โอกาสที่แฝงในวิกฤติ

ผลพวงที่เกิดจากไวรัสโควิด-19 ดูจะส่งผลรุนแรงกว่าที่ได้คาดการณ์ไว้ในช่วงแรก เพราะเมื่อปัญหาลุกลามส่งผลกระทบให้ตลาดหลักทรัพย์และตลาดเงินตลาดทุนในทุกประเทศทั่วโลกเกิดความผันผวนรุนแรงไม่เว้นแม้แต่ในบ้านเรา

ผลกระทบที่เกิดขึ้นตามมาจึงไม่ได้มีแค่ความเสียหายที่เกิดจากผู้ติดเชื้อหรือผู้เสียชีวิต แต่เป็นมูลค่าความเสียหายทางเศรษฐกิจที่ขยายตัวเป็นวงกว้าง เริ่มจากธุรกิจสายการบินและการท่องเที่ยว ไปสู่โรงแรม ห้องประชุมสัมมนา กิจกรรมอีเวนท์ต่างๆ ไปจนถึงค้าปลีกและธุรกิจทั่วไป

คงต้องยอมรับความเป็นจริงว่า ภาวะเศรษฐกิจในปีนี้คงไม่ใช่ปีที่สดใสแน่นอน หากแต่เป็นปีที่เต็มไปด้วยวิกฤติการณ์มากมายจนทำให้เราวางแผนรับมือได้ยาก แต่ในวิกฤตินั้นก็ยังมีโอกาสและช่องว่างให้เราเติบโตได้หากเรามองเห็นทางและปรับตัวได้ถูกทิศทาง

สำหรับองค์กรธุรกิจที่ยังพอปรับตัวได้เวลานี้จึงเป็นโอกาสดีที่ได้ทบทวนการดำเนินงานที่ผ่านมา โดยเฉพาะที่มาของแหล่งรายได้ที่ไม่ควรยึดติดกับด้านใดด้านหนึ่งมากเกินไป การมีรายได้หลายช่องทางเป็นการกระจายความเสี่ยงที่ดีและอาจเป็นช่องทางการหารายได้ที่ดีกว่าในอนาคต

นอกเหนือจากนั้นการพิจารณาหาช่องทางใหม่ๆ ในการทำรายได้อาจทำให้องค์กรมีโอกาสในการควบรวมกิจการกับบริษัทอื่นๆ เพื่อความได้เปรียบทางการแข่งขันด้วย เพราะเมื่อทั้งสองบริษัทนำเอาจุดแข็งขององค์กรทั้งคู่มารวมกันก็ย่อมทำให้มีรายได้และกำไรสูงขึ้น เช่นเดียวกับอำนาจต่อรองที่สูงขึ้นมากเช่นกัน

ข้อควรทำถัดมาให้ช่วงเวลาเช่นนี้คือ การทบทวนการบริหารงานภายในทั้งหมดที่อาจมีช่องว่างอยู่เป็นจำนวนมาก การลดค่าใช้จ่ายที่ไม่จำเป็นลงอาจมีผลให้บริษัทลดต้นทุนการบริหารงานลงได้เป็นจำนวนมาก เพราะในภาวะที่ตลาดซบเซา การจะเพิ่มผลกำไรได้ดีที่สุดก็คือการลดค่าใช้จ่ายเหล่านี้ลงให้มากที่สุด

ผู้บริหารและเจ้าของธุรกิจจำนวนไม่น้อยเน้นบทบาทในการเป็นฝ่ายบู๊ บุกตะลุยสร้างยอดขาย สร้างส่วนแบ่งทางการตลาดเพิ่มขึ้นมาโดยตลอด ซึ่งนั่นเป็นบทบาทที่สำคัญประการหนึ่งของผู้นำธุรกิจ แต่อีกบทบาทที่สำคัญไม่แพ้กันก็คือการจัดการหลังบ้านของตัวเอง ซึ่งก็คือการควบคุมค่าใช้จ่ายและต้นทุนต่างๆ ให้เหมาะสมที่สุด

การทำธุรกิจในยุคปัจจุบันมักเน้นการสร้างธุรกิจใหม่ซึ่งมีโอกาสทำกำไรได้สูงมาก เพราะการบุกเบิกทำธุรกิจใหม่มักต้องอาศัยความรู้ความเชี่ยวชาญเฉพาะด้านซึ่งมีคนทำได้น้อยในบ้านเรา แต่ธุรกิจแบบนี้มักจะขาดทุนสูงมากในช่วงแรกเพราะเร่งทำตลาดและยอดขายจึงไม่มีเวลามากพอในการวิเคราะห์ช่องโหว่ที่อาจเกิดจากการบริหารงานที่ไม่รัดกุม

การพบกับวิกฤติจากไวรัสโควิด-19 ในครั้งนี้จึงอาจเป็นโอกาสดีที่ทำให้แต่ละบริษัทได้มีเวลาทบทวนและมองหาโอกาสใหม่ๆ เพิ่มเติม เพราะถึงอย่างไรไวรัสก็คงต้องถูกปราบลงด้วยความก้าวหน้าทางการแพทย์ สิ่งที่น่าหวาดวิตกมากกว่าจึงเป็นข่าวลือต่างๆ ที่เกิดขึ้นจำนวนมากในสังคมไทยจนสร้างความสับสนวุ่นวายและหวาดวิตกไปทั่วทั้งประเทศ

ทั้งที่ในช่วงเวลาเดียวกันไข้หวัดใหญ่ในสหรัฐอเมริกาได้คร่าชีวิตผู้ป่วยไปนับหมื่นๆ คนสูงกว่าโควิด-19 หลายเท่า แต่เรากลับไม่รู้สึกแตกตื่นตกใจสักเท่าไรนัก เช่นเดียวกับยอดผู้เสียชีวิตจากอุบัติเหตุทางถนนที่มีจำนวนมากกว่าเช่นกัน

หากใช้บรรทัดฐานเดียวกันนั่นเท่ากับว่าเราแทบไม่ต้องเดินทางไปที่ไหนกันเลยเพราะทุกที่ล้วนมีความเสี่ยงต่อชีวิตและทรัพย์สินเหมือนๆ กัน เราจึงควรใช้ชีวิตต่อไปกันตามปกติแต่ต้องป้องกันตัวเองให้ปลอดภัยมากที่สุดด้วยการกินอาหารร้อน ใช้ช้อนกลาง หมั่นล้างมือ และใส่หน้ากากอนามัยทุกครั้ง

ผมยังเชื่อว่าเราอาจพลิกให้ปีนี้เป็นปีที่เราหันกลับมาทบทวนและมองหาโอกาสใหม่ๆ ให้องค์กร สร้างความแข็งแรงและมั่นคงในระยะยาว พร้อมที่จะปรับตัวและกล้ารับการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นให้ดีที่สุด