‘ทัวริสต์วอร์’ ระอุฉุดไทย ‘อาเซียน’ โหมดึงจีน ‘อัดแคมเปญ-เพิ่มเที่ยวบิน-ฟรีวีซ่า’

เมื่อภาคการท่องเที่ยวคือ เครื่องยนต์ปั๊มรายได้เข้าประเทศได้รวดเร็วที่สุด หลายประเทศหันมาก่อสงครามชิงนักท่องเที่ยวจากทั่วโลกในภาวะเศรษฐกิจชะลอการเติบโต แข่งขันดุเดือดทั้งมาตรการอำนวยความสะดวก ทั้งด้านวีซ่า และการเดินทาง รวมถึงอัดงบโปรโมชันส่งเสริมการขาย เพื่อดึงดูดการเดินทาง และสร้างเม็ดเงินหมุนเวียนจริง ไม่ใช่แค่การส่งเสริมภาพลักษณ์ประเทศเพียงอย่างเดียว

น่าตกใจมากเมื่อสถิติไตรมาส 1 ปี 2568 นักท่องเที่ยวจีนไปเที่ยวเวียดนามมากกว่าไทยครั้งแรก ซึ่งชาวจีนยังออกไปเที่ยวแต่เลือกไปประเทศอื่นแทนในช่วงที่ประเทศเอเชียตะวันออกเฉียงใต้กำลังแข่งฟรีวีซ่า โดยไตรมาส 1 ปีนี้ นักท่องเที่ยวจีนไปเที่ยวเวียดนาม 1.6 ล้านคน มาไทย 1.3 ล้านคน ทั้งที่ปี 2567 ชาวจีนเดินทางไปเวียดนามแค่ครึ่งหนึ่งของที่มาไทย

ไตรมาส 1 ปี 2568 ไทยรับนักท่องเที่ยวจีนลดลง 24% เมื่อเทียบช่วงเดียวกันของปีก่อนหน้า เพราะความกังวลว่าเที่ยวไทยไม่ปลอดภัยหลังมีเหตุลักพาตัวนักแสดงดัง “ซิงซิง” ในเดือนม.ค.2568 โดยเว็บไซต์วีเอ็นเอกซ์เพรสรายงานความเห็นนักวิเคราะห์ ปัจจัยที่ทำให้นักท่องเที่ยวจีนพุ่งมาจากการเวียดนามเพิ่มรณรงค์ส่งเสริมท่องเที่ยว ทำเลที่ตั้งทางภูมิศาสตร์ และราคาถูก

เทรนด์นี้แรงต่อเนื่องในเดือนพ.ค.จีนแซงเกาหลีใต้เป็นประเทศที่มีนักท่องเที่ยวเยือนเวียดนามมากสุด 357,907 คน หรือเกือบ 40% ของนักท่องเที่ยวต่างชาติ เป็นครั้งแรกที่จีนเป็นตลาดท่องเที่ยวใหญ่สุดนับตั้งแต่เวียดนามเปิดประเทศหลังโควิดเดือน มี.ค.2565

"เวียดนาม" เร่งการทูตการท่องเที่ยว

นายเหวียน เถี่ยน ดัต ซีอีโอบริษัทเอซีเอแทรเวล กล่าวว่า การกลับมาของนักท่องเที่ยวจีนเป็นผลจาก “การทูตการท่องเที่ยว” ที่ทำร่วมกัน โดยสำนักงานบริหารการท่องเที่ยวเวียดนามเพิ่มแคมเปญกระตุ้นดีมานด์จีน และเปิดเที่ยวบินตรงเพิ่ม เช่น เวียดเจ็ตเริ่มบินระหว่างโฮจิมินห์ซิตี้กับซีอานตั้งแต่ 29 เม.ย.2568

ส่วนปัจจัยด้านภูมิศาสตร์ เช่น จีนไม่มีชายหาดเล่นน้ำได้มากเหมือนเวียดนาม นอกจากเกาะไห่หนานแล้วส่วนใหญ่นิยมเที่ยวทะเลในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้อย่างไทย และเวียดนาม และมีรายงานว่าชาวจีนลดการใช้จ่ายท่องเที่ยวเพราะเศรษฐกิจชะลอตัวจึงเลือกไปเที่ยวที่ราคาถูกกว่าทำให้เวียดนามเป็นตัวเลือก ซึ่งเวียดนามควรเน้นนักท่องเที่ยวกระเป๋าหนักจากเมืองใหญ่ เช่น ปักกิ่ง เซี่ยงไฮ้

นายฝ่าม ฮา ซีอีโอลักซ์กรุ๊ป ผู้ให้บริการเรือสำราญหรู กล่าวว่า เวียดนามควรวางสถานะตนเองเป็นแหล่งท่องเที่ยวหรูสำหรับจีน เสนอทางเลือกชอปปิงระดับไฮเอนด์ และอาหารเวิลด์คลาส ให้จับจ่ายสินค้าแบรนด์เนม และพักโรงแรมห้าดาวแบรนด์ต่างประเทศ

ทั้งนี้ การที่นักท่องเที่ยวจีนนิยมเยือนเวียดนามมากขึ้นมาจากหลายปัจจัย ได้แก่ การทำความตกลงร่วมกับจีนฟรีวีซ่า มีการลงนาม MOU เป็นรายมณฑลเพื่อโปรโมตการท่องเที่ยวเมืองพี่เมืองน้อง และมีความตกลงระบบชำระเงิน (Payment) ผ่านคิวอาร์โค้ดข้ามพรมแดน รองรับนักท่องเที่ยวของทั้งสองประเทศด้วย

 

มาเลเซียแซงไทยขึ้นเบอร์ 1 อาเซียน

ไตรมาส 1 ปี 2568 มาเลเซียเป็นประเทศมีผู้มาเยือนมากสุดในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ มีนักท่องเที่ยวต่างชาติ 10.1 ล้านคน ไทย 9.5 ล้านคน เวียดนาม 6 ล้านคน และสิงคโปร์ 4 ล้านคน ก่อนหน้านี้ไทยเป็นแชมป์ท่องเที่ยวในภูมิภาค

สื่อท่องเที่ยว “ทราเวลแอนด์ทัวร์” รายงานว่า มาเลเซียได้แรงหนุนนโยบายฟรีวีซ่า, ปรับปรุงโครงสร้างพื้นฐาน และทำตลาดอย่างมีเป้าหมาย โดยนักท่องเที่ยวสิงคโปร์เยือนมาเลเซียมากสุด 4.9 ล้านคน/ครั้ง ในไตรมาส 1 ตามด้วยจีน 1.1 ล้านคน/ครั้ง และอินโดนีเซียเกือบ 1.1 ล้านคน/ครั้ง

รัฐบาลมาเลเซียขยายนโยบายฟรีวีซ่าให้นักท่องเที่ยวจีนอีก 5 ปี และอาจขยายไปถึงปี 2579 เช่นเดียวกับนักท่องเที่ยวอินเดียที่ขยายถึงปี 2569 นโยบายนี้ออกแบบมาเพื่อดึงนักเดินทางจาก 2 ประเทศที่มีประชากรมากสุดในเอเชีย

รายงานระบุว่า ระบบวีซ่าดิจิทัล การเชื่อมต่อทางอากาศที่ดีขึ้น และการประสานงานที่ดีขึ้นระหว่างสนามบิน และตัวแทนท่องเที่ยว ล้วนมีส่วนช่วยสร้างประสบการณ์การเดินทางที่ราบรื่น

ธนาคารหงเหลียงอินเวสต์เมนต์ ระบุว่า ท่องเที่ยวมาเลเซียเติบโตท่ามกลางเศรษฐกิจโลกซบเซา อานิสงส์จากนักท่องเที่ยวจีนไปเยือนพุ่งจาก 10.1 ล้านคน ในไตรมาส 1 ปีนี้ เพิ่มขึ้น 22% เมื่อเทียบช่วงเดียวกันของปี 2567 อันดับ 1 ของเอเชียตะวันออกเฉียงใต้

 

 

ฟรีวีซ่าหนุนจีนเที่ยวอาเซียน

นักวิเคราะห์กล่าวว่า จีนเป็นตลาดท่องเที่ยวสำคัญของอาเซียนมานานแล้ว การที่หลายประเทศตัดสินใจยกเลิกข้อกำหนดวีซ่าให้ชาวจีนยิ่งเพิ่มรายได้ด้านการท่องเที่ยว โดยนายจอห์น เปาโล ริเวอรา ผู้ช่วยผู้อำนวยการศูนย์ ดร.แอนดรูว์ แอล ตัน เพื่อการท่องเที่ยว สถาบันการจัดการแห่งเอเชียในฟิลิปปินส์ กล่าวว่า ฟรีวีซ่าเป็นปัจจัยเอื้ออำนวยส่งเสริมท่องเที่ยวอาเซียน 

สิงคโปร์เป็นอีกประเทศที่ฟรีวีซ่าให้นักท่องเที่ยวจีน ในปี 2567 มีชาวต่างชาติเยือน 13.6 ล้านคน จีนเป็นตลาดท็อปทรี คณะกรรมการการท่องเที่ยวสิงคโปร์ (เอสทีบี) คาดว่า การท่องเที่ยวจะฟื้นตัวต่อเนื่องปีนี้เพราะเพิ่มเที่ยวบิน

นายหยู หง นักวิจัยอาวุโสจากสถาบันเอเชียตะวันออก มหาวิทยาลัยแห่งชาติสิงคโปร์ กล่าวว่า โดยปกติชาวจีนนิยมมาเที่ยวสิงคโปร์อยู่แล้ว เพราะใกล้ วัฒนธรรมคล้ายคลึงกัน และมีเที่ยวบินตรงเชื่อมต่อสิงคโปร์กับหลายเมืองของจีน

 

ปีนี้ไทยเน้นประคองตัวให้รอด

นายธนพล ชีวรัตนพร นายกสมาคมไทยธุรกิจการท่องเที่ยว (แอตต้า) กล่าวว่า ประเมินสถานการณ์ท่องเที่ยวไทยแข่งกับประเทศอื่น เช่น ญี่ปุ่น และเวียดนาม มองว่าไทยตกอยู่สถานการณ์ค่อนข้างย่ำแย่ เพราะประเทศอื่นไปข้างหน้าแต่ไทยอยู่กับที่ ด้วยตลาดนักท่องเที่ยวจีนที่เคยมีขนาดใหญ่มหึมายังไม่กลับมา

นายศิษฎิวัชร ชีวรัตนพร นายกกิตติมศักดิ์ และประธานที่ปรึกษาอาวุโสสมาคมไทยธุรกิจการท่องเที่ยว (แอตต้า) กล่าวว่า ปีนี้ต้องเน้นประคองให้รอดหากมีมาตรการกระตุ้นควรรีบทำเพราะถ้าไม่ทำอาจแย่กว่าเดิม เพื่อรักษานักท่องเที่ยวต่างชาติ 35 ล้านคนใกล้เคียงปีที่แล้ว

นายเทียนประสิทธิ์ ไชยภัทรานันท์ นายกสมาคมโรงแรมไทย (ทีเอชเอ) กล่าวว่า ปีนี้คาดว่ามีนักท่องเที่ยวต่างชาติ 34 ล้านคน ต่ำกว่าเป้าการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย (ททท.) แต่ถือว่าเก่งมากในช่วงดีมานด์ชะลอ โดยเฉพาะจากปัญหาไม่ปลอดภัยในสายตานักท่องเที่ยวจีนที่ต้องเร่งฟื้นความเชื่อมั่นด้วยการบังคับใช้กฎหมาย และหากทำได้จะดีต่อนักท่องเที่ยวประเทศอื่น

รวมทั้งต้องการให้รัฐบาลทบทวนการยกเว้นวีซ่า (ฟรีวีซ่า) นักท่องเที่ยวต่างชาติ 93 ประเทศ พำนักไทยสูงสุด 60 วัน ปรับให้เหมาะรายตลาดสอดคล้องพฤติกรรมการเดินทาง และวันพำนักเฉลี่ย เพื่อกรองนักท่องเที่ยวตัวจริงเพราะบางส่วนใช้มาทำงานมากกว่าเที่ยว

 

ทุกเดสติเนชันพร้อมแข่งไทย

นางศุภจี สุธรรมพันธุ์ ประธานเจ้าหน้าที่บริหารกลุ่ม บริษัท ดุสิตธานี จำกัด (มหาชน) กล่าวว่า การท่องเที่ยวโลกมีตัวเลือกเดสติเนชันประเทศอื่น และแข่งไทยมากขึ้น เช่น เวียดนาม ฟิลิปปินส์ โดยไทยต้องมีความร่วมมือรัฐเอกชนทำให้พำนักนานขึ้น เช่น ท่องเที่ยวเชิงการแพทย์ และสุขภาพ ท่องเที่ยวเชิงประชุมสัมมนา ท่องเที่ยวเชิงอาหาร ท่องเที่ยวเพื่อการพำนักระยะยาว และท่องเที่ยวด้วยทำงานที่ไหนก็ได้

“ถ้าเดินทางเที่ยวอย่างเดียวนักท่องเที่ยวอาจเลือกไปเวียดนามหรือฟิลิปปินส์ ยิ่งโลกเผชิญปัจจัยเสี่ยงอาจทำให้นักท่องเที่ยวไม่อยากเดินทาง แต่ถ้าทำตลาดแบบพุ่งเป้าอาจช่วยหาตลาดได้ เพราะการทำตลาดแบบทั่วไปดึงคนมาเที่ยวแบบสวยๆ งามๆ ไม่พอในยุคนี้”

ศุภจี สุธรรมพันธุ์

 

AWC ผุดโครงการใหญ่ร่วมพลิกโมเมนตัม

นางวัลลภา ไตรโสรัส ประธานเจ้าหน้าที่บริหาร และกรรมการผู้จัดการใหญ่ บริษัท แอสเสท เวิรด์ คอร์ป จำกัด (มหาชน) หรือ AWC กล่าวว่า บริษัทมุ่งดึงนักท่องเที่ยวคุณภาพผ่านเครือข่ายพันธมิตร อาทิ Jurassic World: The Experience ในเอเชียทีคใช้งบ 1,400 ล้านบาท เปิดเดือนก.ค.นี้ จะเป็นหนึ่งในไฮไลต์ และช่วยเปลี่ยนโมเมนตัมการท่องเที่ยวไทยว่ามาแล้วสนุก

“การท่องเที่ยวยังเป็นไฮไลต์ และจุดแข็งของไทย และหวังว่าไทยจะมีแคมเปญเรียกความเชื่อมั่นเพื่อเชื่อมนักท่องเที่ยวทั่วโลก” 

วัลลภา ไตรโสรัส

 

เทียบฟอร์ม “ญี่ปุ่น-เวียดนาม-ไทย”

สถิตินักท่องเที่ยวต่างชาติเดินทางเข้า 3 ประเทศที่โดดเด่นด้านการท่องเที่ยวของเอเชีย ได้แก่ ญี่ปุ่น เวียดนาม และไทย ช่วง 5 เดือนแรก (ม.ค.- พ.ค.) ปี 2568 พบว่า ญี่ปุ่นกับเวียดนามมีจำนวนเติบโตมากกว่า 20% เทียบช่วงเดียวกันของปีที่แล้ว ส่วนไทยติดลบเกือบ 3%

เฉพาะญี่ปุ่นมีนักท่องเที่ยวต่างชาติสะสม 18.14 ล้านคน เพิ่มขึ้น 23.9% เทียบช่วงเดียวกันของปีที่แล้ว โดย 5 อันดับแรกที่เดินทางเข้าญี่ปุ่นสูงสุด ได้แก่ 1.เกาหลีใต้  4.05 ล้านคน เพิ่มขึ้น 8.4% 2.จีน 3.92 ล้านคน เพิ่มขึ้น 62.9% 3.ไต้หวัน  2.69 ล้านคน เพิ่มขึ้น 12.3% 4.สหรัฐ 1.35 ล้านคน เพิ่มขึ้น 29.6% และ 5.ฮ่องกง  1.10 ล้านคน เพิ่มขึ้น 7.7%

ขณะที่ดาวรุ่งอย่างเวียดนามมีนักท่องเที่ยวต่างชาติ 9.20 ล้านคน เพิ่มขึ้น 21.3% เทียบช่วงเดียวกันของปีที่แล้ว โดย 5 อันดับแรก ได้แก่ 1.จีน 2.36 ล้านคน เพิ่มขึ้น 47.2% 2.เกาหลีใต้ 1.90 ล้านคน ลดลง 2.4% 3.ไต้หวัน 532,897 คน เพิ่มขึ้น 0.6% 4.สหรัฐ 375,417 คน เพิ่มขึ้น 7.2% และ 5.ญี่ปุ่น 342,156 คน เพิ่มขึ้น 18.3%

ส่วนไทยมีจำนวน 14.36 คน ติดลบ 2.7% เทียบช่วงเดียวกันของปีที่แล้ว สำหรับ 5 อันดับแรก ได้แก่ 1.จีน แม้ยังครองแชมป์ด้วยจำนวน 1.95 ล้านคน แต่ลดลงถึง 32.71% 2.มาเลเซีย 1.90 ล้านคน ลดลง 5.51% 3.อินเดีย 978,600 คน เพิ่มขึ้น 16.18% 4.รัสเซีย 961,143 คน เพิ่มขึ้น 13.27% และ 5.เกาหลีใต้ 673,563 คน ลดลง 16.17% 

 

6 เดือนแรก “มาเลเซีย” แซง “จีน”

กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา รายงานสถิติล่าสุดช่วง 6 เดือนแรก (ม.ค.- มิ.ย.) ปีนี้ พบว่ามีนักท่องเที่ยวต่างชาติเดินทางเข้าไทย จำนวนสะสม 16,685,466 คน ลดลง 4.66% เทียบกับช่วงเดียวกันของปีที่แล้ว โดย 5 อันดับแรกของตลาดเดินทางเข้าไทยสูงสุด ได้แก่ 

1.มาเลเซีย 2,299,897 คน ลดลง 5.58% 2.จีน 2,265,556 คน ลดลง 34.13% 3.อินเดีย 1,183,899 คน เพิ่มขึ้น 13.82% 4.รัสเซีย 1,034,759 คน เพิ่มขึ้น 12.35% และ 5.เกาหลีใต้ 772,107 คน ลดลง 17.42% 

 

ททท.คงเป้าต่างชาติ 35 ล้านคนปี 68

นางสาวฐาปนีย์ เกียรติไพบูลย์ ผู้ว่าการ ททท.เปิดเผยว่า ช่วง 6 เดือนหลัง (ก.ค.- ธ.ค.) ปีนี้ เริ่มเห็นสัญญาณฟื้นตัวตลาดจีนเดินทางเข้าไทยมากกว่า 10,000 คนต่อวันแล้ว แม้เดือน มิ.ย.มีนักท่องเที่ยวต่างชาติ 2.32 ล้านคน ติดลบ 15.24% เพราะสงครามตะวันออกกลาง การชะลอตัวของนักท่องเที่ยวจีน และโลว์ซีซันตลาดยุโรป

นอกจากนี้ ททท.ได้รับอนุมัติงบกระตุ้นเศรษฐกิจจากคณะรัฐมนตรี (ครม.) เมื่อวันที่ 24 มิ.ย.68 วงเงิน 3,960 ล้านบาท ดำเนิน 7 โครงการ กระตุ้นอุตสาหกรรมท่องเที่ยวช่วง 6 เดือนหลังปีนี้ จะสร้างมูลค่าทางเศรษฐกิจ 200,507 ล้านบาท

ทั้งนี้ เตรียมนำงบ 750 ล้านบาท ส่งเสริมเที่ยวบินเช่าเหมาลำสนับสนุนเที่ยวบินละ 350,000 บาท ไม่น้อยกว่า 1,000 เที่ยวบิน จาก 15 เมืองที่เป็นเมืองรองของจีน และตลาดศักยภาพ เพื่อดึงเที่ยวบินเข้ากรุงเทพฯ ภูเก็ต เชียงใหม่ เชียงราย พัทยา (อู่ตะเภา) กระบี่ และสมุย 

รวมถึงจัด Joint Promotion กับเที่ยวบินพาณิชย์ไทย และต่างชาติ เช่น ตะวันออกกลางและอาเซียน กระตุ้นยอดเดินทางครึ่งปีหลัง ดึงนักท่องเที่ยวต่างชาติไม่น้อยกว่า 790,000 คน สร้างรายได้ 33,518 ล้านบาท โดยคงเป้านักท่องเที่ยวต่างชาติ 35 ล้านคน แม้ 6 เดือนแรกมี 16.68 ล้านคน เท่ากับ 6 เดือนหลังต้องเร่งทำยอดเกือบ 19 ล้านคน

สำหรับเป้าหมายจำนวนนักท่องเที่ยวต่างชาติ 35 ล้านคน จะสร้างรายได้เติบโตไม่น้อยกว่า 10% เทียบกับฐานรายได้ 1.67 ล้านล้านบาทของปีที่แล้ว เพิ่มเป็น 1.83 ล้านล้านบาทในปีนี้ 

ฐาปนีย์ เกียรติไพบูลย์

 

พิสูจน์อักษร....สุรีย์   ศิลาวงษ์