เปิดอาณาจักรธุรกิจ‘เฉิน จื้อ’ จากกัมพูชาถึงลอนดอน

นาทีนี้น้อยคนที่จะไม่รู้จักชื่อ เฉิน จื้อ และอาณาจักรธุรกิจ ปรินซ์กรุ๊ป เมื่อเครือข่ายสแกมเมอร์ในกัมพูชาถูกเปิดโปงโดยสหรัฐและสหราชอาณาจักร นานาชาติต้องเร่งปราบปรามเงินเทาในประเทศของตนเอง 

เว็บไซต์บลูมเบิร์กรายงานว่า ระหว่างการประชุมผู้นำอาเซียนในกรุงพนมเปญเมื่อสามปีก่อน นายกรัฐมนตรีฮุน เซน ให้ของขวัญผู้นำโลกในขณะนั้นรวมทั้งโจ ไบเดน เป็นนาฬิกาข้อมือหรู Lotus Tourbillon ผลิตในประเทศ แต่ละเรือนฝังอัญมณี 25 เม็ด พร้อมสลักโลโกรูปมงกุฎของบริษัทปรินซ์โฮลดิงกรุ๊ปบนชิ้นส่วนนาฬิกา

สำหรับไบเดน ได้รับนาฬิกามาแล้วเขาส่งมอบให้กับหอจดหมายเหตุแห่งชาติพร้อมกับสิ่งของอื่นๆ มูลค่ารวมกัน 1,790 ดอลลาร์ 

นาฬิกาซึ่งได้รับการออกแบบและประกอบโดยโรงเรียนทำนาฬิกาที่ปรินซ์กรุ๊ปเป็นผู้ริเริ่ม แสดงให้เห็นว่าบริษัทและเฉินจื้อ ประธานบริษัทชาวจีนก้าวเข้าสู่แวดวงอิทธิพลโลกได้อย่างไร เฉินวัย 37 ปี พิถีพิถันสร้างภาพลักษณ์ทำทั้งงานการกุศลและสร้างคอนเนคชันกับบุคคลและองค์กรสำคัญ

เขาสั่งสมทรัพย์สินตั้งแต่อาคารสำนักงานในลอนดอนไปจนถึงอพาร์ทเมนท์หรูในสิงคโปร์และไต้หวัน ดูแลอาณาจักรธุรกิจขยายใหญ่ตั้งแต่ชายหาดของปาเลาไปจนถึงศูนย์กลางการเงินอย่างฮ่องกง

เฉินเริ่มลงทุนอสังหาริมทรัพย์ในกัมพูชาเมื่อปี 2011 ต่อมาตั้งปรินซ์กรุ๊ป ซึ่งมีกิจการด้านเอนเตอร์เทนเมนท์ การเงิน แม้กระทั่งสายการบินด้วย เมื่อเวลาผ่านไปเขากลายเป็นที่ปรึกษาให้กับฮุนเซน ผู้นำยาวนานของกัมพูชา รวมถึงฮุน มาเนต บุตรชายที่ขณะนี้ดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรี

ในการประชุมผู้นำสมาคมประชาชาติเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ (อาเซียน) ณ กรุงพนมเปญเมื่อเดือน พ.ย.2022 นาฬิกาหรูผลิตโดยโรงเรียนทำนาฬิกาของปรินซ์กรุ๊ปถูกมอบเป็นของขวัญให้กับบรรดาผู้นำ รวมถึงนายกรัฐมนตรีจัสติน ทรูโดของแคนาดา และนายกรัฐมนตรีแอนโทนี อัลบาเนซีของออสเตรเลีย มีบันทึกว่าทรูโดส่งมอบนาฬิกาให้รัฐบาล ส่วนอัลบาเนซีไม่รับของขวัญ

อัยการสหรัฐกล่าวว่า เฉินและพวกใช้ “อิทธิพลทางการเมืองปกป้องปฏิบัติการสแกมจากเจ้าหน้าที่ในหลายประเทศ”

ในคดีหนึ่ง ผู้สมรู้ร่วมคิดกับเฉินถูกกล่าวหาว่า สัญญา  “จะดูแลลูกชายข้าราชการจีนรายหนึ่ง แลกกับการ ”ไม่สนใจ"ปรินซ์กรุ๊ป

คำฟ้องระบุด้วยว่า เจ้าหน้าที่อาวุโสชาวต่างชาติรายหนึ่ง ผู้ได้รับนาฬิกาหรูมูลค่านับล้านๆ ดอลลาร์จากเฉิน ยังช่วยให้เขาได้หนังสือเดินทางทูตซึ่งเขาใช้เดินทางไปสหรัฐในเดือน เม.ย.2023

เฉินลงหลักปักฐานในสิงคโปร์ ประเทศที่ภาคภูมิใจมาตลอดว่าไม่ยอมให้มีการทุจริตและอาชญากรรม ในปี 2017 เขาทุ่มเงินเกือบ 40 ล้านดอลลาร์สิงคโปร์ซื้ออสังหาริมทรัพย์หรู รวมถึงเพนท์เฮาส์ 17 ล้านดอลลาร์สิงคโปร์ที่เกรเมอร์ซีพาร์ค ใกล้ย่านชอปปิงถนนออร์ชาร์ด

แหล่งข่าววงในผู้ไม่เปิดเผยตัวตนสองรายเผยว่า ห้องสูท 16.2 ล้านดอลลาร์สิงคโปร์ที่คอนโด Le Nouvel Ardmore กลายเป็นศูนย์กลางกิจกรรม อพาร์ทเมนท์แห่งนี้ซึ่งมีห้องเก็บไวน์ และวิวสิงคโปร์แบบพาโนรามา ถูกเปลี่ยนให้เป็นคลับเฮาส์สำหรับดีลธุรกิจ มีพื้นที่สำหรับร้องคาราโอเกะ สูบซิการ์

แหล่งข่าวกล่าวด้วยว่า เฉินไปไหนมาไหนในสิงคโปร์ด้วยรถหรู เช่น Mercedes-Maybach สีดำทะเบียน 555กลุ่มนี้จัดงานปาร์ตี้บ่อยครั้ง รวมถึงบน NONNI II เรือยอทช์สุดหรูขนาด 53 เมตรที่จอดอยู่ ณรีสอร์ทเซ็นโตซา

ในปี 2018 เฉินก่อตั้งสำนักงานครอบครัวดีดับเบิลยู แคปิตอล โฮลดิงขึ้นในสิงคโปร์ อ้างว่าเพื่อจัดการสินทรัพย์กว่า 60 ล้านดอลลาร์สิงคโปร์

ต่อมาเขาแต่งตั้งคาเรน เฉิน ซิ่วหลิง ผู้ช่วยคนสนิทเป็นประธานเจ้าหน้าที่ฝ่ายการเงินของดีดับเบิลยูแคปิตอล พลเมืองสิงคโปร์หนึ่งในสามที่สุดท้ายแล้วถูกสหรัฐคว่ำบาตรเนื่องจากพัวพันกับเฉิน คาเรน เฉินไม่ได้ให้ความเห็นกับบลูมเบิร์ก

ไม่เพียงเท่านั้น เฉินกับพวกยังตั้งบริษัทปล่อยสินเชื่อรถยนต์ในสิงคโปร์ชื่อสกายไลน์อินเวสท์เมนท์แมเนจเมนท์

ในย่านชานเมืองบริษัทหลายแห่งที่เฉินควบคุมเปิดโคเวิร์กกิงสเปซแห่งหนึ่งเคยจัดงานชิมเตกิลาที่มีทูตเม็กซิโกมาร่วมด้วย และมีคลังสินค้าเก็บชา วิสกี ซิการ์ ที่ได้รับการยกเว้นภาษี

ล่าสุดในวันที่ข่าวการตั้งข้อหาของสหรัฐถูกเผยแพร่ออกไป สำนักงานครอบครัวประกาศรับสมัครผู้ช่วยส่วนตัว ทำหน้าที่หลายอย่าง ทั้งซื้อของชำ รับส่งลูกไปโรงเรียน ด้วยค่าจ้างมากถึง 5,500 ดอลลาร์สิงคโปร์ต่อเดือน เฉินนั้นแต่งงานแล้วมีลูกสามคนอาศัยอยู่ในสิงคโปร์

• ตรวจทรัพย์สินฮ่องกง-ลอนดอน

ยังไม่หมดแค่นั้น เฉินมีทรัพย์สินในเมืองใหญ่อื่นๆ ด้วย ที่ลอนดอน ทางการสหราชอาณาจักรอายัดทรัพย์ของเขา สกัดไม่ให้เฉินและเครือข่ายเข้าถึงระบบการเงิน สินทรัพย์ของเฉิน เช่นอาคารสำนักงานมูลค่า 100 ล้านปอนด์บนถนนเฟนเชิร์ชใจกลางย่านการเงินเก่า พร้อมด้วยคฤหาสน์มูลค่า 12 ล้านปอนด์และแฟลต 17 ยูนิตบนถนนนิวออกซ์ฟอร์ดและในไนน์เอล์มสทางตอนใต้ของลอนดอน

ในไต้หวัน ปรินซ์กรุ๊ปซื้ออสังหาริมทรัพย์หรูมูลค่าราว 3.8 พันล้านดอลลาร์ไต้หวันในไทเป ระหว่างเดือน เม.ย.-พ.ย.2019

ในฮ่องกง เฉินและกลุ่มของเขาบริหารทรัพย์สินกว่า 300 ล้านดอลลาร์ รวมทั้งหุ้นอสังหาริมทรัพย์ในย่านชอปปิงชื่อดังที่สุดแห่งหนึ่งของฮ่องกง

เฉินคือผู้ถือหุ้นที่มีอำนาจตัดสินใจในสองบริษัทจดทะเบียนที่ตลาดหลักทรัพย์ฮ่องกง ได้แก่ จีโอเทคโฮลดิงส์ บริษัทก่อสร้าง และ Khoon Group ผู้ให้บริการเครื่องกลและไฟฟ้าในสิงคโปร์ ทั้งสองบริษัทอยู่ในบัญชีถูกทางการสหรัฐคว่ำบาตร

หุ้นทั้งสองตัวมูลค่ารวมกันราว 141 ล้านดอลลาร์ ทั้งจีโอเทคและKhoon Group ต่างแถลงเมื่อวันที่ 15 ต.ค.ว่า พวกเขา “กำลังเร่งหาคำแนะนำทางกฎหมายเกี่ยวกับการถูกคว่ำบาตร” และกำลังจับตาสถานการณ์

ผู้อำนวยการคนหนึ่งลาออกจากคณะกรรมการบริหาร Khoon Group ในวันที่ 23 ต.ค. วันรุ่งขึ้นผู้ตรวจสอบบัญชีของบริษัทกล่าวว่า จะไม่ตั้งกรรมการคนใหม่

แม้แต่เกาะห่างไกลอย่างปาเลา อาณาจักรของเฉินก็สยายปีกไปถึง ทางการสหรัฐกล่าวหาว่า ปรินซ์กรุ๊ปทำงานกับ “ผู้สนับสนุนกลุ่มอาชญากรรมที่รู้จักกันดี” เช่าที่ดินบนเกาะทำรีสอร์ท

• ไม่มีใครสังเกต

“ปรินซ์กรุ๊ปและเฉินจื้อเป็นที่รู้จักมานานหลายปีแล้ว” มอร์แกน สตาร์ก หัวหน้าแผนกเอเชียบริษัท เอส-อาร์เอ็ม อินเทลลิเจนซ์ แอนด์ ริสก์ คอนซัลติงในฮ่องกงกล่าวและว่า นี่ทำให้เกิดคำถามว่า กลุ่ม “ดำเนินการโดยไม่มีใครสังเกต” มานานได้อย่างไร

ตำรวจสิงคโปร์กล่าวว่า พวกเขาได้รับข่าวกรองเมื่อปีก่อนเรื่องธุรกรรมต้องสงสัย จึงติดต่อขอความช่วยเหลือจากตำรวจต่างชาติ แต่ข้อมูลเพิ่มเติมจากแถลงการณ์ของสหรัฐและสหราชอาณาจักรในวันที่ 14 ต.ค. กระตุ้นให้พวกเขาต้องดำเนินการล่าสุด

สำนักงานการเงินสิงคโปร์ซึ่งร่วมมือกับตำรวจท้องที่ กล่าวว่า สถาบันการเงินยื่นบันทึกธุรกรรมต้องสงสัย “ทันที” บางธนาคารปิดบัญชีน่าสงสัย ทำให้ “เงินจำนวนมากไม่ได้เข้าสู่ระบบการเงินของเรา”

นอกจากสิงคโปร์ ขณะนี้หน่วยงานอื่นๆ ในเอเชียกำลังสอบสวนเฉินและเครือข่าย สำนักงานอัยการแขวงไทเปกล่าวว่า รู้เรื่องจากรายงานข่าวของสื่อมวลชนจึงเปิดสอบทันที ตำรวจฮ่องกงกล่าวโดยไม่ได้ระบุชัดเจนว่า กำลังรวบรวมข้อมูลข่าวกรองเพื่อต่อสู้กับการฉ้อโกง

ด้านโฆษกรัฐบาลกัมพูชาไม่ได้ให้ความเห็นกับบลูมเบิร์ก แต่อ้างความเห็นล่าสุดจากเจีย เสรี ผู้ว่าการธนาคารกลางกัมพูชาแทน เมื่อวันที่ 27 ต.ค.เสรีได้พูดอย่างกว้างๆ บนเวทีของบลูมเบิร์กว่า กัมพูชาไม่ควรถูกมองแค่เป็น “ศูนย์กลางสแกมเมอร์” การเรียกแบบนี้ทำให้ประเทศเสียหาย

• โครงการเรียมซิตี้

แผนการใหญ่ของกัมพูชาที่ต้องการเปลี่ยนโฉมเมืองริมฝั่งทะเลอย่างสีหนุวิลล์ ทำให้ชื่อเสียงของเฉินโด่งดังขึ้น แม้เริ่มมีคำถามเกี่ยวกับกิจการของเขาบ้างแล้ว คาโนปีแซนด์ ดีเวลอปเมนท์ ก็ยังติดต่อบริษัทสิงคโปร์หลายแห่งให้มาร่วมทำโครงการเรียมซิตี้ มูลค่า 1.6 หมื่นลานดอลลาร์

แต่ภาพลักษณ์ของปรินซ์กรุ๊ปเริ่มมัวหมอง หลังจากเรดิโอฟรีเอเชียเผยแพร่บทความชิ้นหนึ่งในเดือน ก.พ.2024 แสดงความกังวลเกี่ยวกับกลุ่มบริษัทนี้ ปรินซ์กรุ๊ปตอบโต้ เช่น ว่าจ้าง Duane Morris & Selvamบริษัทกฎหมายสิงคโปร์มาเป็นที่ปรึกษากฎหมาย บลูมเบิร์กติดต่อขอความเห็นเพิ่มเติม พนักงานคนหนึ่งปฏิเสธว่าไม่ได้เป็นตัวแทนให้ปรินซ์อีกแล้ว

กระนั้น หลายบริษัทที่ต้องการขยายกิจการในกัมพูชาก็หันไปหาปรินซ์ โดยเฉพาะคนที่ต้องการทำธุรกิจในโครงการเรียมซิตี้ขนาด5,837.5ไร่ ที่ตอนนี้เปลี่ยนชื่อเป็นโครงการเบย์ออฟไลท์

แอสคอต ธุรกิจที่พักของแคปิตาแลนด์กรุ๊ปแห่งสิงคโปร์ ประกาศในเดือน เม.ย.2024 ว่า “ได้เป็นพันธมิตรครั้งสำคัญกับคาโนปีแซนด์” เพื่อบริหารที่พักสองแห่ง รวมถึงรีสอร์ทแคมปิงริมหาด แต่สุดท้ายแอสคอตถอนตัวหลังสหรัฐประกาศคว่ำบาตร ล่าสุดเมื่อเดือน ก.ย. เรดิสันโฮเต็ลกรุ๊ปประกาศแผนทำโรงแรม 176 ห้อในเบย์ออฟไลท์

โฆษกแอสคอตเผยว่า คาโนปีแซนด์แต่งตั้งแอสคอตเป็นผู้ให้บริการ ไม่ได้เป็นเจ้าของผลประโยชน์ใดๆ ในที่พักทั้งสอง หลังเหตุการณ์ล่าสุดแอสคอตได้ระงับสัญญาไปแล้ว

(คาโนปีแซนด์เป็นหนึ่งในหลายสิบบริษัทที่เกี่ยวข้องกับเฉินและอยู่ในบัญชีคว่ำบาตรของกระทรวงการคลังสหรัฐ)

ส่วนเรดิสันบลูมเบิร์กสอบถามไปยังไม่ได้รับคำตอบ

“ถ้าตรวจสอบอย่างเหมาะสม ไม่มีทางที่จะไม่รู้เรื่องปรินซ์ เรื่องนี้เปิดเผยความจริงที่ว่า บริษัททั่วโลกส่วนใหญ่ต่างพึ่งพารัฐบาลลดความเสี่ยงให้กับพวกเขา” ซิมส์จากฮาร์วาร์ดกล่าวโดยสรุปถึงธุรกิจที่ร่วมงานกับปรินซ์กรุ๊ป