ชี้อิรักส่อแตก'3เสี่ยง'ตามศาสนา-ชาติพันธุ์

แบกแดด-การส่งทหารไปอารักขาสถานทูตสหรัฐในอิรัก อาจเป็นเพียงแค่ประวิงเวลา ก่อนที่อิรักจะแตกออกเป็น 3 เสี่ยง ตามแนวทางการนับถือศาสนาและชาติพันธุ์ ขณะที่เริ่มมีข้อเสนอแนะให้ตั้งเขตปกครองตนเองชาวสุหนี่ ในอิรัก

หนังสือพิมพ์ เดอะฟิสคัล ไทม์ส ฉบับออนไลน์ รายงานว่า การตัดสินใจของประธานาธิบดีบารัค โอบามา ของสหรัฐ ที่ส่งทหาร 275 นาย เข้าไปอารักขาสถานทูตสหรัฐในกรุงแบกแดด ของอิรัก อาจจะเป็นเพียงการประวิงเวลาที่อิรักกำลังจะแตกออกเป็น 3 ประเทศในอนาคต โดยแยกออกไปตามแนวทางการนับถือศาสนาและชาติพันธุ์

ประธานาธิบดีโอบามา ได้เขียนจดหมายแจ้งไปยังสภาคองเกรสส์ เมื่อวันจันทร์ว่า เขากำลังส่งบุคลากรด้านการรักษาความปลอดภัย ในจำนวนนี้ เป็นกองกำลังชุดปฏิบัติการพิเศษ 100 นาย ไปเพิ่มที่สถานทูตสหรัฐในแบกแดด ที่มีคนทำงานอยู่ประมาณ 5,000 คน โดยกองกำลังชุดนี้จะปฏิบัติภารกิจร่วมกับทหาร 160 นาย ที่ประจำการอยู่แล้ว รวมทั้ง นาวิกโยธิน 50 นาย และทหารบกอีก 100 นาย

ประธานาธิบดีโอบามา ยังสั่งเพิ่มกำลังทหารอีก 100 นาย ในพื้นที่ใกล้เคียง เพื่อเตรียมพร้อมให้ความช่วยเหลือที่จำเป็นต่อกรุงแบกแดด ทหารเหล่านี้ สามารถเดินทางไปถึงเมืองหลวงของอิรักได้อย่างรวดเร็ว เพื่อคุ้มครองชาวอเมริกัน ถ้ากองกำลังกลุ่มรัฐอิสลามแห่งอิรักและเลแวนต์ หรือไอเอสไอแอล ซึ่งเป็นกลุ่มเดียวกับกลุ่มรัฐอิสลามแห่งอิรักและซีเรีย หรือไอเอสไอเอส เคลื่อนเข้ายึดกรุงแบกแดด

โอกาสที่อิรักจะแตกออกเป็นเสี่ยงๆ จะเป็นเหมือนระเบิดที่ทำลายนโยบายต่างประเทศของสหรัฐ ที่ลงทุนลงแรงไปในช่วง 10 ปีครึ่งที่ผ่านมาอย่างย่อยยับ ทั้งเรื่องที่ชาวอเมริกันลงทุนไปมากกว่าล้านล้านดอลลาร์ เพื่อให้ชาวอเมริกันอีกหลายพันคน ใช้ชีวิตอยู่ในอิรักที่มีเสถียรภาพ

การตัดสินใจของประธานาธิบดีโอบามา ยังสะท้อนให้เห็นว่า สถานการณ์ในกรุงแบกแดด เสื่อมทรามลงรวดเร็วขนาดไหน เมื่อ 10 วันก่อน กลุ่มไอเอสไอแอล ยังรวมตัวกันอยู่ในพื้นที่ทางใต้ของซีเรีย

แต่ตอนนี้ พวกเขาเข้าไปอยู่ตามชานเมืองหลวงของอิรักแล้ว และมีความเป็นไปได้ที่อิรักจะแตกออกเป็น 3 เสี่ยง และแต่ละฝ่าย มีเป้าหมายที่แตกต่างกัน กำลังมีพัฒนาการที่รวดเร็ว

โดยในพื้นที่ทางตะวันออกเฉียงเหนือ กลุ่มเคอร์ดิช เพชเมอร์ก้า ที่ครอบครองเมืองเคอร์คุก สร้างแนวหน้าในการต่อสู้กับกลุ่มไอเอสไอแอล แต่ขณะเดียวกัน ก็เคลื่อนกำลังเข้าใกล้ความฝันอันยาวนานของชาวเคิร์ด ที่จะแยกตัวออกเป็นรัฐเคอร์ดิช ที่มีการรายได้จากผลิตน้ำมัน ส่วนอิหร่านก็ให้คำมั่นว่า จะให้ความช่วยเหลือชาวชีอะห์ทางภาคกลางของอิรัก ตั้งดินแดนของตัวเอง ส่วนในพื้นที่ตะวันตกเฉียงเหนือก็ดูเหมือนกลุ่มไอเอสไอแอล จะรุกคืบหน้าเข้ากรุงแบกแดดให้ได้

นายจอห์น แคร์รีย์ รัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐ เปิดสายตรงเจรจากับอิหร่าน ซึ่งเป็นประเทศที่ประชากรส่วนใหญ่เป็นมุสลิมชีอะห์ ในขณะที่ผู้นำทางศาสนานิกายชีอะห์คนสำคัญของอิรัก เรียกร้องให้สาวกของเขาจับอาวุธขึ้นสู้กับกลุ่มไอเอสไอแอล ที่เป็นสุหนี่

นายแคร์รีย์ กล่าวระหว่างการให้สัมภาษณ์เคที่ คูริค พิธิกรของ ยาฮู โกลบัล เมื่อวันจันทร์ว่า สหรัฐกำลังพิจารณาทางเลือกที่เป็นไปได้ทุกทาง เมื่อประชาชนของคุณถูกฆ่า ถูกสังหารในเหตุการณ์สังหารหมู่ คุณต้องยุติมันตั้งแต่การโจมตีทางอากาศไปจนถึงอื่น ๆ เขาบอกด้วยว่า ไม่ปฏิเสธแนวคิดที่สร้างสรรค์ใด ๆ ทั้งสิ้น

ด้านกระทรวงกลาโหมสหรัฐ ได้ให้ความเห็นเกี่ยวกับเรื่องนี้ว่า สหรัฐ ยังไม่มีความประสงค์ ไม่มีแผนการใดๆ ในการให้ความร่วมมือทางทหารกับอิหร่าน

อิรักเริ่มปฏิวัติปลดแอกชาวสุหนี่

สถานการณ์ที่นักรบสุหนี่ในอิรัก ยึดหลายเมืองทางตอนเหนือของกรุงแบกแดด ทำให้มีการมองว่าอิรัก กำลังเข้าสู่ยุคปฏิวัติเพื่อปลดแอกจากชาวสุหนี่ จากการถูกกดขี่ข่มเหง ขณะที่เริ่มมีข้อเสนอแนะให้

ตั้งเขตปกครองตนเองชาวสุหนี่

นักรบสุหนี่ กลุ่มรัฐอิสลามแห่งอิรักและเลแวนต์ หรือไอเอสไอแอล ที่ประสบชัยชนะยึด 2 เมืองใหญ่และอีกหลายเมืองทางตอนเหนือของกรุงแบกแดด ตลอดหนึ่งสัปดาห์ กำลังเล็งเป้าหมายใหม่ที่จะยึดเมือง

บากูบ้า ห่างจากแบกแดดเพียง 64 กม. และเกิดการสู้รบอย่างหนักระหว่างไอเอสไอแอล กับทหารอิรักในเมืองนี้เมื่อวันที่ 17 มิ.ย. ขณะที่กองกำลังชาวเคิร์ด พยายามเข้าชิงหมู่บ้านบาชีร์ใกล้เมืองเคอร์คุกที่ถูกไอเอสไอแอลยึดไว้ นอกจากนี้ ในย่านซาเดอร์ซิตี้ ชุมชนชาวชีอะห์ในกรุงแบกแดด ได้เกิดเหตุระเบิดด้านนอกตลาด ทำให้มีผู้เสียชีวิต 12 คนและบาดเจ็บ 30 คน

ชีค อับดุล ราซซัก อัล-ชิมารี โฆษกของกลุ่มขบวนการประชาชนในอิรัก ซึ่งเป็นกลุ่มชนเผ่าชาวสุหนี่ กล่าวว่า ขณะนี้อิรักกำลังเข้าสู่ช่วงกลางของการปฏิวัติ ซึ่งเป็นผลลัพธ์โดยตรงจากการกดขี่ข่มเหง และการโดดเดี่ยวชาวสุหนี่ในอิรักและตอนนี้การปฏิวัติแผ่ขยายไปถึงประตูกรุงแบกแดดแล้ว

นอกจากนี้ อาลี ฮาติม อัล-สุไลมาน ผู้นำชนเผ่าดูลาอิมในอิรัก มองว่า ความวุ่นวายในอิรักขณะนี้ ไม่ได้เกิดจากไอเอสไอแอล เพียงฝ่ายเดียว นักรบจำนวนน้อย ไม่สามารถคุมเมืองใหญ่อย่างโมซุลได้ แต่เหตุผลที่ทำให้ยึดได้อย่างเบ็ดเสร็จรวดเร็วเมื่อต้นสัปดาห์ที่แล้ว เพราะเป็นการปฏิวัติของชนเผ่า ที่ลุกฮือเพื่อต่อต้านรัฐบาลของนายกรัฐมนตรีนูรี อัล-มาลิกิ ซึ่งเป็นชาวชีอะห์

นอกจากนี้ นายเนชีวัน บาร์ซานี นายกรัฐมนตรีในเขตปกครองตนเองชาวเคิร์ดในอิรัก เตือนว่าแทบเป็นไปไม่ได้ ที่อิรักจะกลับไปเป็นเหมือนเดิม และเสนอให้ตั้งเขตปกครองตนเองชาวสุหนี่ที่อาจเป็นทางออกในขณะนี้

ล่าสุด ผู้นำชาวสุหนี่ ชีอะห์ และเคิร์ดในอิรัก ปรากฏตัวทางทีวีร่วมกัน เมื่อวาน เพื่อพยายามแสดงถึงเอกภาพและเรียกร้องประชาชน ละวางความขัดแย้งเพื่อรวมใจเป็นหนึ่งเดียว พร้อมทั้งยืนยันว่า ไม่มีต่างชาติแทรกแซงอิรัก แต่ก่อนหน้านั้นไม่กี่ชั่วโมงพันธมิตรชาวชีอะห์ของนายกรัฐมนตรี ประกาศจะไม่ร่วมมือกับพรรคการเมืองของชาวสุหนี่ และกล่าวหาว่า ซาอุดีอาระเบียสนับสนุนการฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ในอิรัก ทำให้นายอัล-มาลิกิ ต้องเชิญผู้นำทั้งสามกลุ่มมาประชุมลับก่อนออกมาถ่ายภาพร่วมกัน และเขาได้ปลดนายทหารระดับสูง 4 นาย ฐานละทิ้งหน้าที่ในช่วงที่กลุ่มไอเอสไอแอล ยึดเมืองต่างๆ

กลุ่มติดอาวุธอิรักเปิดฉากถล่มโรงกลั่น

กลุ่มติดอาวุธไอเอสไอแอล รุกคืบเปิดฉากโจมตีโรงกลั่นน้ำมันไบจิ ในจังหวัดซาลาเฮดดินทางภาคเหนือของอิรักเมื่อเช้าวานนี้ หลังยึดหลายพื้นที่ได้ช่วงสัปดาห์ที่ผ่านมา ขณะที่ผู้นำอิหร่านประกาศกร้าว พร้อมปกป้องดินแดนศักดิ์สิทธิ์ในอิรัก

ทั้งนี้ ผู้จัดการและลูกจ้างในโรงกลั่นน้ำมันไบจิ เล่าว่า เกิดเหตุโจมตี เมื่อเวลา 04.00 น. ตามเวลาท้องถิ่น หรือ 08.00 น.ตามเวลาประเทศไทยของวานนี้ (18 มิ.ย.) ส่งผลให้เพลิงลุกไหม้ถังบรรจุน้ำมันสำเร็จรูปหลายถัง

ด้านผู้จัดการอาวุโสรัฐวิสาหกิจ "นอร์ท ออยล์ คอมปานี" กล่าวว่า กลุ่มติดอาวุธ ได้บุกจู่โจมโรงกลั่นในหลายจุด กลายเป็นเหตุปะทะรุนแรง ขณะที่ลูกจ้างในโรงกลั่นคนหนึ่งเล่าว่า เจ้าหน้าที่กองกำลังรักษาความปลอดภัยหลายคนได้รับบาดเจ็บ ส่วนพนักงานต่างหลบหนีออกจากโรงกลั่น