ทำความรู้จัก “สัปดาห์เพื่อการตระหนักรู้ถึงคนไบเซ็กชวล” และเพศที่หลากหลาย

หากเอ่ยถึงกลุ่มคนผู้มีความหลากหลายทางเพศแล้ว หลายคนอาจคุ้นภาพของธงสีรุ้งที่เปรียบเสมือนสัญลักษณ์ของชาว LGBTQ+ หรือกลุ่มผู้มีความหลากหลายทางเพศ แต่ความจริงแล้วยังธงอีกหลากหลายสีสันเพื่อเป็นตัวแทนของผู้มีความหลากหลายทางเพศแยกออกไปเฉพาะด้าน

และในช่วงวันที่ 16-23 กันยายน ของทุกปีนั้นถูกจัดให้เป็น “สัปดาห์เพื่อการตระหนักรู้ถึงคนไบเซ็กชวล” หรือ Bisexual Awareness Week (BI week) เพื่อสร้างความตระหนักรู้ และเฉลิมฉลองตัวตนของกลุ่มผู้มีความหลากหลายทางเพศที่อยู่ในหมวด "ไบเซ็กชวล"

สำหรับ นิยามของไบเซ็กชวล นั้นหมายถึง บุคคลที่สามารถมีความรักได้ทั้งเพศชายและเพศหญิงหรือเรียกสั้นๆ ว่า ไบ (Bi) เป็นรสนิยมทางเพศ (Sexual Orientation) หรือความสนใจทางเพศที่มีต่อบุคคลอื่น คนที่มีรสนิยมแบบไบเซ็กชวลอาจมีประสบการณ์ทางเพศ อารมณ์ ความรัก กับคนที่มีลักษณะทางเพศ (Sexual Characteristics) ที่เป็นเพศเดียวกับตัวเองหรือเพศตรงข้ามและยังหมายถึงความรู้สึกส่วนตัวและอัตลักษณ์ทางเพศ (Gender identity) โดยยึดจากความสนใจทางเพศ (Sexual orientation) และการแสดงออกทางพฤติกรรม (Gender expression)

• ธงสีชมพู น้ำเงิน และม่วง

สำหรับไบเซ็กชวลนั้นมีธงเป็นสีชมพู น้ำเงิน ม่วง โดยไล่สีลงมาจากด้านบน เพื่อแบ่งกลุ่มเพศที่หลากหลายที่อยู่ภายใต้คำจำกัดความของ “ไบเซ็กชวล” โดยธงดังกล่าวถูกคิดค้นขึ้นมาในปี 1998 โดยทีมของนักกิจกรรม “Michael Page” มีจุดมุ่งหมายเพื่อให้ชุมชนไบเซ็กชวลได้มีสัญลักษณ์เป็นของตัวเองนอกเหนือจากธงรุ้งของ LGBT+ ที่ครอบคลุมทุกกลุ่มอัตลักษณ์ และเพื่อให้กลุ่มของไบเซ็กชวลได้ถูกมองเห็นมากขึ้น โดยความหมายของสีทั้งสามบนธง ได้แก่

- สีชมพู คือ การรักและดึงดูดต่อเพศเดียวกัน (เกย์หรือเลสเบี้ยน)

- สีน้ำเงิน คือ การรักและดึงดูดต่อคนต่างเพศ (สเตรท)

- สีม่วง คือ การผสมรวมของทั้ง 2 สี ระหว่างชมพูและน้ำเงิน หมายถึงมีแรงดึงดูดต่อทั้งเพศที่เหมือน และต่างจากตัวเอง นอกจากนี้สีม่วงเป็นสีที่เกิดขึ้นโดยธรรมชาติเมื่อผสมทั้งสีชมพูและสีน้ำเงินเข้าด้วยกัน เหมือนกับชาวไบเซ็กชวลที่สามารถกลมกลืนไปกับทั้งชุมชนของสเตรท และเกย์ หรือ เลสเบี้ยน 

• ไบเซ็กชวล คืออะไร ?

ผู้ที่เป็นไบเซ็กชวลนั้นจะมีแรงดึงดูดทั้งกับคนที่มีเพศเดียวกัน และเพศตรงข้าม และไม่ได้หมายความว่าต้องมีแรงดึงดูดกับเพศแค่ 2 เพศเท่านั้น เพราะในบางกรณีหรือบางคนก็อาจจะได้มากกว่า 2 เพศ และไม่ได้จำเป็นว่าจะต้องมีแรงดึงดูดต่อทั้งผู้ชาย และผู้หญิงเสมอไป

สำหรับคำว่า Bisexual ในภาษาอังกฤษถูกนำมาอธิบายถึงอัตลักษณ์ทางเพศในปี 1892 โดยนักประสาทวิทยาชาวอเมริกัน “Charles Gilbert Chaddock” เพื่ออธิบายถึงคนรักต่างเพศ (Heterosexual) และคนรักเพศเดียวกัน (Homosexual) ซึ่งก่อนหน้านี้คำว่าไบเซ็กชวลจะเอาไว้อ้างอิงถึงพืชที่มีอวัยวะสืบพันธุ์ของทั้งสองเพศ (เพศผู้และเพศเมีย) ในต้นเดียวกัน

ดังนั้นผู้ที่มีรสนิยมแบบไบเซ็กชวลนั้นสามารถเลือกที่จะมีความสัมพันธ์กับคนเพศเดียวกันหรือต่างเพศกันก็ย่อมได้ถ้าหากพูดคุยตกลงกันแล้ว

• สัปดาห์เพื่อการตระหนักรู้ถึงคนไบเซ็กชวล

“สัปดาห์เพื่อการตระหนักรู้ถึงคนไบเซ็กชวล” (Bisexual Awareness Week) นั้นเกิดขึ้นทุกวันที่ 16-23 กันยายน ของทุกปี เพื่อเป็นการเฉลิมฉลองให้กับผู้คนที่มีความหลากหลายทางเพศที่มีลักษณะตรงกับคำนิยามของ “ไบเซ็กชวล” และยังรวมถึงการสร้างความตระหนักรู้ และเป็นการบ่งบอกให้สังคมมองเห็นการมีตัวตนของผู้ที่เป็นไบเซ็กชวล แต่อาจจะไม่ได้มีการจัดงานเฉลิมฉลองอย่างยิ่งใหญ่เหมือนกับ เดือนแห่งผู้มีความหลากหลายทางเพศ Pride Month หรือ ธงสีรุ้ง แต่อย่างน้อยก็สามารถทำให้หลายคนได้รู้จักและเข้าใจชาวไบเซ็กชวลได้ไม่มากก็น้อย

แม้ในปัจจุบันสัปดาห์การตระหนักรู้ถึงคนไบเช็กชวล อาจจะยังไม่เป็นที่รู้จักของคนไทนเท่ากับ Pride Month แต่ในอนาคตเราอาจจะได้เห็นการเฉลิมฉลองถึงความเป็นตัวตนของชาวไบเซ็กชวลที่มีความหมายและยิ่งใหญ่ไม่แพ้ Pride Month ก็เป็นได้

อ้างอิงข้อมูล : Amnesty Thailand, Spectrum และ Bisexual research