มหาวิทยาลัยต้องสอน AI นักศึกษารุ่นใหม่ ขอหลักสูตรทันสมัยกว่านี้

ในยุคที่เครื่องมืออย่าง ChatGPT, Grammarly และ Copilot กลายเป็นส่วนหนึ่งของชีวิตประจำวัน การรู้จักใช้งาน AI จึงไม่ใช่แค่ทักษะเสริมอีกต่อไป แต่นักศึกษาจำนวนมากกำลังมองว่านี่คือ "ทักษะหลัก" ที่พวกเขาคาดหวังว่าจะได้รับจากรั้วมหาวิทยาลัย

ผลสำรวจล่าสุดโดย Grammarly และ Talker Research ที่ได้สำรวจและสอบถามความเห็นในกลุ่มนักศึกษามหาวิทยาลัยในสหรัฐอเมริกา 2,000 คน ระหว่างวันที่ 1-9 กรกฎาคม 2025 เผยว่า นักศึกษาครึ่งหนึ่ง (50%) มองว่า การเรียนรู้ AI อย่างลึกซึ้ง คือทักษะสำคัญที่สุดในการเตรียมตัวสู่ตลาดแรงงาน โดยเฉพาะในโลกที่เทคโนโลยีเปลี่ยนแปลงเร็ว และอาชีพหลายประเภท หลายสายงาน เริ่มถูกแทนที่ด้วยระบบอัตโนมัติ

เมื่อ “ทักษะใช้งาน AI” กลายเป็นเครื่องการันตี "ความพร้อมทำงาน"

ไม่เพียงเท่านั้น ผลสำรวจข้างต้นยังพบด้วยว่า 62% ของนักศึกษาเชื่อว่าการใช้ AI อย่างมีความรับผิดชอบ คือกุญแจสำคัญต่อความก้าวหน้าในอาชีพในอนาคตของพวกเขา 

ขณะที่ 87% ใช้ AI เพื่อวัตถุประสงค์ทางการศึกษา เฉลี่ยสัปดาห์ละ 5 ชั่วโมง และนักศึกษากลุ่มตัวอย่างมากถึง 90% บอกว่าพวกเขาใช้ AI ในกิจกรรมส่วนตัว เช่น เขียนบล็อก วางแผนการเงินส่วนบุคคล หรือแม้แต่ขอคำแนะนำชีวิต

สิ่งที่น่าสนใจคือ นักศึกษาใช้ AI ในบทบาทหลากหลาย ตั้งแต่การช่วยตรวจไวยากรณ์ การระดมไอเดีย ไปจนถึงการทำความเข้าใจแนวคิดซับซ้อน หรือแม้แต่พูดคุยในประเด็นที่พวกเขาไม่กล้าปรึกษาใคร เช่น ความสัมพันธ์ การจัดการอารมณ์ หรือการขอคำแนะนำด้านจิตใจ

หลักสูตร AI ในมหาวิทยาลัย ยังตามไม่ทันโลกการทำงานจริง

แม้ AI จะกลายเป็นเครื่องมือประจำตัวนักศึกษาหลายคน แต่ระบบการศึกษาของมหาวิทยาลัยหลายแห่ง ยังตอบสนองต่อเทรนด์นี้ไม่เท่ากัน จากผลสำรวจพบว่า 
- 30% ของมหาวิทยาลัยอนุญาตให้ใช้ AI เฉพาะในบางงาน
- 31% อนุญาตให้ใช้แต่ต้องอ้างอิงอย่างถูกต้อง
- 32% ห้ามใช้โดยเด็ดขาด
- ขณะเดียวกัน มีเพียง 11% ของนักศึกษาเท่านั้นที่บอกว่าได้รับการสนับสนุนให้ใช้ AI ในการเรียน ซึ่งสวนทางกับอัตราการใช้งานจริงที่สูงถึงเกือบ 90%

แม้จะใช้งานบ่อย แต่นักศึกษา 55% รู้สึกว่าไม่ได้รับคำแนะนำหรือการฝึกฝนอย่างเป็นระบบ ขณะที่ 46% กังวลถึงผลกระทบจากการใช้ AI อย่างไม่เหมาะสม เช่น การพึ่งพามากเกินไป การลอกเนื้อหาโดยไม่รู้ตัว หรือการละเมิดจริยธรรมในการทำงานทางวิชาการ

นี่คือจุดที่ผู้เชี่ยวชาญเริ่มตั้งคำถามว่า หากมหาวิทยาลัยยังสอน AI อย่างผิวเผิน หรือไม่สอนเลย จะเป็นการปล่อยให้ช่องว่างความรู้กลายเป็นความเสี่ยงในอนาคตหรือไม่?

AI เครื่องมือเสริมแกร่งให้แรงงานมนุษย์ ไม่ใช่ทดแทนมนุษย์

ดาร์เรน คิมูระ (Darren Kimura) ซีอีโอของ AI Squared ให้สัมภาษณ์กับ Newsweek ว่า “ปัจจุบัน AI ไม่ได้แทนที่มนุษย์ แต่มันเสริมพลังให้มนุษย์ทำงานได้ดีขึ้น โดยเฉพาะในงานที่ต้องใช้ความคิดสร้างสรรค์ หรือทักษะเชิงเทคนิคระดับกลาง” ทั้งนี้ เขาเสริมอีกว่า AI มีอุปสรรคในการใช้งานต่ำ (low barrier to entry) และมีเวอร์ชันใช้ฟรีจำนวนมาก จึงกลายเป็นเครื่องมือที่คนรุ่นใหม่หยิบมาใช้ได้ง่ายดาย

แต่ด้าน ไบรอัน ดริสคอลล์ (Bryan Driscoll) ที่ปรึกษาทรัพยากรบุคคล กลับเตือนว่า “อันตรายคือการมอง AI ว่าเป็นยาวิเศษ หากเราสอนแต่วิธีใช้เครื่องมือ โดยไม่สอนให้คิดเชิงวิพากษ์ ไม่สอนให้ทำงานร่วมกับมนุษย์ หรือไม่สร้างจิตสำนึกทางจริยธรรม คนรุ่นใหม่จะเสี่ยงกลายเป็นแรงงานที่ถูกแทนที่ง่ายและมีรายได้ต่ำ”  

อย่างไรก็ตาม หากมองในมุมการศึกษา ผู้เชี่ยวชาญหลายฝ่ายมองว่า อนาคตของมหาวิทยาลัยอยู่ที่การกล้าปรับตัว ปรับหลักสูตรให้ก้าวทันโลกความเป็นจริง เพราะการเปลี่ยนแปลงครั้งนี้ไม่ได้เกิดขึ้นแค่ในหมู่นักเรียน แต่อาจสะเทือนถึงโครงสร้างมหาวิทยาลัยและการจัดการบุคลากรในอนาคตด้วย

คิมูระ เชื่อว่า สถาบันการศึกษาจะกลายเป็นจุดเริ่มต้นของการ “ปรับทักษะแรงงานครั้งใหญ่” เพื่อเตรียมคนทำงานให้สามารถทำงานร่วมกับ AI ได้อย่างมีประสิทธิภาพ และรู้ว่าเมื่อใด “ควรใช้ AI” และเมื่อใด “ไม่ควรใช้”

ท้ายที่สุดทักษะการทำงานที่สำคัญอย่างแท้จริงในยุค AI ไม่ใช่แค่ “มนุษย์ใช้งานมันให้เป็น” แต่ต้อง “รู้จักใช้อย่างเท่าทันเทคโนโลยี” เพราะในอนาคตที่เครื่องจักรฉลาดขึ้นทุกวัน มนุษย์ที่รอดคือคนที่ใช้เทคโนโลยีไปพร้อมกับการคิดวิเคราะห์ และมีจริยธรรม ไม่ใช่แค่ใช้ปลายนิ้วสั่งงาน!

 

อ้างอิง: Newsweek, Grammarly Survey