‘วัคซีน’ ตัวช่วยสำคัญ’ผู้สูงอายุ’

‘วัคซีน’ ตัวช่วยสำคัญ’ผู้สูงอายุ’

เรื่องที่ ‘คนสูงวัย’ ไม่ควรละเลย ก็คือ การฉีดวัคซีนป้องกันโรค  เพราะส่วนใหญ่ภูมิคุ้มกันต่ำ ลองดูว่า ต้องฉีดวัคซีนอะไรบ้าง

"ในปี พ.ศ. 2564 ประเทศไทยเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุโดยสมบูรณ์ คุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุมีความสำคัญ เพราะเป็นวัยที่มีภูมิคุ้มกันต่ำกว่าคนวัยหนุ่มสาว มีโอกาสติดเชื้อโรคได้ง่าย และรุนแรง อีกทั้งถ้ามีภาวะแทรกซ้อนก็ต้องรักษาตัวในโรงพยาบาล 

161856292488

ซึ่งโรคติดเชื้อบางอย่างสามารถป้องกันได้ด้วยวัคซีน  แม้จะไม่ 100  เปอร์เซ็นต์  แต่ก็เสริมสร้างภูมิคุ้มกัน ลดการเกิดโรค ลดความรุนแรงของโรคได้และประหยัดค่ารักษาพยาบาล วัคซีนจึงไม่ใช่เรื่องของเด็ก ผู้สูงอายุก็มีความจำเป็นต้องได้รับวัคซีนเช่นกัน" ศ. พญ.ศศิโสภิณ เกียรติบูรณกุล สาขาวิชาโรคติดเชื้อ ภาควิชาอายุรศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล กล่าวถึงความจำเป็นในผู้สูงอายุว่าต้องฉีดวัคซีนป้องกันเช่นเดียวกัน มีอยู่ 4 ชนิด

1)วัคซีนป้องกันโรคไข้หวัดใหญ่

อาจเกิดหลอดลมอักเสบปอดบวม ติดเชื้อแบคทีเรียแทรกซ้อน หากอาการรุนแรงก็ทำให้เสียชีวิตได้ คำแนะนำ : ฉีดวัคซีนป้องกันโรคไข้หวัดใหญ่ 1 เข็ม ทุกปี

2)วัคซีนป้องกันโรคปอดบวม

โรคปอดบวมเป็นสาเหตุอันดับต้น  ๆ ที่ทำให้ผู้สูงอายุเสียชีวิต มีสาเหตุมาจากเชื้อนิวโมค็อกคัส  อาจมีการติดเชื้อในกระแสเลือดและเยื่อหุ้มสมองอักเสบได้คำแนะนำ : ฉีดวัคซีนป้องกันโรคปอดบวมชนิด 13 สายพันธุ์ 1 เข็ม ตามด้วยชนิด23 สายพันธุ์ 1 เข็ม ห่างกัน 1 ปี

161856234814

3)วัคซีนป้องกันโรคงูสวัด

งูสวัดเกิดจากเชื้อไวรัสชนิดเดียวกันกับโรคอีสุกอีใส ทำให้เกิดตุ่มน้ำใสตามแนวเส้นประสาท  อาจมีภาวะแทรกซ้อนปวดแสบปวดร้อนตามผิวหนัง คำแนะนำ : ฉีดวัคซีนป้องกันโรคงูสวัด 1 เข็ม เพียงครั้งเดียว

4)วัคซีนป้องกันโรคบาดทะยัก-คอตีบ-ไอกรน

หากเกิดแผลในผู้สูงอายุจะมีโอกาสติดเชื้อบาดทะยักได้ง่าย  ทำให้เกิดกล้ามเนื้อแข็งเกร็ง  หายใจลำบาก  โรคคอตีบที่รุนแรงทำให้หายใจลำบาก  ทั้งโรคบาดทะยักและคอตีบหากมีอาการรุนแรงอาจเสียชีวิตได้ และโรคไอกรนทำให้ไอต่อเนื่องอย่างรุนแรง คำแนะนำ : ฉีดวัคซีนป้องกันโรคบาดทะยัก-คอตีบ-ไอกรน 1 เข็ม และวัคซีนป้องกันโรคบาดทะยัก-คอตีบ ทุก 10 ปี

 

  • วัคซีนผู้ใหญ่

ศ.นพ.ธีระพงษ์ ตัณฑวิเชียร หน่วยโรคติดเชื้อ ภาควิชาอายุรศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย สมาคมโรคติดเชื้อแห่งประเทศไทย มองว่าการฉีดวัคซีนป้องกันโรคสำหรับผู้ใหญ่และผู้สูงอายุ เป็นเรื่องจำเป็นเช่นเดียวกับที่เด็กเล็กต้องฉีดตามโปรแกรมที่จัดวางไว้

"ในผู้ใหญ่เริ่มพบการติดเชื้อที่สามารถป้องกันได้ด้วยการฉีดวัคซีนเช่น คอตีบ ไอกรน บาดทะยัก หัด อีสุกอีใสฯลฯ เหล่านี้เกิดขึ้นประปรายในผู้ใหญ่และผู้สูงอายุการฉีดวัคซีนไม่ใช่ใช้เฉพาะเด็กเล็กอีกต่อไป หากมีวัคซีนอีกหลายชนิดที่ใช้ฉีดเพื่อป้องกันการติดเชื้อสาหรับเด็กโต วัยรุ่น ผู้ใหญ่และผู้สูงอายุช่วยลดการติดเชื้อและลดการเข้ารักษาตัวในโรงพยาบาลไม่ให้มีมากขึ้น"

161856272837

ผู้ใหญ่(อายุ 27-65 ปี) ควรฉีดวัคซีนบาดทะยักและคอตีบ,วัคซีนไข้หวัดใหญ่,วัคซีนตับอักเสบบี

ผู้สูงอายุ(อายุมากกว่า 65 ปี)ควรฉีดวัคซีนบาดทะยักและคอตีบ, วัคซีนไข้หวัดใหญ่, วัคซีนป้องกันนิวโมคอคคัส

ผู้ที่มีโรคเรื้อรัง (ไม่มีม้าม, หัวใจวาย, ปอดอุดกั้นเรื้อรัง, ไตวายเรื้อรัง, ตับวาย, ติดเชื้อเอดส์รับยากดภูมิคุ้มกัน) ควรฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่, วัคซีนตับอักเสบบี, วัคซีนป้องกันนิวโมคอคคัส

คุณหมอธีระพงษ์ บอกว่า  ปัจจุบันการฉีดวัคซีนในกลุ่มนี้ ยังอยู่ในอัตราที่ต่ำ เนื่องจากผู้ใหญ่และผู้สูงอายุไม่มีโอกาสพบแพทย์ เพราะสุขภาพดี ไม่ป่วย และไม่มีโปรแกรมการนัดฉีดวัคซีนที่ชัดเจนเหมือนในเด็กเล็ก รวมถึงแพทย์ก็ไม่เข้าใจถึงความสำคัญของการให้วัคซีนป้องกันโรคติดเชื้อที่มีความรุนแรง โดยเฉพาะในผู้สูงอายุที่มีโรคประจำตัวที่เสี่ยงต่อการติดเชื้อรุนแรง

ซึ่งการให้ความรู้ที่ถูกต้องแก่ประชาชน รวมถึงภาครัฐบาลและภาคเอกชนจึงควรให้ความสำคัญส่งเสริมการป้องกันโรคด้วยการฉีดวัคซีนในผู้ใหญ่และผู้สูงอายุ