'รธน.ชั่วคราว'กำหนดพิมพ์เขียว'รธน.ถาวร'

ประเด็นในรัฐธรรมนูญฉบับชั่วคราว พ.ศ.2557 ที่สร้างกระแสวิพากษ์วิจารณ์กันอย่างมาก โดยเฉพาะในสื่อสังคมออนไลน์ นอกจากการคงอำนาจของคณะรักษาความสงบแห่งชาติ (คสช.) ต่อเนื่องไป โดย คสช.มีอำนาจเหนือรัฐบาลและนายกรัฐมนตรีแล้ว ยังมีอีกหนึ่งประเด็นที่ผู้คนให้ความสนใจกันมาก คือ การยกร่างรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ หรือฉบับถาวร

เพราะในรัฐธรรมนูญชั่วคราวได้กำหนดกรอบการยกร่างรัฐธรรมนูญฉบับใหม่เอาไว้อย่างชัดเจน ทำให้หลายฝ่ายประเมินได้ว่าร่างรัฐธรรมนูญฉบับถาวรที่จะเกิดขึ้นในอีกปีเศษนับจากนี้นั้น น่าจะมีหน้าตาเป็นเช่นไร

ในรัฐธรรมนูญชั่วคราว มาตรา 35 บัญญัติว่า คณะกรรมาธิการยกร่างรัฐธรรมนูญ (กมธ.ยกร่างฯ) ต้องจัดทำร่างรัฐธรรมนูญให้ครอบคลุมเรื่องดังต่อไปนี้ด้วย กล่าวคือ 1.การรับรองความเป็นราชอาณาจักรอันหนึ่งอันเดียวจะแบ่งแยกมิได้ 2.การให้มีการปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุขที่เหมาะสมกับสภาพสังคมของไทย 3.กลไกที่มีประสิทธิภาพในการป้องกัน ตรวจสอบ และขจัดการทุจริตและประพฤติมิชอบทั้งในภาครัฐและภาคเอกชน รวมทั้งกลไกในการกำกับและควบคุมให้การใช้อำนาจรัฐเป็นไปเพื่อประโยชน์ส่วนรวมของประเทศชาติและประชาชน

4.กลไกที่มีประสิทธิภาพในการป้องกันและตรวจสอบมิให้ผู้เคยต้องคำพิพากษาหรือคำสั่งที่ชอบด้วยกฎหมายว่ากระทำการทุจริตหรือประพฤติมิชอบ หรือเคยกระทำการอันทำให้การเลือกตั้ง ไม่สุจริตหรือเที่ยงธรรม เข้าดำรงตำแหน่งทางการเมืองอย่างเด็ดขาด 5.กลไกที่มีประสิทธิภาพที่ทำให้เจ้าหน้าที่ของรัฐโดยเฉพาะผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมืองและพรรคการเมือง สามารถปฏิบัติหน้าที่หรือดำเนินกิจกรรมได้โดยอิสระ ปราศจากการครอบงำหรือชี้นำโดยบุคคลหรือคณะบุคคลใดๆ โดยไม่ชอบด้วยกฎหมาย

6.กลไกที่มีประสิทธิภาพในการสร้างเสริมความเข้มแข็งของหลักนิติธรรม และการสร้างเสริมคุณธรรม จริยธรรม และธรรมาภิบาลในทุกภาคส่วนและทุกระดับ 7.กลไกที่มีประสิทธิภาพในการปรับโครงสร้างและขับเคลื่อนระบบเศรษฐกิจและสังคมเพื่อให้เกิดความเป็นธรรมอย่างยั่งยืน และป้องกันการบริหารราชการแผ่นดินที่มุ่งสร้างความนิยมทางการเมืองที่อาจก่อให้เกิดความเสียหายต่อระบบเศรษฐกิจของประเทศและประชาชนในระยะยาว

8.กลไกที่มีประสิทธิภาพในการใช้จ่ายเงินของรัฐให้เป็นไปอย่างคุ้มค่าและตอบสนองต่อประโยชน์ส่วนรวมของประชาชน โดยสอดคล้องกับสถานะทางการเงินการคลังของประเทศ และกลไกการตรวจสอบและเปิดเผยการใช้จ่ายเงินของรัฐที่มีประสิทธิภาพ 9.กลไกที่มีประสิทธิภาพในการป้องกันมิให้มีการทำลายหลักการสำคัญที่รัฐธรรมนูญจะได้วางไว้ และ 10.กลไกที่จะผลักดันให้มีการปฏิรูปเรื่องสำคัญต่างๆ ให้สมบูรณ์ต่อไป

สำหรับขั้นตอนการพิจารณาร่างรัฐธรรมนูญที่ กมธ.ยกร่างฯ ดำเนินการนั้น นายวิษณุ เครืองาม ที่ปรึกษา คสช. ได้อธิบายเอาไว้ค่อนข้างชัดเจนระหว่างการแถลงข่าวเมื่อวานนี้ (23 ก.ค.) โดยบอกว่า เมื่อ กมธ.ยกร่างรัฐธรรมนูญเสร็จแล้ว ให้นำเสนอต่อสภาปฏิรูปแห่งชาติ (สปช.) เพื่อให้ความเห็นชอบ ซึ่งอาจมีการขอแก้ไขหรือแปรญัตติได้ เพื่อป้องกันไม่ให้ กมธ.ยกร่างฯ ไปร่างตามใจชอบ

โดยรัฐธรรมนูญชั่วคราวได้กำหนดกรอบไว้ว่า กมธ.ยกร่างฯ จะต้องร่างรัฐธรรมนูญภายใต้กรอบสำคัญ 4 ด้านคือ กรอบที่ สปช.ให้ไว้ตั้งแต่ต้น, กรอบที่รัฐธรรมนูญชั่วคราวฝากไว้ในมาตรา 35 (10 ประเด็น), วางมาตรการป้องกันไม่ให้มีการนำงบประมาณแผ่นดินมาใช้ในการมุ่งหาเสียงหรือประโยชน์ใส่ตนโดยทุจริต และการทบทวนความจำเป็นว่าควรจะใส่เรื่ององค์กรอิสระอะไรไว้ในรัฐธรรมนูญบ้าง เพราะอาจมีหลายองค์กรที่ไม่มีความจำเป็น อาจออกเป็นกฎหมายธรรมดาก็พอ แต่ไม่ได้หมายความว่าบังคับให้ยกเลิกการตั้งองค์กรอิสระ เพียงแต่ให้ไปทบทวนความจำเป็น

"รัฐธรรมนูญฉบับหน้าเมื่อร่างเสร็จแล้วจะเปิดให้ลงประชามติหรือไม่ รัฐธรรมนูญฉบับชั่วคราวไม่ได้เขียนไว้ แต่ไม่ได้ปิดทาง เป็นสิ่งที่สามารถไปพิจารณาตามความจำเป็นในอนาคตได้ สิ่งสำคัญคือเมื่อใดที่เห็นว่าร่างรัฐธรรมนูญที่ยกร่างขึ้นมามีปัญหาอย่างใดที่สมควรแก้ไขให้สมบูรณ์ คณะรัฐมนตรี และ คสช.สามารถจับมือเสนอขอแก้ไขเพิ่มเติมได้" นายวิษณุ กล่าว