การตัดไม้ทำลายป่า เพิ่มความเสี่ยงของไฟป่าในเกาะบอร์เนียว

Key points

• ไฟป่าเขตร้อนในอินโดนีเซีย
• การตัดไม้ทำลายป่าเพิ่มความเสี่ยงของไฟ

ขุมนรกที่ทวีความรุนแรงขึ้นจากสภาพอากาศที่แห้งแล้งซึ่งเกิดจากปรากฏการณ์เอลนีโญ โหมกระหน่ำเป็นเวลาหลายเดือน ในกระบวนการนี้ปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ออกมามากกว่ามูลค่ากิจกรรมทางเศรษฐกิจของสหรัฐฯ หนึ่งปี หมอกควันได้แพร่กระจายไปไกลจนคุกคามสุขภาพของประชาชน ไม่เพียงแต่ในอินโดนีเซียเท่านั้น แต่ยังรวมถึงในสิงคโปร์ มาเลเซีย และไทย ทำให้หน่วยงานรัฐบาลอินโดนีเซียระบุว่าไฟนี้เป็น “อาชญากรรมต่อมนุษยชาติ”

แม้ว่าไฟป่าในปี 2558 จะรุนแรงเป็นพิเศษ แต่รายงานไฟป่าเขตร้อนเช่นนี้ในอินโดนีเซีย โดยเฉพาะเกาะบอร์เนียว เป็นข่าวพาดหัวเกือบทุกปีมาเป็นเวลาหลายทศวรรษแล้ว การศึกษาเมื่อเร็วๆ นี้คาดการณ์ว่า เมื่อการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศเลวร้ายลงและการตัดไม้ทำลายป่าทวีความรุนแรงขึ้นในภูมิภาค ความเสี่ยงของไฟป่าก็จะยิ่งเพิ่มขึ้นเท่านั้น 

 

การศึกษาซึ่งตีพิมพ์ในวารสาร Environmental Research Letters ได้คำนวณผลรวมของการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศและการตัดไม้ทำลายป่าต่อความเสี่ยงจากไฟไหม้ในเกาะบอร์เนียว และพบว่าในขณะที่ คาร์บอนในชั้นบรรยากาศสูงจะเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดไฟไหม้ การตัดไม้ทำลายป่าซึ่งทำให้สภาพแห้งแล้งซึ่งเป็นเชื้อเพลิง ไฟมีส่วนอย่างมากต่อมัน

การเสี่ยงต่อการเกิดไฟไหม้ในขณะที่โลกร้อนขึ้น ไฟป่าก็เกิดขึ้นบ่อยครั้งและรุนแรงขึ้นทั่วโลก ป่าเขตร้อนซึ่งส่งผลกระทบอย่างมากต่อสภาพอากาศ อุณหภูมิ และปริมาณน้ำฝนในท้องถิ่น ครอบคลุมมากกว่าครึ่งหนึ่งของกาลิมันตัน ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของเกาะบอร์เนียวของอินโดนีเซีย ในช่วงไม่กี่ทศวรรษที่ผ่านมา ประมาณหนึ่งในสามของป่าเขตร้อนเหล่านี้ถูกโค่นลงเพื่อสร้างสวนปาล์มน้ำมันและยางพารา โดยมักใช้วิธีการเฉือนและเผาที่สามารถจุดประกายไฟที่ไม่สามารถควบคุมได้ การระบายน้ำของพื้นที่พรุที่มีน้ำขังตลอดเวลาทำให้สภาพบนพื้นดินเอื้อต่อการเกิดไฟมากยิ่งขึ้น

 

ในขณะที่การศึกษาก่อนหน้านี้ได้กำหนดบทบาทของการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศและการตัดไม้ทำลายป่าที่เพิ่มความเสี่ยงจากไฟไหม้ การศึกษานี้คาดการณ์ถึงผลกระทบร่วมกันในอนาคต “เราใช้แบบจำลองสภาพภูมิอากาศที่มีมาตราส่วนเชิงพื้นที่ที่ดีที่สุดเท่าที่เราจะทำได้ในการคาดการณ์เพื่อดูว่าจุดใดที่มีความเสี่ยงในการเกิดไฟไหม้เพิ่มขึ้น” แฟรงค์ ฟาน วีน ผู้เขียนการศึกษาจาก University of Exeter สหราชอาณาจักร ซึ่งเป็นผู้นำในโครงการสหวิทยาการมุ่งเน้นไปที่การสร้างความยืดหยุ่นต่อภัยแล้งและไฟป่าพรุในจังหวัดกาลิมันตันกลาง

นักวิจัยได้จำลองการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศของเกาะบอร์เนียวด้วยระดับ CO2 ในชั้นบรรยากาศที่สูงขึ้นในสถานการณ์ปกติ (หรือที่เรียกว่า RCP8.5) และการตัดไม้ทำลายป่าที่ทวีความรุนแรงขึ้นโดยที่ต้นไม้ปกคลุมลดลงจาก 72% ในปี 2000 เป็น 0% ในตอนท้าย แห่งศตวรรษ จากนั้น พวกเขาคำนวณผลรวมของระดับ CO2 ที่เพิ่มขึ้นและการตัดไม้ทำลายป่าทั้งหมดเพื่อประเมินความผันแปรของปริมาณน้ำฝน อุณหภูมิ ความชื้น และลม ซึ่งทั้งหมดนี้เป็นตัวกำหนดความเสี่ยงในการเกิดไฟไหม้

พื้นที่พรุ ซึ่งอยู่ในระดับความสูงที่ต่ำกว่า การตัดไม้ทำลายป่าจะเพิ่มระดับความเสี่ยงไฟสูงสุดในช่วงฤดูแล้ง (มิถุนายน กรกฎาคม และสิงหาคม) มากกว่าที่ CO2 ในบรรยากาศจะสูงขึ้น อย่างไรก็ตาม การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศจะเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดอัคคีภัยในช่วงเวลานี้ ที่ระดับความสูงมากกว่า 500 เมตร (1,640 ฟุต) การตัดไม้ทำลายป่าคิดเป็น 53% ของอุณหภูมิที่เพิ่มขึ้นต่อปีที่คาดการณ์ไว้สำหรับศตวรรษที่ 21 แบบจำลองยังคาดการณ์การเพิ่มขึ้นของปีที่แห้งแล้งและเปียกชื้น ไม่ใช่แค่การเพิ่มขึ้นของอุณหภูมิเฉลี่ย