Walk to the Moon ภารกิจท้าทาย Net Zero Campus ที่ ม.แม่ฟ้าหลวง

“MFU Net Zero Campus” มีเป้าหมายชัดเจนในปี 2574 (2031) สร้างความเป็นกลางทางคาร์บอน (Carbon Neutrality) และ ปี 2593 (2050) ปล่อยก๊าซเรือนกระจกสุทธิเป็นศูนย์ (Net Zero Greenhouse Gas Emissions)

สอดคล้องกับวิสัยทัศน์ของมหาวิทยาลัยในการ “สร้างคน สร้างความรู้ สร้างคุณภาพ สร้างคุณธรรม และอนุรักษ์ธรรมชาติ”

ผศ.ดร.มัชฌิมา นราดิศร อธิการบดีมหาวิทยาลัยแม่ฟ้าหลวง (มฟล.) กล่าวในงานฉลองครบรอบ 27 ปีแห่งการสถาปนา มุ่งแสดง “พลังแห่งการเปลี่ยนแปลง” ภายใต้แนวคิดหลัก “Driving Force for well-being and sustainable future”

ขับเคลื่อนสังคมไทย สู่ความเป็นอยู่ที่ดีและอนาคตที่ยั่งยืนว่า แม้ว่ามหาวิทยาลัยจะอยู่ในพื้นที่ที่มีธรรมชาติสวยงามและต้นไม้เยอะ แต่กิจกรรมต่างๆ ก็ยังสร้างมลพิษต่อสิ่งแวดล้อม

พลังแห่งการเปลี่ยนแปลง

Walk to the Moon หนึ่งในกิจกรรมรณรงค์ให้บุคลากรและนักศึกษารวมระยะทางเดินสะสมให้ได้เทียบเท่าระยะทางจากโลกไปดวงจันทร์ เพื่อลดการปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์และส่งเสริมการตระหนักรู้ด้านสิ่งแวดล้อม

ในการขับเคลื่อนภารกิจนี้มหาวิทยาลัยได้เริ่มเก็บข้อมูลพื้นฐาน (baseline data) อย่างจริงจังเมื่อปีที่แล้ว เพื่อประเมินปริมาณการปล่อยก๊าซคาร์บอนจากกิจกรรมต่างๆ ภายในมหาวิทยาลัย

ข้อมูลที่เก็บรวมถึงการเดินทางไปประชุมด้วยเครื่องบิน, การใช้รถยนต์, และกิจกรรมอื่นๆ ที่ก่อให้เกิดการปล่อยคาร์บอน ข้อมูลการใช้พลังงานสะอาด เช่น แผงโซลาร์เซลล์ที่ติดตั้งบนหลังคาอาคารต่างๆ เพื่อผลิตไฟฟ้าทดแทนการใช้พลังงานทั่วไป

เป้าหมายเพื่อเปรียบเทียบปริมาณคาร์บอนที่ปล่อยออกมากับความสามารถในการดูดซับคาร์บอนของต้นไม้ในมหาวิทยาลัย และนำข้อมูลนี้ไปใช้กำหนดแผนการลดการปล่อยก๊าซในอนาคต

ที่สำคัญมหาวิทยาลัยกำลังพัฒนา MFU Super App ที่ให้บริการ Workflow Automation, AI Assistant และ Data Analytics เพื่อมุ่งสู่เป้าหมาย Net Zero Campus

การใช้เทคโนโลยีดิจิทัลจะช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการติดตามและจัดการการใช้พลังงานและทรัพยากร

นอกจากนี้ สถาบันนวัตกรรมการเรียนรู้ของมหาวิทยาลัยได้เข้าร่วมกิจกรรม “ตลาดนัดขยะรีไซเคิล ครั้งที่ 10” เมื่อเดือนสิงหาคม 2568 โดยมุ่งเน้นการอบรมพนักงานให้ตระหนักถึงความสำคัญของการคัดแยกขยะ

เพื่อลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกให้เป็นศูนย์ เป็นหนึ่งในขั้นตอนสำคัญในการสร้างวัฒนธรรมองค์กรที่ยั่งยืน

มหาวิทยาลัยแม่ฟ้าหลวง อาจดูเหมือนเป็นพื้นที่ที่สมบูรณ์แบบทางธรรมชาติ แต่ความจริงแล้ว แม้จะอยู่ท่ามกลางสภาพแวดล้อมที่สวยงามก็ยังคงปล่อยก๊าซเรือนกระจกและสารพิษต่อสิ่งแวดล้อม

เช่นเดียวกับสถาบันการศึกษาอื่นๆ จากกิจกรรมต่างๆ ที่เกิดขึ้นทุกวัน ด้วยความตระหนักนี้ มหาวิทยาลัยจึงกำลังขับเคลื่อนนโยบายสู่ความเป็นกลางทางคาร์บอน (Carbon Neutrality) และการเป็นคาร์บอนเป็นศูนย์ (Net Zero Carbon) เพื่อให้มหาวิทยาลัยน่าอยู่อย่างแท้จริงและสมกับสภาพแวดล้อมที่เราเห็น

แหล่งที่มาหลักของการปล่อยคาร์บอนในมหาวิทยาลัย 

1.การใช้พลังงานไฟฟ้าในอาคารเรียน ห้องปฏิบัติการ สำนักงาน และหอพักเป็นแหล่งปล่อยคาร์บอนหลักของมหาวิทยาลัย โดยเฉพาะการเปิดเครื่องปรับอากาศ แสงสว่างตลอดทั้งวัน และอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ต่างๆ 

2.การเดินทางภายในมหาวิทยาลัย การใช้รถยนต์ส่วนตัวของนักศึกษาและบุคลากรในการเดินทางเข้ามาในมหาวิทยาลัยและสัญจรภายในพื้นที่เป็นแหล่งปล่อยก๊าซคาร์บอนที่สำคัญ

นี่เป็นความท้าทายพิเศษสำหรับ มฟล. เนื่องจากไม่เหมือนกรุงเทพฯ ที่มีระบบขนส่งสาธารณะที่พัฒนาแล้ว พื้นที่เชียงรายยังมีข้อจำกัดด้านระบบขนส่งมวลชน ทำให้การพึ่งพารถส่วนตัวเป็นสิ่งจำเป็น

แนวทางการขับเคลื่อน

แม้จะเป็นความท้าทายที่ยาก แต่มหาวิทยาลัยกำลังมองหาทางออกในการลดการใช้รถยนต์ส่วนตัว เช่น การพัฒนาระบบรถโดยสารภายในมหาวิทยาลัยที่มีประสิทธิภาพ การส่งเสริมการใช้จักรยานและรถยนต์ไฟฟ้า

การจัดทำเส้นทางเดินและปั่นจักรยานที่ปลอดภัยการส่งเสริม Carpool หรือการร่วมรถกัน รวมทั้งศึกษาและพัฒนานวัตกรรมการดูดซับคาร์บอน โดยใช้พืชที่มีความสามารถในการดูดซับคาร์บอนสูง พัฒนาระบบการติดตามและวัดผลการดูดซับคาร์บอน

ทั้งนี้ นโยบายของอธิการบดีให้ความสำคัญกับการสร้างการตระหนักรู้และการมีส่วนร่วม 

สิ่งที่สำคัญที่สุดคือการทำให้บุคลากร คณาจารย์และนักศึกษาทุกคนตระหนักถึงบทบาทของตัวเองในการช่วยลดการเกิดมลพิษทางสิ่งแวดล้อม

จึงเน้นการสร้างจิตสำนึกว่า ทุกคนมีส่วนรับผิดชอบการให้ความรู้เกี่ยวกับผลกระทบของคาร์บอนต่อสภาพภูมิอากาศ เป็นการแสดงให้เห็นว่าการกระทำเล็กๆ ของแต่ละคนสามารถสร้างผลกระทบใหญ่ได้เช่นเดียวกับปฏิบัติการ Walk to the Moon