เสียงหนุน-ค้าน 'ประกันสังคมเป็นอิสระ' ออกนอกระบบราชการ

นายมนัส โกศล ประธานสภาองค์การลูกจ้างพัฒนาแรงงานแห่งประเทศไทย (สพท.) และประธานเครือข่ายประกันสังคมคนทำงาน (คปค.) ให้สัมภาษณ์กรณีการแยกประกันสังคมออกจากระบบราชการเป็นอิสระเพื่อความคล่องตัวมากขึ้นในการบริหารจัดการว่า ต้องทำความเข้าใจเรื่องการออกนอกระบบนั้นมี 2 รูปแบบ คือ 1.องค์กรอิสระตามรัฐธรรมนูญ เช่น สภาคุ้มครองผู้บริโภค สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ(สสส.) ซึ่งลูกจ้างจะเข้าประกันสังคมไม่ได้  และ 2.องค์กรอิสระที่มีกฎหมายรองรับกำกับ

เห็นด้วยแต่ต้องออกแบบให้ชัด

ส่วนตัวในหลักการเห็นด้วย แต่ต้องมาออกแบบให้ดี เพราะบางองค์กรออกเป็นอิสระเป็นองค์การมหาชนแล้วไปไม่รอด ขาดทุนย่อยยับก็มีมาก เพราะเงินเดือนของบคุลากรถูกกำหนดด้วยกฎหมายจึงมีอัตราสูง แต่ไม่ได้ปฏิเสธเรื่องออกเป็นอิสระ แต่ออกในลักษณะไหน ออกในแบบพ.ร.บ.องค์การมหาชน อย่างรพ.บ้านแพ้วซึ่งมีกำไร พัฒนาได้  หรือบางองค์กรออกไปแล้วไปไม่รอด

ทั้งนี้ หากจะออกเป็นองค์กรอิสระจะต้องมาออกแบบว่าออกแบบไหน ใครจะเป็นคณะกรรมการ  จะตั้งอย่างไร งบประมาณจะโอนอย่างไร จะต้องช่วยกันพิจารณาอย่างรอบคอบ ซึ่งไม่ปฏิเสธว่าในอนาคตจะต้องออกนอกระบบราชการ

“หลักการเห็นด้วย แต่ต้องดูให้ชัดเจนว่าเมื่อออกแล้วจะมีจุดพลาดตรงไหนหรือไม่ เพราะบางที่เป็นองค์กรอิสระก็ไปไม่รอด ซึ่งประกันสังคมเมื่อออกออกนอกระบบราชการแล้วต้องไปให้รอด เพราะเงินกองทุนประกันสังคมยังอยู่ช่วงขาขึ้น บางปีได้ปันผลจากการลงทุน 60,000-70,000 ล้านบาท”

 อย่างไรก็ตาม ในอนาคตผู้ประกันตนมาตรา 33 จะลดลง เพราะผู้ประกอบการไปใช้เทคโนโลยี เอไอแทนคนมากขึ้น จึงต้องมองถึงแนวทางการทำให้ผู้ประกันตนทุกคนในประเทศไทยเข้ามาอยู่ในระบบประกันสังคมและพัฒนาสิทธิประกันสังคมให้ดีขึ้น

เชื่อมั่นประกันสังคมระบบเดิม

ขณะที่นายมนตรี ฐิรโฆไท กรรมการประกันสังคม ผู้แทนฝ่ายนายจ้าง ให้สัมภาษณ์ว่า  ส่วนตัวยังเชื่อมั่นในระบบเดิม ถ้าสร้างเรื่องธรรมาภิบาลให้เกิดขึ้น มีระเบียบที่ชัดเจน เชื่อว่าแบบเดิมดีกว่า มิเช่นนั้น คงไม่สามารถอยู่มาได้เป็น 30 ปี ส่วนเรื่องที่เป็นปัญหาก็ต้องแก้ไข อะไรที่คิดว่าไม่โปร่งใสก็ตรวจสอบ และสร้างมาตรฐาน จริยธรรมต่างๆขึ้นมา ยังเชื่อมั่นในระบบประกันสังคมของประเทศไทยว่ายังทำงานได้อย่างดี

ถามย้ำว่ามองว่าการบริหารจัดการของสปส.ควรอยู่ในระบบราชการมากกว่าที่จะออกเป็นองค์กรอิสระ  นายมนตรี กล่าวว่า ยังคิดเช่นนั้น ด้วยระบบราชการมีหน่วยงานต่างๆช่วยกันกำกับดูแลมาก เช่น กรมบัญชีกลาง สำนักงบประมาณ กระทรวงการคลัง  ทำหน้าที่ในการท้วงติงเรื่องต่างๆ แสดงว่าไม่ได้ปล่อยให้ดำเนินการไปอย่างไม่มีอิสระหรือไม่มีทิศทาง  ขอให้เชื่อมั่นในระบบประกันสังคม

ตรวจสอบ-แก้ไขเป็นเรื่องๆ

เรื่องความคล่องตัว ความเป็นอิสระสุดท้ายแล้วอาจจะส่งผลกระทบมากกว่าการที่อยู่ในกรอบ เพราะหากไปแบบไม่กรอบ แล้วใครจะควบคุม ซึ่งการตั้งกรรมการไม่ว่าจะจำนวนกี่คน สุดท้ายกรรมการที่เข้าไปดูแลจำนวนเงินกองทุนประกันสังคมกว่า 2.6 ล้านล้านบาทได้หรือไม่ โดย 30 กว่าปีที่ผ่านมา ผมเชื่อมั่นว่าระบบประกันสังคมที่ดูแลโดยสำนักงานประกันสังคม(สปส.) ทำหน้าที่ได้ดี ถึงอยู่มานานขนาดนี้ มีเงินกองทุนมากขนาดนี้

“อะไรที่เป็นประเด็นปัญหาว่าเป็นเรื่องๆ แต่อย่าทำให้ระบบประกันสังคมของประเทศชาติล่มสลาย หรือขาดความเชื่อมั่น  วันนี้ผู้ประกันตนต้องเชื่อมั่นในระบบประกันสังคมของไทย หากไม่เชื่อมั่นตรงจุดไหนก็ช่วยกันตรวจสอบ เฝ้าระวัง  เจอใครโกงก็ให้มีการปลดออก ไล่ออก ดำเนินการทางกฎหมายต่อไป ส่วนที่ดีก็ต้องให้อยู่ต่อไป”

กบข.-ประกันสังคมต่างกัน

ถามต่อว่ามีการเทียบกับกองทุนบำเหน็จบำนาญข้าราชการ(กบข.)ที่ดูแลเงินกองทุนจำนวนมากเช่นกันและมีการแยกออกเป็นอิสระแล้ว นายมนตรี กล่าวว่า กบข.เป็นเรื่องการดูแล One to One เงินของแต่ละคนและเมื่อมีผลตอบแทนเข้ามาก็เบิกออกไป แต่ประกันสังคมเป็นเรื่องของการเฉลี่ยทุกข์เฉลี่ยสุข ดูแลคนจำนวนมาก ราว 24 ล้านคน

เพราะฉะนั้น เงินไม่ได้เข้ามาเฉพาะเรื่องสิทธิรักษาพยาบาลที่เป็นส่วนหนึ่งในสิทธิประโยชน์ประกันสังคม 7 กรณีที่รวมทุพพลภาพ คลอดบุตร สงเคราะห์บุตร ว่างงาน เสียชีวิต และบำนาญชราภาพที่เป็นเงินกองใหญ่ที่สุด ซึ่งจะทำให้คนที่เกษียณอายุแล้วมีเงิน

“คนจำนวนมากที่เมื่อออกจากการเป็นผู้ประกันตนมาตรา 33 แล้วยังเข้าประกันสังคมต่อในมาตรา 39 อีกราว 1.7 ล้านคน แสดงว่ายังเชื่อมั่นในระบบประกันสังคมว่าจะได้รับสิทธิประโยชน์ต่างๆ และจะมีการขยายเพิ่มเติมอีก เพราะฉะนั้น เงินที่ส่งเข้าประกันสังคมมา ไม่ใช่เรื่องรักษาพยาบาลอย่างเดียว แยกเป็นหลายสิทธิประโยน์ ซึ่งบางกรณีหลักประกันสุขภาพแห่งชาติหรือ บัตรทอง 30 บาทไม่มี จึงต้องให้ความเป็นธรรมและแยกแยะ”

อนึ่ง ขณะนี้พรรคประชาชน(ปชน.)มีการยกร่างกฎหมายเพื่อนำประกันสังคมออกนอกระบบราชการแล้ว อยู่ในชั้นพิจารณาภายในของพรรค น่าจะแล้วเสร็จภายในไม่นานนี้ เมื่อแล้วเสร็จก็จะผลักดันเข้าสู่สภาฯทันที แต่การรอคิวของสภาฯก็ไม่รู้ว่าจะเสร็จเมื่อไหร่ หรือจะเสร็จในยุคนี้หรือไม่