ถ่ายทอดธรรมชาติ ผ่านผลงาน "ศิลปะกระดาษ" 3 มิติจากไต้หวัน

ศิลปะกระดาษ..ได้ยินคำนี้แล้ว ส่วนใหญ่จะนึกถึง “การพับกระดาษ”  ไม่ว่าจะเป็น นกกระเรียนที่หลายๆ คนพับได้ ดาวกระจายที่พับเล่นกันในสมัยเด็ก ช่อดอกไม้ที่พับมาจากธนบัตร เพื่อเป็นของขวัญ หรือ แม้แต่โคมไฟกระดาษในงานตรุษจีน สิ่งเหล่านี้เราต่างเห็นกันมานานและรู้สึกคุ้นตากันเป็นอย่างดี 

 

แต่ในครั้งนี้เราจะชวนไปทำความรู้จักกับ “ศิลปะตัดกระดาษ” ในแบบไต้หวันกันบ้าง และก็น่าจะตอบคำถามให้กับคนที่สงสัยได้ว่า ศิลปะกระดาษ เช่นนี้ เหมือนกับการพับกระดาษทั่วๆไปที่เรารู้จักกันหรือไม่

"ศิลปะที่ผมได้ถ่ายทอดออกมา เกิดจากการสังเกตธรรมชาติ เข้าใจธรรมชาติ เช่นเดียวกับการเข้าใจเรื่องธรรมมะ หากเราสามารถเข้าใจแก่น เรียนรู้ในธรรมชาติ ผมเชื่อว่าเราจะมีความสุขกับมันได้ผลงานที่ผมสร้างผมอยากจะให้ผู้คนที่ได้รับมีความสุข’’ อ.หงซินฟู่ ศิลปินผู้รังสรรค์ผลงานกระดาษยอดฝีมือจากไต้หวัน เอ่ยถึงแนวคิดการทำงานเพื่อถ่ายทอดธรรมชาติผ่านงานศิลปะกระดาษ

ที่ผ่านมา อ.หงซินฟู่ ได้รับเชิญให้ไปจัดแสดงผลงานในพิพิธภัณฑ์ลูฟวร์และใน 30 กว่าประเทศทั่วโลก และล่าสุดก็ถึงคิวประเทศไทย ซึ่งเขานำผลงานมาจัดแสดงในงานนิทรรศการแลกเปลี่ยนศิลปะกระดาษ ไต้หวัน-เกาะอีโค่ (Taiwan Eco-Island) ที่จัดแสดง ณ อาคารจุฑารัตนาภรณ์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา ระหว่างวันที่ 1-31สิงหาคม ที่ผ่านมา โดยนำผลงานศิลปะกระดาษอันโดดเด่นกว่า 70 ชิ้น ของสองศิลปิน  อ.หงซินฟู่ และ อ.เหลียงจิ่งเหยา จัดแสดงอย่างน่าตื่นตาตื่นใจ

 

• วัฒนธรรมสะท้อนผลงาน

เป็นที่ทราบกันดีว่าไต้หวันมีพื้นที่ประมาณ 36,000 ตร.กม. แต่ทำเลที่ตั้งทางภูมิศาสตร์และลักษณะภูมิประเทศมีความหลากหลายและซับซ้อน จึงทำให้ได้รับการยกย่องให้เป็นเกาะแห่งระบบนิเวศที่มีความหลากหลายของสิ่งมีชีวิต

งานศิลปะกระดาษของไต้หวันก็เหมือนกับสิ่งมีชีวิตที่มีเฉพาะในไต้หวัน มีการพัฒนาอย่างยาวนานจนมีเอกลักษณ์เป็นของตัวเองโดยลักษณะของชิ้นงานเป็นชิ้นงานรูปทรง 3 มิติ มีลูกเล่นความพิเศษที่ทำให้รู้สึกเป็นมากกว่ากระดาษ ขณะเดียวกันก็มีความแตกต่างจากงานศิลปะตัดกระดาษแบบจีน ทั้งยังก้าวข้ามศิลปะพับกระดาษแบบญี่ปุ่นซึ่งเรารู้จักกันในชื่อ “โอริกามิ” 

ด้วยสภาพแวดล้อมทางภูมิศาสตร์และวัฒนธรรมที่มีความพิเศษและไม่เหมือนใครของ “ไต้หวัน” ส่งผลให้สามารถแสดงให้เห็นถึงรูปแบบและเอกลักษณ์ของตัวเองออกมาได้อย่างน่าทึ่ง

อ.หงซินฟู่ ศิลปินผู้รังสรรค์ผลงานกระดาษยอดฝีมือจากไต้หวัน

• แรงบันดาลใจสู่ผลงาน

สองศิลปินไต้หวันได้ใช้งานศิลป์เชื่อมโยงระบบนิเวศทั้งทางธรรมชาติและศิลปวัฒนธรรม กระตุ้นให้ผู้คนที่ได้เห็นศิลปะกระดาษเข้าใจคุณค่า ความหมาย และอัตลักษณ์ในงานศิลปะแขนงนี้ พร้อมทั้งให้ความสำคัญกับธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม  

อ.หงซินฟู่ กล่าวว่า แรงบันดาลใจในการสร้างผลงานส่วนใหญ่มาจากวัฒนธรรมและธรรมชาติของไต้หวัน เช่น ผลงานโคมไฟกระต่าย ได้รับแรงบันดาลใจมาจากเทศกาลโคมไฟที่จัดขึ้นโดยในงานเทศกาลจะมีโคมไฟกระดาษมากมาย เลยเกิดความคิดอยากลองทำโคมไฟในแบบฉบับของตัวเองจนเกิดเป็นโคมไฟกระต่าย

ทั้งนี้ยังได้เพิ่มความน่าสนใจให้กับผลงานคือ เมื่อเดินถือโคมไฟกระต่ายจะสามารถขยับได้ราวกับว่ามีเพื่อนเดินไปด้วยกันทำให้รู้สึกไม่เหงาและได้สร้างรอยยิ้มให้กับผู้คนอีกด้วย

ผลงานโคมไฟกระต่าย

ความพิเศษในตัวผลงานของ อ.หงซินฟู่ นอกจากการตัดกระดาษให้ออกมาเป็นรูปเป็นร่างแล้วทุกรอยต่อที่เชื่อมเข้าหากันไม่มีการใช้กาวในการประกอบชิ้นงานเลยแต่เป็นการผสานด้วยการออกแบบจุดเชื่อมข้อต่อเข้าหากันเพื่อยึดชิ้นงานเป็นเนื้อเดียวกันจนเป็นรูปร่าง สิ่งนี้ถือเป็นความท้าทายรูปแบบหนึ่งและเป็นเอกลักษณ์ของผลงานของอาจารย์อีกด้วย

"ผมต้องการที่จะปลูกฝังเรื่องการรักธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม คือ เมื่อเราต้องเฝ้าสังเกตพฤติกรรม และ ลักษณะเฉพาะตัวของสัตว์ จำเป็นต้องไปเฝ้าสังเกตอย่างใกล้ชิดจากแหล่งธรรมชาติดังนั้น การรักษาธรรมชาติให้คงอยู่ไว้จึงเป็นการปลูกฝังจุดเริ่มต้นในการรักษาธรรมชาติมากยิ่งขึ้นอีกด้วย"

• งานศิลปะและของเล่นจากกระดาษ

ด้าน อ.เหลียงจิ่งเหยา ศิลปินศิลปะกระดาษรุ่นใหม่ไต้หวัน กล่าวว่า   พื้นฐานของครอบครัวทำของเล่นขาย เป็นของเล่นแนวพัฒนาสมองสำหรับเด็ก ผู้ใหญ่ และผู้สูงอายุที่มีอาการหลงลืม จากประสบการณ์ได้คลุกคลีอยู่กับของเล่นที่มีกลไกใช้ความคิด และมีโอกาสอ่านหนังสือของ อ.หงซินฟู่ สนใจและอยากทำได้จึงได้ศึกษาและเรียนกับอ.หงซินฟู่เกี่ยวกับการออกแบบภายในและโครงสร้างศิลปะกระดาษทั้งสนุกและมีความสุข โดยที่ผลงานที่กระดาษที่ทำขึ้นมาจะมีปฏิสัมพันธ์กับคนโดยเฉพาะงานศิลปะพับกระดาษสามมิติ ที่สามารถพับเก็บง่าย 

เหลียงจิ่งเหยา ศิลปินไต้หวันรุ่นใหม่กับงานศิลปะพับกระดาษ3มิติ

ผลงาน ’เจดีย์เกาสง’

“โดยผลงานที่เอามาแสดงด้วย เช่น ปืนกระดาษ เกม 5 ห่วง เกมตัวต่อปริศนา เกมลอดห่วง ซึ่งเป็นเกมฝึกสมองที่มีมานาน ผู้ชมสามารถสแกนคิวอาร์โค้ดดูวิธีการเล่นหรือการทำของที่ระลึกในรูปแบบการ์ดที่เราสามารถใส่วัฒนธรรมของไต้หวันลงไปได้" 

สำหรับ ผู้สนใจนิทรรศการ”แลกเปลี่ยนศิลปะกระดาษไต้หวัน-เกาะอีโค่” สามารถเข้าชมได้ตั้งแต่วันนี้ – 31 สิงหาคม 2565 เวลา 09.00-16.00 น. ณ อาคารจุฑารัตนาภรณ์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา ภายในงานมีกิจกรรมเวิร์คช็อปสอนพับกระดาษจากสองศิลปินไต้หวัน พร้อมรับผลงานศิลปะกระดาษเป็นที่ระลึกกลับไปตั้งโชว์ที่บ้านอีกด้วย