ดูซีรีส์ ทำความเข้าใจ "ออทิสติก สเปกตรัม" ผ่านทนายสาวอัจฉริยะ "อูยองอู"

“พัคอึนบิน” นักแสดงมากฝีมือแสดงสมบทบาทผู้ที่มีอาการออทิสติก สเปกตรัม ได้ดีมาก ทำให้คนดูได้เข้าใจผู้ที่มีภาวะออทิสติก สเปกตรัมว่าแท้จริงแล้วพวกเขาเป็นอย่างไร พวกเขามีความสามารถและอยู่ร่วมกับผู้คนในสังคมได้ เพียงเพียงแต่สังคมต้องให้โอกาส และยอมรับความต่างที่พวกเขาเป็น

• รู้จักกับภาวะออทิสติก สเปกตรัม

ออทิสติก สเปกตรัม (Autism Spectrum Disorder) เกิดจากความผิดปกติของสมอง ความผิดปกติของพัฒนาการทางระบบประสาท รวมถึงปัจจัยทางด้านพันธุกรรมและสิ่งแวดล้อม มากกว่ารูปแบบการเลี้ยงดู โดยส่วนใหญ่จะเกิดขึ้นตั้งแต่เป็นตัวอ่อนในครรภ์แม่ และมักจะแสดงอาการให้เห็นชัดในช่วงอายุ 3 ปีแรกของเด็ก

ออทิสติก เดิมแบ่งกลุ่มย่อยเป็น ออทิสติก แอสเพอร์เกอร์ พีดีดี เอ็นโอเอส ในปัจจุบันเรียกรวมกันว่า “ออทิสติก สเปกตรัม” (Autism Spectrum Disorder) หรือจะเรียกว่า “ออทิสติก” ก็ถือว่าเป็นที่เข้าใจตรงกัน

ในปัจจุบันยังไม่ทราบสาเหตุที่แน่ชัด แต่การบําบัดรักษา ที่มีอยู่สามารถช่วยให้พัฒนาการของเด็กดีขึ้นได้มาก แตกต่างจากผู้ที่ไม่ได้รับการบําบัดรักษาชัดเจน

ทั้งนี้  แต่ละคนมีอาการแตกต่างกัน และความสามารถในการเรียนรู้แตกต่างกันมาก ตั้งแต่รุนแรงมาก สื่อความหมายไม่ได้เลย จนถึงอัจฉริยะ มีความสามารถโดดเด่นเฉพาะด้านเรียนจบปริญญา ในปัจจุบันพบประมาณ 6 คนต่อประชากร 1,000 คน และพบในผู้ชายมากกว่าผู้หญิงเกือบ 4 เท่า

ข่าวที่เกี่ยวข้อง : เผยไทยมีคนเป็นออทิสติก18,220ราย ไม่ถึง100คนมีงานทำ-มีรายได้

                        ข่าวดี! เผย 'กระซิบ' เด็กออทิสติก แค่คืนละนิด แก้พฤติกรรมต่อต้านได้

                        โลกใบเล็ก“เด็กดาวน์ซินโดรม”เมื่อพวกเขาถูก"บูลลี่"

                        เมษายน "เดือนแห่งการตระหนักรู้ออทิสซึม" เพื่อผู้ป่วยออทิสติก

                       กรมสุขภาพจิต เผยสัญญาณเตือนเด็กออทิสติก

                       

                       

 

• ออทิสติก สเปกตรัม มีอาการอย่างไร?

ออทิสติก สเปกตรัม มีอาการหลักใน 3 ด้านหลักๆ คือ ด้านปฏิสัมพันธ์ทางสังคม ความบกพร่องด้านภาษาและการสื่อสาร และความผิดปกติของพฤติกรรม มีความสนใจ หรือกิจกรรมที่จํากัด ทําซ้ำๆ  และคงรูปแบบเดิม อาการมักแสดงให้เห็นตั้งแต่วัยเด็ก เริ่มสังเกตความผิดปกติได้ชัดเจนในช่วงอายุขวบครึ่งในเด็กที่มีปัญหาพัฒนาการด้านภาษาพูดได้ไม่สมวัย มันสังเกตได้เร็วกว่า

อย่างไรก็ตาม ออทิสติก สเปกตรัม มีอาการหลากหลายแตกต่างกันไปในแต่ละคน แสดงออกตั้งแต่วัยเด็ก ส่งผลกระทบต่อการดำเนินชีวิต

ด้านปฏิสัมพันธ์ทางสังคม

ผู้ที่มีภาวะออทิสติก สเปกตรัม มักจะไม่สนใจในการสร้างปฏิสัมพันธ์กับผู้อื่น มักจะแยกตัวอยู่คนเดียว มีโลกส่วนตัว ชอบแยกตัว ไม่ชอบอยู่รวมเป็นกลุ่ม รวมถึงยังมีความบกพร่องในการใช้ภาษากายและการแสดงออกทางสีหน้าท่าทาง เช่น การไม่สบตากับคู่สนทนาหรือสบตาน้อยครั้ง

ในซีรีส์จะเห็นได้จากบุคลิกของนางเอกในเรื่อง เวลาสนทนากับผู้อื่น ก็จะไม่ค่อยสบตา รวมถึงยังชอบแยกตัวอยู่คนเดียว มีโลกส่วนตัวสูง  โดยพ่อของอูยองอู ตอบว่า รู้สึกเหงาและโดดเดี่ยวที่ต้องใช้ชีวิตกับผู้ป่วย ออทิสติก สเปกตรัม  

ลักษณะอาการ เช่น

• ทักทายอย่างไม่เหมาะสม หรือไม่สนใจทักทาย
• ขาดความสนใจร่วมกัน มีอารมณ์ร่วมกับคนรอบข้างน้อย
• ไม่สบตาและใช้ภาษาท่าทางไม่เหมาะสม
• ไม่เข้าใจหรือใชภาษาท่าทางเพื่อการสื่อสารไม่เป็น
• ไม่แสดงออกทางสีหน้าท่าทาง
•  แสดงพฤติกรรมไม่เหมาะสมกับบริบททางสังคม
• เล่นตามจินตนาการไม่เป็น
• ผูกมิตรไม่เป็น ไม่รู้วิธีการสร้างสัมพันธภาพ
•  ไม่ค่อยสนใจผู้คนรอบข้าง

 

• เช็กลักษณะอาการเข้าข่ายออทิสติก สเปกตรัม

2. ความบกพร่องด้านภาษาและการสื่อสาร

ผู้ที่มีภาวะออทิสติก สเปกตรัม จะมีพัฒนาการทางภาษาที่ล่าช้ากว่าเด็กในวัยเดียวกัน โดยในเรื่องอูยองอูจะไม่ยอมพูดกับพ่อ จนอายุได้ 5 ขวบเธอพูดได้ยาว แต่เป็นเรื่องของข้อกฎหมายต่างๆที่เธอได้อ่านเท่านั้น และต่อให้พ่อถามอะไร เธอก็จะไม่ยอมพูดด้วย ไม่มีการโต้ตอบ ไม่ทำตามคำสั่ง ขณะเดียวกัน ในซีรีส์ จะเห็นอูยองอูชอบพูดซ้ำคำ พูดภาษาของตัวเอง หรือใช้ภาษาที่ผู้อื่นไม่เข้าใจ

ลักษณะอาการ เช่น

• สนทนาไม่ราบรื่น มักพูดแต่เรื่องที่ตนเองสนใจ
• ใช้ภาษาท่าทาง ไม่สัมพันธ์กับการพูดคุย
• พูดเป็นคําหรือวลีซํ้าๆ
• ใช้ภาษาที่ฟังแล้วไม่เข้าใจ

3. ความผิดปกติของพฤติกรรม

ในด้านนี้จะเห็นได้ชัดมากๆ จากพฤติกรรมของอูยองอูคือจะมีพฤติกรรมซ้ำๆ เช่น การโยกตัว หรือ การสะบัดมือ รวมถึงยังชอบเรียงวัตถุในแนวเส้นตรง จะเห็นได้เลยว่าเมื่ออูยองอูเห็นอะไรที่ไม่เป็นระเบียบ เธอจะชอบจัดให้เป็นระเบียบในแนวเส้นตรงอยู่เรื่อยๆ

รวมถึงไม่ชอบการเปลี่ยนแปลง ไม่มีความยืดหยุ่น เช่น การกินอาหารเดิมซ้ำๆ จะเห็นได้เลยว่าอูยองอูกินแต่คิมบับทุกวัน และเมื่อเกิดการเปลี่ยนแปลงขึ้นก็จะรู้สึกไม่ชอบและหงุดหงิด หลังจากที่พ่อของเธอเปลี่ยนวัตถุดิบในคิมบับ เธอก็แสดงอาการไม่พอใจออกมาเล็กน้อย

นอกจากนั้นยังมีความสนใจเฉพาะเรื่องบางเรื่องและหมกมุ่นมากกว่าปกติอีกด้วย อย่างเช่น การที่อูยองอูสนใจเรื่องราวของวาฬเป็นพิเศษ และจะชอบพูดถึงวาฬอยู่บ่อยครั้ง อีกทั้งยังมีการตอบสนองของประสาทสัมผัสต่อสิ่งเร้าที่มากหรือน้อยเกินไป เช่น การที่อูยองอูปิดหูเมื่อได้ยินเสียงดัง หรือการเดินเขย่งปลายเท้านั่นเอง

ลักษณะอาการ เช่น

• เคลื่อนไหวร่างกายซํ้าๆ เช่น โยกตัว กระโดด สะบัดมือ
• เคลื่อนไหวร่างกายแปลกๆ เป็นแบบแผนเฉพาะตัว
• ทานอาหารซ้ำๆ ใช้ของซ้ำๆ
• ใช้เส้นทางเดิมๆ
• ถามเรื่องซ้ำๆ มากเกิน
• กังวลมากเกินไปกับการเปลี่ยนแปลงเพียงเล็กน้อย
• ยึดติดหรือหมกมุ่นกับวัตถุบางอย่างมากเกินปกติ
• สนใจในบางเรื่อง แบบหมกมุ่นมากเกินปกติ
• เย็นชาต่อความเจ็บปวด ความร้อน ความเย็น
• ตอบสนองต่อเสียงหรือผิวสั มผัสบางอย่าง  แบบรุนแรง
• ดมหรือสัมผัสกับวัตถุบางอย่างมากเกิน
• สนใจในแสงไฟ หรือวัตถุหมุนๆ มากเกิน

 

• กุญแจสำคัญที่อาจทำให้สังสัยออทิสติก

กุญแจสําคัญ ที่ทําให้สงสัย ออทิสติก ในเด็กอายุ 18 เดือนขึ้นไป ถ้าพบว่ามีอาการผิดปกติเหล่านี้ตั้งแต่ 2 อย่าง ขึ้นไป ควรมีการดําเนินการเพื่อยืนยันการวินิจฉัยโรค และให้ความชวยเหลือ  ทันทีโดยอาการดังกล่าว คือ

1. เล่นสมมติเล่นจินตนาการไม่เป็น
2. ไม่สามารถชีนิ้วบอกความต้องการได้
3.  ไม่สนใจเข้ากลุ่มหรือเล่นกับเด็กคนอื่น
4. ไม่มีพฤติกรรมที่แสดงออกถึงความสนใจร่วมกับคนอื่น

• เมื่อเป็นออทิสติก สเปกตรัม ควรทําอย่างไร

 เริ่มต้นด้วยการปรึกษากับจิตแพทย์เด็กและวัยรุ่น เพื่อตรวจประเมิน วินิจฉัย และวางแผนการดูแลร่วมกัน หาข้อมูลเพิ่มเติมจากแหล่งค้นคว้าต่างๆ แต่พึงระลึกไว้เสมอว่า ข้อมูลความรู้เกี่ยวกับเรื่องนี้ มีการปรับปรุงเปลี่ยนแปลงตลอดเวลาเนื่องจากความรู้ยังไม่นิ่ง เมื่อมีข้อสงสยให้นําไปปรึกษากับแพทย์ที่ดูแลเป็นระยะ

ทั้ง การบําบัดรักษาจําเป็นต้องใช้ผู้เชี่ยวชาญเฉพาะทาง หลายสาขา ดูแลร่วมกัน ซึ่งประกอบด้วย จิตแพทย์เด็กและวัยรุ่น นักจิตวิทยา นักกิจกรรมบําบัด นักเวชศาสตร์การสื่อความหมาย นักวิชาการศึกษาพิเศษ ฯลฯ

การบําบัดรักษาที่จําเป็น

* การปรับเปลี่ยนพฤติกรรม (Behavior Modification)

* กิจกรรมบําบัด (Occupational Therapy)

* แก้ไขการพูด (Speech Therapy)

* การฝึกทักษะทางสังคม  (Social Skill Training)

* การฟื้นฟูสมรรถภาพด้านการศึกษา  (Special Education)

* การฟื้นฟูสมรรถภาพด้านอาชีพ (Vocational Training)

* การใช้ยา (Pharmacotherapy)

การบําบัดรักษาเสริมหรือทางเลือก

* ศิลปะบําบัด  (Art Therapy)

* ดนตรีบําบัด (Music Therapy)

* การบําบัดด้วยสัตว์ (Animal-assisted Therapy)

การบําบัดรักษาที่ยังไม่มีหลักฐานที่เชื่อถือได้ยืนยัน

* ออกซิเจนความดันสูง  (Hyperbaric Oxygen Therapy)

* การบําบัดเซลล์ (Cell Therapy)

* การฝังเข็ม (Acupuncture)

การบําบัดรักษาที่ยืนยันแล้วว่าไม่ได้ผล

* วิตามินบีขนาดสูง (Megavitamin)

 อย่างไรก็ตาม เมื่อพบว่าลูกมีอาการออทิสติส หรือไม่ อย่ากลัวที่จะรู้ว่าลูกเป็นอะไร แต่ควรกลัวที่ลูกจะเสียโอกาสในการ บําบัดรักษาอย่างทันท่วงทีมากกว่า เพราะหากเขามีอัจฉริยะด้านใดด้านหนึ่ง นั่นย่อมส่งผลต่อการใช้ชีวิตของพวกเขา และขาดบุคลากรที่มีประสิทธิภาพคนหนึ่งของสังคม

อ้างอิง: ศูนย์วิชาการแฮปปี้โฮม