รมว.ต่างประเทศสหรัฐยกย่องวีรชนเทียนอันเหมินกล้าหาญ

สำนักข่าวรอยเตอร์สรายงาน นายมาร์โก รูบิโอ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศสหรัฐ แถลงเมื่อวันอังคาร (3 มิ.ย.) ตามเวลาท้องถิ่น

"วันนี้เราขอรำลึกถึงความกล้าหาญของประชาชนจีน ผู้ถูกสังหารขณะพยายามใช้เสรีภาพขั้นพื้นฐานของตนเอง รวมถึงผู้ที่ยังคงถูกข่มเหงรังแกขณะพยายามเรียกร้องความรับผิดชอบและความยุติธรรมให้กับเหตุการณ์เมื่อวันที่ 4 มิ.ย.1989 พรรคคอมมิวนิสต์จีนพยายามปิดกั้นข้อเท็จจริงอย่างหนักหน่วง แต่โลกไม่เคยลืม"

“ความกล้าหาญของพวกเขาในการเผชิญกับอันตราย เตือนใจเราว่าหลักการแห่งเสรีภาพ ประชาธิปไตย และการปกครองตนเองไม่ใช่แค่หลักการของชาวอเมริกัน แต่เป็นหลักการของมนุษยชนที่พรรคคอมมิวนิสต์จีนมิอาจลบล้างได้”  รูบิโอกล่าว

ด้านสถานทูตจีนในกรุงวอชิงตันไม่ได้ให้ความเห็นกับรอยเตอร์สที่สอบถามไปทางอีเมล

ย้อนกลับไปในวันนั้น ทางการจีนส่งรถถังเข้าสู่จัตุรัสเทียนอันเหมินตั้งแต่ก่อนรุ่งสางวันที่ 4 มิ.ย. 1989 ทหารเปิดฉากยิงใส่ผู้ประท้วงยุติการเรียกร้องประชาธิปไตยยาวนานหลายสัปดาห์ของเหล่านักศึกษาและผู้ใช้แรงงาน

พรรคคอมมิวนิสต์จีนไม่เคยเปิดเผยจำนวนผู้เสียชีวิต แต่กลุ่มสิทธิมนุษยชนและผู้เห็นเหตุการณ์กล่าวว่า สูงถึงหลักหลายพันคน

เหตุการณ์เทียนอันเหมินถือเป็นเรื่องห้ามพูดในประเทศจีน ห้ามการจัดงานรำลึกหรืออภิปรายกันในที่สาธารณะ กระนั้นยังมีการจัดรำลึกทุกปีในต่างประเทศ

แถลงการณ์จากรัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐเกิดขึ้นในช่วงเวลาสำคัญของความสัมพันธ์สหรัฐ-จีน นับตั้งแต่รับตำแหน่งวาระ 2 ในวันที่ 20 ม.ค.ประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ เก็บภาษีสินค้าจีนส่วนใหญ่ในอัตรา 145% ด้วยมองว่าจีนทำการค้าเอาเปรียบมาหลายสิบปีรัฐบาลปักกิ่งจึงตอบโต้ด้วยการเก็บภาษีสินค้าสหรัฐ 125%

อย่างไรก็ตามตัวแทนทั้งสองฝ่ายเห็นพ้องกันที่เจนีวา ให้ระงับภาษีระดับตัวเลขสามหลักเป็นเวลา 90 วัน แต่ถึงขณะนี้ฝ่ายจีนยังไม่แก้ไขข้อกังวลของสหรัฐที่ทำให้ทรัมป์ต้องเก็บภาษี ส่วนใหญ่เป็นเรื่องตัวแบบเศรษฐกิจขับเคลื่อนโดยการส่งออกที่รัฐเป็นผู้ครอบงำของจีน

สัปดาห์นี้เจ้าหน้าที่ระดับสูงของสหรัฐหลายคนกล่าวว่า ทรัมป์กับประธานาธิบดีสี จิ้นผิงจะพูดคุยกันโดยเร็วเพื่อแก้ปัญหาการค้า เช่น ความขัดแย้งเรื่องแร่ธาตุสำคัญ และการที่จีนจำกัดการส่งออกแร่ธาตุบางชนิด

นางสาวแคโรไลน์ ลีวิตต์ โฆษกทำเนียบขาว แถลงข่าวเมื่อวันอังคารว่า รัฐบาลทรัมป์ “จับตาการปฏิบัติตามข้อตกลงการค้าเจนีวาของจีนอย่างใกล้ชิด” และ “จะมีการพูดคุยกันระหว่างผู้นำกับผู้นำเร็วๆ นี้”