‘ท่องเที่ยว’ มิติใหม่ ถ่าย 'ทางช้างเผือก' ที่ ‘Dark Sky’ at Khao Yai

โอกาสที่ 'อุทยานแห่งชาติเขาใหญ่' ได้รับการรับรองเป็น 'พื้นที่อนุรักษ์ทองฟ้ามืด' (Dark Sky Park) หลายภาคส่วนจึงได้รวมตัวทำเขาใหญ่เป็นเมืองท้องฟ้ามืด 'Dark Sky' at Khao Yai

การท่องเที่ยวเชิงดาราศาสตร์ หรือ การดูดาว เป็นมิติใหม่ของการท่องเที่ยว อุทยานแห่งชาติเขาใหญ่ เป็นหนึ่งในสถานที่ได้รับการรับรองให้เป็น พื้นที่อนุรักษ์ท้องฟ้ามืด (Dark Sky Park) จึงได้จัดงาน Dark Sky at Khao Yai ขึ้นมา

สมาคมการท่องเที่ยวเขาใหญ่ ร่วมกับ สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ (องค์การมหาชน), สภาอุตสาหกรรมการท่องเที่ยวจังหวัดนครราชสีมา, ชมรมผู้ประกอบการร้านอาหาร, ชมรมฮักเขาใหญ่

รวมกันตั้งชมรมพื้นที่อนุรักษ์ท้องฟ้ามืดแห่งประเทศไทย สร้างเครือข่าย Amazing Dark Sky มีพิธีลงนาม MOU ขับเคลื่อน พื้นที่อนุรักษ์ท้องฟ้ามืด (Dark Sky) เพื่อการท่องเที่ยว

ตั้งเป้าทำ 'เขาใหญ่เป็นเมืองท้องฟ้ามืด’ เน้นการท่องเที่ยวแบบยั่งยืน ใส่ใจสิ่งแวดล้อม ณ โรงแรมเรนทรี เรซิเดนซ์ เขาใหญ่ จ.นครราชสีมา เมื่อวันที่ 19 กรกฎาคม 2566

$‘ท่องเที่ยว’ มิติใหม่ ถ่าย \'ทางช้างเผือก\' ที่ ‘Dark Sky’ at Khao Yai$ Cr. Kanok Shokjaratkul

ภายในงานมีเสวนาและออกบูธ เช่น อุทยานแห่งชาติเขาใหญ่, อุทยานแห่งชาติตาพระยา, อุทยานแห่งชาติผาแต้ม, อุทยานแห่งชาติศรีน่าน, เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าภูเขียว, สวนสัตว์ขอนแก่น, บ้านไร่ยายชะพลู, ไร่อัลซิดินี่, ไร่โชตะวัน, สวนเอเดน, บริษัท แอสโตร อินสตรูเมนท์ ฯลฯ

สุรชัย ท้วมสมบูรณ์ ที่ปรึกษาสถาบันวิจัยดาราศาสตร์ ประธานในงานกล่าวว่า นี่เป็นครั้งแรกที่ผู้ที่ได้รับสถานะ Dark Sky Park พื้นที่อนุรักษ์ท้องฟ้ามืดทั่วประเทศ มาพบปะแลกเปลี่ยนกัน

"งานครั้งนี้ จัดขึ้นเพื่อเฉลิมฉลอง พื้นที่อนุรักษ์ท้องฟ้ามืด ประจำปี 2566 ที่มีเพิ่มเติมอีก 18 แห่ง จากเดิมมีอยู่ 12 แห่ง เป็นการท่องเที่ยวเชิงดาราศาสตร์ ลดมลพิษทางแสง ประหยัดพลังงาน รักษาสิ่งแวดล้อม"

$‘ท่องเที่ยว’ มิติใหม่ ถ่าย \'ทางช้างเผือก\' ที่ ‘Dark Sky’ at Khao Yai$ Cr. Kanok Shokjaratkul

หมุดหมายใหม่ของการท่องเที่ยวเชิงดาราศาสตร์ สร้างเศรษฐกิจชุมชน

ที่ปรึกษาสถาบันวิจัยดาราศาสตร์ กล่าวว่า เมื่อมีการท่องเที่ยวเชิงดาราศาสตร์ มีการดูดาวขึ้นมา แหล่งท่องเที่ยวเก่าก็จะกลายเป็นที่ท่องเที่ยวใหม่

"ใครจะไปดูดาวก็ต้องไปนอนพัก เพราะกลางวันดูไม่ได้ คนไปดูดาวส่วนใหญ่จะเป็นคนมีรสนิยม ชอบอยู่เงียบ ๆ เป็นสุดยอดปรารถนาของผู้ประกอบการที่ต้องการลูกค้าเงียบ ๆ

Dark Sky Park ไม่ได้ส่งเสริมแค่การท่องเที่ยว แต่ช่วยลดการใช้พลังงาน

ที่สุพรรณบุรี ต้นข้าวริมถนนปลูกเท่าไรมันก็ไม่ออกรวง เพราะมีแสงสว่างตลอดเวลา การเจริญเติบโตผิดเพี้ยนหมด ชาวนาต้องเอากระสอบไปคลุมหลอดไฟข้างทาง เพื่อให้ข้าวออกรวง

มนุษย์ต้องการความมืดเพื่อพักผ่อน แต่ถ้าไม่อนุรักษ์ไว้ อีกไม่เกิน 20 ปี มนุษย์โลกจะไม่มีใครเห็นดาว เพราะแสงเพิ่มขึ้นทุกปี

$‘ท่องเที่ยว’ มิติใหม่ ถ่าย \'ทางช้างเผือก\' ที่ ‘Dark Sky’ at Khao Yai$

พื้นที่เหล่านี้ที่เรารักษาไว้ จะเป็นที่หายากในโลก นักท่องเที่ยวที่อยากดูดาวเขาจะมาหาเรา การรักษาท้องฟ้ามืด คือ การรักษาชีวิตมนุษย์ในโลก

พื้นที่อนุรักษ์ท้องฟ้ามืด Dark Sky Park เราสามารถทำได้โดย 1) ใส่โคม ปรับทิศทางแสงไปในจุดที่ต้องการ 2) ลดแสงลงเท่าที่พอใช้ 3) เปลี่ยนสีหลอดไฟเป็นวอร์มไวท์

ถ้าเป็นคลื่นสีขาวตกลงพื้นจะเด้งขึ้นไปถึงเมฆ ส่วนคลื่นสีเหลืองตกลงพื้นจะเด้งขึ้นไปไม่ถึงไหน ไม่ทำให้เกิด มลภาวะทางแสง (Light Pollution)

ถ้าดูแผนที่โลก ประเทศที่เจริญแล้วอย่างเยอรมัน กลางคืนจะมืด แต่กรุงเทพฯสว่างไปถึงระยอง

ทุกพื้นที่ต้องมีวิทยากรเรื่องดูดาว ที่ไหนไม่มีให้รวมกัน 10-15 คน แล้วแจ้งมาที่ผม ผมจะมาอบรมให้"

$‘ท่องเที่ยว’ มิติใหม่ ถ่าย \'ทางช้างเผือก\' ที่ ‘Dark Sky’ at Khao Yai$ Cr. Kanok Shokjaratkul

ภาวนา ประจิตต์ ผู้อำนวยการ การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย สำนักงานนครราชสีมา กล่าวว่า ทิศทางการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย คือ ส่งเสริมการท่องเที่ยวแบบยั่งยืน

"การท่องเที่ยวเชิงดาราศาสตร์ เป็นสินค้าใหม่ของททท. นำธรรมชาติ ที่พัก คาเฟ่ ร้านอาหาร มาร้อยเรียงแล้วเจ้าของกิจการก็ครีเอทกิจกรรมมา เราจะเชื่อมโยงทุกท่าน เสนอเป็นเส้นทางท่องเที่ยว

จากการจัดงาน Amazing Dark Sky ครั้งที่ 1 ที่ผ่านมา นักท่องเที่ยวประทับใจมาก ได้เห็นดาวลูกไก่ ดาวศุกร์ ทางช้างเผือก"

$‘ท่องเที่ยว’ มิติใหม่ ถ่าย \'ทางช้างเผือก\' ที่ ‘Dark Sky’ at Khao Yai$ Cr. Kanok Shokjaratkul

ประไพพักตร์ พุทธิโยธิน ผู้จัดการภาคตะวันออกเฉียงเหนือ สำนักงานส่งเสริมการจัดประชุมและนิทรรศการ (TCEB) สสปน. กล่าวว่า เราเป็นหน่วยงานภาครัฐ ที่ขับเคลื่อนเศรษฐกิจและอุตสาหกรรมในพื้นที่

"โคราชเป็น MICE City มีศักยภาพรองรับนักเดินทางและนักธุรกิจได้หลายด้าน ทั้งท่องเที่ยว การจัดประชุม การจัดงานสินค้า

ในส่วนของการท่องเที่ยวเชิงดาราศาสตร์ หากมีการจัดงานระดับอาเซียนหรือระดับโลกในที่นี่ได้ สสปน.ยินดีสนับสนุน

เรายินดีเป็นเพื่อนคู่คิดทุกกิจกรรมการท่องเที่ยวเชิงดาราศาสตร์ เรามองเห็นโอกาสและการเชื่อมโยง แม้พื้นที่ของเราจะมองไม่เห็นดวงดาว แต่เราก็สามารถส่งต่อได้ค่ะ"

$‘ท่องเที่ยว’ มิติใหม่ ถ่าย \'ทางช้างเผือก\' ที่ ‘Dark Sky’ at Khao Yai$ Cr. Kanok Shokjaratkul

มงกุฎ ขวาของ รักษาการผู้เชี่ยวชาญพัฒนาอุทยานแห่งชาติ กรมอุทยานฯ กล่าวว่า กรมอุทยาน มีภารกิจคุ้มครองฟื้นฟูรักษาสิ่งแวดล้อมให้ทุกคนได้ใช้ประโยชน์อย่างยั่งยืน

"เรามีหมุดหมายมุ่งไปที่เศรษฐกิจหมุนเวียน ลดและป้องกันภัยพิบัติ เราไม่ได้ดูแลสิ่งแวดล้อมอย่างเดียว เราให้คำแนะนำและรับฟัง ภาคประชาชนก็ต้องเข้ามามีส่วนร่วมด้วย

ระยะหลังมีเรื่องวิทยาศาสตร์ วัฒนธรรม ประวัติศาสตร์เข้ามา เรามีจัดอบรมเจ้าหน้าที่ให้ความรู้เรื่องการดูดาว และให้นักท่องเที่ยวต่อยอดไปทำกิจกรรมอื่นได้อีก ให้ความรู้ ความบันเทิง บนฐานทรัพยากรที่ยั่งยืน"

$‘ท่องเที่ยว’ มิติใหม่ ถ่าย \'ทางช้างเผือก\' ที่ ‘Dark Sky’ at Khao Yai$ Cr. Kanok Shokjaratkul

ต้นตระกูล กริชพิพรรธ (โทนี่) ประธานชมรมดาราศาสตร์ปากช่อง

"ไร่อัลซิดินี่ของเรา เน้นผลิตภัณฑ์ มีมลภาวะทางแสงมากพอสมควร ปีที่แล้วมีการปรับปรุงทิศทางแสง ติดตั้งใหม่ ใช้เทปอลูมิเนียมปิดครึ่งหนึ่งให้ส่องแสงลงพื้น ลดความสว่างลงครึ่งหนึ่ง เปลี่ยนเป็นแสงวอร์ม

เมื่อก่อน พอถึงเวลาห้าโมงฟ้ามืด ก็ทำอะไรไม่ได้แล้ว แต่พอได้รับการรับรองเป็น พื้นที่ท้องฟ้ามืด มีกิจกรรมดูดาว ก็เพิ่มเวลาประกอบการให้เราได้อีกหลายเท่าตัว

เราปรับปรุงสถานที่ไป 1000 บาทแต่ได้เพิ่มมา 10000 บาท ผมไปร่วมกับมือถือยี่ห้อหนึ่งจัดกิจกรรมดูดาว ให้คนมาถ่ายรูปเซลฟี่กับทางช้างเผือกได้ด้วยมือถือ 30 มีสำนักข่าวก็มาทำข่าวมากมาย

$‘ท่องเที่ยว’ มิติใหม่ ถ่าย \'ทางช้างเผือก\' ที่ ‘Dark Sky’ at Khao Yai$

ตอนนี้มีลูกค้านักท่องเที่ยวมาจาก ฮ่องกง มาเก๊า สิงคโปร์ มาเลเซีย มากลุ่มหนึ่งสิบกว่าคน รถตู้คันเดียว แต่ยอดใช้จ่ายเท่ากับรถบัส พวกเขาไม่เคยเห็นดาว ก็เลยมาดูกัน

มลภาวะทางแสง ตอนนี้มีเยอะมาก กระทบไปทั่ว บางบ้านติดไฟสปอตไลท์ที่ลานจอดรถ ซึ่งถ้ากดลง แล้วลดความสว่างลงครึ่งหนึ่ง จะประหยัดตังค์ไปได้ครึ่งหนึ่ง

ตอนนี้เราจับมือกับคนรักการดูดาว ตั้ง ชมรมดาราศาสตร์ปากช่อง ให้ความรู้การดูดาวเบื้องต้น และการถ่ายภาพดาว ซึ่งกล้องมือถือสามารถถ่ายได้ ไม่ต้องใช้กล้องราคาแพง อยากให้ช่วยกันประหยัดไฟ เรามีความหวังว่า อนาคตพื้นที่ปากช่องจะเป็นท้องฟ้ามืดทั้งหมด"

$‘ท่องเที่ยว’ มิติใหม่ ถ่าย \'ทางช้างเผือก\' ที่ ‘Dark Sky’ at Khao Yai$ Cr. allmiles.net

$‘ท่องเที่ยว’ มิติใหม่ ถ่าย \'ทางช้างเผือก\' ที่ ‘Dark Sky’ at Khao Yai$

Cr. Kanok Shokjaratkul

ในช่วงเย็นจนถึงค่ำ เราได้เดินทางไปที่ อุทยานแห่งชาติเขาใหญ่ ณ ลานเขายายร่ม ที่ได้รับการรับรองให้เป็น พื้นที่อนุรักษ์ท้องฟ้ามืด ซึ่งหมายถึง สถานที่นั้นสามารถดูดาวได้ด้วยตาเปล่า

เข้าร่วมกิจกรรม 'ชี้ชวนชมดาว เล่านิทานตำนานดวงดาว ถ่ายภาพดวงดาวอย่างมืออาชีพ' โดย อาสาสมัครผู้ประกอบการที่ได้รับรางวัล Dark Sky Park

ผลปรากฎว่า สามารถถ่ายทางช้างเผือก ได้จริง ๆ โดยตั้งค่ากล้องในมือถือไว้ที่ ISO 3200 เวลา 30 วินาที หากโชคดีท้องฟ้าเปิดอย่างที่เรามาในวันนี้ เราก็ล่าช้างได้อย่างสบาย ๆ ในช่วงค่ำ