ถอดรหัสปูติน ‘เอา-ไม่เอา’ ข้อเสนอหยุดยิงยูเครนจากสหรัฐ?

สำนักข่าวรอยเตอร์รายงาน ประธานาธิบดีวลาดิมีร์ ปูติน ของรัสเซีย กล่าวกับผู้สื่อข่าวที่ทำเนียบเครมลิน หลังหารือกับประธานาธิบดีอเล็กซานเดอร์ ลูกาเชนโก ของเบลารุส

“เราเห็นชอบกับข้อเสนอให้ยุติความเป็นศัตรู แนวคิดนี้ถูกต้องด้วยตัวมันเอง และเราสนับสนุนแน่นอน แต่เราดำเนินการตามข้อเท็จจริงที่ว่า การหยุดยิงควรนำไปสู่สันติภาพระยะยาว และขจัดต้นตอของวิกฤตินี้” ปูตินกล่าวพร้อมยกประเด็นปัญหามากมายที่เขากล่าวว่า จำเป็นต้องทำให้ชัดเจน พร้อมขอบคุณประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ ของสหรัฐในความพยายามยุติสงคราม ปัจจุบันทั้งรัฐบาลมอสโกและวอชิงตันต่างมองความขัดแย้งนี้เป็นสงครามตัวแทนนองเลือดที่อาจนำไปสู่สงครามโลกครั้งที่ 3 ได้

รอยเตอร์ระบุว่า การที่ปูตินสนับสนุนข้อเสนอหยุดยิงของสหรัฐอย่างแข็งขัน ดูเหมือนเป็นการส่งสัญญาณความปรารถนาดีไปยังวอชิงตัน และเปิดโอกาสการเจรจาเพิ่มเติมกับทรัมป์ แต่การอ้างเงื่อนไขของปูตินส่อแววตัดความเป็นไปได้ที่จะมีการหยุดยิงโดยเร็วออกไป

การรุกรานยูเครนโดยรัสเซียในเดือน ก.พ.2022 ทำให้ประชาชนบาดเจ็บล้มตายหลายแสนคน พลัดที่นาคาที่อยู่อีกหลายล้านคน บ้านเมืองพังย่อยยับ ทั้งยังนำไปสู่การเผชิญหน้าอย่างรุนแรงที่สุดในรอบหลายสิบปีระหว่างมอสโกกับชาติตะวันตก

ด้านทรัมป์ ผู้กล่าวว่าอยากโทรศัพท์ไปคุยกับผู้นำรัสเซีย เรียกแถลงการณ์ของปูตินว่า “มีความหวังมาก” ตนหวังว่ามอสโกจะ “ทำในสิ่งที่ถูกต้อง” โดยนายสตีฟ วิตคอฟ ทูตพิเศษของตนกำลังเจรจาจริงจังกับฝ่ายรัสเซียในกรุงมอสโก เรื่องข้อเสนอของสหรัฐที่รัฐบาลเคียฟเห็นชอบไปเรียบร้อยแล้ว

ประธานาธิบดีสหรัฐกล่าวด้วยว่า การหารือในวันพฤหัสบดี (13 มี.ค.) จะแสดงให้เห็นว่ามอสโกพร้อมทำข้อตกลงแค่ไหน

“ตอนนี้เราจะได้เห็นว่ารัสเซียเอาหรือไม่เอา ถ้าไม่ โลกจะผิดหวังอย่างยิ่ง” ทรัมป์กล่าว

ประธานาธิบดีโวโลดิมีร์ เซเลนสกี ของยูเครน กล่าวว่า ปูตินกำลังเตรียมปฏิเสธข้อเสนอหยุดยิงแต่ไม่กล้าบอกทรัมป์

“นั่นคือเหตุผลว่าทำไมมอสโกถึงได้กำหนดเงื่อนไขเหล่านี้ เพื่อไม่ให้การหยุดยิงเกิดขึ้นได้เลย หรือไม่มีการหยุดยิงให้นานที่สุด” เซเลนสกีกล่าวผ่านวีดิโอยามค่ำคืน

ทั้งนี้ ความล่าช้าใดๆ จะทำให้ทหารรัสเซียมีเวลามากขึ้นในการผลักดันทหารยูเครนชุดสุดท้ายออไปจากภาคตะวันตก ขณะที่มอสโกยังคงยึดมั่นกับข้อเรียกร้องให้เคียฟยกดินแดนที่รัสเซียยึดได้ ซึ่งยูเครนปฏิเสธข้อเสนอนี้

ชาติตะวันตกและยูเครนเรียกการรุกรานของรัสเซียในปี 2022 ว่า เป็นการยึดดินแดนแบบอาณานิคม จึงลั่นวาจามาโดยตลอดว่าจะต้องกำราบกองทัพรัสเซียให้ได้ นับถึงขณะนี้รัสเซียครอบครองดินแดนยูเครนไปแล้วเกือบหนึ่งในห้าและกำลังรุกคืบมาตั้งแต่กลางปี 2024

ในประเด็นนี้ ทรัมป์กล่าวว่า รัฐบาลของตนกำลังหารือว่าดินแดนใดบ้างที่ยูเครนจะได้หรือเสียภายใต้ข้อตกลงใดๆ ที่จะมีขึ้น รวมไปถึงอนาคตของโรงไฟฟ้านิวเคลียร์ขนาดใหญ่แห่งหนึ่ง แม้ทรัมป์ไม่ได้ระบุชื่อ แต่น่าจะหมายถึงในชาโปริชเชียที่รัสเซียยึดครองซึ่งเป็นโรงไฟฟ้านิวเคลียร์ใหญ่สุดของยุโรป ทั้งสองฝ่ายกล่าวหาซึ่งกันและกันว่ากระทำการสุ่มเสี่ยง

• กังวลหยุดยิงเอื้อยูเครน

ปูตินกล่าวว่า ทหารรัสเซียกำลังเคลื่อนสู่แนวหน้าทั้งหมด การหยุดยิงจะต้องมั่นใจได้ว่า ไม่ทำให้ยูเครนรวบรวมกำลังใหม่ได้อีก

“เราจะรับประกันได้อย่างไรว่าเรื่องแบบนี้จะไม่เกิดขึ้น เราจะควบคุมการหยุดยิงได้อย่างไร ทั้งหมดนี้เป็นคำถามจริงจัง” ปูตินกล่าว และว่าเขาอาจยกหูหาทรัมป์เพื่อถกกันในเรื่องนี้

ผู้นำรัสเซียข้องใจว่า การหยุดยิงอาจส่งผลต่อสถานการณ์ในภูมิภาคเคิร์สก ที่เมื่อวันพุธ (12 มี.ค.) ปูตินถึงกับแต่งชุดพรางของทหารลงพื้นที่ ซึ่งหาได้ยากมากสำหรับอดีตเคจีบีอย่างปูตินที่จะแต่งกายแบบนี้

"ถ้าเราหยุดยิง 30 วัน หมายความว่าไง? ทุกคนต้องออกไปโดยไม่มีการสู้รบอย่างนั้นเหรอ? ปูตินตั้งคำถาม

ปัจจุบันยูเครนยึดครองพื้นที่ในเคิร์สก ไม่ถึง 200 ตารางกิโลเมตร จาก 1,300 ตารางกิโลเมตรช่วงบุกหนัก