วันว. เวลาน. ยึด‘ตาเมือนธม’ ปมร้อน‘จีบีซี’ ไทย-กัมพูชา

รอบที่แล้ว “เตีย เซ็ยฮา” รองนายกฯ และ รมว.กลาโหมกัมพูชา ประสาน “ภูมิธรรม เวชยชัย” รองนายกฯ และรมว.กลาโหมไทย แจ้งเลื่อนประชุมคณะกรรมการชายแดนทั่วไปไทย-กัมพูชา หรือจีบีซี ที่ฝ่ายไทยเป็นเจ้าภาพ เพียง 4 วันก่อนถึงนัดหมาย 21 มี.ค.2568

โดยทำหนังสือส่งถึงฝ่ายไทยเป็นลายลักษณ์อักษร แจ้งเหตุผลติดงานสำคัญ “ฮุนเซน” ประธานพฤฒสภากัมพูชา ท่ามกลางสถานการณ์ชายแดนไทย-กัมพูชา ร้อนฉ่าในช่วงหลายเดือนที่ผ่านมา

มีการตั้งข้อสังเกตว่า กัมพูชาเลื่อนการประชุมจีบีซี เหตุเพราะไม่อยากพูดคุยกับฝ่ายไทยในบางประเด็น เช่น การปราบปรามอาชญากรรมข้ามชาติ แก๊งคอลเซนเตอร์ฝั่งปอยเปต ซึ่งเป็นนโยบายเร่งด่วนรัฐบาลไทย

โดยเฉพาะปัญหาบริเวณปราสาทตาเมือนธม อ.พนมดงรัก จ.สุรินทร์ คุกรุ่นมาโดยตลอด นับตั้งแต่“แม่บ้านบิ๊กทหารกัมพูชา” ขึ้นมาทำกิจกรรม จนเกิดการปะทะคารมระหว่างทหารไทยกับทหารกัมพูชา

ลุกลามไปตามตะเข็บชายแดนไทย-กัมพูชา ตลอดแนวที่ยังปักปันเขตแดนไม่แล้วเสร็จ มีการรื้อลวดหนามที่ทหารไทยวางแนวกั้น การละเมิดข้อตกลงสร้างที่พักในพื้นที่ห้ามใช้ประโยชน์ จนไปสู่การทำหนังสือประท้วงกัมพูชาหลายรอบ

นอกจากนี้ ยังมีกรณีไฟไหม้ศาลาตรีมุข สัญลักษณ์มิตรภาพไทย-กัมพูชา-ลาว บริเวณสามเหลี่ยมมรกต ใกล้ช่องบก อ.น้ำยืน จ.อุบลราชธานี วอดทั้งหลัง

คล้อยหลัง 2 บิ๊กทหารกัมพูชา พล.อ.เมา โซะพัน รองผบ.สูงสุด และพล.อ.เมียส ซปเฮีย ผบ.ทบ.ตรวจเยี่ยมกำลังพล และตรวจภูมิประเทศ พื้นที่สามเหลี่ยมมรกต 27 ก.พ.2568 พบข้อมูลทหารไทยเข้ามาทำกิจกรรมทุกวันพระในศาลาตรีมุข

จึงเป็นที่มาของการส่งกำลังทหารกัมพูชาประมาณ 80 นาย อาวุธครบมือ วางกำลังในพื้นที่บริเวณช่องบก พื้นที่ชายแดนด้าน อ.น้ำยืน จ.อุบลราชธานี ประจัญหน้าทหารไทย 20 นาย บริเวณสามแยกใกล้ช่องบก

ส่วนทหารไทยสั่งห้ามทำกิจกรรมบนปราสาทตาเมือนธม แต่ยังอนุญาตให้นักท่องเที่ยวขึ้นมาเยี่ยมชมได้ปกติ แต่มีการรักษาพื้นที่ปกป้องอธิปไตยเข้มงวด

ท่ามกลางการแวะเวียนมาเยี่ยมชมปราสาทตาเมือนธมของ เตีย เซ็ยฮา กับบิ๊กทหารกัมพูชา โดยมี พ.อ.ภาคภูมิ นภากาศ ผู้บังคับการหน่วยเฉพาะกิจที่ 2 (ผบ.ฉก.2) พร้อมผู้บังคับบัญชา และกำลังพล พัน.ร.21 ให้การต้อนรับ

มองผิวเผินเป็นการตรวจเยี่ยมตามปกติ แต่แฝงนัยที่ทหารรับรู้กันดีว่า มาเพื่อแสดงสิทธิ์ปราสาทตาเมือนธม ส่วนทหารไทยแสดงตัวเป็นเจ้าของปกป้องพื้นที่

ทั้งนี้ หากย้อนไปเหตุการณ์สู้รบเมื่อ 14 ปีที่แล้ว (22 เม.ย.-3 พค.2554) ทหารไทยใช้เวลา 12 วัน ปกป้องอธิปไตยจากทหารกัมพูชา ยกกำลังขึ้นมายึดปราสาทตาเมือนธม จนล่าถอยออกไป

ปราสาทตาเมือนธม จะเป็นหนึ่งในประเด็นที่ “ภูมิธรรม” ยกขึ้นมาหารือกับ “เตีย เซ็ยฮา” ในวงประชุมจีบีซี วันที่ 1 พ.ค.นี้ เพื่อลดความตึงเครียดในพื้นที่ หลังกัมพูชาสั่งเพิ่มกำลังมีนัยสำคัญ ส่งผลให้ฝ่ายไทยเตรียมกำลังพร้อมรับสถานการณ์

สำหรับกำหนดการ เตีย เซ็ยฮา จะนำทัพคณะจีบีซี กัมพูชา ประกอบด้วย พล.อ.วงศ์ ปิเซน ผบ.ทหารสูงสุด พล.อ.เมียส ซปเฮีย ผบ.ทบ. พล.ร.อ.เตีย วินห์ ผบ.ทร. พล.อ.อ.เซิง ซ็อมนาง ผบ.ทอ. เดินทางมาถึงไทยในช่วงเช้าวันที่ 1 พ.ค.

จากนั้นจะเดินทางเข้ากระทรวงกลาโหม เพื่อรับตรวจแถวทหารกองเกียรติยศ 3 เหล่าทัพ ในเวลา 08.00 น. ก่อนจะเดินทางไปยังสถานที่ประชุมจีบีซี โรงแรมเชอราตัน กทม.เวลา 10.00 น.

ส่วนคณะจีบีซีฝ่ายไทย นำทีมโดย ภูมิธรรม พร้อมด้วย พล.อ.ทรงวิทย์ หนุนภักดี ผบ.ทหารสูงสุด พล.อ.พนา แคล้วปลอดทุกข์ ผบ.ทบ. พล.ร.อ.จิรพล ว่องวิทย์ ผบ.ทร. และพล.อ.อ.พันธ์ภักดี พัฒนกุล ผบ.ทอ.

สำหรับการประชุมจีบีซีกำหนดขึ้น เพื่อให้ไทย-กัมพูชา ใช้เป็นช่องทางพูดคุย แก้ปัญหาชายแดน ผ่อนคลายความตึงเครียดในช่วงสถานการณ์คุกรุ่น เพื่อป้องกันเหตุกระทบกระทั่งจนนำสู่การปะทะ

ทว่า เรื่องดินแดน อธิปไตย คงไม่มีใครยอมใคร แม้ปัจจุบันสถานการณ์จะเบาลง ก็เพื่อรักษาบรรยากาศในช่วงนายกฯ แพทองธาร ชินวัตร ไปร่วมงานครบรอบ 75 ปี การสถาปนาความสัมพันธ์ทางการทูตไทย-กัมพูชา ตามคำเชิญของนายกฯกัมพูชา ฮุน มาเนต

ปัจจุบัน “ปราสาทตาเมือนธม” ยังเป็นหมุดหมายของทหารกัมพูชา หวังยกกำลังขึ้นมายึดพื้นที่ ครอบครองร่วมกับทหารไทยให้ได้ เวลานี้จึงแค่เพียงสร้างเงื่อนไข รอวัน ว. เวลา น. ปฏิบัติการ