Change Resisters | เส้นทางแห่งผู้นำ

“อาจารย์ครับ ทำไงกับโนโนดีครับ?”

ยามผมไปแชร์เรื่อง ‘เมื่อภูเขาน้ำแข็งละลาย’ หรือ Our Iceberg Is Melting ของ ดร. จอห์น คอตเตอร์ แห่งมหาวิทยาลัยฮาร์วาร์ด คำถามยอดฮิตข้างต้นจะเป็นสิ่งที่ผู้เรียนถามเสมอๆ 

ยุคสมัยเปลี่ยนไป แต่ผมเชื่อว่าปรากฏการณ์โนโนก็คงยังมีอยู่เช่นเดิม 

สำหรับคุณผู้อ่านที่ยังไม่คุ้นเคย เล่าสั้นๆ ว่าเจ้าโนโนในหนังสือนั้นมีนิสัยดั่งชื่อ คือตอบสนองต่อการเปลี่ยนแปลงทุกชนิดด้วยวาจาและพฤติกรรม “No No” คงพบได้ในองค์กรต่างๆ ไม่น้อย พวกเขาคือ Change Resisters คนที่ ‘ต่อต้าน’ การเปลี่ยนแปลง 

งั้นวันนี้ขอแชร์ข้อคิดและวิธีรับมือกับโนโนในองค์กรในมุม Brain-Based Leaders สักนิด ข้อคิดก่อนแล้วตามด้วยวิธีรับมือครับ 

1) เวลาพูดถึงโนโน ความหมายคือคนที่พยายามโน้มน้าวผู้อื่นให้เดินสวนกับทิศทางขององค์กร แย่งชิงมวลชนกับเรา ส่วนคนที่เป็นแค่ ‘ไทยเฉย’ ไม่ฝักใฝ่ฝ่ายใด ยังไม่ถือเป็นโนโน 

2) โนโนมักเป็นคนส่วนน้อยในองค์กร ไม่ควรเกิน 10% แปลว่า หากมีคนในองค์กร 100 คน โนโนไม่ควรเกิน 10 คน หากคุณพบว่าตนเองไม่เห็นด้วยกับวิธีคิดของคนส่วนใหญ่ในองค์กร “เค้าเป็นโนโนกันทุกคนเลยอาจารย์” อาจต้องมานอนพิจารณาเสียใหม่ว่าใครกันแน่คือโนโน 

3) การมีโนโนสักคนสองคนจริงแล้วไม่เป็นไร แต่สมองส่วนหลังของเราอ่อนไหวกับ ‘ออร่า’ ทางลบของโนโน เคยมีผู้บริหารท่านหนึ่งประกาศตนในห้องตั้งแต่เริ่มวันว่า “ผมเป็นโนโน ผมไม่เห็นด้วยกับองค์กร ผมไม่เห็นด้วยกับหลักสูตรนี้” ข้าพเจ้าต้องใช้ทุกอณูของสมองส่วนหน้าที่มีในการยับยั้งสมองส่วนหลังไม่ให้ต่อล้อต่อเถียงด้วย  

ต่อด้วยวิธีรับมือกับโนโนเลยละกัน สักสองสามแนวคิดนะครับ 

• Situation Modification (เริ่มจากมิตรก่อน) 

เตือนตัวเองว่าการเปลี่ยนแปลงเป็นเรื่องของมวลชน แปลว่าคนไม่จำเป็นต้องเห็นด้วยกับเราทุกคน แค่ ‘มวลมหาประชาองค์กร’ หรือ 70% เอากับเราด้วยเป็นพอ ดังนั้นหากโนโนบางคนสร้างความยุ่งเหยิงให้กับชีวิตคุณ งั้นเริ่มจากคนอื่นที่รู้สึกบวกกับการเปลี่ยนแปลงก่อนได้ไหม? หากคุณโน้มน้าวสมองคนส่วนมากได้ คนส่วนน้อยจะต้องตัดสินใจเองว่าเขาจะทำอย่างไรกับชีวิต  

•  Neutralization (ลด Impact ที่เกิดขึ้นจากโนโน) 

หาวิธีทำให้โนโนไม่มีเวลายุ่งกับคนอื่น อย่าลืมว่าเราไม่ได้รังเกียจโนโน แต่สิ่งที่เราเกรงคือการ ‘ล้อบบี้’ ของโนโนที่ทำให้มวลชนแห่งการเปลี่ยนแปลงของเราเกิดขึ้นยาก Change Agent หลายคนเสียเวลาไปกับการพยายาม ‘ขจัดโนโน’ ออกไปจนตัวตายก็มี ผมเคยเห็นวิธีตรงไปตรงมาเช่นการ ‘คุย’ กับนายของโนโน การสร้าง ‘โครงการเร่งด่วน’ ต่างๆ ที่ให้โนโนไปทำ แม้กระทั่งการส่งกรรมการบอร์ดที่เป็นจระเข้ขวางคลองไปศึกษาดูงานอยู่รอบๆ โลก  

• Reappraisal (เปลี่ยนวิกฤติเป็นโอกาส) 

ส่วนวิธีที่ดีที่สุดในมุมผมคือการเปิดใจคุยกับโนโนนั่นแหละ พยายามเปลี่ยนศัตรูให้เป็นมิตร โนโนไม่ใช่ตัวบุคคลแต่เป็นทัศนคติที่เปลี่ยนได้ จุดแข็งของโนโนคือเสียงอันดัง ภาวะผู้นำ และความสามารถในการโน้มน้าว ดังนั้นหากคุณหาวิธีเปลี่ยนทัศนคติเขาได้ คุณจะได้มหามิตรที่มีประโยชน์ยิ่งต่อการนำการเปลี่ยนแปลงของคุณ และหลายครั้งผมพบว่าไม่ต้องทำอะไรให้ยุ่งยาก แค่ตั้งคำถามว่า 1) เขารู้ตัวหรือไม่ว่าเขาเป็นโนโน? 2) เขาอยากเห็นองค์กรเป็นอย่างไร? และ 3) เขาคิดว่าตนเองสามารถช่วยในส่วนใดได้บ้างเพื่อบรรลุผลลัพธ์นั้น? ก็สามารถพาเขาไปข้างหน้าได้ 

ดังเช่นผู้บริหารท่านนั้น พอน้อง (สาวๆ) ในกลุ่มเอียงคอยิ้มน่ารักถามท่านว่า “พี่เป็นตัวไหนได้อีกบ้างคะ กลุ่มเราไม่อยากได้โนโนอ่ะ...”

พี่ท่านก็ประกาศว่า “พี่เป็นหลุยส์ได้” แล้วก็เปลี่ยนพฤติกรรมไปเป็นหัวหน้าผู้ทรงบารมีแทนการขวางเรือ ลืมการเป็นโนโนไปเลย หัวใจแกหล่อมากจริงๆ 

แถมสุดท้ายพอเรียนจบยังเดินมาตบหลังตบไหล่ “มีประโยชน์มากครับอาจารย์ ผมเห็นด้วยกับหลายๆ เรื่องที่แชร์” และเราคุยกันอีกยืดยาวถึงการเปลี่ยนแปลงใหม่ๆ ที่ท่านอยากเห็นเกิดขึ้นในองค์กร 

อย่าเพิ่งถอดใจ เพราะโนโนเปลี่ยนได้ครับ