ลุ้น 'การบินไทย' เวอร์ชันใหม่

สถานการณ์บริษัทการบินไทยช่วงที่ผ่านมา ถือเป็นบทเรียนสำคัญของหน่วยงานรัฐวิสาหกิจไทย หลังประสบปัญหาการขาดทุนสะสมมาอย่างยาวนาน จนต้องเข้าสู่กระบวนการฟื้นฟูกิจการ
ปัจจัยหลักมาจากการบริหารจัดการที่ขาดประสิทธิภาพ ถูกการเมืองแทรกแซง ท่ามกลางการแข่งขันที่รุนแรงในอุตสาหกรรมการบิน ที่ถูกซ้ำเติมด้วยวิกฤติโควิด-19 ส่งผลกระทบอย่างหนักต่อธุรกิจการบินทั่วโลก
แผนฟื้นฟูกิจการที่ดำเนินมาตั้งแต่กลางปี 2564 แสดงให้เห็นความพยายามปรับโครงสร้างองค์กรครั้งใหญ่ ทั้งลดขนาดองค์กร ปรับลดต้นทุน เจรจาปรับโครงสร้างหนี้ และวางกลยุทธ์ทางธุรกิจใหม่ ซึ่งเริ่มเห็นผลแง่บวก แต่ยังมีความท้าทายในการสร้างความยั่งยืนทางการเงินระยะยาว และขณะนี้ การบินไทย ก็อยู่ในช่วงโค้งสุดท้ายของแผนฟื้นฟูกิจการแล้ว หลังมีการยื่นขอแก้ไขแผนฟื้นฟูกิจการครั้งล่าสุด และรอคำสั่งศาลล้มละลายกลางวันที่ 21 ม.ค.2568
ที่ผ่านมา การบินไทยได้ดำเนินการปรับโครงสร้างทุน ทั้งการแปลงหนี้เป็นทุน และการเสนอขายหุ้นสามัญเพิ่มทุนตามแผนฟื้นฟูกิจการเป็นที่เรียบร้อยแล้ว เหลือเพียงแต่งตั้งคณะกรรมการ (บอร์ด) ใหม่ ซึ่งอยู่ระหว่างดำเนินการเปิดให้ผู้ถือหุ้นเสนอรายชื่อตัวแทนเข้ามาเป็นบอร์ด กำหนดให้เสนอรายชื่อภายใน 31 ม.ค.นี้
ขั้นตอนนี้ ถือว่าสำคัญ เพราะหากบอร์ดที่ตั้งขึ้นมามีกลิ่นของ “การเมือง” เข้ามาแทรกอีก ก็สุ่มเสี่ยงว่าการบินไทยจะย้อนกลับไปสู่วังวนเดิมๆ ดังนั้นการให้อิสระการบริหารจัดการแก่การบินไทยยังเป็นสิ่งสำคัญ การสร้างสมดุลระหว่างความเป็นอิสระในการดำเนินธุรกิจ และการรักษาผลประโยชน์ของประเทศเป็นสิ่งที่ต้องคำนึงถึง การช่วยเหลือจากภาครัฐควรเน้นการสนับสนุนเชิงนโยบาย และอำนวยความสะดวกการดำเนินธุรกิจ แต่ไม่ควรเข้าไปแทรกแซงการบริหารจัดการโดยตรง เพื่อให้การบินไทยได้ดำเนินการตามหลักการตลาดและการแข่งขันได้เต็มที่
การสนับสนุนของรัฐที่ควรทำ คือ พัฒนาโครงสร้างพื้นฐานด้านการบิน ส่งเสริมการท่องเที่ยว เชื่อมโยงเส้นทางการบินที่เป็นประโยชน์ต่อเศรษฐกิจประเทศ ขณะที่ หน่วยงานที่เกี่ยวข้องควรทำงานร่วมกัน ทั้งกระทรวงคมนาคม กระทรวงท่องเที่ยวและกีฬา รวมถึงหน่วยงานกำกับดูแลด้านการบิน เพื่อสร้างระบบนิเวศที่เอื้อต่อการฟื้นตัวและการเติบโตอย่างยั่งยืนของอุตสาหกรรมการบินไทย และมี “การบินไทย” เป็นหนึ่งในผู้เล่นสำคัญ
ส่วนในระยะยาว การบินไทยควรได้รับโอกาสพัฒนาตัวเองเป็นสายการบินที่มีความสามารถในการแข่งขันระดับสากล สร้างจุดแข็งด้านการบริการที่มีเอกลักษณ์ความเป็นไทย พัฒนาเครือข่ายเส้นทางบินที่มีประสิทธิภาพ และการนำเทคโนโลยีมาใช้เพิ่มประสิทธิภาพการดำเนินงาน