เปิดขั้นตอนการ ‘ขอพระราชทานอภัยโทษเฉพาะราย’ คืออะไร หลัง ‘ทักษิณ’ ร้องขอ

จากกรณี นายวิษณุ เครืองาม รองนายกรัฐมนตรี และรักษาการ รมว.ยุติธรรม ให้สัมภาษณ์ยอมรับว่าได้รับหนังสือการขอพระราชทานอภัยโทษ ของนายทักษิณ ชินวัตร อดีตนายกรัฐมนตรี แล้ว โดยไม่สามารถเปิดเผยรายละเอียดได้ โดยการขอพระราชทานอภัยโทษครั้งนี้ เป็นการทำเรื่องขอพระราชทานอภัยโทษเฉพาะราย ส่วนใครเป็นผู้เขียนขอพระราชทานอภัยโทษนั้น ไม่ขอตอบว่าเป็นใคร การเขียนขอพระราชทานอภัยโทษในครั้งนี้เป็นการขอเฉพาะบุคคลไม่เกี่ยวกับโอกาสวันสำคัญ ไม่ต้องดูว่ารับโทษมาแล้วเท่าใด เป็นพระมหากรุณาธิคุณทั้งนั้น
    
ทั้งนี้ ‘เนชั่นทีวีออนไลน์’ ได้สืบค้นข้อมูล"ขั้นตอนการขอพระราชทานอภัยโทษ"ไว้ ดังนี้

ความหมาย การพระราชทานพระมหากรุณาธิคุณของพระมหากษัตริย์แก่ผู้ต้องโทษที่คดีถึงที่สุดแล้ว ให้ได้รับการปล่อยตัวหรือลดโทษแล้วแต่กรณี  ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับพระบรมราชวินิจฉัยของพระมหากษัตริย์ตาม พระราชอำนาจที่กำหนดไว้ในรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย  ประกอบ ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา แก้ไขเพิ่มเติมโดย พ.ร.บ.แก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา (ฉบับที่ 23 ) พ.ศ.2548 ภาค 7 อภัยโทษเปลี่ยนโทษหนักเป็นเบาและลดโทษ มาตรา 259 ถึง มาตรา 267 

ประเภทของการพระราชทานอภัยโทษ 

1. การพระราชทานอภัยโทษเป็นการทั่วไป

2. การพระราชทานอภัยโทษเฉพาะราย 

สำหรับการพระราชทานอภัยโทษเฉพาะราย คือ การพระราชทานอภัยโทษแก่ผู้ต้องราชทัณฑ์หรือผู้ต้องโทษเป็นรายบุคคล โดยการทูลเกล้าฯ ถวายฎีกา ขอพระราชทานอภัยโทษตามการถวายคำแนะนำของ "รัฐมนตรีว่าการกระทรวงยุติธรรม" ส่วนจะได้รับพระราชทานอภัยโทษหรือไม่เพียงใด ขึ้นอยู่กับพระบรมราชวินิจฉัยขององค์พระมหากษัตริย์ โดยผู้มีสิทธิยื่นเรื่องราวทูลเกล้าฯ ถวายฏีกา ขอพระราชทานอภัยโทษเฉพาะราย ได้แก่ 

• ผู้ต้องโทษคดีถึงที่สุด
• ผู้มีประโยชน์เกี่ยวข้อง เช่น บิดามารดา บุตร คู่สมรส เป็นต้น 
• สถานทูต (ในกรณีที่เป็นนักโทษชาวต่างชาติ) 

หมายเหตุ  ทนายความ ไม่ถือว่าเป็นผู้ที่มีประโยชน์เกี่ยวข้อง

ระยะเวลาการยื่นฏีกาทูลเกล้าฯ ขอพระราชทานอภัยโทษเฉพาะราย

1. ผู้ต้องโทษกรณีทั่วไป ยื่นได้ทันทีที่คดีถึงที่สุด

2. ผู้ต้องโทษประหารชีวิต ต้องยื่นภายใน 60 วัน นับแต่คดีถึงที่สุด 

ขั้นตอน การขอพระราชทานอภัยโทษเฉพาะราย 

ผู้ต้องโทษ (โทษประหารชีวิต จำคุก กักขัง ปรับ ริบทรัพย์สิน) ที่คดีถึงที่สุดแล้ว และผู้ที่มีประโยชน์เกี่ยวข้องสามารถยื่นเรื่องราวทูลเกล้าถวายฎีกาขอพระราชทานอภัยโทษผ่านเรือนจำ/ ทัณฑสถาน หรือ"กระทรวงยุติธรรม"หรือ"สำนักราชเลขาธิการ" หรือ"กระทรวงการต่างประเทศ"หรือสถานทูต 

โดยกรณีของนายทักษิณนั้น หลังจากรับเรื่องแล้ว กรมราชทัณฑ์จะส่งไปสอบสวนเรื่องราวยังเรือนจำ หรือทัณฑสถานที่ควบคุมผู้ต้องโทษ จากนั้นจะเสนอความเห็นให้ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงยุติธรรม ลงนาม เพื่อนำความขึ้นกราบบังคมทูลฯผ่านสำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรี และสำนักราชเลขาธิการ เมื่อทรงมี พระบรมราชวินิจฉัยเช่นไร ก็จะส่งผลฎีกาดังกล่าวให้กรมราชทัณฑ์ทราบและดำเนินการพร้อมทั้งแจ้งผลให้ผู้ยื่นเรื่องราวทูลเกล้าฯ ทราบ