เสวนา ปชป.ชำแหละ "กฎ Must Carry" เปิดช่องแทรกแซง ทำไทยซื้อลิขสิทธิ์บอลโลกแพง

20 พ.ย.2565 ที่พรรคประชาธิปัตย์ คณะยุทธศาสตร์ กรุงเทพมหานคร ได้จัดเสวนา "ดูบอลโลกในไทย ทำไมเป็นแบบนี้ ?” โดยมีนายองอาจ คล้ามไพบูลย์  รองหัวหน้าพรรคประชาธิปัตย์ ในฐานะประธานคณะกรรมการยุทธศาสตร์ กทม. พร้อมด้วย น.ส.วทันยา บุนนาค “มาดามเดียร์” อดีต ส.ส.บัญชีรายชื่อ และประธานคณะทำงานนวัตกรรมการเมืองกรุงเทพมหานคร นายอภิมุข ฉันทวานิช อดีต ส.ก.ของพรรค นายเขมทัตต์ พลเดช อดีตกรรมการผู้จัดการใหญ่ บมจ. อสมท. นายไพศาล ลิ้มสถิตย์ อาจารย์จากคณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ เข้าร่วม และนางดรุณวรรณ ชาญพิพัฒนชัย รองโฆษกพรรคประชาธิปัตย์ ดำเนินรายการ 

นายองอาจ กล่าวเปิดเวที โดยเชิญชวนให้ผู้ฟังร่วมตั้งคำถามไปพร้อมๆ กับผู้ร่วมเสวนาว่า การดำเนินการเรื่องลิขสิทธิ์บอลโลก ที่ผ่านมา ก่อให้เกิดเสียงวิพากษ์วิจารณ์ และเกิดคำถามมากมายหลายประการ ทั้งๆ ที่ควรจะเป็นเรื่องที่สามารถดำเนินการได้ตามปกติ เพราะสามารถรู้ล่วงหน้าได้ 4 ปี เหตุใดการซื้อลิขสิทธิ์ในคราวนี้จึงมีปัญหาแตกต่างจากทุกครั้ง

 

ด้านนายไพศาล ตั้งข้อสังเกตว่า ในต่างประเทศจะให้ภาคเอกชนเป็นองค์กรหลักในการซื้อลิขสิทธิ์บอลโลก อย่างในเกาหลีใต้ มี Star Hub และสิงคโปร์มี Singtel ซึ่งเป็นภาคเอกชนเข้ามาดำเนินการ ซึ่งมีทั้งแบบ Pay Per View และดูฟรีบางแมทช์

จึงตั้งคำถามว่า ทำไมประเทศไทยจึงให้หน่วยงานภาครัฐ อย่าง กสทช.ซึ่งมีกองทุน กทปส. และ USO ส่วน กกท. มีกองทุนพัฒนาการกีฬาแห่งชาติ เข้ามามีบทบาทในการซื้อลิขสิทธิ์ฟุตบอลโลกได้ ทั้งที่ควรจะทำหน้าที่เป็น Regulator และสนับสนุนการพัฒนากีฬาของชาติ ในฐานะนักกฏหมาย เมื่อดูอำนาจหน้าที่ของกองทุนดังกล่าว ตามรายมาตรา ก็ไม่พบว่าเกี่ยวข้องกับการซื้อลิขสิทธิ์ฟุตบอลโลกแต่อย่างใด

ดังนั้น การอนุมัติจ่ายเงิน “กองทุน กทปส.” เพื่อได้รับลิขสิทธิ์ถ่ายทอดสดฟุตบอลโลก 2022 ของกรรมการ กสทช. จึงน่าจะขัดต่อวัตถุประสงค์ของกองทุนดังกล่าว และไม่สอดคล้องกับอำนาจหน้าที่

ขณะที่ น.ส.วทันยา มองว่าปัญหาทั้งหมดเกิดขึ้นจากกฎ Must Carry หรือ Must Have ที่ กสทช. ออกเป็นกฎไว้ หลังจากการประมูลทีวีดิจิทัล ที่ต้องการให้ประชาชนสามารถเข้าถึงรายการถ่ายทอดสดเวทีสำคัญระดับชาติ โดยไม่ถูกปิดกั้นจากเจ้าของผู้ประมูลลิขสิทธิ์ เหมือนที่เคยเกิดขึ้นในสมัยฟุตบอลโลกปี 2014 แต่เมื่อเวลาผ่านไปกลายเป็นว่ากฎ Must Carry นั้นบิดเบือน แทรกแซงกลไกตลาดในการซื้อขายลิขสิทธิ์

เพราะเป็นที่ทราบว่า มูลค่าลิขสิทธิ์การถ่ายทอดรายการนั้น แปรผันตามฐานจำนวนผู้ชม ยิ่งมีคนดูมาก ค่าลิขสิทธิ์ก็ย่อมแพงขึ้น และกีฬาฟุตบอลโลกนั้นมีมูลค่าทางการตลาดสูง ต้องใช้เม็ดเงินมหาศาลในการซื้อลิขสิทธิ์ ซึ่งเงินจากทั้ง 2  กองทุน ถือเป็นการใช้ภาษีของประชาชนทุกคนทางอ้อม การซื้อลิขสิทธิ์ควรเป็นเรื่องธุรกิจของภาคเอกชนซึ่งมีความเชี่ยวชาญทางด้านการตลาด และการถ่ายทอดสดมากกว่า ภาครัฐจึงไม่ควรแทรกแซงเพราะทำให้กลไกการตลาดบิดเบือน 

“ไม่แปลกใจเลยว่า ทำไมลิขสิทธิ์บอลโลก 2022 ของไทย จึงได้แพงกว่าประเทศอื่นๆ ในภูมิภาคเดียวกัน หากยังแก้ไขปัญหาแบบนี้ ก็คงไม่ต่างจากขว้างงูไม่พ้นคอ ด้วยการออกกฎ Must Carry ปกป้องประชาชน แต่สุดท้ายก็ต้องนำเงินประชาชนมาใช้อยู่ดี แถมยังกลายเป็นของหวานให้ต่างชาติรีดเงินเพิ่ม และที่สำคัญ แม้จะมีข้อสรุปว่าประเทศไทยสามารถถ่ายทอดฟุตบอลโลกได้แล้ว ก็ต้องมาดูเรื่องความเป็นธรรมในการจัดสรรแมทช์การถ่ายทอดให้กับทีวีดิจิทัลช่องต่างๆ ด้วยเช่นกัน” น.ส.วทันยา กล่าว

ด้านนายเขมทัตต์ กล่าวว่า ฟุตบอลโลกเป็นกีฬา 1 ใน 3 ประเภทที่มีผู้นิยมติดตามชมมากที่สุดในโลก จึงไม่น่าแปลกใจเลยว่า รายการถ่ายทอดสดฟุตบอลโลกที่ 4 ปีถึงจะวนกลับมาหนึ่งครั้ง สามารถเข้าถึงคนได้ทุกเพศทุกวัย และมีมูลค่าที่สูงเป็นพิเศษ เมื่อเทียบกับรายการถ่ายทอดประเภทอื่นๆ  ซึ่งฟีฟ่าจะมีตัวกลางทำหน้าที่ในการเจรจาซื้อขายลิขสิทธิ์ในรูปแบบเชิงพาณิชย์

ดังนั้น ควรจะปล่อยให้เป็นไปตามกลไกตลาด  กสทช.ต้องทบทวนบทบาทหน้าที่ และแก้ไขกฏระเบียบ รวมทั้งพัฒนาให้ทันเทคโนโลยีในทุกแพลตฟอร์ม เพื่อให้ผู้ได้รับลิขสิทธิ์สามารถวางแผนการถ่ายทอดสดได้

ในกรณีของไทยที่มีกฎ Must Carry ทำให้เจ้าของธุรกิจไม่อยากเข้าไปลงทุน เพราะไม่คุ้มค่า เนื่องจากลิขสิทธิ์การถ่ายทอดไม่สามารถนำไปหารายได้เพื่อทำกำไร เพราะไม่ได้สิทธิ์แบบ Exclusive เมื่อเป็นเช่นนี้ จะไม่มีช่องโทรทัศน์ หรือเจ้าของแพลตฟอร์มรายใดอยากเข้าไปประมูลลิขสิทธิ์ เพราะไม่ได้ประโยชน์ แถมมีโอกาสขาดทุนชัดเจน 

ส่วนนายอภิมุข กล่าวว่า แฟนบอลส่วนใหญ่รู้สึกว่าต้องได้ดูบอลโลก แต่ทำไมปีนี้ต้องรอลุ้นจนถึงนาทีสุดท้าย ว่าจะได้ดูหรือไม่ ปีนี้เป็นปีที่ฟุตบอลโลกเงียบเหงาที่สุด ร้านอาหาร ห้างสรรพสินค้า ผับ บาร์ ไม่มีการตกแต่ง หรือจัดกิจกรรมเหมือนครั้งก่อนๆ ที่ผ่านมา ทั้ง ๆ ที่การแข่งขันเกิดขึ้นในทวีปเอเชีย

ในช่วงระหว่างรอฟังผลว่า จะได้ดูการถ่ายทอดสดฟุตบอลโลกหรือไม่ ได้กลายเป็นการเปิดช่องให้เว็บพนันออนไลน์ อีกทั้งนักพนันแบบขาจรกว่าหนึ่งล้านคน ซึ่งเป็นเยาวชนที่สมัครสมาชิกไปแล้ว เข้ามาในเว็บมากขึ้น แม้จะมีการถ่ายทอดสดทางฟรีทีวีแล้วก็ตาม แต่เยาวชนก็ยังสามารถเข้าไปดู หรือเล่นการพนันได้อยู่ดี ถือเป็นเรื่องที่น่าเป็นห่วงอย่างยิ่ง