ควรเลือกใคร เป็นนายกฯ

ไม่ว่าจะเป็น ลุงตู่ ลุงป้อม อนุทิน อุ๊งอิ๊ง เศรษฐา พิธา ฯลฯ ทุกคนก็มีข้อดี ข้อเด่น ข้อด้อย ที่แตกต่างกันไป และต่อไปนี้คือแนวคิดที่คุณอาจจะนำไปใช้ ในการเลือกบพรรคที่เสนอนายกรัฐมนตรีที่ถูกใจคุณที่สุด

นายกรัฐมนตรีคือ "ผู้นำ" ของประเทศ มีงานวิจัยเกี่ยวกับผู้นำ ชิ้นสำคัญชิ้นหนึ่งที่พบว่าคนทั่วโลก ต่างมีความเห็นสอดคล้องต้องกันว่า ​ "ผู้นำ" ที่ดี ควรมีคุณสมบัติเช่นใด

นักวิชาการทั้งสองคนที่ทำวิจัย คือ  Jim Kouzes and Barry  Posner  ซึ่งได้ทำวิจัยเรื่องนี้ และตีพิมพ์ในหนังสือครั้งแรกเมื่อปี 1987  

ทั้งสองคนทำวิจัยเรื่องนี้ทุกๆ 5 ปี และทำมานานกว่า 30 ปีแล้ว ซึ่งได้คำตอบเดียวกันเสมอมา ไม่ว่าคนตอบซึ่งอยู่ทั่วโลก จะเปลี่ยนไปกี่ยุคกี่สมัย เป็นคนชาติใด วัฒนธรรมแตกต่างกันอย่างไร ผลก็ออกมาเหมือนกัน

กลุ่มตัวอย่างรวมกันแล้วหลายหมื่นคน ถูกถามว่า "คุณสมบัติของผู้นำ ที่มีให้เลือก 20 ข้อต่อไปนี้ คุณอยากได้ผู้นำที่มีคุณสมบัติ ข้อใดมากที่สุด ตามลำดับ"

ทั้ง 20 ข้อที่เขาให้เลือก ก็เป็นคุณสมบัติดีๆทั้งนั้นแหละครับ แต่ประเด็นสำคัญคือเขาอยากรู้ว่า คุณสมบัติข้อไหนที่สำคัญมากที่สุด ในความรู้สึกของผู้ตอบ

ปรากฎว่าผู้คนทั่วโลกอยากได้ผู้นำ ที่  "1. ซื่อสัตย์ 2. มีวิสัยทัศน์ 3. สร้างแรงบันดาลใจ และ 4. รอบรู้" เรียงตามลำดับอย่างนั้นเลยครับ ภาษาอังกฤษใช้คำว่า Honest, Forward-Looking, Inspiring และ Competent

ผู้ตอบจากบางชาติ อาจมีการเรียงลำดับที่สลับกันไปบ้าง แต่ทั้ง 4 คุณสมบัตินี้ ก็อยู่ใน "Top 4" เสมอ

ดังนั้น จึงถือได้ว่านี่คือคุณสมบัติสำคัญ 4 ข้อ ที่ผู้คนทั่วโลกต้องการจากผู้นำของตน และความเชื่ออย่างนี้ไม่เคยเปลี่ยนแปลง รายงานวิจัยนี้มีคำตอบจากประเทศมาเลเซียด้วย แต่ผมไม่พบว่ามีการสำรวจคำตอบจากประเทศไทย

ผมคาดว่าคนไทยเรา ก็น่าจะต้องการผู้นำที่มีคุณสมบัติเช่นนั้น เหมือนกันนะ 

แคนดิเดท ที่พรรคใหญ่ๆนำเสนอให้เป็นนายกฯ​ ผมเชื่อว่าทุกคนก็มีคุณสมบัติทั้ง 4 ข้อนี้ แต่ใครมีข้อไหนมาก ข้อไหนน้อย ย่อมแตกต่างกันไป 

คุณคงต้องพิจารณาเองว่า ประเทศไทยวันนี้ แคนดิเดทนายกฯ ที่พรรคต่างๆส่งเข้าประกวด คนไหนมีคุณสมบัติข้อใดมากที่สุด 

คุณต้องการคนที่โดดเด่น ในเรื่องความซื่อสัตย์ หรือ เรื่องวิสัยทัศน์ หรือเรื่องสร้างแรงบันดาลใจ หรือเรื่องความรอบรู้ 

เราอยากได้นายกฯ ที่มีข้อเด่น ที่เหมาะสมกับประเทศไทยในเวลานี้ แต่ก็ควรจะมีข้ออื่นๆอีก 3 ข้อ รวมอยู่ด้วยมากพอสมควร ไม่ใช่มีโดดเด่นอยู่เพียงข้อเดียว 

สมมติว่าเด่นสุดเรื่องวิสัยทัศน์ แต่เรื่องซื่อสัตย์ มีน้อยมาก หรือเด่นสุดเรื่องความซื่อสัตย์ แต่วิสัยทัศน์แทบไม่มี อย่างนี้เราก็ไม่น่าจะต้องการ ถูกต้องไหมครับ

ระยะเวลา 10 ปีที่ผ่านมา ผมเคยทำ survey เล็กๆอย่างไม่เป็นทางการในชั้นเรียน ในหลักสูตรผู้นำที่ผมเป็นประธานหลักสูตร ผมทำเกือบทุกรุ่นและมีผู้บริหารในวัย 38-55 ปี เป็นผู้กรอกแบบสอบถามง่ายๆ

ผมถามว่า "อดีตนายกฯ" ของไทยเรา ถอยหลังไป 7-8 คนตามรายชื่อต่อไปนี้ เมื่อมองจากคุณสมบัติทั้ง 4 ข้อ คุณคิดว่าอดีตนายกฯ ท่านใด มีคุณสมบัติข้อใด ที่โดดเด่นที่สุด 

พวกเขาประเมินอดีตนายกฯ ทีละคนๆเลยครับ และผมได้คำตอบที่น่าสนใจจากทุกรุ่น ว่าความรู้สึกที่ผู้ตอบ มีต่ออดีตนายกฯของเราแต่ละคนนั้น เป็นเช่นใด ผลออกมาคล้ายๆกันทุกรุ่นครับ

แต่ผมไม่บอกคำตอบหรอกครับ ว่าอดีตนายกฯท่านใด ผู้ตอบส่วนใหญ่เขาระบุว่าโดดเด่นด้านไหน เดี๋ยวจะกระทบความรู้สึกอดีตนายกฯ บางท่าน เพราะว่ามีผู้เรียนหลายคนในหลายรุ่น ที่ตอบเหมือนๆกันว่า บางคน  "ไม่มีสักข้อ"

แต่ทุกอย่างได้ผ่านไปแล้ว และยังเป็นการสอบถามในห้องเรียนอย่างไม่เป็นทางการอีกด้วย ตัวอย่างก็มีจำนวนจำกัดและมิได้กระจายหลายกลุ่ม อย่าไปจริงจังเลยครับ

มาสนใจปัจจุบันดีกว่า ว่าจะเลือกคนไหน

ผมฝากคุณสมบัติ 4 ข้อนี้ ให้คุณนำไปใช้ในการประเมินแคนดิเดทนายกฯ ที่ปรากฎชื่อในการเลือกตั้งครั้งนี้ ลองประเมินดูว่าประเทศไทยเวลานี้ ต้องการนายกฯที่โดดเด่นด้านใด แล้วผู้ที่พรรคต่างๆเสนอชื่อไว้นั้น คนไหนมีคุณสมบัติข้อนี้มากที่สุด

แต่ย้ำอีกทีว่า เขาควรจะต้องมีคุณสมบัติอีก 3 ข้อ อยู่มากพอสมควรด้วยนะครับ เพราะถ้ามีเพียงอย่างเดียว คงไปไม่ได้

อยากได้คนไหน อยู่ที่การตัดสินใจของคุณ 

ขอเพียงอย่างเดียว...อย่าเลือกคนที่คุณคิดว่า "ไม่มีสักข้อ" ก็แล้วกัน