'ทวี' เชื่อ สหรัฐ แค่เข้มงวด ไม่ถึงขั้นงดวีซ่า ส่งกลับ 40 อุยกูร์

18 มี.ค.2568 ที่ทำเนียบรัฐบาลพ.ต.อ. ทวี สอดส่อง รัฐมนตรีว่าการกระทรวงยุติธรรม ให้สัมภาษณ์ก่อนการร่วมคณะไปเยือนประเทศจีน มณฑลซินเจียง พร้อม นายภูมิธรรม เวชยชัย รองนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหมเพื่อติดตามความคืบหน้าและความเป็นอยู่ของชาวอุยกูร์ 40 คนที่ส่งจากประเทศไทยกลับไป ประเทศจีนว่า ยืนยันว่าการพิจารณาส่งชาวอุยกรู์กลับไปยังประเทศจีน กลับเนื่องจากได้รับเรื่องร้องเรียนจากหลายภาคส่วน โดยเฉพาะสำนักงานตรวจคนเข้าเมือง(ตม.)ว่าในรอบ 10 กว่าปี ประเทศไทย น่าจะทำผิด ทรมานเรื่องของการทรมานและการกระทำที่โหดร้าย ตามกฎหมายป้องกันการทรมานและการอุ้มหาย และ รัฐบาลไทยต้องแก้ไขปัญหา ซึ่งถือเป็นปัจจัยหนึ่งในการตัดสินใจ ส่งกลับประเทศจีน แต่ในกฎหมายการส่งกลับหากเชื่อว่าจะ ส่งไปทรมานหรือโดนกระทำที่โหดร้าย หรือทำให้สูญหาย ประเทศไทยก็จะมีความผิด จะเห็นได้ว่าอยู่ในประเทศไทยรัฐบาลก็เสี่ยงที่จะกระทำความผิด แต่เมื่อส่งกลับประเทศจีนก็ได้รับการรับรองจากรัฐบาลจีน ซึ่งเป็นจดหมายทางการทูตและเพื่อให้เกิดความมั่นใจรัฐบาลจีนก็เชิญชวนให้รัฐบาลไทยไปตรวจสอบได้ว่าที่ส่ง กลับมายังประเทศจีนไม่ได้อยู่ในสภาพที่ทรมาน

เมื่อถามว่า การตัดสินใจส่งกลับประเทศจีนเป็นเพราะไทยเราถูกบีบจากหลายภาคส่วนใช่หรือไม่ พ.ต.อ. ทวี กล่าวว่าเราคำนึงจากหลักมนุษยธรรมและความเป็นมนุษย์ อีกทั้งเรามีขีดจำกัดในเรื่องของข้อกฎหมาย เพราะหากจะปล่อยเขาเราก็ทำผิดกฎหมายของไทย

ซึ่งทางคณะกรรมการได้พิจารณาในเรื่องนี้ แล้วว่า การส่งกลับไป เขาจะไม่ได้รับการทรมานหรือถูกฆาตกรรม อีกทั้งประเทศไทยเราก็มีอำนาจอธิปไตย และเราคำนึงถึงความรับผิดชอบต่อสังคม  หากปล่อยสภาพเช่นนี้ไปเขาก็จะถูกทรมานไปเรื่อยเรื่อย

ส่วน ที่มีการตั้งข้อสังเกตว่าเราจะรู้ได้อย่างไรว่าชาวอุยกูร์ที่จีนนำมาให้ ตรวจสอบฃเป็นตัวจริงใน 40 คนที่เราส่งกลับไปล่าสุดนั่น พ.ต.อ.ทวีกล่าวว่าเรามีเจ้าหน้าที่ตม.ไปด้วย ที่ดูแลชาวอุยกูร์และอยู่ด้วยกันมาตลอด 10 ปี และเขาก็มีความรู้จักกันเป็นอย่างดี 

ส่วนจะมีการพบชาวอุยกูร์ที่เคยส่งไปในปี 2557 ด้วยหรือไม่นั้น ในการเดินทางครั้งนี้จากการสอบถาม ทางการจีนได้มีการเชิญชวนเข้ามาประมาณ 10 คน ซึ่งทางรัฐบาลจีนส่งให้สมช.ดูเป็นวิดีโอและรูปภาพยืนยัน และสมช.ส่งต่อให้ตม. และสิ่งนี้เป็นปัจจัยที่ทำให้ชาวอุยกูร์ที้ง40คนตัดสินใจกลับประเทศจีน และทางตม. ยืนยันว่าเค้าจำได้ทั้งหมดทั้ง กลุ่มแรกที่ส่งไปและกลุ่มสองที่เพิ่งส่งกลับไปประเทศจีน 

เมื่อถามว่า การเดินทางไปจีนและนำข้อมูลมายืนยันว่าเขาปลอดภัยดีจะทำให้ชาติตะวันตกเข้าใจมากยิ่งขึ้นหรือไม่ พ.ต.อ ทวีกล่าวว่า ประเทศไทยได้รับการยอมรับและเข้าเป็นอนุสัญญาการอุ้มหาย ซึ่งเป็นประเทศไม่กี่ประเทศ ที่สหประชาชาตินั้นยอมรับ โดยสหประชาชาติเองได้เคยระบุว่าคนที่อยู่ในห้องกักขังเข้าข่ายทรมาน  จึงอยากให้เข้าใจการตัดสินใจของรัฐบาลไทย ซึ่งเราไม่ได้ให้น้ำหนักไปยังประเทศใดหรือประเทศหนึ่ง แต่คำนึงถึงศักดิ์ศรีของความเป็นมนุษย์ของชาวอุยกูร์

เมื่อถามว่าหลักฐานที่ว่าเขายังมีชีวิตอยู่ จะสามารถทำให้ สหรัฐชะลอการจำกัดวีซ่า เจ้าหน้าที่ไทยที่เกี่ยวข้องกับการส่งตัวชาวอุยกูร์ทั้ง 40 คนหรือไม่นั้น พ.ต.อ.ทวี ระบุว่า ประเด็นนี้ อาจอยู่นอกเหนือการเดินทางไปจีนแต่กระทรวงการต่างประเทศต้องทำความเข้าใจ ซึ่งเราเคารพในทุกมุมมองของแต่ละประเทศ ซึ่งดูจากถ้อยแถลงของสถานทูตสหรัฐประจำประเทศไทย
จะเข้มงวดกับเจ้าหน้าที่ ที่เกี่ยวข้องกับการส่งกลับชาวอุยกูร์ ทั้ง 40 คน ไม่ได้เป็นการห้ามวีซ่า
อีกทั้ง รัฐบาลไทยถูกตำหนิมาโดยตลอด อยู่ในสภาพปล่อยให้ 40 ชาวอุยกรู์อยู่ในสภาพที่ทรมาน