ตรวจความเป็นไปได้ อิหร่านเอาคืนอิสราเอล จริงจังแค่ไหน?

• จุดเริ่มต้นความขัดแย้งรอบใหม่

เมื่อวันที่ 1 เม.ย. การโจมตีทางอากาศของอิสราเอลถูกกล่าวโทษว่า สร้างความเสียหายให้กับอาคารสถานกงสุลอิหร่านในกรุงดามัสกัสของซีเรีย คร่าชีวิตเจ้าหน้าที่กองกำลังพิทักษ์การปฏิวัติอิหร่านเจ็ดนาย ในจำนวนนี้เป็นนายพลสองนาย

หลังจากนั้นอิหร่านประกาศมาตลอดว่าจะเอาคืน พีคสุดเมื่อวันพุธ (10 เม.ย.) อยาตอลเลาะห์ อาลี คาเมเนอี ผู้นำสูงสุดของอิหร่านเตือนว่า อิสราเอล “ต้องโดนลงโทษและจะโดนลงโทษ” ไม่กี่วันหลังจากที่ปรึกษาคนหนึ่งของเขาประกาศว่า สถานทูตอิสราเอล “ไม่ปลอดภัยอีกต่อไป”

ด้านอิสราเอล แคทซ์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศอิสราเอล ตอบโต้ทันทีผ่านโซเชียลมีเดีย X

“ถ้าอิหร่านโจมตีจากดินแดนของตน อิสราเอลจะตอบโต้และโจมตีอิหร่าน”

• ตรวจท่าทีสหรัฐ

ประธานาธิบดีโจ ไบเดน กล่าวในวันพุธว่า อิหร่าน “กำลังข่มขู่จะโจมตีอิสราเอลครั้งใหญ่” เขาให้คำมั่นสนับสนุนอิสราเอล พันธมิตรหลักในตะวันออกกลางอย่างเต็มที่ แม้มีความตึงเครียดทางการทูตระหว่างกันกรณีปฏิบัติการทางทหารของอิสราเอลในกาซา

ไบเดนกล่าวด้วยว่า ตนได้แจ้งต่อนายกรัฐมนตรีเบนจามิน เนทันยาฮูว่า “ความรับผิดชอบของเราต่อความมั่นคงของอิสราเอลจากภัยคุกคามจากอิหร่านและตัวแทนอิหร่านไม่มีวันเสื่อมคลาย”

• ผบ.สหรัฐรีบไปอิสราเอล

วันพฤหัสบดี (11 เม.ย.) กระทรวงกลาโหมสหรัฐแถลงว่า นายพลไมเคิล คูริลลา ผู้บัญชาการกองบัญชาการกลางสหรัฐ อยู่ในอิสราเอลเพื่อหารือสถานการณ์กับนายโยอาฟ แกลแลนต์ รัฐมนตรีกลาโหมอิสราเอล

“เราได้เตือนอิหร่านแล้ว” แครีน ฌ็อง ปิแอร์ โฆษกทำเนียบขาวกล่าวโดยไม่เผยรายละเอียด

• สถานทูตสหรัฐเฝ้าระวัง

ไม่เพียงเท่านั้นสถานทูตสหรัฐในอิสราเอลยังประกาศไม่ให้เจ้าหน้าที่สถานทูตและครอบครัวเดินทางส่วนตัวออกนอกเมืองเทลอาวีฟ, เยรูซาเล็ม และเบียร์ชีบา “จนกว่าจะมีประกาศเปลี่ยนแปลง” เนื่องจากกังวลเรื่องความปลอดภัย

• นานาชาติเตือนให้อดกลั้น

จากสถานการณ์ดังกล่าวรัสเซียเรียกร้องให้ทั้งอิหร่านและอิสราเอลใช้ความอดทนอดกลั้น เช่นเดียวกับข้อเรียกร้องของแอนนาเลนา เบอร์บ็อก รัฐมนตรีต่างประเทศเยอรมนี ขณะที่สายการบินลุฟต์ฮันซ่าขยายเวลาระงับเที่ยวบินไปอิหร่านจนถึงวันเสาร์ (13 เม.ย.)

เดวิด คาเมรอน รัฐมนตรีต่างประเทศสหราชอาณาจักร เผยในวันพฤหัสบดีว่าได้โทรศัพท์ไปถึงฮอสเซน อามิรับดอลลาเฮียน รมว.ต่างประเทศของอิหร่าน บอกชัดว่า อิหร่านไม่ควรลากตะวันออกกลางเข้าสู่ความขัดแย้งมากขึ้น

“ผมกังวลมากถึงความเป็นไปได้ที่การประเมินผิดจะทำให้เกิดความรุนแรงยิ่งขึ้น” คาเมรอนโพสต์ผ่านX

• ปากคำอิหร่าน

รัฐมนตรีต่างประเทศอิหร่านแถลงผ่านโซเชียลมีเดีย X ว่า ในวันพฤหัสบดี ตนได้รับโทรศัพท์จากรัฐมนตรีต่างประเทศเยอรมนี อังกฤษ และออสเตรเลีย และตนได้แจ้งไปว่า

“เมื่อรัฐบาลไซออนิสต์ละเมิดเอกสิทธิทางการทูตและสถานทูต คณะมนตรีความมั่นคงแห่งสหประชาชาติก็ไม่ประณาม การปกป้องอันชอบธรรมจึงเป็นสิ่งจำเป็น”

ทั้งนี้ อิสราเอลและสหรัฐต้องเผชิญหน้ากับอิหร่านและพันธมิตรที่ใช้นาม “อักษะแห่งการต่อต้าน” ซึ่งมีฐานปฏิบัติการในเลบานอน อิรัก ซีเรีย และเยเมน มานานแล้ว

• วัดท่าทีอิหร่าน

อย่างไรก็ตาม แหล่งข่าวของอิหร่านเปิดเผยว่า อิหร่านได้ส่งสัญญาณกับสหรัฐว่า จะตอบโต้การโจมตีของอิสราเอลต่อสถานทูตอิหร่านในซีเรียในลักษณะที่มีเป้าหมายเพื่อหลีกเลี่ยงไม่ให้สถานการณ์ขัดแย้งบานปลาย และจะไม่ดำเนินการตอบโต้อย่างเร่งรีบ ในขณะที่อิหร่านผลักดันข้อเรียกร้องต่าง ๆ ซึ่งรวมถึงการหยุดยิงในฉนวนกาซา

 ฮอสเซน อามิรับดอลลาเฮียน รมว.ต่างประเทศของอิหร่านเป็นผู้เปิดเผยถึงเจตจำนงดังกล่าวต่อสหรัฐในระหว่างการเดินทางเยือนโอมานเมื่อวันอาทิตย์ที่ผ่านมา โดยโอมานมักทำหน้าที่เป็นคนกลางระหว่างอิหร่านและสหรัฐ

ด้านโฆษกของทำเนียบขาวปฏิเสธที่จะแสดงความคิดเห็นต่อการส่งข้อความดังกล่าวจากอิหร่าน แต่ระบุว่า สหรัฐได้สื่อสารกับอิหร่านแล้วว่า สหรัฐไม่ได้เกี่ยวข้องกับการโจมตีสถานทูตอิหร่านในซีเรีย

กระทรวงการต่างประเทศของอิหร่านเองก็ยังไม่ได้ออกมาแสดงความคิดเห็นต่อรายงานข่าวนี้ในทันที และรัฐบาลโอมานก็ยังไม่ได้ตอบคำถามทางอีเมลเพื่อแสดงความคิดเห็นด้วย ในขณะที่เป็นช่วงวันหยุดอีฎิลฟิตรีของชาวมุสลิม

แหล่งข่าวที่ใกล้ชิดกับหน่วยข่าวกรองสหรัฐยังไม่ทราบเกี่ยวกับข้อความดังกล่าวที่ส่งผ่านโอมาน แต่กล่าวว่า อิหร่านได้แสดงความชัดเจนอย่างมากว่า การตอบโต้ของอิหร่านต่อการโจมตีของอิสราเอลในกรุงดามัสกัสนั้นจะถูก “ควบคุม”, “ไม่มีการยกระดับ” และ “มีการวางแผน” เพื่อใช้ตัวแทนในภูมิภาคในการโจมตีอิสราเอล”

สำนักข่าวรอยเตอร์รายงานว่า ข้อความทางการทูตดังกล่าวบ่งชี้ถึงแนวทางที่ระมัดระวังของอิหร่าน และในขณะที่พิจารณาวิธีการตอบโต้ต่อการโจมตีเมื่อวันที่ 1 เม.ย.ที่ผ่านมาในลักษณะที่จะขัดขวางไม่ให้อิสราเอลกระทำการดังกล่าวอีกนั้น อิหร่านก็จะหลีกเลี่ยงไม่ให้มีการยกระดับทางทหารที่อาจดึงดูดให้สหรัฐเข้ามาเกี่ยวข้อง