ทรัมป์ไฟเขียว Nvidia ขายชิป AI รุ่น H200 ให้จีน พร้อมเก็บภาษี 25% 

บลูมเบิร์ก รายงานประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ อนุมัติให้ Nvidia Corp ส่งออกชิปปัญญาประดิษฐ์รุ่น H200 ไปยังจีนได้ โดยมีเงื่อนไขต้องเก็บภาษีเพิ่ม 25% ซึ่งจะเปิดโอกาสให้บริษัทที่มีมูลค่าสูงสุดในโลกกลับมาโกยรายได้หลายพันล้านดอลลาร์จากหนึ่งในตลาดสำคัญของตน  

ทรัมป์ประกาศเรื่องนี้ผ่านโพสต์บนเครือข่ายสังคม Truth Social ของเขา หลังจากใช้เวลาหลายสัปดาห์หารือกับที่ปรึกษาว่าจะอนุญาตการส่งออกชิป H200 ไปจีนหรือไม่ เขากล่าวว่าได้แจ้งประธานาธิบดีสี จิ้นผิง ของจีนถึงการตัดสินใจดังกล่าวแล้ว และสีตอบรับในเชิงบวก พร้อมระบุเพิ่มเติมว่า การส่งมอบจะทำได้เฉพาะให้กับ “ลูกค้าที่ได้รับอนุมัติ” เท่านั้น และผู้ผลิตชิปรายอื่นอย่าง Intel Corp และ Advanced Micro Devices Inc ก็จะมีสิทธิ์เข้าร่วมด้วยเช่นกัน  

“เราจะปกป้องความมั่นคงแห่งชาติ สร้างงานให้ชาวอเมริกัน และรักษาความเป็นผู้นำด้าน AI ของสหรัฐฯ ไว้” ทรัมป์เขียนในโพสต์ “ลูกค้าในสหรัฐฯ ของ NVIDIA กำลังก้าวหน้าไปกับชิป Blackwell รุ่นใหม่ที่ล้ำสมัยอย่างยิ่ง และอีกไม่นาน Rubin ซึ่งทั้งสองรุ่นไม่ได้อยู่ในข้อตกลงนี้” เขากล่าวถึงสายชิปรุ่นใหม่ที่ล้ำหน้ากว่า H200 ก่อนหน้านี้ บลูมเบิร์ก รายงานเมื่อเดือนที่แล้วว่ารัฐบาลกำลังพิจารณาอนุมัติการส่งออก H200  

แหล่งข่าวที่คุ้นเคยกับเรื่องนี้ระบุว่า การอนุญาตให้ส่งออก H200 ถือเป็นการประนีประนอม จากความพยายามก่อนหน้าของ Nvidia ที่ต้องการขายชิปสถาปัตยกรรม Blackwell ซึ่งล้ำหน้ากว่ามาก ให้กับลูกค้าในจีน เจนเซ่น หวง ประธานเจ้าหน้าที่บริหารของ Nvidia ได้เข้าพบทรัมป์เป็นการส่วนตัวที่กรุงวอชิงตันเมื่อสัปดาห์ที่แล้วเพื่อหารือเรื่องมาตรการควบคุมการส่งออก แม้ทำเนียบขาวและบริษัทจะไม่ได้เปิดเผยรายละเอียดการพูดคุยก็ตาม

การชำระเงินให้รัฐบาลสหรัฐฯ จะอยู่ในรูป ภาษีนำเข้า 25% เมื่อชิปถูกส่งจากฐานการผลิตในไต้หวันเข้าสหรัฐฯ เพื่อให้สำนักอุตสาหกรรมและความมั่นคง (Bureau of Industry and Security) ของกระทรวงพาณิชย์ตรวจสอบเป็นส่วนหนึ่งของกระบวนการทบทวนด้านความมั่นคง จากนั้นชิปจึงจะถูกส่งต่อไปยังลูกค้าในจีน  

ในแถลงการณ์เมื่อวันจันทร์ Nvidia กล่าวชื่นชมการตัดสินใจดังกล่าว โดยระบุว่ามาตรการนี้จะ “ช่วยสนับสนุนงานคุณภาพดีที่มีค่าจ้างสูงและการผลิตในอเมริกา การเปิดให้จำหน่าย H200 แก่ลูกค้าเชิงพาณิชย์ที่ได้รับการอนุมัติ ซึ่งผ่านการกลั่นกรองโดยกระทรวงพาณิชย์ ถือเป็นการสร้างสมดุลอย่างรอบคอบที่เป็นผลดีอย่างยิ่งต่อสหรัฐฯ”

• หุ้นเทคฯขึ้นรับข่าว

หุ้น Nvidia และ AMD ต่างเพิ่มขึ้นราว 2% ในการซื้อขายหลังเวลาทำการ หลังจากประกาศของทรัมป์ ขณะที่ Intel ซึ่งไม่คาดว่าจะได้รับประโยชน์จากการเปลี่ยนแปลงในระยะใกล้ เพิ่มขึ้นน้อยกว่า 1%

ไมเคิล เติ้ง และเจนนิเฟอร์ เวลซ์ นักวิเคราะห์ของบลูมเบิร์ก ระบุว่าการอนุมัติการส่งออกชิป H200 ของ Nvidia ให้จีนโดยสหรัฐฯ ถือเป็น การเปลี่ยนทิศทางที่ชัดเจนที่สุด จนถึงตอนนี้ในนโยบายเทคโนโลยีและการควบคุมการส่งออกของสหรัฐฯ และ อาจเปลี่ยนแปลงวิถีการพัฒนาปัญญาประดิษฐ์ของจีนได้ ทำเนียบขาวตัดสินใจเมื่อวันจันทร์ที่จะอนุญาตให้ผู้ผลิตชิปดังกล่าว ขายชิป H200 ให้จีนซึ่งมีประสิทธิภาพเหนือกว่าชิปที่ดีที่สุดที่จีนสามารถเข้าถึงได้อย่างถูกกฎหมายในปัจจุบัน โดยแลกกับการที่รัฐบาลสหรัฐฯ จะได้รับ 25% ของรายได้จากการขายแต่ละครั้ง

หุ้น Nvidia พุ่งขึ้นมากกว่า 2% หลังจากรายงานเบื้องต้นเกี่ยวกับการตัดสินใจดังกล่าว และเพิ่มขึ้นอีกครั้งในการซื้อขายหลังเวลาทำการหลังจากทำเนียบขาวยืนยัน

 

• เสียงค้านทรัมป์ยอมถอยให้จีน

ด้านคริส แมคไกวร์ เพื่อนอาวุโสด้านจีนและเทคโนโลยีเกิดใหม่แห่งสภาความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ (Council on Foreign Relations) กล่าวว่า  การผ่อนคลายข้อจำกัดต่อชิป H200 และชิปเกรดใกล้เคียงกัน เสี่ยงที่จะทำให้บริษัทจีนอย่าง DeepSeek ซึ่งแข่งขันกับสหรัฐฯ ด้านปัญญาประดิษฐ์ได้เปรียบมากขึ้น 

“นี่เป็นเรื่องแย่มากต่อการควบคุมการส่งออกเทคโนโลยี AI ทั้งชุด (full AI stack) ทั่วโลก มันบ่อนเซาะมาตรการเหล่านั้นจริง ๆ” แมคไกวร์ ซึ่งเคยทำงานในสภาความมั่นคงแห่งชาติประจำทำเนียบขาวในสมัยประธานาธิบดีโจ ไบเดน กล่าว “ในช่วงเวลาที่จีนกำลังกดดันเราอย่างหนักที่สุดในทุกเรื่อง ทำไมเราถึงถอยให้เขา?”  

หลังจากการพบทรัมป์เมื่อวันพุธ เจนเซ่น หวง แสดงความไม่แน่ใจว่าจีนจะยอมรับชิป H200 ของ Nvidia หรือไม่ หากสหรัฐฯ ผ่อนคลายข้อจำกัดการขายโปรเซสเซอร์เหล่านี้  

“เราไม่รู้เลย เราเดาไม่ออกจริง ๆ” หวงกล่าว ระหว่างที่กำลังจะเดินเข้าสู่การประชุมลับกับสมาชิกคณะกรรมาธิการการธนาคารของวุฒิสภา ซึ่งมีอำนาจกำกับดูแลเรื่องกฎควบคุมการส่งออก “เราไม่สามารถลดสเปกชิปที่ขายให้จีนได้  พวกเขาไม่ยอมรับแน่นอน”

ในเดือนสิงหาคม Nvidia ได้รับอนุมัติให้ขายชิป H20 ให้จีน ขณะที่ AMD ก็ได้รับไฟเขียวให้ขายโปรเซสเซอร์ MI308  ซึ่งต่างถูกออกแบบมาให้มีประสิทธิภาพต่ำกว่ากรอบเพดานที่กฎควบคุมการส่งออกกำหนดไว้เล็กน้อย ภายใต้กรอบดังกล่าว ซึ่งทรัมป์เคยยกย่องไว้ บริษัทเหล่านี้จะต้องจ่าย 15% ของยอดขายในจีนให้กับรัฐบาลสหรัฐฯ แต่การชำระเงินก็ไม่เคยเกิดขึ้นจริง เพราะไม่มีการออกกฎระเบียบรองรับให้กลไกดังกล่าวถูกต้องตามกฎหมาย  

ทั้ง H20 และ H200 อยู่ในเจเนอเรชันเดียวกับชิปรุ่น Hopper ซึ่งเริ่มล้าสมัยแล้ว ขณะที่ Nvidia ขายในสหรัฐฯ ด้วยชิปรุ่นใหม่กว่าคือ Blackwell และกำลังเตรียมเปลี่ยนไปใช้ตระกูลชิปที่เร็วกว่าเดิมอีก ซึ่งมีชื่อว่า Rubin  

ถึงอย่างนั้น H200 ก็ยังถือเป็นการยกระดับครั้งสำคัญจาก H20 โดยตามข้อมูลของศูนย์ความมั่นคงและเทคโนโลยีเกิดใหม่แห่งมหาวิทยาลัยจอร์จทาวน์ (Georgetown University’s Center for Security and Emerging Technology) ระบุว่า ประสิทธิภาพการประมวลผลรวมของ H200 สูงกว่าขีดจำกัดที่เคยอนุญาตให้ส่งออกไปจีนก่อนหน้านี้เกือบ 10 เท่า

การส่งออก H20 ให้จีนในอดีตถูกหยุดยั้งในที่สุดโดยเจ้าหน้าที่ปักกิ่ง ซึ่งสั่งให้ลูกค้าในประเทศหลีกเลี่ยงผลิตภัณฑ์อเมริกันและหันไปใช้โปรเซสเซอร์ที่ผลิตโดยบริษัทจีนแทน การเคลื่อนไหวดังกล่าวมีผลปิดกั้น Nvidia และ AMD จากจีน ซึ่งเป็นตลาดเซมิคอนดักเตอร์ที่ใหญ่ที่สุดของโลก

ทรัมป์ได้เสนอในเดือนตุลาคม ก่อนการประชุมสุดยอดกับสี จิ้นผิง ถึงความเป็นไปได้ที่จะนำเสนอสถาปัตยกรรม Blackwell รุ่นลดประสิทธิภาพของ Nvidia ให้จีน แต่ความคิดนั้นไม่ได้ถูกนำขึ้นมาพูดถึงในการพบปะกับผู้นำจีนที่เกาหลีใต้ สมาชิกคณะรัฐมนตรีของทรัมป์ รวมถึงผู้แทนการค้าสหรัฐฯ เจมิสัน กรีเออร์ และรัฐมนตรีคลัง สก็อตต์ เบสเซนต์ ต่อมาได้แสดงความไม่เห็นด้วยกับการขายรุ่น Blackwell ให้จีนในช่วงเวลานี้ 

เดือนที่แล้ว หวง  กล่าวว่าจีนเป็นตลาดมูลค่า 50,000 ล้านดอลลาร์สำหรับบริษัทของเขา แม้ว่าในขณะนี้ Nvidia ยังคิดรวมรายได้จากศูนย์ข้อมูลในจีนออกจากการคาดการณ์ทางการเงิน "เราอยากได้โอกาสที่จะกลับเข้าไปในตลาดจีนได้" เขากล่าวในการให้สัมภาษณ์กับทีวีบลูมเบิร์ก 

เอ็นวิเดียเพิ่งชนะศึกล็อบบี้ที่เกี่ยวข้องในสภาคองเกรสเมื่อสัปดาห์ที่แล้ว เมื่อสมาชิกสภานิติบัญญัติตัดสินใจ ไม่ใส่ข้อกำหนดหนึ่งเข้าไปในกฎหมายด้านกลาโหมฉบับสำคัญที่ ซึ่งถูกร่างมาเพื่อจำกัดความสามารถของบริษัทในการขายชิป AI ขั้นสูงให้จีนและประเทศคู่ปรปักษ์อื่น ๆ  

ร่างกฎหมายที่เรียกว่า GAIN AI Act นั้น จะกำหนดให้ผู้ผลิตชิป รวมถึง Nvidia และ AMD ต้องให้ ลูกค้าในสหรัฐฯ มีสิทธิซื้อชิป AI ประสิทธิภาพสูงก่อนก่อนที่จะสามารถขายให้จีนและประเทศที่ถูกห้ามขายอาวุธอื่น ๆ ได้

• การเปลี่ยนนโยบายครั้งสำคัญ

การผ่อนคลายข้อจำกัดการส่งออกถือเป็นการเปลี่ยนทิศทางครั้งสำคัญจากนโยบายที่เริ่มบังคับใช้ตั้งแต่ปี 2022 ซึ่งมีเป้าหมายสกัดไม่ให้ปักกิ่งและกองทัพจีนเข้าถึงเทคโนโลยีสหรัฐฯ ที่ทรงพลังที่สุด การเคลื่อนไหวเช่นนี้เสี่ยงกระตุ้นให้กลุ่มการเมืองสายเหยี่ยวด้านความมั่นคงในวอชิงตันออกมาคัดค้านอย่างรุนแรง เนื่องจากกลุ่มดังกล่าวสนับสนุนการควบคุมการส่งออกเป็นเครื่องมือในการกันไม่ให้คู่แข่งอย่างจีนไล่ทันสหรัฐฯ ในการแข่งขันด้าน AI  

ชิป H200 ซึ่งเริ่มส่งมอบให้ลูกค้าเมื่อปีที่แล้ว ถูกออกแบบมาเพื่อทั้งฝึกและรันโมเดล AI โอกาสที่จะได้ขายโปรเซสเซอร์ระดับสูงขึ้นให้กับจีนได้ ช่วยหนุนข้อโต้แย้งของสมาชิกสภานิติบัญญัติจากทั้งสองพรรค ที่พยายามผลักดันให้กฎหมาย GAIN AI Act ผ่านมาหลายครั้งแต่ไม่สำเร็จ  

ขณะเดียวกัน บรรดาสมาชิกรัฐสภาก็กำลังร่างมาตรการสองพรรคอีกฉบับที่เรียกว่า SAFE Act ซึ่งมีเป้าหมายทำให้ข้อจำกัดการส่งออกเซมิคอนดักเตอร์ขั้นสูงของสหรัฐฯ ไปยังตลาดจีน ที่ใช้อยู่ในปัจจุบัน กลายเป็นกฎหมายถาวร