จับตา ยุบ'ศบค.'คืนภารกิจคุม'โควิด'ให้ 'สธ.'1ต.ค.นี้

ที่ทำเนียบรัฐบาล พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี และ รมว.กลาโหม เดินทางเข้าปฏิบัติหน้าที่ที่ทำเนียบรัฐบาล โดยเมื่อเวลา 09.30 น.นายกรัฐมนตรี เป็นประธานการประชุมคณะกรรมการส่งเสริมการลงทุน ครั้งที่ 3/2564 ผ่านระบบ Video Conference ที่ห้อง PMOC ชั้น2 ตึกไทยคู่ฟ้า ทำเนียบรัฐบาล

อ่านข่าว-'โควิด 19 ติดเชื้อ' วันนี้ ชลบุรียอด 703 ราย เช็ค 8 คลัสเตอร์โรงงาน

มีรายงานว่า พล.อ.ประยุทธ์ ได้เรียกประชุมศูนย์บริหารสถานการณ์โควิด-19 หรือ “ศบค. ชุดใหญ่” ในวันศุกร์ที่ 10 ก.ย. นี้ โดยมีการคาดกันว่าจะประเมินสถานการณ์หลังคลายล็อกมากว่า 1 สัปดาห์แล้ว และยังจะมีการพิจารณาทบทวนการใช้อำนาจตามราชกำหนดการบริหารราชการในสถานการณ์ฉุกเฉิน หรือ พ.ร.ก.ฉุกเฉิน ทั่วราชอาณาจักร ซึ่งจะให้สิ้นสุดในวันที่ 30 ก.ย. นี้ โดยจะกลับไปใช้พระราชบัญญัติโรคติดต่อพ.ศ.2558 แทน

ดังนั้น จะส่งผลให้ ศบค. สิ้นสภาพไปโดยปริยาย และให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องรับผิดชอบตามหน้าที่ปกติโดยเฉพาะกระทรวงสาธารณสุข ตั้งแต่วันที่1 ต.ค. นี้ เป็นต้นไป

ทั้งนี้ พล.อ.ณัฐพล นาคพาณิชย์ เลขาธิการสภาความมั่นคงแห่งชาติ หรือสมช. ในฐานะผู้อำนวยการศูนย์ปฏิบัติการศูนย์บริหารสถานการณ์โควิด-19 หรือ ศปก.ศบค. กล่าวถึงกระแสข่าวพิจารณายกเลิกพระราชกำหนดฉุกเฉิน โดยระบุว่า ทุกอย่างเป็นการเตรียมการไว้ล่วงหน้า ซึ่งนโยบายของนายกรัฐมนตรีและศบค. ให้มีการเตรียมการไว้อยู่แล้ว ซึ่งทราบดีว่าสังคมไม่สบายใจกับเรื่องนี้ ซึ่งจะเห็นว่าห้วงเวลาที่ผ่านมาเราอยู่กับพ.ร.ก.ฉุกเฉิน แทบจะไม่รู้สึกด้วยซ้ำ เพราะใช้เฉพาะมาตราการควบคุมโรคติดต่อเท่านั้น ซึ่งก็ต้องมีวันสิ้นสุด เป็นการเตรียมการไว้เท่านั้นส่วนจะให้สิ้นสุดเมื่อใดต้องขึ้นอยู่กับนโยบายรัฐบาล และศบค.

พล.อ.ณัฐพล ยอมรับว่ามีกฎหมายอื่น ซึ่งกระทรวงสาธารณสุข พยายามปรับปรุงและพัฒนาพ.ร.บ.โรคติดต่อ ให้ตอบสนองต่อการแพร่ระบาดของโรคได้ ซึ่งหากกฎหมายนี้เสร็จสิ้นก็พร้อมที่จะมาแทนพ.ร.ก.ฉุกเฉินได้ และพร้อมที่จะปรับไปใช้พ.ร.บ.โรคติดต่อฉบับแก้ไข

ส่วนจะไม่มีการต่อขยายพ.ร.ก.ฉุกเฉินที่จะสิ้นสุดในสิ้นเดือนก.ย.นี้หรือไม่ พล.อ.ณัฐพล ยอมรับว่า มีความเป็นไปได้ที่จะไม่ต่อพ.ร.ก.ฉุกเฉิน หากสถานการณ์ยังทรงอยู่ในลักษณะนี้ เนื่องจากได้รับความร่วมมือจากภาคเอกชนดีพอสมควร และประชาชนเองก็มีความเข้าใจ แม้จะมีประชาชนส่วนหนึ่งไม่ปฏิบัติตามมาตรการแต่ก็อยู่ในเกณฑ์ที่รับได้ มีจำนวนผู้ติดเชื้อหรือสถานการณ์เป็นตัวพิจารณา พร้อมย้ำว่าทั้งหมดต้องขึ้นอยู่กับนโยบายของนายกรัฐมนตรี ศบค. และรัฐบาล

พล.อ.ณัฐพล ระบุว่า หากไม่มีการบังคับใช้พ.ร.ก.ฉุกเฉิน ศบค. ก็ต้องจบภารกิจไป แต่ไม่ใช่จบหายไปจากวงจร อาจแปรสภาพเป็นระบบอื่นที่มีกฎหมายใหม่รองรับได้ เพราะฉะนั้นกฏหมายใหม่รัฐบาลกำลังพิจารณาอยู่ ซึ่งตอบโจทย์และแก้ไขปัญหาที่เพิ่มขึ้นในปัจจุบันได้เนื่องจากที่ผ่านมาเกือบสองปีเรารับทราบแล้วว่าอะไรคือปัญหา เพราะฉะนั้นกฏหมายทุกฉบับทางสภาและรัฐบาลต้องพิจารณาปัญหาที่เกิดขึ้นว่าเกิดจากอะไรและกฎหมายเองต้องรองรับการแก้ไขปัญหาต่างๆเหล่านั้นได้ ขอประชาชนอย่าเป็นห่วง ว่าหากไม่มี ศบค. แล้วจะสามารถรับมือได้ พร้อมกับย้ำว่ากฎหมายใหม่สามารถรับมือได้อย่างแน่นอน

พล.อ.ณัฐพล ยังระบุอีกว่า ขณะนี้กฎหมายใหม่ยังไม่แล้วเสร็จ โดยหากระงับการบังคับใช้พ.ร.ก.ในช่วงนี้กฎหมายเก่าที่มีอยู่ไม่เพียงพอ แต่กฎหมายใหม่นั้นสามารถรองรับสถานการณ์ได้ ด้วยประสบการณ์ในห้วงเวลาที่ผ่านมาตนคิดว่าเพียงพอ และบางทีดีกว่าเพราะเราก็ฉุกเฉินด้วยซ้ำ เนื่องจากพ.ร.ก.ฉุกเฉินมีแต่ความเข้ม และเราใช้พ.ร.ก.ฉุกเฉินในทุกกรณีไม่ว่าจะเป็นภัยอะไรก็ตาม แต่ไม่ตอบโจทย์ในทุกกรณี แต่กฎหมายใหม่สามารถตอบโจทย์ได้ทุกกรณีเนื่องจากได้รับการเสนอจากกระทรวงสาธารณสุขซึ่งเป็นผู้ที่ทราบเรื่องดีที่สุดว่าอะไรคือปัญหาและอะไรที่ต้องแก้ไขปัญหา แต่พ.ร.บ.โรคติดต่อฉบับแก้ไข จะตอบโจทย์ทุกอย่าง

อย่างไรก็ตาม หากไม่มีการต่อพ.ร.ก.ฉุกเฉินในช่วงสิ้นเดือนนี้แล้วกฎหมายใหม่ยังไม่แล้วเสร็จก็ต้องมาพิจารณากันอีกครั้งหนึ่ง  ซึ่งทางรัฐบาลเองก็ยังเร่งรัดอยู่ เพราะ ฉะนั้นทันทีที่พ.ร.บ.โรคติดต่อฉบับแก้ไขแล้วเสร็จ ก็สามารถบังคับใช้ได้ทันที เหลือเพียงแค่ศบค.นั้นแปรสภาพ ส่วนจะแปรสภาพอย่างไรก็คงแล้วแต่กระทรวงสาธารณสุขและทีมงานของคณะกรรมการโรคติดต่อแห่งชาติ ว่าจะใช้รูปแบบศบค.ปัจจุบันไปประยุกต์ใช้ หรือจะใช้แบบอื่นเลย

ส่วนการประเมินการออกมาตรการจะมีการคลายล็อคในการประชุมครั้งต่อไปหรือไม่นั้น พลเอกณัฐพลระบุว่า ขณะนี้ขอให้รกระทรวงสาธารณสุขเป็นผู้เสนอมาก่อน เนื่องจาก ต้องฟังนโยบายจากกระทรวงสาธารณสุขก่อน ที่จะต้องมาหารือร่วมกับกระทรวงอื่น พร้อมย้ำว่าต้องฟังข้อเสนอของกระทรวงสาธารณสุขเป็นหลัก

ขณะที่โครงการภูเก็ตแซนด์บ็อกซ์ที่พบผู้ติดเชื้อจำนวนมาก ก็มีการทบทวนการทำงาน มีการประชุมแบบวันเว้นวัน เนื่องจากนายกรัฐมนตรีได้สั่งการให้ติดตามอย่างใกล้ชิด  ทราบว่า การติดเชื้อ 900 คน ยอมรับว่าเป็นจำนวนที่มาก แม้ว่าจะมีการเตรียมความพร้อมไว้แล้ว แต่ในแง่ของกระทรวงสาธารณสุขก็ไม่น่าหนักใจ เนื่องจากปัจจุบันจะต้องมีการปรับใช้จาก Pandemic หรือการระบาดใหญ่ เป็น Endemic หรือ การระบาดเฉพาะถิ่น ซึ่งหลายประเทศก็ปรับตามในสภาพนั้น เพราะฉะนั้นในอนาคต

ตัวเลขผู้ติดเชื้อ จะไม่ใช่เรื่องความเร่งด่วนสูงสุด  เพียงแต่ว่าขณะนี้ยังไม่มีการสรุปอย่างเป็นทางการ แต่ยืนยันว่าพิจารณามาตรการจะต้องพิจารณาหลายอย่างประกอบกัน ทั้งจำนวนผู้ติดเชื้อผู้เสียชีวิตและขีดความสามารถของจำนวนเตียงที่รองรับ และดูลักษณะของการแพทยระบาด ว่าเป็นอยู่บ้างหรือเฉพาะจุด หากเป็นเฉพาะจุดก็ไม่ใช่ปัญหา ซึ่งจากการรายงานในปัจจุบันขีดความสามารถยังรองรับได้อยู่

ทั้งนี้ในช่วงท้ายพลเอกณัฐพลระบุว่า เลขาสมช. คนใหม่ยังไม่เข้าที่ประชุมคณะรัฐมนตรีเพื่อพิจารณาในสัปดาห์นี้ เนื่องจากอยู่ระหว่างการจัดการด้านเอกสาร ระหว่าง สมช. และ กระทรวงกลาโหม ซึ่งมีขั้นตอนมากกว่าทั่วไป เนื่องจากเป็นนายทหารชั้นผู้ใหญ่ของ เพราะมีเรื่องของขั้นตอนการโปรดเกล้าฯ

ทั้งนี้ ศูนย์บริหารสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (โควิด-19) หรือเรียกกันทั่วไปว่า ศบค. มีที่มาจากการประชุมคณะรัฐมนตรี (ครม.)เมื่อวันที่ 10 มีนาคม 2563 มีมติมอบหมายให้สำนักเลขาธิการนายกรัฐมนตรีจัดตั้งศูนย์บริหารสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (โควิด-19) ขึ้นเพื่อทำหน้าที่กำนดนโยบายและมาตรการเร่งด่วนในการบริหารสถานการณ์ดังกล่าวข้างต้น โดยให้คณะกรรมการอำนวยการเตรียมความพร้อม ป้องกันและแก้ไขปัญหาโรคติดต่ออุบัติใหม่แห่งชาติ และศูนย์ข้อมูลมาตรการแก้ไขปัญหาจากโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 ปฏิบัติหน้าที่ภายใต้ศูนย์บริหารสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 ด้วย

ทั้งนี้ สำนักนายกรัฐมนตรีได้เผยแพร่คำสั่งสำนักนายกรัฐมนตรี ที่ 76/2563 เรื่อง จัดตั้งศูนย์บริหารสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (โควิด-19) ระบุว่า ตามที่องค์การอนามัยโลกได้ประกาศเมื่อวันที่ 30 มกราคม 2563 ว่าการระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (โควิด-19) ซึ่งเป็นโรคติดต่ออุบัติใหม่และระบาดอยู่ในหลายประเทศตั้งแต่ปลายปี 2562 (ค.ศ. 2019) เป็น “ภาวะฉุกเฉินต้านสาธารณสุขระหว่างประเทศ” และต่อมาเมื่อวันที่ 11 มีนาคม 2563 องค์การอนามัยโลกได้ประกาศให้การแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (โควิด-19) เป็น “การระบาดใหญ่”

โดยในประเทศไทยได้ปรากฏการระบาดของโรคภายในประเทศอันเนื่องมาจากผู้ป่วยที่เดินทางมาจากประเทศที่มีการระบาดของโรค ซึ่งกระทรวงสาธารณสุขได้อาศัยอำนาจตาม พระราชบัญญัติโรคติดต่อ พ.ศ.2558 ประกาศแล้วว่าเป็นโรคติดต่ออันตรายและประกาศให้ท้องที่นอกราชอาณาจักรบางประเทศที่มีการแพร่ระบาดของโรคและมีผู้ป่วยเสียชีวิต ตลอดจนมีความเสี่ยงเป็นอันมาก เป็นเขตติดต่อของโรคดังกล่าว

ดังนั้น เพื่อเป็นการยกระดับการบริหารจัดการสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (โควิด-19) ในประเทศไทยให้อยู่ในวงจำกัด ลดผลกระทบต่อภาวะสุขภาพของประชาชน เศรษฐกิจ สังคมและความมั่นคงของประเทศ สร้างความตระหนักรู้เท่าทันและเตรียมความพร้อมในการรับมือกับการระบาดของโรคอย่างมีประสิทธิภาพตามมาตฐานสากล ตลอดจนประเมินสถานการณ์เพื่อการบังคับใช้กฎหมายให้ตรงกับความรุนแรงของปัญหา และวางมาตรการป้องกัน ควบคุมและช่วยเหลือเยียวยาผู้ได้รับผลกระทบอย่างเหมาะสม

อาศัยอำนาจตามความในมาตรา 11 (6) และ (9) แห่งพระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการแผ่นดิน พ.ศ.2534 นายกรัฐมนตรีโดยความเห็นชอบของคณะรัฐมนตรีเมื่อวันที่ 10 มีนาคม 2563 จึงมีคำสั่งดังต่อไปนี้

1.ให้จัดตั้ง “ศูนย์บริหารสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (โควิด-19)” เรียกโดยย่อว่า “ศูนย์บริหารสถานการณ์โควิด-19” ขึ้นในสำนักเลขาธิการนายกรัฐมนตรี ตั้งอยู่ในทำเนียบรัฐบาล หรือสถานที่อื่นตามที่นายกรัฐมนตรีกำหนด และขึ้นตรงต่อนายกรัฐมนตรี

2.แต่งตั้ง “คณะกรรมการบริหารสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 โควิด-19)” โดยมีนายกรัฐมนตรีเป็นประธานกรรมการ รัฐมนตรีประจำสำนักนายกรัฐมนตรี รัฐมนตรีว่าการกระทรวงต่างๆ ผู้บริหารสำนักนายกรัฐมนตรี เลขาธิการสภาความมั่นคงแห่งชาติ ผู้บัญชาการตำรวจแห่งชาติ เป็นกรรมการ

ต่อมาเดือน มี.ค.63 พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรีและรมว.กลาโหม ในฐานะผู้อำนวยการศูนย์บริหารสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (โควิด19) หรือ ผบ.ศบค. ลงนามในคำสั่งนายกรัฐมนตรีที่ 6/2563 เรื่องการจัดโครงสร้างของ ศบค. ทั้งนี้ ตามที่ได้มีการประกาศสถานการณ์ฉุกเฉินในทุกเขตท้องที่ทั่วราชอาณาจักรตั้งแต่วันที่ 26 มีนาคม 2563 นั้นเพื่อเป็นการจัดโครงสร้างขององค์กรให้เหมาะสมแก่การปฏิบัติหน้าที่และเพื่อให้การดำเนินการแก้ไขสถานการณ์ฉุกเฉินเป็นไปอย่างเหมาะสมและมีประสิทธิภาพอาศัยอำนาจตามความในมาตรา 7 วรรคห้า แห่งพ.ร.ก.การบริหารราชการในสถานการณ์ฉุกเฉิน พ.ศ.2548 ประกอบด้วย ข้อ 4(3) ของคำสั่งนายกรัฐมนตรี ที่ 5/2563 เรื่อง การจัดตั้งหน่วยงานพิเศษเพื่อปฏิบัติหน้าที่ตามพระรากำหนดการบริหารราชการในสถานการณ์ฉุกเฉินพ.ศ. 2548 ลงวันที่ 25 มี.ค. พ.ศ.2563

นายกรัฐมนตรีในฐานะผู้อำนวยการศูนย์บริหารสถานการณ์โควิด- 19 จึงมีคำสั่งให้ศบค. มีการจัดโครงสร้างภายใน โดยมีการจัดโครงสร้างดังนี้ 1.สำนักงานเลขาธิการ มีรองเลขาธิการนายกรัฐมนตรีฝ่ายการเมือง ที่นายกฯมอบหมายเป็นหัวหน้าสำนักงาน 2.สำนักงานประสานงานกลาง ให้เลขาสภาความมั่นคงแห่งชาติ(สมช.) เป็นหัวหน้าสำนักงาน 3.ศูนย์ปฎิบัติการฉุกเฉินด้านการแพทย์ และสาธารณสุข ให้ปลัดกระทรวงสาธารณสุขเป็นหัวศูนย์ 4.ศูนย์ปฎิบัติการด้านมาตรการป้องกันและช่วยเหลือประชาชน ให้ปลัดกระทรวงมหาดไทยเป็นหัวหน้าศูนย์ 5.ศูนย์ปฎิบัติการกระจายหน้ากาก และเวชภัณฑ์สำหรับประชาชน ให้ปลัดกระทรวงมหาดไทยเป็นหัวหน้าศูนย์

6.ศูนย์ปฎิบัติการควบคุมสินค้าให้ปลัดพาณิชย์เป็นหัวหน้าศูนย์ 7.ศูนย์ปฎิบัติการมาตรการเดินทาง เข้า ออกประเทศ และดูแลคนไทยในต่างประเทศ ให้ปลัดกระทรวงการต่างประเทศ เป็นหัวหน้าศูนย์ 8.ศูนย์ปฎิบัติการด้านการสื่อสารโทรคมนาคม และสื่อสังคมออนไลน์ ให้ปลัดกระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม เป็นหัวหน้าศูนย์ 9.ศูนย์ปฎิบัติการแก้ไขสถานการณ์ฉุกเฉินด้านความมั่นคง ให้ผู้บัญชาการทหารสูงสุด เป็นหัวหน้าศูนย์ และ 10.ศูนย์ปฎิบัติการด้านข้อมูล มาตรการแก้ไขปัญหาจากติดเชื้อโควิด-19 ให้ปลัดสำนักนายกรัฐนตรี เป็นหัวหน้าศูนย์

โดยทั้ง 10 ศูนย์ จะต้องรายงานให้ นายกฯในฐานะ ผอ.ศูนย์ได้รับทราบ และ นายกฯในฐานะผอ.ศูนย์ สามารถปรับปรุงโครงสร้างได้ นอกจากนี้ ผอ.ศูนย์ยังสามมารถแต่งตั้งบุคคล เป็นคณะที่ปรึกษา ด้านการแพทย์ ด้านกฎหมาย ด้านธุรกิจ และด้านอื่นๆ อีก ตามสมควร