งบ ‘ปฏิทิน’ สปส. 10 ปี 597 ล. ครหา ‘ปิดข้อมูล - ไม่ถึงมือ ปชช.’

ผ่านมาแล้วเกือบ 3 เดือน พลันที่ 2 สส.พรรคประชาชน(ปชน.) นำโดย ไอซ์ "รักชนก ศรีนอก" สส.กทม. และ เนม "สหัสวัต คุ้มคง” สส.ชลบุรี ร่วมกันเปิดโปง แฉความไม่ชอบมาพากลในการใช้งบประมาณของสำนักงานประกันสังคม(สปส.) และกองทุนประกันสังคม

กรุงเทพธุรกิจ ได้นำมาขยายผลตรวจสอบ พบข้อเท็จจริง ดังนี้ 

1.กรณีการจัดซื้อจัดจ้างของสำนักงาน สปส. อย่างน้อย 3 โครงการที่ส่อมีปัญหา ถูกตั้งคำถามถึงความไม่คุ้มค่าของการใช้งบประมาณรวมกว่า 1.5 พันล้านบาท เช่น โครงการจัดซื้อจัดจ้าง “เว็บแอป” วงเงิน 848 ล้านบาท โครงการจัดซื้อแอป “SSO+” วงเงิน 275 ล้านบาท การจ้างทำ “ปฏิทิน” รอบ 10 ปีหลัง (2556-2566) มูลค่ารวมกว่า 580 ล้านบาท

2.กรณี “กองทุนทรัสต์” ที่อนุกรรมการที่ปรึกษาการลงทุนสินทรัพย์นอกตลาด ตัดสินใจใช้งบเฉียด 7 พันล้านบาทไปซื้อ “บริษัท” และได้อาคาร Skyy9 มาด้วย คือ บริษัท ไพร์ม ไนน์ เรียลเอสเตท จำกัด โดยมีบริษัท ไพร์ม เซเว่น จำกัด ผู้ถือหุ้นใหญ่ ขณะที่ผู้ถือหุ้นใหญ่สุดใน “ไพร์ม เซเว่น” คือ กองทรัสต์เพื่อกิจการเงินร่วมลงทุนไพร์ม แอสเซท โดย บริษัท หลักทรัพย์จัดการกองทุน กรุงไทย จำกัด (มหาชน) ในฐานะทรัสตี เป็นกองทุนของประกันสังคม

โดยประเด็นเรื่องอาคาร Skyy9 นั้น กรุงเทพธุรกิจนำเสนอแล้วว่า กระบวนการการซื้อตึกดังกล่าว มี 5 บริษัทมาเกี่ยวข้อง ขั้นตอนการดำเนินงาน กองทุนทรัสต์ที่ตั้งขึ้นมาเพื่อซื้อตึก Skyy9 นั้น ใช้ MFC เป็นทรัสต์เมเนเจอร์ ใช้ KTAM เป็นทรัสตี ใช้ JLL เป็นผู้จัดการตึก และใช้ผู้ประเมินอิสระ 2 บริษัท เป็นผู้ประเมินราคาตึก ซึ่ง “กองทุนทรัสต์” ที่ KTAM เป็นทรัสตีนั้น พบว่า เข้าถือหุ้นใหญ่สุดใน “ไพร์ม เซเว่น” ที่มีหนี้สินราว 2 พันล้านบาท เป็นผู้ถือหุ้นใหญ่สุดใน “ไพร์ม ไนน์ฯ” เจ้าของอาคาร Skyy9

ส่วน 2 ผู้ประเมินอิสระของ สปส.ก่อนลงทุนซื้อบริษัทที่ครอบครองอาคาร Skyy9 ดังกล่าวนั้น กรุงเทพธุรกิจ พบว่า คือ บริษัท ซีพีเอ็ม แคปปิทัล จำกัด ที่คำนวณมูลค่าปัจจุบันตึกดังกล่าว 7,407 ล้านบาท วิเคราะห์มูลค่าต้นทุนตึกปัจจุบัน 7,808.35 ล้านบาท และบริษัท เอ็ดมันด์ ไต แอนด์ คอมพานี (ประเทศไทย) จำกัด คำนวณมูลค่าปัจจุบันตึกดังกล่าว 7,290 ล้านบาท วิเคราะห์มูลค่าต้นทุนตึกปัจจุบัน 8,206.66 ล้านบาท

ทว่า เกือบ 2 เดือนที่ผ่านมา ดูเหมือนเรื่องนี้จะยังไม่คืบหน้าเท่าที่ควร โดยเฉพาะฝ่าย สปส. นอกจากคำชี้แจงแล้ว ยังไม่ได้ดำเนินการตรวจสอบข้อมูลเชิงลึกใด ๆ อย่างเป็นชิ้นเป็นอัน โดยอ้างว่า ยังอยู่ระหว่างการสอบข้อเท็จจริงของคณะกรรมการฯ ชุดที่กระทรวงมหาดไทย แต่งตั้งขึ้นซึ่งมีกรอบดำเนินการ 90 วัน นั่นหมายความว่า จะไปสิ้นสุดลงในช่วงเดือน มิ.ย.2568

ในส่วนของประเด็นลงทุนตึก Skyy9 รวมถึงประเด็นการจัดซื้อจัดจ้างต่าง ๆ ที่ผ่านมาของกองทุนประกันสังคม ยังคงถูกทวงถามจากฝ่าย “ประกันสังคมก้าวหน้า” ซึ่งเป็นตัวแทนของฝ่ายผู้ประกันตนที่มาจากการเลือกตั้งมาโดยตลอด ทว่า ความคืบหน้าล่าสุด มีการแฉว่า “ฝ่ายข้าราชการ” ของ สปส. อ้างเหตุตามข้อบังคับการประชุม มิให้มีการเปิดเผยข้อมูลใด ๆ ในการประชุมแก่สาธารณะอีก ยิ่งสะท้อนความไม่ชอบมาพากล และเพิ่มความเคลือบแคลงสงสัยในหมู่ประชาชนเพิ่มมากขึ้นไปอีก

โดยเฉพาะกรณีเรื่อง “ทำปฏิทิน” ของ สปส. ที่มีการทำโพลผ่านเว็บไซต์ และมีผู้ประกันตนเข้าไปเสนอความเห็นมากกว่า 50,000 ความเห็น แต่กลับมีการตัดทิ้งกว่า 20,000 ความเห็น อ้างว่า Google Forms ซึ่งเป็นแบบฟอร์มไว้กรอกข้อมูลพัง ส่งผลให้จะยังผลิตปฏิทินในปีต่อ ๆ ไป 

ล่าสุด ฝ่ายประกันสังคมก้าวหน้า เตรียมประชุมในอนุฯประชาสัมพันธ์ เพื่อพิจารณาผลโหวตยกเลิกการผลิตปฏิทินประกันสังคม และอนุฯ IT แผนระยะยาว ลดการซื้อโครงการขนาดใหญ่ที่งบซ่อมบำรุงสูง มูลค่ารวม 10 ปีหลักพันล้านบาทด้วย

โฟกัสเรื่อง “ผลิตปฏิทิน” กรุงเทพธุรกิจสืบค้นฐานข้อมูลจัดซื้อจัดจ้างภาครัฐ ย้อนหลังกลับไประหว่างปี 2558-2568 หรือ 10 ปีงบประมาณ พบว่า มีการจัดซื้อจัดจ้างแทบทุกปี โดยผู้ชนะการเสนอราคา 6 ใน 10 ครั้งดังกล่าวคือ ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย จำกัด ซึ่งส่วนใหญ่เป็นการจัดซื้อจัดจ้างโดยวิธีกรณีพิเศษ หรือวิธีเฉพาะเจาะจง รวมวงเงินประมาณ 597.44 ล้านบาท แบ่งเป็น

ปีงบประมาณ 2568 วงเงิน 54.89 ล้านบาท

ปีงบประมาณ 2567 วงเงิน 54.90 ล้านบาท

ปีงบประมาณ 2566 ไม่พบในฐานข้อมูลจัดซื้อจัดจ้างว่ามีการผลิตปฏิทิน

ปีงบประมาณ 2565 วงเงิน 54.97 ล้านบาท และมีการว่าจ้างชุมนุมสหกรณ์การเกษตรฯ จัดทำแผ่นพับประชาสัมพันธ์งานประกันสังคม โดยวิธีเฉพาะเจาะจงอีก 3.99 ล้านบาท

ปีงบประมาณ 2564 วงเงิน 54.31 ล้านบาท

ปีงบประมาณ 2563 ไม่พบการผลิตปฏิทิน แต่มีการว่าจ้าง ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรฯ ผลิตสื่อประชาสัมพันธ์ (โปสเตอร์) โดยวิธีเฉพาะเจาะจง 3.91 ล้านบาท

ปีงบประมาณ 2562 ในปีนี้ ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรฯ มิได้จัดทำปฏิทิน โดย สปส.ดำเนินการประกวดราคาจ้างจัดทำปฏิทินประกันสังคม ประจำปี 2562 ด้วยวิธีประกวดราคาอิเล็กทรอนิกส์ (e-bidding) ผู้ชนะการเสนอราคาคือ บริษัท ยูไนเต็ด โปรดักชั่น เพรส จำกัด วงเงิน 53,448,640 บาท

ปีงบประมาณ 2561 วงเงิน 76 ล้านบาท และมีการว่าจ้างผลิตครั้งที่ 2 ดำเนินการผลิตปฏิทินแบบแขวนและแบบตั้งโต๊ะ จำนวน 1,285,000 ฉบับ ด้วยวิธีเฉพาะเจาะจง วงเงิน 24,210,750 บาท

ปีงบประมาณ 2560 วงเงิน 75,905,800 บาท

ปีงบประมาณ 2559 วงเงิน 75.91 ล้านบาท

ปีงบประมาณ 2558 วงเงิน 75.91 ล้านบาท

เงื่อนปมที่น่าสนใจเกี่ยวกับเรื่องนี้คือ “ปฏิทิน” ที่ถูกผลิตเหล่านี้ เคยถึงมือผู้ประกันตนหรือไม่ โดยข้อมูลจาก สปส.อย่างน้อย 3 ปีงบประมาณคือ 2564-2566 พบว่า มีการผลิตปฏิทินปีละ 4.9 ล้านฉบับ 

แบ่งเป็น ปฏิทินแขวน 4.5 ล้านฉบับ และปฏิทินตั้งโต๊ะ 4 แสนฉบับ โดยในจำนวนนี้มีการส่งไปยังสำนักงานประกันสังคมจังหวัด/สาขา ทั่วประเทศ 125 แห่ง ศูนย์ฟื้นฟูสมรรถภาพคนงานภาค 1-5 จำนวน 5 แห่ง สำนักงานประกันสังคม กทม. 12 แห่ง สื่อสารมวชน 32 แห่ง สภาองค์การลูกจ้าง 16 แห่ง สภาองค์การนายจ้าง 13 แห่ง สำนักพระราชวัง 1 แห่ง ศูนย์สารนิเทศ 1 แห่ง

ทว่าในเส้นทางการแจกจ่ายปฏิทินเหล่านี้ กลับพบว่า มีปฏิทินของ สปส.บางส่วน ถูกนำไปขายบนแพลตฟอร์มร้านค้าออนไลน์ในหลากหลายราคา ทำให้มีการประเมินกันว่า อาจมีเจ้าหน้าที่ของ สปส.นำปฎิทินดังกล่าวไปขายหรือไม่ หากนำไปขายจริง แล้วเงินที่ขายได้เข้ากระเป๋าของใคร?

นับเป็นอีกแง่มุมที่สาธารณชนจำเป็นต้องติดตาม ไม่แพ้กรณีการควักเงินลงทุนราว 7 พันล้านบาทไปตั้ง “กองทุนทรัสต์” เพื่อซื้อ “บริษัท” ให้ได้มาซึ่งอาคาร Skyy9 บริเวณแยกอโศก-ดินแดง ซึ่งถูกเสียงวิพากษ์วิจารณ์อย่างหนาหูถึงความคุ้มค่าไปก่อนหน้านี้