คดีประวัติศาสตร์! คุก 27 ปี อดีต ปธน.บราซิลวางแผน'รัฐประหาร'

คดีประวัติศาสตร์! คุก 27 ปี อดีต ปธน.บราซิลวางแผน'รัฐประหาร'

อดีตประธานาธิบดีฌาอีร์ โบลโซนารูของบราซิล ถูกพิพากษาจำคุก 27 ปี 3 เดือน โทษฐานวางแผนรัฐประหารหวังอยู่ในอำนาจต่อหลังแพ้เลือกตั้งปี 2022

สำนักข่าวรอยเตอร์รายงาน คณะผู้พิพากษาศาลฎีกา มีมติ 4:1  เห็นชอบจำคุกโบลโซนารูวัย 70 ปี ทำให้เขาเป็นอดีตประธานาธิบดีคนแรกของบราซิล ที่ถูกดำเนินคดีฐานทำลายประชาธิปไตย ขณะที่รัฐบาลทรัมป์ไม่เห็นด้วยกับคำพิพากษาดังกล่าว

“คดีอาญานี้แทบจะเป็นการบรรจบกันระหว่างบราซิล กับอดีต ปัจจุบัน และอนาคต” ผู้พิพากษาคาร์เมน ลูเซีย กล่าวก่อนลงมติจำคุกโบลโซนารู โดยอ้างถึงประวัติศาสตร์การตรวจสอบการรัฐประหารของทหาร และความพยายามล้มล้างประชาธิปไตย

เธอกล่าวด้วยว่า มีหลักฐานมากมายบ่งชี้ว่า โบลโซนารู ที่ปัจจุบันถูกกักบริเวณ กระทำการ “ด้วยวัตถุประสงค์บ่อนทำลายประชาธิปไตยและสถาบัน”

ผู้พิพากษา 4 ใน 5 คนลงมติให้ตัดสินอดีตประธานาธิบดีมีความผิดใน 5 กระทง ได้แก่มีส่วนร่วมในองค์กรอาชญากรติดอาวุธพยายามล้มล้างประชาธิปไตยโดยใช้ความรุนแรง จัดการก่อรัฐประหาร และทำลายทรัพย์สินของรัฐและทรัพย์สินทางวัฒนธรรมที่ได้รับการคุ้มครอง

การตัดสินจำคุกโบลโซนารูอดีตร้อยเอกกองทัพบก ผู้ไม่เคยปิดบังความชื่นชมต่อระบอบเผด็จการทหารที่สังหารชาวบราซิลไปหลายร้อยคนระหว่างปี 1964-1985 เกิดขึ้นหลังจากผู้นำฝ่ายขวาจัดคนอื่นๆ ถูกเล่นงานทางกฎหมายในปีนี้ รวมถึงมารีน เลอ แปงของฝรั่งเศส และโรดริโก ดูเตอร์เต ของฟิลิปปินส์

เรื่องนี้อาจทำให้ประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ พันธมิตรใกล้ชิดของโบลโซนารู ไม่พอใจมากยิ่งขึ้นไปอีก ทรัมป์เคยเรียกคดีนี้ว่าการ “ล่าแม่มด” และตอบโต้บราซิลด้วยการขึ้นภาษี, คว่ำบาตรประธานผู้พิพากษา เพิกถอนวีซาผู้พิพากษาศาลฎีกาเกือบทั้งหมด

เมื่อถูกถามถึงคดีนี้ในวันพฤหัสบดี ทรัมป์ชมเชยโบลโซนารูอีกครั้ง เรียกคำพิพากษาว่า “เลวร้าย”

“ผมคิดว่ามันแย่มากสำหรับบราซิล” ทรัมป์กล่าว

ด้าน ส.ส.เอดวอร์ดู โบลโซนารู บุตรชายผู้ดูข่าวพ่อในสหรัฐ กล่าวกับรอยเตอร์ คาดหวังให้ทรัมป์พิจารณาคว่ำบาตรบราซิลและผู้พิพากษาศาลฎีกาเพิ่มเติมอีก

 มาร์โก รูบิโอ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศสหรัฐ โพสต์ X ว่า ศาล “พิพากษาไม่เป็นธรรม” “สหรัฐจะตอบโต้กับการล่าแม่มดครั้งนี้”

คำพิพากษาจำคุกโบลโซนารูไม่ได้เป็นมติเอกฉันท์ ผู้พิพากษาลูอิส ฟักซ์ เป็นเพียงเสียงเดียวที่มีมติให้อดีตประธานาธิบดีพ้นผิดทุกข้อกล่าวหา ทั้งยังตั้งคำถามถึงเขตอำนาจศาลฎีกา

เสียงค้านเพียงหนึ่งเดียวนี้จะเปิดทางให้อุทธรณ์คำพิพากษาได้ ซึ่งกว่าจะเสร็จสิ้นการพิจารณาคดีก็ใกล้กับการเลือกตั้งประธานาธิบดีในเดือน ต.ค.2026 ที่โบลโซนารูกล่าวเสมอว่า จะลงสมัครอีกแม้ถูกห้ามไม่ให้ดำรงตำแหน่งประธานาธิบดีก็ตาม