“อาหารมงคล” รับเทศกาลตรุษจีนแบบ “ชาวไหหลำ”
คนจีนไม่ว่าจะมาจากภาคไหนล้วนมี “อาหารมงคล” ต้อนรับ “เทศกาลตรุษจีน” เช่นเดียวกับ “ชาวไหหลำ” ต้องมี ไก่ ปู หมูติดหนัง ปลาสีแดง และไข่ เป็นอาหารไหว้เจ้า
ปีนี้ สมาคมการค้าไทยไหหลำ ร่วมกับ ไอคอนสยาม จัด อาหารมงคล และ ขนมมงคล แบบ ชาวไหหลำ ให้เลือกซื้อไปไหว้เจ้าหรือซื้อกลับบ้าน ทุกเมนูล้วนมีชื่อเป็นมงคล เสริมความร่ำรวยเฟื่องฟู ญาติพี่น้องอยู่ร่วมกันอย่างรักใคร่ปรองดอง
นายกสมาคมการค้าไทยไหหลำ คุณทิพย์วารี หาญศิริสาธิต ให้ข้อมูลเรื่อง อาหารไหหลำ ที่ใช้ไหว้เจ้ารับ เทศกาลตรุษจีน ว่า
“ไหว้เจ้าชาวไหหลำอาหารก็เหมือนแต้จิ๋ว ล้วนเป็นอาหารที่มีความหมายเป็นมงคล หลัก ๆ มี 5 อย่าง ไก่ หมูพร้อมหนัง ปลา ปู เป็นปูแดงหรือปูทะเล เพราะไหหลำเป็นเกาะทะเลล้อมรอบ อีกอย่างคือไข่
บั๊วะต่ม ขนมมงคล
ส่วนขนมมงคล ได้แก่ เกนเด เป็นขนมก้อนกลม ๆ ชุบงาทอด ความหมายคือกลมเกลียว สมัครสมานสามัคคี อีกอย่างคือ บั๊วะต่ม คล้ายขนมเทียนหน้าตาเหมือนขนมเข่งแต่มีไส้ข้างใน เป็นฟักแห้งผสมถั่วลิสงคั่ว งาคั่ว มะพร้าวขูด
วิธีทำคือหาใบมะพร้าวตัดความยาวประมาณ 8 นิ้ว ตัดเป็น 7 ชิ้น เอามาจีบ ด้านล่างรองด้วยใบตอง แล้วปั้นแป้งเป็นก้อนแผ่ใส่ไส้ตรงกลางเอาไปนึ่ง ลักษณะเป็นกลม ๆ”
คุณทิพย์วารี เสริมว่า แต้จิ๋วมีขนมอี๋ (คล้ายบัวลอย) ก้อนกลม ๆ ชาวไหหลำขนมก็เป็นกลม ๆ เหมือนกัน
“ตอนแต่งงานขนมจินเดก้อนใหญ่มาก ๆ ตอนเด็ก ๆ เรียก “อพอลโล” ในงานแต่งจะทำขนมนี้เป็นลูกใหญ่แล้วห้ามชน ห้ามแตก รอให้มันยุบเองแล้วค่อยตัดแบ่งมากิน ผู้ใหญ่เรียกว่าเป็นถุงโภคทรัพย์”
จินเด ขนมมงคล
พิธีไหว้เจ้าแบบชาวไหหลำก็เหมือนชาวแต้จิ๋ว หรือชาวจีนเชื้อสายอื่น ๆ
“คนจีนเราถือเรื่องความกตัญญูสำคัญที่สุด พอตรุษจีนต้องไหว้เจ้า ไหว้บรรพบุรษ พี่น้องมาพบกัน ตรุษจีนปีนี้วันไหว้ 21 มกราคม วันที่ 22 เป็นวันเที่ยวปีใหม่ ให้อั่งเปา ชาวไหหลำก็จะแลกแบงค์ใหม่ ๆ มาจากธนาคาร ใส่อั่งเปาแจกน้อง ๆ ลูกหลาน ชาวไหหลำในเมืองไทยเท่าที่สำรวจมาตอนนี้ประชากรพอ ๆ กับชาวกวางตุ้ง”
ขนมมงคล สไตล์อาหารไหหลำ นอกจากรูปทรงกลม ๆ แล้วก็มี “ขนมตู่ฮุน”
“ตู่ แปลว่า มัน หรือหัวมัน เอามาขูดเป็นแป้งนวดแล้วผ่านเครื่องกดมีรู คล้ายทำลอดช่อง แต่ออกมาเป็นเส้นยาว ๆ ทานกับน้ำตาลทรายแดงเคี่ยวกับน้ำ ทานแบบเย็น เพราะเมืองไทยอากาศร้อน ตู่ฮุน เป็นอาหารดั้งเดิมของชาวไหหลำ ทานแล้วแก้ร้อนในด้วย ลักษณะเส้นยาว ๆ เหนียวหนุบ ความหมายคืออายุยืน
ส่วน โบ๊กเกี้ย (หรือบั๊วะเกียะ) เป็นคนละอย่างกัน อันนี้ก็เป็นขนมไหหลำ ลักษณะคล้ายเกี้ยมอี๋ ถ้าไปเมืองจีนสั่งโบ๊กเกี้ย จะมีแต่โบ๊กเกี้ยอย่างเดียว แต่เมืองไทยประยุกต์มาใส่ธัญพืช มีลูกบัว แปะก๊วย ถั่วแดง เฉาก๊วย แบบไหหลำจะใส่ถั่วลิสงคั่ว”
อาหารหลักที่ขึ้นชื่อของชาวไหหลำคือ ข้าวมันไก่ไหหลำ ในเทศกาลตรุษจีนปีนี้ ไอคอนสยาม นำ ไก่เด่งตัว (ภัตตาคารไก่เด่งตัว) ที่รับทำไก่ไหว้เจ้า หรือซื้อกลับบ้าน
“ไก่เด่งตัว (เด่งตัวคือชื่อภัตตาคาร) มาจาก “ตึ่งซัว” ความหมายคือ “เมืองจีน” เป็นไก่นำเข้ามาจากเกาะไหหลำเลย เอามาทำข้าวมันไก่ หรือไก่ไหว้เจ้า มีอีกชื่อว่าไก่หม่นเซียว เป็นชื่อตำบลหนึ่งในไหหลำ ขึ้นชื่อเรื่องเลี้ยงไก่
ร้านนี้นำไก่หม่นเซียวมาทำข้าวมันไก่ เนื่องจากกรรมวิธีการเลี้ยงแบบปล่อยตามธรรมชาติ เลี้ยง 6 เดือน ปล่อยเลี้ยงอิสระ และให้กินอาหารธรรมชาติ เช่น รำข้าว ข้าวโพด มันเทศ เอามาผสมกัน
วิธีทำข้าวมัน ใช้ข้าวสารผัดกับน้ำมันไก่และหุงด้วยน้ำซุปไก่ กับน้ำจิ้มสูตรไหหลำที่ไม่เผ็ด เนื่องจากเกาะไหหลำไม่มีพริก มะนาวก็หายาก จึงใส่น้ำส้มจี๊ดแทนมะนาวผสมกับขิง ใส่น้ำมันไก่นิดหน่อย”
เมื่อชาวไหหลำมาอยู่เมืองไทย ช่วงแรก ๆ ไก่จากไหหลำหายาก จึงประยุกต์ใช้ไก่ตอนจากนครปฐม หรือไก่บ้านที่เรียกว่าไก่สาว นายกสมาคมการค้าไทยไหหลำเล่า
“ชาวจีนไหหลำเวลาไหว้เจ้า บางครั้งปูหายากก็ใช้ปลาหมึกแทน แล้วก็มีไข่ด้วย ส่วนปลาต้องมี เป็นปลาสีแดง เช่น ปลากะพงแดง ทั้งหมดมีความหมายเป็นมงคล โชคดีร่ำรวย เหลือกินเหลือใช้”
อาหารมงคลสไตล์ไหหลำ ยังมีเมนูมงคลจากร้านดัง อาทิ สุกี้ไหหลำ จากร้าน วิเศษไก่ย่าง สูตรพิเศษหมักเนื้อหมูสันในกับเครื่องเทศ เวลาทานคลุกเคล้าให้เข้ากันแล้วเทลงหม้อสุกี้ เพิ่มรสด้วยน้ำจิ้มเต้าหู้ยี้สีแดง
หมู 3 ชั้นต้มปลาเค็ม สูตรไหหลำ ที่คลุกกับกระเทียม ซอสปรุงรส ปลาเค็มหั่นเป็นชิ้น ๆ นำมาทอดกึ่งคั่ว แล้วผัดกับหมูสามชั้น จากนั้นต้มกับปลาเค็มจะได้น้ำซุปรสกลมกล่อม
แพะตุ๋นน้ำแดง สูตรไหหลำ เนื้อร่อน ไม่เหนียว ไม่มีกลิ่น ใส่ฟองเต้าหู้ ทานคู่กับขิงป่น และน้ำจิ้มเผ็ด
ขนมจีนไหหลำ แบบแห้งและแบบน้ำ แบบแห้งใส่ถั่วลิสงคั่ว งาขาว คล้ายยำขนมจีนเส้นเหนียวหนุบ แบบน้ำใส่หมูสดหรือเนื้อสด รับประทานกับน้ำซุปใสใส่กะปิ
ขนมมงคล ยังมี เต้าฮวยนมสด ใส่น้ำขิงไซรัปเข้มข้น ขนมปังสังขยาหรือ “กาย่า” สูตรสังขยาแบบไหหลำ ขนมถั่วตัด และ ขนมยิ้มแย้ม คล้ายเนื้อเค้กหอม ๆ โรยงาขาว
แวะชิมและเลือกช็อปกลับบ้านในงาน ตรุษจีน มั่งมีสุข ณ เมืองสุขสยาม ไอคอนสยาม วันนี้ถึงวันที่ 29 มกราคม 2566 (สอบถามโทร.06 4646 0302)
