ทรัมป์เก็บค่าธรรมเนียม 'เรือจีน' ต.ค.นี้ แต่อ่อนลงจากแผนเดิม

เจมีสัน กรีเออร์ ผู้แทนการค้าสหรัฐ (USTR) แถลงล่าสุดว่า รัฐบาลประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ จะเรียกเก็บ "ค่าธรรมเนียมเรือที่สร้างโดยจีน" เริ่มมีผลตั้งแต่เดือนต.ค. นี้เป็นต้นไป เพื่อปกป้องและฟื้นฟูอุตสาหกรรมการต่อเรือของสหรัฐ หลังจากผลการสอบสวนของ USTR ในชุดรัฐบาลของไบเดน-ทรัมป์พบว่า พฤติกรรม นโยบาย และแนวทางปฏิบัติของจีนไม่สมเหตุสมผล และเป็นภาระหรือจำกัดการค้าของสหรัฐ

USTR ระบุว่าจีนประสบความสำเร็จในการครอบงำตลาดด้วยการกำหนดเป้าหมายภาคส่วนเหล่านี้อย่างเข้มข้นและเฉพาะเจาะจงมากขึ้น ซึ่งส่งผลเสียร้ายแรงต่อบริษัท คนงาน และเศรษฐกิจของสหรัฐ

“เรือและการเดินเรือมีความสำคัญต่อความมั่นคงทางเศรษฐกิจของสหรัฐ และการไหลเวียนของการค้าเสรี” ผู้แทน USTR กล่าว “มาตรการของรัฐบาลปธน.ทรัมป์จะเริ่มพลิกกลับการครอบงำของจีน จัดการกับภัยคุกคามต่อห่วงโซ่อุปทานของสหรัฐ และจุดดีมานด์ความต้องการเรือที่สร้างโดยสหรัฐ”

อย่างไรก็ตาม ประกาศของ USTR ในครั้งนี้ "ถูกปรับลดความเข้มข้นลงจากข้อเสนอเมื่อเดือนก.พ." ที่จะเก็บค่าธรรมเนียมเรือซึ่งสร้างโดยจีนต่อการเข้าเทียบท่าในสหรัฐ สูงถึง 1.5 ล้านดอลลาร์  ซึ่งส่งผลให้ภาคอุตสาหกรรมการเดินเรือทั่วโลกเกิดความหวั่นวิตก ซ้ำเติมผลกระทบจากมาตรการเก็บภาษีตอบโต้ที่หนักเป็นทุนเดิมอยู่แล้ว

ภายใต้มาตรการใหม่นี้ รัฐบาลจะปกป้องผู้ส่งออกในประเทศและเจ้าของเรือที่ให้บริการในบริเวณเกรตเลกส์ (Great Lakes) แคริบเบียน (Caribbean) และดินแดนของสหรัฐในต่างแดน (U.S. territories) จะได้รับการยกเว้น ไม่ต้องเสียค่าธรรมเนียมเรือสร้างจากจีนที่เข้าเทียบท่า 

การเรียกเก็บค่าธรรมเนียมเข้าเทียบท่านั้น จะเป็นการเก็บแบบ 1 ครั้งต่อเที่ยวการเดินเรือ ไม่ใช่กับทุกท่าเรือที่เข้าเทียบท่าตามแผนเดิมก่อนหน้านี้

USTR ยอมรับว่าการเปลี่ยนแปลงที่ผ่อนปรนลงมาจากแผนเดิม เกิดขึ้นจากการรับฟังความเห็นของประชาชนเมื่อเดือนมี.ค. ซึ่งมีกลุ่มการค้าและบุคคลอื่นๆ ที่สนใจมากกว่า 300 กลุ่มเข้าร่วม หลายกลุ่มได้เตือนรัฐบาลผ่านจดหมายและคำให้การว่า สหรัฐไม่มีทางชนะสงครามเศรษฐกิจด้วยการทำให้เรือเดินทะเลที่ผลิตในจีนต้องตกที่นั่งลำบาก และในไม่ช้านี้ เรือที่ผลิตในจีนจะคิดเป็น 98% ของเรือเดินทะเลทั้งหมดในโลก

ในช่วง 180 วันแรก ค่าธรรมเนียมจะถูกกำหนดเป็นศูนย์และแบ่งออกเป็นหมวดหมู่ต่างๆ ค่าธรรมเนียมทั้งหมดจะขึ้นอยู่กับปริมาณบรรทุกสุทธิของเรือ เรือคอนเทนเนอร์อาจมีขนาดตั้งแต่ 50,000 ถึง 220,000 ตัน โดยมีรายละเอียดค่าธรรมเนียมแบ่งเป็น 3 ประเภทใหญ่ๆ ดังนี้ 

1. ค่าบริการสำหรับผู้ประกอบการเรือจีนและเจ้าของเรือจีน:

• มีผลตั้งแต่ 17 เม.ย. 2025 ค่าธรรมเนียม 0 ดอลลาร์/ตันสุทธิ
• มีผลตั้งแต่ 14 ต.ค. 2025 ค่าธรรมเนียม 50 ดอลลาร์/ตันสุทธิ
• มีผลตั้งแต่ 17 เม.ย. 2026 ค่าธรรมเนียม 80 ดอลลาร์/ตันสุทธิ
• มีผลตั้งแต่ 17 เม.ย. 2027 ค่าธรรมเนียม 110 ดอลลาร์/ตันสุทธิ
• มีผลตั้งแต่ 17 เม.ย. 2028 ค่าธรรมเนียม 140 ดอลลาร์/ตันสุทธิ

ค่าธรรมเนียมจะถูกเรียกเก็บสูงสุด 5 ครั้งต่อปีต่อเรือ และการลงทะเบียนไม่ได้แยกราคาต่อตู้คอนเทนเนอร์

2. ค่าบริการสำหรับผู้ประกอบการเรือที่ต่อจากจีน:

• มีผลตั้งแต่ 17 เมษายน 2025 ค่าธรรมเนียม 0 ดอลลาร์/ตันสุทธิ
• มีผลตั้งแต่ 14 ตุลาคม 2025 ค่าธรรมเนียม 18 ดอลลาร์/ตันสุทธิ
• มีผลตั้งแต่ 17 เมษายน 2026 ค่าธรรมเนียม 23 ดอลลาร์/ตันสุทธิ
• มีผลตั้งแต่ 17 เมษายน 2027 ค่าธรรมเนียม 28 ดอลลาร์/ตันสุทธิ
• มีผลตั้งแต่ 17 เมษายน 2028 ค่าธรรมเนียม 33 ดอลลาร์/ตันสุทธิ

ค่าธรรมเนียมจะถูกเรียกเก็บสูงสุด 5 ครั้งต่อปีต่อเรือ 

3. ค่าธรรมเนียมสำหรับ "เรือบรรทุกรถยนต์" ที่สร้างในต่างประเทศ จะขึ้นอยู่กับความจุของเรือด้วย โดยค่าธรรมเนียมจะเริ่มต้นที่ 150 ดอลลาร์ต่อหน่วยเทียบเท่ารถยนต์ (CEU) ใน 180 วัน

ทั้งนี้ การดำเนินการระยะที่สองจะยังไม่เริ่มดำเนินการภายในระยะเวลาสามปี และจะมุ่งเป้าไปที่เรือบรรทุก LNG สหรัฐจะออกข้อจำกัดในการขนส่ง LNG ผ่านเรือต่างชาติ ข้อจำกัดเหล่านี้จะเพิ่มขึ้นทีละน้อยตลอดระยะเวลา 22 ปี

หากผู้ให้บริการเดินเรือแสดงหลักฐานคำสั่งซื้อเรือที่สร้างโดยสหรัฐ ค่าธรรมเนียมหรือข้อจำกัดสำหรับเรือที่สร้างโดยสหรัฐจะถูกระงับเป็นเวลาสูงสุด 3 ปี

อย่างไรก็ตาม ค่าธรรมเนียมเรือที่สร้างจากจีนนั้นไม่ครอบคลุมการขนส่งในพื้นที่ Great Lakes, Caribbean และการไป-กลับจากเขตแดนของสหรัฐ (U.S. territories)

ขณะที่สินค้าส่งออกจำนวนมากในรูปแบบการเทกอง (Bulk) เช่น ถ่านหินหรือธัญพืช จะได้รับการยกเว้น รวมถึงเรือเปล่าที่มาถึงท่าเรือด้วย