กลยุทธ์ธุรกิจ พิชิตคู่แข่ง ชนะใจลูกค้า

แม้ว่าจะยังไม่จบปีก็ตาม แต่ก็พอจะประมาณการผลลัพธ์สุดท้ายได้ไม่ยากนัก เพราะถ้าทำได้ดีใน 3 ไตรมาสที่ผ่านมา ตามเป้าหรือสูงกว่าเป้า ก็คงพอทำให้หายใจได้คล่องคอ และทำให้ทุกคนในองค์กรชื่นมื่นได้ แต่ถ้าหลุดเป้าหรือต่ำกว่าเป้าหมายที่วางไว้ คงต้องงัดมาตรการเด็ดหรือแผนสำรองขึ้นมาใช้อย่างเร่งด่วน

 

อย่างไรก็ตามในการจัดทำแผนประจำปีของทุกองค์กร สิ่งที่อยากจะเสนอแนะและให้ผู้บริหารองค์กรได้ตระหนักและเห็นความสำคัญ ไม่ใช่แค่การทำแผนในแนวทางเดิมๆ จนกลายเป็นเหมือนเรื่องประจำที่ทำซ้ำๆ แค่นั่งเทียนเขียนตัวเลขที่คาดหวัง กรอกลงไปในแบบฟอร์ม เพิ่มตัวเลขเป้าหมายเล็กน้อยให้เห็นว่ามีการเติบโตไปจากเดิมแบบปีต่อปี โดยไม่ได้ประเมินสถานการณ์ในอนาคต

 การวางแผน (Planning) มีความสำคัญอย่างยิ่งต่อการดำเนินธุรกิจ เป็นกระบวนการที่ใช้ในการกำหนดวัตถุประสงค์ขององค์กรสำหรับช่วงเวลาข้างหน้า และกำหนดสิ่งที่จำเป็นต้องกระทำ เพื่อที่จะให้บรรลุผลตามวัตถุประสงค์ดังกล่าว การวางแผนยังเป็นเรื่องของอนาคต แต่ถูกกำหนดขึ้นในปัจจุบัน และมีส่วนสัมพันธ์อย่างใกล้ชิดกับวัตถุประสงค์และเป้าหมาย ดังนั้นแผนที่ดีจึงควรต้องประกอบด้วย 2 แผน คือ

แผนงานประจำ (Action plan) ที่ต้องดำเนินการตามบทบาทหน้าที่ของแต่ละฝ่าย และแน่นอนควรจะต้องกำหนดผลลัพธ์ที่ดีขึ้น หรือแก้ปัญหาเดิมที่เกิดขึ้นไม่ให้เกิดซ้ำ และแผนพัฒนา (Development plan) แผนที่ช่วยเพิ่มความสามารถการแข่งขัน ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงที่สอดรับกับสภาพแวดล้อม และยกระดับความสามารถการแข่งขันในอนาคต ซึ่งแน่นอนมีส่วนสัมพันธ์กับวิสัยทัศน์และกลยุทธ์ทางธุรกิจอย่างใกล้ชิด จึงไม่น่าแปลกใจที่องค์กรทั่วไปจะไม่ค่อยมีแผนพัฒนา เพราะไม่ได้กำหนดวิสัยทัศน์และกลยุทธ์ขององค์กรไว้นั่นเอง โดยมีแนวทางที่ต้องพิจารณา ดังนี้

 ปัจจุบันเราอยู่จุดไหน? ผ่านการวิเคราะห์สถานการณ์ภายในและภายนอก (SWOT analysis) จุดแข็ง (Strength) จุดอ่อน (Weakness) โอกาส (Opportunity) อุปสรรค (Threat) ความสามารถการแข่งขัน (Competitiveness) และความท้าทาย (Challenges)

 เราต้องการไปสู่จุดไหน? หรือเป็นอะไรในอนาคต? ผ่านการกำหนดวิสัยทัศน์ (Vision) พันธกิจ (Mission) แนวกลยุทธ์ (Strategic theme) วัตถุประสงค์ (Strategic objectives) ตัวชี้วัด (Measures) ค่าเป้าหมาย (Target)

 เราจะไปสู่จุดที่เราต้องการได้อย่างไร? ด้วยการกำหนดแผนงานเริ่มต้นเชิงกลยุทธ์ (Strategic initiatives) และผู้รับผิดชอบในการดำเนินการตามกลยุทธ์นั้น

 เราต้องทำอะไรบ้าง? เพื่อที่จะนำกลยุทธ์ไปสู่การปฏิบัติ ด้วยการจัดทำแผนพัฒนาองค์กร ที่ประกอบด้วย โครงการ กิจกรรม ผู้ดำเนินการหลัก ผู้ดำเนินการร่วม ทรัพยากรที่ใช้ งบประมาณ กำหนดการ และผลผลิตที่สอดคล้องกับแผลกลยุทธ์ที่ได้จัดทำไว้

 ในการวิเคราะห์อิทธิพลจากสภาพแวดล้อมภายนอก ที่ส่งผลต่อธุรกิจหรืออุตสาหกรรมที่เราอยู่ (Environmental Influences) จะช่วยให้เรามองเห็นโอกาสและอุปสรรค ตลอดจนความท้าทายที่มีได้ชัดเจนและง่ายมากขึ้น โดยแบ่งมิติการมองเป็นด้านต่างๆ และสามารถจดจำได้ง่ายคือ PESTEL ดังนี้

    -Politic นโยบายรัฐบาล มาตรการส่งเสริม สนับสนุน เสถียรภาพ

–  - Economic สภาพเศรษฐกิจในประเทศ และต่างประเทศ อัตราดอกเบี้ย อัตราเงินเฟ้อ อัตราแลกเปลี่ยน รายได้ประชากรต่อคน ระดับเงินเดือน

–   -Social สภาพสังคม วัฒนธรรม ความคิด ความเชื่อ วิถีชีวิต การศึกษา

–   -Technology ความก้าวหน้า เครื่องจักร อุปกรณ์ และระบบที่มีความทันสมัย

–  - Environment ข้อเรียกร้อง การรณรงค์เกี่ยวกับสิ่งแวดล้อม และสภาวะการเปลี่ยนแปลงของโลก

–  - Legal กฎหมาย กฎระเบียบ คำสั่งที่ต้องปฏิบัติตาม ตลอดจนการขออนุญาตที่เกี่ยวกับมาตรฐาน

 สำหรับแนวทางในการวิเคราะห์สภาพแวดล้อมภายใน โดยเปรียบเทียบกับคู่แข่งในธุรกิจอุตสาหกรรมเดียวกัน จะทำให้เรามองเห็นและเข้าใจในจุดแข็งและจุดอ่อนขององค์กรได้ดีขึ้น โดยแบ่งมิติการมองเป็นด้านต่างๆ ดังนี้

 –  - ด้านชื่อเสียงและภาพลักษณ์ (Corporate image and branding)

–   -ด้านสินค้าและบริการ (Product & Service) จุดแข็งที่ต้องรักษา จุดอ่อนที่ต้องปรับปรุง

–  - ด้านตลาดและลูกค้า (Market & Customer) การตอบสนองต่อความต้องการตลาด และความพึงพอใจของลูกค้า

–  - ด้านการเงิน (Finance & Investment) สัดส่วนรายได้แยกตามลูกค้า แยกตามผลิตภัณฑ์ และแยกตามตลาด

–   -ด้านการผลิต (Production) ประสิทธิภาพในการผลิต กำลังการผลิต และระบบการผลิต

–  - ด้านการบุคคล (Human Resource) จำนวนพนักงาน ทัศนคติ ความรู้ ทักษะ และอัตราการลาออก (โดยเฉพาะในตำแหน่งสำคัญ)

–   โครงสร้างองค์กรและการบริหารงาน (Management) มีระบบการจัดการภายในที่ดีและทันสมัย และพนักงานทุกคนมีส่วนร่วมต่อความสำเร็จขององค์กร

 ครั้งหน้าจะมาแนะนำต่อถึงแนวทางและวิธีการจัดทำวิสัยทัศน์ พันธกิจ และค่านิยมขององค์กร ซึ่งมีความสำคัญอย่างมากต่อการยกระดับความสามารถการแข่งขัน และการพัฒนาองค์กรให้มีความยั่งยืน