CBAM 2026 ส่งออกไทยพร้อมแค่ไหน

มาตรการปรับราคาคาร์บอนก่อนข้ามพรมแดนของสหภาพยุโรป (CBAM) จะเริ่มบังคับใช้อย่างเต็มรูปแบบในวันที่ 1 ม.ค.2569 โดยจะมีผลให้ผู้นำเข้าสินค้าในยุโรปจะต้องซื้อใบรับรอง CBAM Certificates ตามปริมาณการปล่อยก๊าซเรือนกระจกของสินค้า 6 กลุ่มหลัก คือ เหล็กและเหล็กกล้า อะลูมิเนียม ซีเมนต์ ปุ๋ย ไฟฟ้า และไฮโดรเจน
ซึ่งที่ผ่านมาสหภาพยุโรปได้ส่งสัญญาณเรื่องดังกล่าวมาแล้วหลายปีก่อนเริ่มใช้ แต่ ณ วันนี้ภาคส่งออกของไทยพร้อมแค่ไหนกับการเปลี่ยนแปลงครั้งนี้
จากข้อมูลปี 2567 การส่งออกสินค้าภายใต้มาตรการ CBAM จากไทยไปยุโรปในกลุ่มสินค้าดังกล่าวจะมีปริมาณไม่มากเมื่อเทียบกับสินค้าออกรวมของไทย ซึ่งทำให้ศูนย์วิจัยกสิกรไทยประเมินว่าปี 2569 จะกระทบการส่งออกสินค้าไปสหภาพยุโรปสัดส่วน 3.8% หรือคิดเป็นมูลค่า 28,000 ล้านบาท และจะเพิ่มสัดส่วนเป็น 13.8% ในปี 2573 ซึ่งมีความเป็นไปได้ที่สหภาพยุโรปจะขยายขอบเขตสินค้าตามมาตรการนี้ไปยังสินค้ากลุ่มอื่น เช่น พลาสติกและโพลีเมอร์ แก้ว เซรามิก กระดาษ และสารเคมีพื้นฐาน
ที่ผ่านมาคณะรัฐมนตรี (ครม.) ได้เห็นชอบร่าง พ.ร.บ.การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ เมื่อวันที่ 2 ธ.ค.2568 ซึ่งเป็นร่างกฎหมายที่ครอบคลุมเครื่องมือจัดการเรื่องการลดปล่อยก๊าซเรือนกระจกอย่างเป็นระบบ ทั้งกลไกการกำหนดราคาคาร์บอน รวมถึงตลาดคาร์บอนเครดิตที่แข็งแกร่ง และที่สำคัญมีการระบุถึง Thai CBAM เพื่อเป็นเครื่องมือสำคัญในการป้องกันการรั่วไหลของคาร์บอนและสร้างความเท่าเทียมให้กับผู้ผลิตในประเทศ ซึ่งดังกล่าวถือเป็นเครื่องมือในการสร้างความพร้อมให้ประเทศไทย
เมื่อนายอนุทิน ชาญวีรกูล นายกรัฐมนตรี ประกาศยุบสภาเมื่อวันที่ 12 ธ.ค.2568 ส่งผลให้กฎหมายต้องตกไปและจะต้องให้รัฐบาลใหม่เข้ามาดำเนินการต่อ ซึ่งหวังว่ารัฐบาลใหม่จะให้ความสำคัญกับร่าง พ.ร.บ.การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ เพราะไม่อย่างนั้นประเทศไทยคงขาดเครื่องมือสำคัญในการขับเคลื่อนการรับมือกับปัญหาสภาพภูมิอากาศ เพราะมีทั้งเครื่องมือที่เป็นกลไกการบังคับ เช่น ภาษีคาร์บอน รวมถึงเครื่องมือที่จะสนับสนุนทั้งประชาชนและผู้ประกอบการ
ถึงแม้ว่าบริษัทใหญ่จะเริ่มมีการวางระบบเพื่อเตรียมรับมือกับผลกระทบจากมาตรการ CBAM โดยเฉพาะกลุ่มอุตสาหกรรมเหล็กที่มีสัดส่วนการส่งออกไปสหภาพยุโรปในสัดส่วนที่สูงที่สุดเมื่อเทียบกับสินค้ากลุ่มอื่นที่ถูกบังคับใช้ แต่จะเป็นที่ซัพพลายเชนจะต้องมีความพร้อมด้วย ดังนั้นจึงจำเป็นที่ผู้ประกอบการไทยจะต้องเตรียมความพร้อมกับเงื่อนไขที่ต้องมีค่าใช้จ่ายสำหรับการออกใบรับรองมาตรการ CBAM รวมถึงเตรียมความพร้อมสำหรับการบังคับใช้มาตรการทางการค้าที่จะเพิ่มมากขึ้น







