ค้นพบ ‘มด’ 3 ชนิดใหม่ของโลก นามพระราชทาน เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า

องค์การพิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์แห่งชาติ (อพวช.) หรือ NSM แถลงข่าว 43 สิ่งมีชีวิตใหม่ของโลก นามพระราชทาน เพื่อเฉลิมพระเกียรติ สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี เมื่อวันที่ 25 ธันวาคม 2568

พร้อมโชว์ผลงานการค้นพบมดชนิดใหม่ของโลกจากนักวิจัย NSM โดย ดร.วียะวัฒน์ ใจตรง นักวิชาการชำนาญการพิเศษ และ ทัศนัย จีนทอง นักวิชาการชำนาญการพิเศษ กับการค้นพบมดชนิดใหม่ของโลก 3 ชนิด

ได้แก่ มดบากเทพรัตน์  มดตะลานคูหารัตน์  และ  มดตะนอยเทพรัตน์ 

การค้นพบครั้งนี้สะท้อนถึงความสำคัญของการศึกษาความหลากหลายทางชีวภาพ และนำไปสู่การเผยแพร่องค์ความรู้ด้านอนุกรมวิธานสู่สาธารณชน

"NSM มีนักวิจัยด้านธรรมชาติวิทยาที่มีความเชี่ยวชาญหลากหลาย ทั้งการสำรวจภาคสนาม การวิจัย และการเก็บรักษาวัสดุตัวอย่างที่มีคุณค่า เพื่อนำมาสร้างองค์ความรู้และถ่ายทอดสู่สังคม"

สุวรงค์ วงษ์ศิริ รักษาการแทนผู้อำนวยการองค์การพิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์แห่งชาติ (อพวช.) หรือ NSM กล่าวในงานแถลงข่าว

"ตลอดระยะเวลาที่ผ่านมา เราได้ค้นพบสิ่งมีชีวิตชนิดใหม่ทั้งสัตว์และพืช ซึ่งผลงานเหล่านี้ได้รับการตีพิมพ์และยอมรับในระดับนานาชาติมาอย่างต่อเนื่อง

การค้นพบครั้งนี้ไม่เพียงเป็นความสำเร็จทางวิชาการ แต่ยังจุดประกายและสร้างแรงบันดาลใจให้สังคม

งานวิจัยพื้นฐานเช่นนี้สามารถต่อยอดสู่หลายสาขา รวมถึงการใช้ประโยชน์อย่างยั่งยืน และสร้างความตระหนักในการอนุรักษ์ทรัพยากรก่อนจะสูญพันธุ์ไป

สิ่งสำคัญที่ต้องทำคือการนำองค์ความรู้จากการศึกษาวิจัยมาถ่ายทอดผ่านนิทรรศการ ใช้เป็นตัวอย่างอ้างอิงทางวิชาการ

และเป็นแหล่งเรียนรู้สำหรับประชาชน เพื่อมุ่งยกระดับมาตรฐานพิพิธภัณฑ์สู่ระดับสากล

พร้อมทั้งจัดการองค์ความรู้และเชื่อมโยงสู่ฐานข้อมูลความหลากหลายทางชีวภาพของประเทศอย่างมีประสิทธิภาพต่อไป" 

         

• มด 3 ชนิดใหม่ของโลก

ดร.วียะวัฒน์ ใจตรง นักวิชาการชำนาญการพิเศษ และ ทัศนัย จีนทอง นักวิชาการชำนาญการพิเศษ 2 นักวิจัยจาก NSM ที่ค้นพบมดชนิดใหม่ของโลก 3 ชนิด

ซึ่งได้รับพระราชทานชื่อวิทยาศาสตร์ภายใต้พระนามของสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี เนื่องในโอกาสมหามงคลเฉลิมพระชนมายุ 70 พรรษา พุทธศักราช 2568 ดังนี้

1. มดบากเทพรัตน์

ชื่อวิทยาศาสตร์ Vombisidris sirindhornae Jeenthong, Samung & Jaitrong, 2025 เป็นมดขนาดเล็ก สร้างรังอยู่ในกิ่งไม้แห้งที่ค้างอยู่บนต้นไม้ใหญ่ ชนิดนี้เป็นชนิดที่ 2 ของมดสกุลมดบากที่พบในประเทศไทยและชนิดที่ 20 ของโลก แหล่งที่พบคือ อุทยานแห่งชาติแม่วงก์ อำเภอปางศิลาทอง จังหวัดกำแพงเพชร

2. มดตะลานคูหารัตน์

ชื่อวิทยาศาสตร์ Camponotus sirindhornae Jaitrong, Jantarit & Pitaktunsakul, 2025 เป็นมดขนาดใหญ่ อาศัยอยู่ในถ้ำหรืออุโมงค์ที่ขุดทำเหมืองแร่บริเวณเขาหินปูน ปัจจุบันพบได้เฉพาะในจังหวัดกาญจนบุรี แหล่งที่พบคือบ้านสหกรณ์นิคม อำเภอทองผาภูมิ จังหวัดกาญจนบุรี

3. มดตะนอยเทพรัตน์

ชื่อวิทยาศาสตร์ Tetraponera sirindhornae Yodprasit, Tasen & Jaitrong, 2025 เป็นการค้นพบครั้งแรกของโลกในสกุลมดตะนอย (Tetraponera) ที่พบว่า มดงาน มีรูปร่างและขนาดที่แตกต่างกันถึง 2 รูปแบบ  ในขณะที่มดตะนอยชนิดอื่น ๆ ทั่วโลกจะมีมดงานเพียงรูปแบบเดียวเท่านั้น โดยแหล่งที่พบคือ ในสวนยางพารา หน้าถ้ำเขาติง ตำบลลิพัง อำเภอปะเหลียน จังหวัดตรัง

การแถลงข่าวฯ ครั้งนี้ จัดขึ้นโดย คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาฯ ภายใต้ความร่วมมือของ 31 สถาบันภายในประเทศไทย และ 14 สถาบันในต่างประเทศ ซึ่งเป็นผลงานวิจัยสำคัญด้านอนุกรมวิธานและความหลากหลายทางชีวภาพของประเทศไทย

ถือเป็นการค้นพบสิ่งมีชีวิตชนิดใหม่ของโลกที่ค้นพบในประเทศไทยจำนวน 43 ชนิด นับเป็นหนึ่งในของขวัญปีใหม่สำหรับคนไทยที่สะท้อนให้เห็นถึงศักยภาพของนักวิจัยไทยและความอุดมสมบูรณ์ด้านความหลากหลายทางชีวภาพของประเทศไทย

พร้อมทั้งเป็นองค์ความรู้ทางวิทยาศาสตร์ที่เป็นประโยชน์ต่อสาธารณชน และเป็นหลักฐานเชิงประจักษ์ถึงความก้าวหน้าของงานวิจัยด้านอนุกรมวิธานและความหลากหลายทางชีวภาพของประเทศ

.