มองการฆ่า "นครนายก" แบบไม่ปราณี | ไสว บุญมา

ย้อนไปหลายทศวรรษ นครนายกได้รับการจัดให้เป็นพื้นที่สีเขียว ซึ่งสะท้อนสภาพของจังหวัดได้ดี เนื่องจากมีสีเขียวขจีจากป่าไม้ในตอนเหนือและส่วนที่เหลือเป็นสวนกับนา 

สภาพนั้นสะท้อนออกมาในคำขวัญของจังหวัดว่า “เมืองในฝันที่ใกล้กรุง ภูเขางาม น้ำตกสวย รวยธรรมชาติ ปราศจากมลพิษ”  อย่างไรก็ดี สภาพนี้กำลังจะสูญหายไปยกเว้นความใกล้กรุง

นครนายกมีน้ำตกจำนวนมาก จากน้ำที่ไหลลงจากภูเขาทางตอนเหนือ ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของผืนป่ามรดกโลกอุทยานแห่งชาติเขาใหญ่ สู่พื้นที่ต่ำทางตอนใต้ของจังหวัด 

นอกจากน้ำตกซึ่งเป็นที่รู้จักอย่างกว้างขวาง เช่น สาริกาและนางรองแล้ว ยังมีน้ำตกอีกหลายแห่งซึ่งไม่ค่อยเป็นที่รู้จัก เนื่องจากมีขนาดเล็ก หรืออยู่ลึกเข้าไปในป่าทำให้เข้าถึงได้ยาก

พร้อมกับน้ำตกเหล่านั้นมีธารน้ำเล็กใหญ่ที่เต็มไปด้วยเกาะแก่งอันงดงาม รวมทั้งวังตะไคร้อันโด่งดัง  ภูเขา ป่าไม้ น้ำตกและธารน้ำเหล่านี้ประกอบกันเป็นความ “รวยธรรมชาติ” ซึ่งเป็นจุดดึงดูดนักท่องเที่ยว และการประชุมเสวนาอันเป็นกิจการที่ทำรายได้ให้จังหวัดอย่างเป็นกอบเป็นกำ 

อย่างไรก็ตาม ส่วนหนึ่งของความรวยธรรมชาตินี้จะถูกทำลายหากภาครัฐตัดสินใจสร้างเขื่อนคลองมะเดื่อ  นอกจากพื้นที่ป่ากว่า 1,100 ไร่จะต้องจมน้ำและสภาพของภูเขาพร้อมกับน้ำตกคลองมะเดื่อจะขาดความเป็นธรรมชาติดังเดิมแล้ว

เขื่อนคลองมะเดื่อนี้ยังจะมีผลกระทบต่อพืชและสัตว์เฉพาะถิ่นและอุทยานเขาใหญ่อย่างมีนัยสำคัญอีกด้วย

 

สำหรับด้านการปราศจากมลพิษ สภาพได้เริ่มเปลี่ยนไปอย่างมีนัยสำคัญแม้การต่อต้านการสร้างโรงงานของชาวบ้านในท้องถิ่นจะยับยั้งไว้ได้บ้างก็ตาม เช่น การสร้างโรงผลิตไฟฟ้าชีวมวล และโรงงานคัดเลือกเอาวัสดุที่ยังนำไปทำอย่างอื่นได้จากขยะของชาวต่างประเทศ

ซึ่งรัฐบาลทำความอัปยศอนุญาตให้นำเข้ามาทำร้ายสิ่งแวดล้อมของชาติ  แต่เล้าหมูและเล้าไก่ขนาดใหญ่ได้สร้างทั้งกลิ่นเหม็น น้ำเสียและแมลงวันเป็นอันมากให้แก่ชุมชนในหลายพื้นที่แล้ว 

แม้ชุมชนจะต่อต้านอย่างแข็งขัน แต่การสร้างยังคงมีต่อไปเนื่องจากนายทุนมักมีเลห์กลที่ข้ามพ้นการต่อต้านของชาวบ้านได้ เช่น ในขณะนี้มีการเตรียมสร้างเล้าไก่ขนาดใหญ่ในพื้นที่เกือบร้อยไร่ของตำบลดอนยอต่อกับอีกหลายตำบลในเขตอำเภอเมือง

อย่างไรก็ดี เล้าหมูและเล้าไก่ขนาดใหญ่ยังทำลายไม่มากเท่ากับการสร้างเตาปฏิกรณ์นิวเคลียร์พร้อมกับการเก็บกากของมันไว้ในเขตอำเภอองครักษ์  โครงการนี้มีอยู่ในแผนของรัฐมานาน แต่ถูกต่อต้านอย่างหนักจากประชาชนและนักวิชาการ 

จากมุมมองของการพัฒนา การจะสร้างเตาปฏิกรณ์นิวเคลียร์พร้อมเก็บกากมฤตยูของมันไว้ในที่ลุ่มใกล้ชุมชนในเขตพื้นที่สีเขียวเป็นสิ่งประหลาดยิ่ง 

โครงการนี้มีพลังในด้านการทำลายหลายพันเท่าของเขื่อนคลองมะเดื่อบวกเล้าหมูและเล้าไก่ที่สร้างขึ้นแล้วและจะสร้างต่อไปในอนาคตอันใกล้  ยิ่งกว่านั้น พื้นที่ของเขื่อนและเล้าต่าง ๆ อาจรื้อฟื้นกลับคืนมาได้ในเวลาอันสั้นหากโครงการ หรือโรงงานถูกรื้อถอน 

แต่พื้นที่ของเตาปฏิกรณ์จะสูญเสียแบบถาวรแม้เตาปฏิกรณ์จะถูกทุบทิ้ง ทั้งนี้เพราะกากจากเตานั้นจะเป็นพิษต่อไปอีกเป็นพันปี

นับเป็นนิมิตรหมายที่ดีที่ในขณะนี้มีประชาชนในพื้นที่ออกมาต่อต้านโครงการต่าง ๆ อย่างแข็งขัน  แต่เท่านั้นยังไม่พอ  ชาวนครนายกทั้งหมดและชาวกรุงควรจะต้องออกมาร่วมต่อต้านด้วย

ทั้งนี้เพราะเมื่อสภาพของพื้นที่สีเขียวตามธรรมชาติถูกฆ่า กิจการที่อาศัยสภาพนั้นเป็นแรงจูงใจก็หมดจุดขายโดยเฉพาะในด้านการดึงดูดนักท่องเที่ยว  ส่วนชาวกรุงก็จะขาดพื้นที่สีเขียวตามธรรมชาติขนาดใหญ่ ที่สามารถไปใช้และกลับบ้านได้ภายในวันเดียว 

ในช่วงนี้มีการเสนอผลการศึกษาผลได้ผลเสียของโครงการและการทำประชาพิจารณ์อีกครั้ง  แต่เป็นที่ประจักษ์ว่า การศึกษาและกระบวนการมิได้ทำกันแบบตรงไปตรงมาตามหลักวิชาการ เนื่องจากรัฐบาลเป็นฝ่ายนายทุนและได้ตั้งเป้าจะสร้างสิ่งเหล่านั้นให้ได้มานานแล้ว.