เก้าอี้ของท่าน ยังมั่นคงอยู่ไหม?

จากปีนี้ถึงอีกสองสามปีข้างหน้าคาดว่าสถานการณ์ทางเศรษฐกิจคงยังไม่น่าจะดีขึ้น การรักษางานของตนไว้ได้จึงเป็นเป้าหมายประการแรกของมนุษย์เงินเดือนในเวลานี้ สำหรับคนที่แน่ใจว่าตัวเองไม่น่าจะตกงาน เพราะทำงานอยู่กับองค์กรที่ได้รับผลกระทบน้อยมากหรือมีธุรกิจที่ยิ่งดีขึ้นจากโรคระบาด เรื่องที่อาจทำให้กังวลใจก็คือ จะสามารถรักษาตำแหน่งหน้าที่การงานและความก้าวหน้าในงานได้ดีเพียงใด จะทราบได้อย่างไรว่าตำแหน่งที่ครองอยู่จะมั่นคง และมีวิธีการใดที่จะเสริมความมั่นคงและจะได้ย้ายไปครองเก้าอี้ใหม่ที่มีอันดับสูงไปกว่าเดิม

ผลงานใช่เป็นคำตอบสุดท้ายในการรักษาเก้าอี้ มนุษย์เงินเดือนที่มีประสบการณ์ผ่านงานผ่านโลกมาพอสมควรย่อมตระหนักว่า ความยุติธรรมหายากในโลก มันไม่เลวร้ายถึงขนาดว่าไม่มีความยุติธรรมในโลก แต่ว่ามันหายากค่ะ คนที่ทำงานดีมีผลงานชัดเจนอาจไม่ได้เป็นผู้ที่ได้รับรับรางวัล ไม่ได้รับการขึ้นเงินเดือน ไม่ได้เลื่อนตำแหน่ง กลายเป็นคนอื่นที่ผลงานสู้ไม่ได้ แต่ผู้บังคับบัญชาโปรดปรานก็เลยได้เลื่อนขั้นตัดหน้าคนมีผลงานไปเสีย กล่าวเช่นนี้ไม่ได้ต้องการให้ท่านเลิกสร้างผลงานแต่หันไปประจบประแจงหัวหน้างานแทน แต่อยากให้ท่านสร้างปัจจัยความพร้อมให้เพิ่มขึ้นนอกเหนือจากผลงาน มาอ่านกันว่ามีอะไรที่ควรให้ความสำคัญนอกจากผลงานบ้าง ดังนี้

นำหลักวิเคราะห์แบบ 360 องศามาประเมินทัศนคติผู้มีส่วนได้ส่วนเสียรอบตัวของท่าน เริ่มจากทิศเหนือข้างบนเป็นผู้บังคับบัญชาโดยตรง (direct supervisor) รวมถึงผู้บริหารที่อยู่ระดับเหนือขึ้นไปอีกซึ่งสามารถให้คุณให้โทษ ทิศตะวันตกและตะวันออกคือเพื่อนร่วมงานที่อยู่ระดับเดียวกันทั้งในและนอกแผนก ทั้งนี้ผู้ที่อยู่ในแผนกเดียวกันน่าจะมีอิทธิพลในการสนับสนุนหรือขัดขาท่านมากกว่าคนนอกแผนก และลูกค้าที่อยู่ภายนอกองค์กรนับเป็นผู้มีส่วนได้ส่วนเสียกับเก้าอี้ของท่านเช่นกัน ถ้ามีลูกค้ารายใหญ่ขององค์กรที่ชอบพอในบริการที่ท่านมอบให้อยู่หลายราย ผู้บริหารองค์กรย่อมเห็นความสำคัญและคงไม่อยากให้ท่านจากองค์กรไปง่ายๆ สุดท้ายคือทิศใต้คือผู้ใต้บังคับบัญชาโดยตรงและที่อยู่ในลำดับต่ำกว่าในแผนกและนอกแผนก 

บุคคลเหล่านี้เป็นผู้ที่ท่านควรให้ความสำคัญสร้างสัมพันธภาพที่ดีด้วย การมีสัมพันธภาพที่ดีคือการให้ความจริงใจ เคารพให้เกียรติช่วยเหลือสนับสนุนซึ่งกันและกันในทางที่ถูกต้องโปร่งใส  ไม่ใช่การประจบสอพลอหรือติดสินบนเพื่อให้ได้คะแนนเสียงสนับสนุน ประเมินดูว่าในเวลานี้ผู้มีส่วนได้ส่วนเสียทั้งสี่ทิศมีทัศนคติที่ดีและพร้อมให้การสนับสนุนส่งเสริมท่านมากน้อยเพียงใด แน่นอนยิ่งมีมากยิ่งดี และถ้าเป็นผู้บังคับบัญชาและผู้ที่มีตำแหน่งสูงกว่ายิ่งดี

แต่ไม่ได้หมายความว่าคนที่นายชอบแต่เพื่อนร่วมงานและลูกน้องไม่ชอบจะไม่มีโอกาสรักษาเก้าอี้และก้าวหน้าในงานได้ หากจำนวนของเพื่อนร่วมงาน ลูกค้าและลูกน้องที่สนับสนุนท่านมีมาก บางครั้งผู้บริหารก็ไม่อาจฝ่าแนวพันธมิตรของท่านได้เช่นกัน ท่านจึงต้องสร้างผลงานและสร้างสัมพันธภาพควบคู่กันไปอย่างสม่ำเสมอเพื่อเพิ่มน้ำหนักของความเป็นไปได้ในการรักษาเก้าอี้และความก้าวหน้าในการงาน

ประเมินตนเองตลอดเวลาและมีแผนสำรองเตรียมไว้ เพราะโลกนี้ไม่แน่นอนและมนุษย์เราก็ไม่สมบูรณ์แบบ ไม่ใช่ทุกคนที่สามารถสร้างทั้งผลงานและมีสัมพันธภาพที่ดีกับผู้มีส่วนได้ส่วนเสียอย่างสมบูรณ์แบบ ความสัมพันธ์เป็นเรื่องที่บริหารควบคุมให้เป็นตามใจปรารถนาได้ยาก หลายคนมีจิตใจดีอยากเป็นมิตรกับเพื่อนร่วมงานทุกคน แต่เพื่อนร่วมงานจิตใจขี้อิจฉาไม่จริงใจ คนขี้อิจฉาคนขี้โกงอาจรวมตัวกันกลั่นแกล้งคนเก่งคนดีได้เสมอ หากท่านประเมินว่าไม่คุ้มค่ากับเวลา แรงกาย แรงใจที่จะทุ่มเทต่อสู้เพื่อการได้ขึ้นเงินเดือนหรือได้เลื่อนขั้นตำแหน่งในองค์กรที่ท่านอยู่ สู้เอาเวลา แรงงาน แรงใจไปทำงานที่อื่นน่าจะสมปรารถนาได้ง่ายกว่า ท่านก็ควรโบกมือลา มันเป็นปัญหาขององค์กรที่ผู้บริหารไม่สามารถรักษาคนดีมีความสามารถอย่างท่านเอาไว้ได้

องค์กรไม่ใช่ครอบครัวหรือประเทศชาติที่เราควรยอมเสียสละขนาดนั้น มนุษย์เงินเดือนที่ฉลาดรอบคอบพึงประเมินความสามารถและคุณค่าของตนที่มีต่อองค์กรนายจ้างเป็นระยะๆอย่างไม่เข้าข้างตนเอง เหตุผลก็คือเพื่อประเมินว่าตัวเรามีคุณค่าความหมายกับองค์กรมากน้อยเพียงใด เป็นการง่ายไหมที่องค์กรจะหาบุคคลอื่นมาทำงานในตำแหน่งของเราด้วยค่าจ้างที่น้อยกว่า ถ้าได้คำตอบว่าใช่ก็พึงรีบเร่งพัฒนาความสามารถ ผลงานและสัมพันธภาพโดยด่วนก่อนจะถูกลอยแพ

แต่ถ้าได้คำตอบว่าท่านเป็นมืออาชีพที่มีความสามารถเฉพาะหาบุคคลอื่นมาแทนที่ได้ยาก แบบนี้ท่านก็มีแต้มต่อสูงกว่า และถ้าได้คำตอบแบบกลางๆ คือองค์กรยังสามารถหาบุคคลอื่นมาแทนที่ได้ไม่ยากจนเกินไปนัก ก็ควรต้องขวนขวายพัฒนางานและเครือข่ายความสัมพันธ์ก่อนที่ท่านจะไม่มีแต้มต่อ

ถ้าไม่อยากตกเป็นฝ่ายรับชะตากรรมอยู่ตลอดเวลาก็ต้องหมั่นประเมินตนเอง ประเมินผู้มีส่วนได้ส่วนเสียรอบตัวเรา พัฒนาตนเองและความสัมพันธ์และหาแผนสำรองด้านอาชีพการงานเตรียมเอาไว้ ท่านจะได้มีโอกาสในการกำหนดชะตาชีวิตของท่านเองมากขึ้นค่ะ