รู้แล้วจะตัดสินใจโดยไม่เสียใจ

การตัดสินใจเรื่องยาก ๆเกิดขึ้นเป็นประจำในชีวิต บางคนจึงชะลอการตัดสินใจออกไป แต่การตัดสินใจที่จะเลื่อนการตัดสินใจออกไปนั้นที่จริงก็คือได้ตัดสินใจไปแล้วว่าเรื่องนี้ฉันไม่เลือกสักอย่างในตอนนี้

พบกันเสมอว่าการตัดสินใจยืดการตัดสินใจออกไปส่วนใหญ่ให้ผลเสียในระยะยาวมากกว่าที่ตัดสินใจเลือกทางใดทางหนึ่งไปในจังหวะเวลาที่เหมาะสมกับเรื่องนั้น ทุกสถานการณ์มีจุดที่ปล่อยให้เลยไปแล้ว

การตัดสินใจเลือกทางใดทางหนึ่งจะไม่อาจย้อนไปกระทำได้ ขับรถไปถึงสามแยก ถ้าไม่ยอมตัดสินใจว่าจะเลี้ยวซ้ายหรือขวา มีหวังตกถนนหรือชนกำแพงข้างหน้าแน่ ๆ

การชะลอการตัดสินใจออกไปทุกครั้งที่เจอเรื่องยากจึงไม่ใช่ทางเลือกที่ควรกระทำ ถ้าเริ่มอยากจะชะลอการตัดสินใจ ให้ลองนึกถึงผลที่จะเกิดขึ้นในอีกไม่กี่วันข้างหน้า

ถ้ายังไม่เห็นความแตกต่างระหว่างการตัดสินใจเดี่ยวนี้กับชะลอไปก่อน ให้นึกไกลออกไปว่าถ้าชะลอไปเป็นเดือนเป็นปี จะมีอะไรย่ำแย่ตามมาบ้าง มองไปในอนาคตให้เห็นว่าถ้าไม่ตัดสินใจจะเป็นอย่างไร

เมื่อพร้อมที่จะตัดสินใจแล้วให้มองไปข้างหน้าว่าถ้าเลือกทางใดทางหนึ่งแล้วอีกไม่กี่วัน ไม่กี่เดือน ไม่กี่ปีข้างหน้าจะเป็นอย่างไรบ้าง เวลามองไปในอนาคตให้พยายามหามุมมองอื่น ๆ เพิ่มเติมจากมุมมองของตัวเราเองพร้อมกันไปด้วย

ลองมองดูว่าถ้าเราเลือกทางนี้ คู่แข่งจะทำอะไรบ้าง พรรคพวกจะทำอะไรบ้าง ภาพอนาคตทั้งจากมุมมองของตัวเราเอง และคนรอบตัวจะช่วยให้เราตัดสินใจได้ง่ายขึ้น

ตัดสินใจไปตามความตั้งใจที่เราอยากได้จากการตัดสินใจนั้น ถ้ายังไม่ชัดว่าตัดสินใจเรื่องนั้นแล้วอยากได้อะไรแน่ ๆ ให้ทบทวนให้แน่ชัดเสียก่อน

ถ้าอยากได้หลายเรื่องให้จัดลำดับความสำคัญไปเลยว่าอยากได้อันไหนมากกว่ากัน ถ้าจะตัดสินใจเรื่องการงาน แล้วอยากได้หลายอย่างทั้งอยากใหญ่โต อยากรวย อยากได้งานสบายคงตัดสินใจยากหน่อย

อย่าพยายามสมมติอะไรที่เกินเลยโอกาสที่จะเกิดขึ้นได้มากเกินไป เรื่องที่ร้อยปีจะเกิดขึ้นสักครั้งอย่าพึ่งเอามาเป็นประเด็นในการตัดสินใจในวันนี้

เรามีปัญญาไว้เพื่อให้สามารถตัดสินใจเรื่องยาก ๆได้ เราไม่ได้มีปัญญาไว้สมมติสารพัดเรื่องขึ้นมาจนหมดปัญญาที่จะตัดสินใจ

ต้องรู้ตัวว่าเราถูกด้อยความสามารถในการตัดสินใจจากการรับรู้เรื่องราวที่เป็นตรรกะวิบัติมายาวนาน ตรรกะบอกว่าเรื่องนี้ควรจะเป็นอย่างหนึ่ง แต่ที่ได้พบเห็นกลับเป็นไปอีกอย่างหนึ่ง เรางงที่ผู้นำไปพูดเรื่องโลจิสติกส์ในงานทอดกฐิน

การตัดสินใจจึงยากขึ้นกว่าที่ควรจะเป็นในแทบทุกเรื่อง ควรพยายามจำกัดอิทธิพลของตรรกะวิบัติให้ลดน้อยลงไป เมื่อใดก็ตามที่จะต้องตัดสินใจเรื่องสำคัญ ให้งดเว้นการเสพเรื่องคนหิวแสงที่มีอยู่ดาษดื่นไปสักพัก เพื่อฟื้นฟูตรรกะที่ใช้ในการตัดสินใจให้มีหลักการ ไม่เป็นการตะแบงตัดสินใจ

เมื่อใดก็ตามที่อยู่ภายใต้แรงกดดันแล้วมีเรื่องที่ต้องตัดสินใจ เราจะรู้สึกว่าเวลาที่ต้องทำการตัดสินใจสั้นกว่าที่เป็นจริง ตั้งสติให้ดีแล้วพิจารณาอย่างรอบคอบว่าเรายังเหลือเวลาในการตัดสินใจจริง ๆ มากแค่ไหน

แล้วใช้เวลานั้นพิจารณาทางเลือกที่มีอยู่อย่างครบถ้วน รวมถึงคิดหาทางเลือกใหม่ ๆในทำนองคิดนอกกรอบไว้ด้วย

อย่ายอมให้แรงกดดันรอบตัวมาจำกัดเวลาในการตัดสินใจจนกระทั่งเรามองรอบตัวได้ไม่ทั่วถึง ในยามเครียดคนส่วนใหญ่จะติดอยู่ในอุโมงค์ปัญญา คือคิดได้จำกัดเฉพาะเท่าที่เคยพบเคยเห็น

คิดอะไรที่แตกต่างไปจากที่เคยพบเจอไม่ได้ คนเก่งอาจกลายเป็นคนด้อยความคิดหากเผชิญหน้ากับแรงกดดันที่เขารับไม่ไหว นักคิดกลยุทธ์ตัวฉกาจอาจกลายเป็นคนหัวทึบหากเขาต้องตัดสินใจในสถานการณ์ที่คนรักคนชอบเจ็บป่วยรุนแรง

ดังนั้น ถ้าทำได้ พึงตัดสินใจก่อนที่จะเหตุการณ์จะบานปลายกลายเป็นแรงกดดันที่เกินกว่าจะรับมือได้ ตัดสินใจในขณะที่ยังไม่ติดในอุโมงค์ปัญญา ถ้าเลยไปจนถึงระดับที่แรงกดดันมากจนไม่แน่ใจแล้วว่าจะตัดสินใจได้ดี

อย่าตัดสินใจเรื่องนั้นโดยไม่มีคนช่วยคิดอย่างเด็ดขาด เราติดอุโมงค์ปัญญา แต่คนอื่นยังอยู่นอกอุโมงค์ ความคิดความเห็นของคนอื่น ไม่ว่าเก่งน้อยกว่าแค่ไหนในยามนั้นมีส่วนช่วยได้เสมอ.

รู้แล้วจะตัดสินใจโดยไม่เสียใจ | บวร ปภัสราทร