Leaders' Move: 'สี จิ้นผิง-เซเลนสกี' กริ๊งกร๊างลั่นโลก ตะวันตกระวังกับดัก!

***นี่คือการติดต่อกันครั้งแรกระหว่างสองผู้นำนับตั้งแต่รัสเซียรุกรานยูเครน เมื่อวันที่ 24 ก.พ.2565 ที่ผ่านมาจีนไม่ยอมข้องเกี่ยวกับรัฐบาลเคียฟในระดับเดียวกับรัฐบาลมอสโก เห็นได้จากนับตั้งแต่เกิดการรุกรานสีคุยโทรศัพท์กับประธานาธิบดีวลาดิมีร์ ปูติน ของรัสเซียแล้ว 5 ครั้ง ทั้งยังเคยเจอกันสองครั้ง เดือน มี.ค.สีไปเยือนมอสโก ปีก่อนก็เคยเจอกันในการประชุมผู้นำองค์การความร่วมมือเซี่ยงไฮ้  ***ระหว่างพูดคุยกับเซเลนสกี สีย้ำจุดยืนรัฐบาลปักกิ่ง “ส่งเสริมสันติภาพและการเจรจา” และจะส่งตัวแทนพิเศษไปเยือนยูเครน นำโดยหลี่ ฮุ่ย ทูตจีนประจำรัสเซียระหว่างปี 2552-2562 ซึ่งการที่จีนเลือกหลี่ทำให้เกิดคำถาม เนื่องจากก่อนพ้นตำแหน่งในกรุงมอสโกไม่นาน ประธานาธิบดีวลาดิมีร์ ปูตินมอบเหรียญเกียรติยศแห่งมิตรภาพให้กับเขา ในเมื่อทูตหลี่ซี้กับฝ่ายรัสเซียทำไมสีถึงเลือกให้เป็นผู้นำคณะไปเจรจากับยูเครน ออกจะแปลกๆ ในสายตานักวิเคราะห์ 

***ด้านเซเลนสกีเผยว่า การคุยโทรศัพท์กับประธานาธิบดีจีนนั้นยาวนานและมีความหมายหารือกันหลายเรื่องตั้งแต่ความสัมพันธ์ทวิภาคีไปจนถึงสร้างสันติภาพที่เป็นธรรมและยั่งยืนเพื่อยูเครน แต่เจ้าตัวย้ำ “ไม่มีสันติภาพจากการประนีประนอมดินแดน” ***และการที่สี หลีกเลี่ยงไม่ยอมติดต่อกับยูเครนมาตลอด ทำให้หลายคนสงสัยว่าทำไมถึงมาคุยกันตอนนี้ นักวิเคราะห์จำนวนหนึ่งเชื่อว่า จีนอยากระงับความขัดแย้งก่อนที่จะบานปลาย เพราะตอนนี้ยูเครนพร้อมรุกรบรอบใหม่ หลังจากได้อาวุธยุทโธปกรณ์เพิ่มเติมจากพันธมิตรตะวันตก อีกทั้งฤดูใบไม้ผลิที่เต็มไปด้วยโคลนกำลังจะผ่านพ้นไป 

***เรื่องจังหวะเวลาการโทรนี้อย่ามองข้ามอีกหนึ่งประเด็น เมื่อไม่กี่วันก่อนทูตจีนประจำกรุงปารีสสร้างความเดือดดาลทั่วยุโรป ด้วยการให้สัมภาษณ์ว่าประเทศอดีตสหภาพโซเวียตไม่มีสถานะเป็นรัฐตามกฎหมายระหว่างประเทศ ซึ่งการพูดแบบนี้ถูกมองว่าสอดรับกับทัศนคติของปูตินที่ว่า ยูเครนควรเป็นส่วนหนึ่งของรัสเซีย 

การพูดของทูตยังเป็นการบั่นทอนความพยายามของจีนที่ต้องการปรับภาพลักษณ์ตนเองในสายตายุโรป และวางตัวเป็นผู้ไกล่เกลี่ยระหว่างรัสเซียกับยูเครน ดังนั้นการที่สีโทรศัพท์คุยกับเซเลนสกีมองได้ว่า เป็นความพยายามกลบเสียงวิจารณ์จากยุโรป  

***นักวิเคราะห์จากมูลนิธิคาร์เนกีเพื่อสันติภาพระหว่างประเทศ กล่าวเมื่อสัปดาห์ก่อนว่า ไม่มีทางที่จีนจะเป็นคนกลางที่น่าเชื่อถือได้เลยเพราะสนับสนุนมอสโก

เป็นไปได้ว่าจีนอาจเริ่มด้วยการแนะนำให้หยุดยิง  ซึ่งไม่ใช่สิ่งที่ยูเครนต้องการตอนนี้ เพราะถ้าหยุดยิงไครเมีย ดอนบาส และพื้นที่อื่นๆ ยังคงถูกรัสเซียยึดครองต่อไป การเจรจาใดๆ ที่นำโดยจีนเสี่ยงทำให้ยูเครนและพันธมิตรเป็นพวกสายแข็งไม่เอาข้อเสนอสันติภาพ “นั่นคือกับดักใหญ่”  

***เรียกได้ว่า “แผนการสันติภาพ” ที่ทุกคนพูดถึงลึกลงไปแล้วยังมีการเล่นเกมกันอยู่ ดังนั้นแทนที่จะเป็นสันติภาพจึงน่าจะออกไปทางสร้างภาพมากกว่า เห็นทีต้องรอให้เวลาเป็นเครื่องพิสูจน์ว่าความฝันแสดงบทบาทผู้นำโลกของประธานาธิบดีสี จิ้นผิงจะทำได้จริงหรือไม่ 

***กลับมาที่ประเทศไทย สถานเอกอัครราชทูตออสเตรเลียโดยเอกอัครราชทูตแอนเจลา แมคโดนัลด์และสถานเอกอัครราชทูตนิวซีแลนด์ประจำประเทศไทย ร่วมกันจัดงานรำลึกวันอนุสรณ์ทหารผ่านศึกออสเตรเลีย-นิวซีแลนด์ (วันแอนแซค) 25 เม.ย.ณ ช่องเขาขาด ปีนี้ได้แขกพิเศษบินตรงจากออสเตรเลีย  พลอากาศตรีดาเร็น โกล์ดี้ Air Commander Australia บินมาหารือเรื่องการซ้อมรบไทย-ออสเตรเลีย ภายใต้รหัส “ไทย บูมเมอแรง” มาร่วมงานด้วย  คุยกันหลังเสร็จงานได้ความว่า Air Commander รายนี้มาเมืองไทยบ่อยครั้งไปมาแล้วหลายที่ทั้งกรุงเทพฯ โคราช พัทยา ภูเก็ต เกาะสมุย และชอบอาหารไทยมาก “คนออสเตรเลียชอบอาหารไทยครับ” เจ้าตัวยืนยัน แต่อาหารไทยจานโปรดของ พล.อ.ต.โกล์ดี้ ออกจะนอกกระแสอยู่สักหน่อย ไม่ใช่ต้มยำกุ้งหรือผัดไทย แต่ ท่านชอบ “ลาบไก่” มาไทยรอบนี้ได้รับประทานลาบไก่สมใจทั้งที่เมืองกาญจน์และกรุงเทพฯ 

ส่วนเรื่องเตรียมการฝึกทหารร่วม ส.ค.นี้ ฝ่ายออสเตรเลียจะนำเครื่องบิน F-a 18 Super Hornet มาร่วมกับF-16ของไทย เน้นการต่อสู้ทางอากาศระดับไฮเอนด์! ได้ยินแค่นี้ก็ว้าว... อยากเห็นของจริง

***งานเดียวกัน เจอหน้า โจนาธาน คิงส์ เอกอัครราชทูตนิวซีแลนด์ประจำประเทศไทย ประธานในพิธีรำลึกวันแอนแซคปีนี้ อดถามไม่ได้ถึงการเลือกตั้งไทยที่กำลังจะมีขึ้นในวันที่ 14 พ.ค. นิวซีแลนด์จะส่งผู้สังเกตการณ์มาหรือไม่ ท่านทูตตอบว่าไม่มีผู้สังเกตการณ์จากนิวซีแลนด์โดยตรง แต่สถานทูตจะลงไปสังเกตการณ์เองดูความกระตือรือร้นใช้สิทธิเลือกตั้งของคนไทย

“ผมตั้งตาคอยเดือนหน้ามากเลยครับ จะดูพวกคุณแสดงความรับผิดชอบต่อประชาธิปไตย และขอให้คุณพบกับสิ่งดีๆ ในวันนั้น” แหม..มีคนจับตาอย่างนี้ คนไทยจะมาทำนิ่งๆ เนือยๆ ไม่ได้แล้ว ต้องออกไปใช้สิทธิให้เต็มที่ เลือกคนที่รัก พรรคที่ชอบ  อย่าให้น้อยหน้านิวซีแลนด์เขา 

***ปิดท้ายที่ มากิ คาวามุระ อัครราชทูตที่ปรึกษาและผู้อำนวยการสำนักข่าวสารญี่ปุ่นคนใหม่ มาเยี่ยมกองบรรณาธิการหนังสือพิมพ์กรุงเทพธุรกิจ  แลกเปลี่ยนสนทนาถึงความร่วมมือด้านข้อมูลข่าวสาร ปีนี้เป็นปีสำคัญครบรอบ 50 ปีความสัมพันธ์ญี่ปุ่น-อาเซียน จะมีการประชุมผู้นำกันช่วงปลายปี อีกทั้งญี่ปุ่นยังให้ความสำคัญกับความยั่งยืนและสิ่งแวดล้อม สอดคล้องกับแนวทางการนำเสนอของกรุงเทพธุรกิจพอดี เมื่อใจตรงกันอย่างนี้ คงได้ร่วมมือกันอีกยาวค่ะ