั่วขณะหนึ่งในทศวรรษ 1600

ราชวงศ์ชิงผนวกไต้หวันเข้าเป็นส่วนหนึ่งของมณฑลฝูเจี้ยนในปี 1684 และประกาศแยกเป็นมณฑลอิสระของจีนในปี 1885

หลังจากราชวงศ์ชิงแพ้สงครามกับญี่ปุ่น ไต้หวันกลายเป็นอาณานิคมญี่ปุ่นในปี 1895 และถูกส่งมอบให้กับรัฐบาลสาธารณรัฐจีนเมื่อสิ้นสุดสงครามโลกครั้งที่ 2 ในปี 1945

ปี 1949 หลังจากพ่ายแพ้แก่กองกำลังคอมมิวนิสต์ของเหมา เจ๋อตง รัฐบาลสาธารณรัฐจีนหนีและย้ายเมืองหลวงไปยังไต้หวัน โดยยังใช้ชื่อทางการว่าสาธารณรัฐจีน 

ขณะที่เหมาเจ๋อตงก่อตั้งสาธารณรัฐประชาชนจีนอ้างว่าเป็นรัฐบาลจีนที่ถูกต้องตามกฎหมายเพียงแห่งเดียวสำหรับประเทศจีนทั้งหมด รวมถึงไต้หวัน ในฐานะรัฐสืบทอดต่อจากสาธารณรัฐจีน

สาธารณรัฐจีนในไทเปเคยอ้างว่าเป็นรัฐบาลอันชอบธรรมของจีนมาหลายสิบปี แต่ในปี 1971 สหประชาชาติยอมรับรัฐบาลปักกิ่งเป็นตัวแทนจีน ปัจจุบันมีเพียง 12 ประเทศเท่านั้นที่ยังมีความสัมพันธ์ทางการทูตกับไทเป ส่วนใหญ่เป็นประเทศกำลังพัฒนาเล็กๆ และยากจน เช่น เบลิซและตูวาลู

ชาติตะวันตกสำคัญส่วนใหญ่รวมทั้งพันธมิตรสหรัฐ มีความสัมพันธ์อย่างไม่เป็นทางการกับไต้หวันด้วยการยอมรับหนังสือเดินทางสาธารณรัฐจีน และมีสถานทูตโดยพฤตินัยในเมืองหลวงของกันและกัน พลเมืองไต้หวันใช้หนังสือเดินทางของตนเองเดินทางไปยังประเทศส่วนใหญ่ได้โดยเสรี

สหรัฐตัดความสัมพันธ์ทางการทูตกับไต้หวันในปี 1979 แต่ต้องปฏิบัติตามกฎหมายกำหนดให้ต้องจัดหาเครื่องมือให้ไต้หวันป้องกันตนเอง สหรัฐไม่ได้แสดงจุดยืนอย่างเป็นทางการเกี่ยวกับอธิปไตยของไต้หวันภายใต้นโยบาย “จีนเดียว” ของวอชิงตัน

จีนกล่าวว่าจะไม่ละทิ้งการใช้กำลังเพื่อนำไต้หวันมาอยู่ภายใต้การควบคุมของตน ปักกิ่งเสนอรูปแบบ “หนึ่งประเทศ สองระบบ” ให้กับไต้หวัน ซึ่งคล้ายกับรูปแบบในฮ่องกงที่สัญญาว่าจะให้ไต้หวันมีอิสระในการปกครองตนเองอย่างมาก แต่ไม่มีพรรคการเมืองใหญ่ใดในไต้หวันสนับสนุนรูปแบบนี้ 

ผลการสำรวจความคิดเห็นในไต้หวันออกมาเสมอว่า ชาวไต้หวันส่วนใหญ่ต้องการให้ความสัมพันธ์กับจีนคงสถานภาพเดิมไว้อย่างที่เป็นอยู่ในปัจจุบัน