'โควิด-19'ระบาดหนักขนาดนี้ ‘เปิดประเทศ’ 120 วัน เป็นไปได้แค่ไหน?

ตามที่รัฐบาลไทยได้ตั้งเป้าหมายเปิดประเทศรับนักท่องเที่ยวต่างชาติเข้าประเทศไทยในระยะเวลา 120 วันจากวันที่ประกาศทีมวิจัยจากโครงการประเมินเทคโนโลยีและนโยบายด้านสุขภาพ (HITAP) และคณะเวชศาสตร์เขตร้อน มหาวิทยาลัยมหิดล ได้วิเคราะห์โดยใช้แบบจําลองเพื่อคาดการณ์สถานการณ์การระบาดของโควิด-19 ใน 120 วันจะเริ่มเปิดประเทศอย่างเป็นทางการ(คือเดือนตุลาคม 2564) เพื่อตอบคําถามสําคัญ ดังต่อไปนี้

 

1.หากรัฐบาลยังใช้แนวนโยบายปัจจุบันที่ไม่ปิดเมือง เพื่อลดการแพร่ระบาดและเตรียมการให้วัคซีนแก่ประชาชนอีกประมาณ 40 ล้านโดสใน 4 เดือนข้างหน้า สถานการณ์การระบาดของโควิด-19 จะเป็นอย่างไร

แบบจําลองชุดนี้คาดว่าในวันที่ 1 พฤศจิกายน 2564 เราจะมีผู้ป่วยใหม่ในวันนั้นอย่างน้อย 5,586 คน มีผู้เสียชีวิตในวันนั้น 266 คน มีผู้ป่วยโควิด-19 ยืนยันสะสมกว่า 6 แสนราย

     ภาพ : HITAP

หากเป็นเช่นนั้นจริง การเปิดประเทศอาจไม่มีประโยชน์มาก เพราะนักท่องเที่ยวชาวต่างชาติจํานวนมาก อาจไม่กล้าเดินทางเข้าประเทศไทย

หรือรัฐบาลประเทศอื่นอาจไม่สนับสนุนให้ประชาชนของเขาเดินทางมาท่องเที่ยวในประเทศไทยที่ยังมีสถานการณ์การระบาดโควิด-19 รุนแรง เช่น ตั้งเงื่อนไขให้กักตัวผู้ที่เดินทางกลับจากประเทศไทยหลายวัน เป็นต้น

 

2. มีมาตรการอะไรบ้างที่จะทำให้สถานการณ์การระบาดของโควิดดีขึ้น ?

แบบจําลองระบุว่า หากสามารถจัดหาวัคซีนที่ป้องกันการติดเชื้อได้มากกว่าวัคซีนที่ใช้อยู่ในปัจจุบัน โดยที่ประสิทธิผลด้านการป้องกันการป่วยและตายเท่าวัคซีนที่ใช้ในปัจจุบัน และฉีดในจํานวนเท่ากัน คือ 40 ล้านโดส จะสามารถลดการแพร่ระบาดและผู้เสียชีวิตลงได้ประมาณครึ่งหนึ่ง

คือ ผู้ติดเชื้อในระหว่างเดือนกรกฎาคมถึงตุลาคม 2564 จํานวน 4 แสนคน ผู้เสียชีวิตเกือบ 2 หมื่นคน เหลือจำนวนผู้ติดเชื้อ เกือบ 2 แสนคน ผู้เสียชีวิตเกือบ 1 หมื่นคน

หรือหากหาวัคซีนที่ใช้อยู่ในปัจจุบันได้เพิ่มขึ้นอีกเท่าตัวและเร่งฉีดได้ทัน 80 ลัานโดสใน 4 เดือน ก็จะสามารถลดการแพร่ระบาดและผู้เสียชีวิตลงได้จํานวน 150,000 คน และ 1 หมื่นคนตามลําดับ

แบบจําลองยังพบว่าหากไม่มีการให้วัคซีนเลยในอีก 4 เดือนข้างหน้า จะมีผู้ติดเชื้อในประเทศไทยเพิ่มขึ้นอีก กว่า 670,000 คนและผู้เสียชีวิตกว่า 36,000 คน

การให้วัคซีนที่จัดซื้อไว้แล้วล่วงหน้า จึงเป็นสิ่งจําเป็นอย่างยิ่ง 2 มีมาตรการอะไรบ้างที่จะทําให้สถานการณ์การระบาดของโควิด-19 ดีขึ้น ?

คาดการณ์จํานวนผู้ติดเชื้อและเสียชีวิตสะสมระหว่างวันที่ 1 ก.ค. – 31 ต.ค. 64 ตามมาตรการต่าง ๆ

 

 

(ภาพ : HITAP)

3.ประเทศไทยจะเกิดภูมิคุ้มกันหมู่ได้ก่อนเปิดประเทศหรือไม่ ?

จากการประเมินพบว่า ประเทศไทยยังไม่สามารถเกิดภูมิคุ้มกันหมู่ได้ทั้งประเทศ ซึ่งแตกต่างจากบางประเทศ เช่น อิสราเอล เพราะเหตุผลดังนี้จํานวนผู้ที่เคยติดเชื้อและมีภูมิต้านทานตามธรรมชาติยังมีจํานวนน้อย จํานวนผู้ได้รับวัคซีนในอีก 4 เดือนข้างหน้าของไทยหากไม่มีวัคซีนเพิ่มเติมอย่างมาก จะยังไม่เพียงพอต่อการสร้างภูมิคุ้มกันหมู่ได้

และเชื้อโควิด-19 สายพันธุ์ใหม่ที่ระบาดได้ง่ายมากขึ้น จะทําให้ระดับความครอบคลุมของวัคซีน เพื่อเกิดภูมิคุ้มกันหมู่ยิ่งสูงขึ้นไปอีก ประกอบกับประเทศไทยมีสัดส่วนประชากรที่มีอายุน้อยไม่สามารถให้วัคซีนได้มากกว่าประเทศอิสราเอล

ปัจจัยเหล่านี้จะทําให้ประเทศไทย ยังไม่เกิดภูมิคุ้มกันหมู่ในอีก 120 วันข้างหน้า

 

(จะเปิดประเทศ ภูมิคุ้มกันหมู่สำคัญมาก)

4.เราจะเปิดประเทศอย่างไร ไม่กักตัวได้หรือไม่ ?

พบว่า หากไม่มีการกักตัวสําหรับผู้ที่ฉีดวัคซีนครบสองเข็มแล้วก่อนเดินทาง และมีแต่การตรวจการติดเชื้อเท่านั้น จะมีผู้ติดเชื้อเข้ามาสู่ประเทศไทยจํานวนหนึ่ง ขึ้นกับความชุกของโรค ความครอบคลุมของการฉีดวัคซีนและประเภทของวัคซีนที่ใช้ในประเทศต้นทาง

โดยสรุป

-จําเป็นอย่างยิ่งที่ประเทศไทยต้องบรรลุเป้าหมายการให้วัคซีน 40 ล้านโดส ใน 4 เดือนข้างหน้า เพื่อลดการป่วยและตายจากโควิด-19

-การจัดหาวัคซีนตัวใหม่ที่มีประสิทธิผลในการป้องกันการติดเชื้อสูงขึ้นจะมีผลมากที่สุดต่อการควบคุมการระบาดในระยะเวลาใน 4 เดือนข้างหน้า

-และในอนาคตระยะ 6 ถึง 12 เดือน การจัดหาวัคซีนเพิ่มขึ้นเท่าตัวจะมีผลกระทบปานกลางต่อการควบคุมการระบาดในระยะเวลาใน 4 เดือนข้างหน้า

ประเทศไทยไม่มีโอกาสในการเกิดภาวะภูมิคุ้มกันหมู่ทันช่วงการเปิดประเทศ ในอีก 120 วัน จึงจําเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องคงมาตรการ DMHTT(Distancing -อยู่ห่างไว้, Mask wearing -ใส่มาส์กกัน ,Hand washing -หมั่นล้างมือ ,Testing -ตรวจให้ไว และThaiChana ใช้ไทยชนะ และหมอชนะ) อย่างเคร่งครัด ในช่วงเปิดประเทศ การตรวจหาเชื้อโควิด-19 เพียงอย่างเดียวและยกเลิกมาตรการกักตัว ในการเปิดประเทศ จะส่งผลให้มีการนําเชื้อโควิด-19 ที่ดื้อต่อวัคซีนเข้าประเทศ 

 ..................

ที่มา : โครงการประเมินเทคโนโลยีและนโยบายด้านสุขภาพ (HITAP) หรือดูที่เว็บ https://www.hitap.net/